- QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG LẬP LỊCH DỰ ÁN PHẦN MỀM SỬ DỤNG MẠNG BAYES. - “Hướng tới mô hình mạng Bayes để đánh giá rủi ro trong lập lịch dự án phần mềm”, Kỷ yếu Hội nghị Quốc gia lần thứ X về Nghiên cứu cơ bản và ứng dụng Công nghệ thông tin (FAIR’10. - “Phương pháp xác suất cải tiến sử dụng mạng bayes đánh giá rủi ro trong lập lịch dự án phần mềm”, Chuyên san Công nghệ thông tin và Truyền thông, Tạp chí Khoa học và Kỹ thuật - Học viện KTQS - Số trang 45-61, ISSN: 1859-0209. - Dự án luôn có các rủi ro và mối lo lắng thường trực của các nhà quản trị dự án có liên quan đến rủi ro. - Quản trị rủi ro và lập lịch dự án là các khâu tối quan trọng trong mỗi DAPM do yêu cầu phần mềm luôn thay đổi. - Trong luận án này, rủi ro (uncertainty/risk) là những sự kiện bất định xảy ra có thể ảnh hưởng xấu đến đầu ra (chi phí, thời gian, chất lượng) của dự án. - Luận án này tập trung vào mô hình hóa rủi ro trong quản lý thời gian của DAPM, hay nói cách khác là tập trung vào phần tích định lượng (để hạn chế những đánh giá chủ quan dựa trên kinh nghiệm) rủi ro trong lập lịch DAPM.. - Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra có thể sử dụng mạng Bayes để định lượng hoá các yếu tố bất định trong lập lịch dự án và cải thiện khả năng đánh giá, phân tích rủi ro dự án nói chung. - Do vậy luận án nghiên cứu cách tiếp cận cải tiến để tích hợp quản trị rủi ro trong DAPM. - Cụ thể là luận án sử dụng mạng Bayes trong các kỹ thuật lập lịch dự án thông dụng cũng như mô hình hóa các yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM.. - [7] đưa ra 24 yếu tố rủi ro trong DAPM và đề xuất mô hình Mạng Bayes để đánh giá rủi ro trong DAPM. - [16] ứng dụng Mạng Bayes vào quản trị rủi ro dự án xây dựng tàu thủy. - đưa ra danh sách 26 rủi ro trong dự án xây dựng. - [17] đề xuất mô hình mạng Bayes với các ràng buộc nhân quả để phân tích rủi ro trong DAPM.. - [20] đưa ra phương pháp xác suất để đánh giá rủi ro cho toàn DAPM và đưa ra bộ chỉ số 27 chỉ số rủi ro trong DAPM. - Khaliq [22] đề xuất danh sách 43 yếu tố rủi ro trong DAPM linh hoạt. - [23] đề xuất mô hình lập lịch dự án theo CPM dựa vào các rủi ro và 7 mức độ rủi ro ứng dụng vào dự án xây dựng. - mô hình này cũng đánh giá trên các yếu tố rủi ro của dự án R&D.. - Như vậy ta có thể thấy các nghiên cứu hiện tại hoặc là về đánh giá và quản trị rủi ro cho toàn bộ DAPM, hoặc về quản trị rủi ro trong lập lịch các loại dự án khác (xây dựng, nghiên cứu phát triển. - Do đó phát sinh nhu cầu về một phương pháp xác suất để quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM cũng như phân tích sâu hơn các đặc tính rủi ro trong lập lịch DAPM.. - Phạm vi nghiên cứu của luận án là về quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM. - Như đã phân tích ở trên, quản trị rủi ro trong phạm vi nghiên cứu là quản trị rủi ro định lượng những yếu tố rủi ro tác động đến lịch trình (thời gian) của dự án (được thể hiện bước đầu ở các phương pháp, công cụ tại Chương 2). - Xây dựng phương pháp định lượng đánh giá, phân tích hiệu quả hơn rủi ro trong lập lịch DAPM. - Phương pháp, mô hình khoa học được đề xuất giúp cải tiến quá trình quản trị rủi ro thông qua việc đánh giá định lượng ảnh hưởng của các yếu tố rủi ro lên lập lịch DAPM.. - 5 Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết (literature review): từ lý thuyết chung về quản trị rủi ro dự án, lập lịch dự án để đề xuất hướng tiếp cận cho quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM.. - Tổng quan về lập lịch dự án và quản trị rủi ro trong lập lịch dự án.. - Chương này mô tả những kiến thức cơ sở từ nghiên cứu lý thuyết về quản trị dự án, lập lịch dự án, các kỹ thuật lập lịch dự án, quản trị rủi ro trong lập lịch dự án, và Mạng Bayes.. - Xây dựng và thử nghiệm bộ các yếu tố rủi ro và áp dụng mô hình Mạng Bayes để đánh giá trong lập lịch DAPM.. - Xây dựng giải thuật (BRI) và công cụ (CKDY) để đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố rủi ro và từ đó đề xuất bộ 19 yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM.. - Đề xuất phương pháp lập lịch cải tiến trên cơ sở tích hợp sử dụng Mạng Bayes và các bộ các yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM theo các kỹ thuật: PERT, CPM, Agile.. - TỔNG QUAN VỀ LẬP LỊCH DỰ ÁN VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG LẬP LỊCH DỰ ÁN. - Trong cấu trúc kế hoạch thực hiện dự án, quy trình lập kế hoạch thực hiện dự án thì hai khâu quan trọng không thể thiếu và liên quan mật thiết với nhau là phân tích các yếu tố rủi ro (sau đây gọi tắt là rủi ro) và lập lịch dự án (project scheduling).. - Trong phạm vi luận án, tác giả áp dụng Mạng Bayes để mô hình hóa và quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM theo các kỹ thuật Agile, CPM, PERT.. - Quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM. - Quy trình quản trị rủi ro gồm 3 bước: 1) Xác định rủi ro (Risk Identification. - quản trị rủi ro định tính. - 2) Phân tích rủi ro (Risk Analysis. - quản trị rủi ro định lượng. - 3) Xử lý, phản hồi rủi ro (Risk response. - Bước quan trọng nhất là phân tích rủi ro, và vì thế quản trị rủi ro phải mang tính chất định lượng. - Đây là cơ sở để sử dụng phương pháp xác suất (Mạng Bayes) để quản trị rủi ro tốt hơn.. - Như đã đề cập trong phần Mở đầu, đến nay vẫn có rất ít các nghiên cứu về ứng dụng Mạng Bayes vào quản trị rủi ro trong DAPM. - Do đó, bên cạnh phần nghiên cứu lý thuyết về quản trị rủi ro, lập lịch DAPM, luận án cần phải quan tâm đến các yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM như là đặc tính riêng của các DAPM. - Chương 2 sẽ bao gồm những nỗ lực ban đầu của tác giả trong việc áp dụng Mạng Bayes vào quản lý rủi ro trong lập lịch dự án phần mềm cũng như các thử nghiệm về các yếu tố rủi ro phổ biến và tác động của chúng trong việc lập lịch dự án phần mềm. - 19 yếu tố rủi ro thông dụng cho cả các dự án phát triển phần mềm truyền thống và các dự án phần mềm linh hoạt cũng được đề xuất.. - Mạng Bayes cũng được áp dụng để mô hình hóa và phân tích các mối quan hệ giữa các yếu tố rủi ro được đề xuất trong Chương 2.. - XÂY DỰNG VÀ THỬ NGHIỆM BỘ CHỈ SỐ NGUY CƠ RỦI RO VÀ ÁP DỤNG MÔ HÌNH MẠNG BAYES ĐỂ ĐÁNH GIÁ TRONG LẬP LỊCH DAPM. - Ứng dụng Mạng Bayes để quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM. - Phần này đề xuất giải thuật BRI đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố rủi ro lên lịch trình dự án, từ đó đánh giá được khả năng thành công của lịch trình. - Năm 2000, Trường Đại học Bang Arizona - Hoa Kỳ đã thực hiện một khảo sát để đưa ra được danh sách 24 yếu tố rủi ro thường gặp. - 24 yếu tố rủi ro thường gặp này được chia thành các nhóm, nổi bật là các nhóm yếu tố: Nguồn lực (Phụ thuộc vào một số cá nhân, Áp lực về thời gian), Hệ thống (Thiếu rõ ràng và chậm phản hồi về yêu cầu của người dùng), Quản lý (Thiếu kỹ năng quản lý), Kinh nghiệm (Thiếu kinh nghiệm với môi trường dự án). - 24 yếu tố được thể hiện trong Bảng 2.1 và làm tiền đề cho việc phân tích các yếu tố rủi ro DAPM trong luận án.. - Đầu vào: Các yếu tố rủi ro và xác suất (Bảng 2.1).. - Đầu ra: Mức độ ảnh hưởng của yếu tố rủi ro tới khả năng hoàn thành của DAPM dưới dạng một vector các giá trị số. - Thuật toán BRI đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố rủi ro:. - Lặp lại thuật toán với các rủi ro khác.. - Công cụ xây dựng để thử nghiệm cho thấy giải thuật BRI đánh giá chính xác được ảnh hưởng của các yếu tố rủi ro lên lịch trình dự án bằng cách lượng hóa rủi ro và tính toán hậu quả. - Công cụ còn giúp xác định các vấn đề và các rủi ro tiềm tàng ở giai đoạn đầu tiên của dự án – lập lịch và lập kế hoạch dự án, do đó có thể tăng đáng kể khả năng thành công của dự án.. - Xây dựng và thử nghiệm bộ chỉ số nguy cơ rủi ro. - Phần này tác giả đề xuất bộ chỉ số nguy cơ rủi ro trong lập lịch DAPM và xây dựng và thử nghiệm công cụ xác suất CKDY để đánh giá các rủi ro trong quá trình lập lịch DAPM.. - (1) Lựa chọn các phép đo chỉ số rủi ro hàng đầu trong lập lịch dự án phát triển phần mềm. - Tác giả tổng hợp từ một số bộ chỉ số nguy cơ tiêu chuẩn đã được công bố như: Phân loại rủi ro của SEI [81], phân loại rủi ro của NASA [82], 24 yếu tố rủi ro của A.K.T. - Liu [7] và lựa chọn 27 chỉ số rủi ro của C. - Yadav [20] để đưa ra danh sách 5 chỉ số nguy cơ rủi ro như trong Bảng 2.3.. - Thành phần Thành phần chi tiết Yếu tổ rủi ro (Risk. - Phân loại các yếu tố rủi ro.. - (2) Xây dựng các mối quan hệ nhân quả giữa các chỉ số rủi ro. - Từ các mối quan hệ đó ta xây dựng Mạng Bayes của các yếu tố rủi ro và hậu quả, kết cục.. - (4) Tính giá trị xác suất rủi ro cho dự án. - Dựa vào phương pháp nêu trên, công cụ CKDY được phát triển với các tính năng sau: Tính toán, dự đoán xác suất rủi ro trong các giai đoạn của dự án. - xếp hạng chỉ số nguy cơ cho các yếu tố rủi ro. - Đề xuất bộ các yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM 19 yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM truyền thống:. - 19 yếu tố rủi ro phổ biến này được liệt kê trong Bảng 2.9.. - Các yếu tố rủi ro này được tổng hợp và đề xuất từ danh sách 27 rủi ro của DAPM của L. - [26], 5 chỉ số rủi ro ở Bảng 2.2 (phần 2.2), 43 yếu tố rủi ro của DAPM linh hoạt được chỉ ra bởi A. - Tiêu chí đề xuất 19 yếu tố rủi ro này là chỉ các yếu tố rủi ro thông dụng nhất tác động lên lập lịch DAPM (tức trực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến yếu tố thời gian dự án) là được xem xét. - Các yếu tố rủi ro từ các danh sách trên sẽ được so sánh, kết hợp dựa vào ý nghĩa và giải thích của chúng trong các tài liệu. - (trong 43 yếu tố rủi ro [22. - hoặc Poor management skills and experience - Quản lý dự án kém (trong 5 rủi ro ở phần 2.2) thì chính là yếu tố Lack of management experience (trong 43 yếu tố rủi ro [22]).. - Danh sách yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM truyền thống. - 15 19 yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM linh hoạt. - Bằng phương pháp so sánh, tổng hợp nêu trên, tác giả đề xuất 19 yếu tố rủi ro trong lập lịch DAPM linh hoạt. - Tuy nhiên luôn có rủi ro trong lịch trình, ví dụ rủi ro liên quan đến nhân sự hoặc công nghệ. - Phương pháp này tích hợp cả mô hình Mạng Bayes của 19 yếu tố rủi ro phổ biến của lập lịch DAPM truyền thống, tạo nên mô hình RBCPM và phương thức RBCPM về tích hợp Mạng Bayes và mạng các yếu tố rủi ro vào kỹ thuật CPM.. - Mối quan hệ giữa các yếu tố rủi ro trước tiên được xây dựng dựa trên các tài liệu mô tả chúng. - Từ đó ta xây dựng lên được Mạng Bayes của 19 yếu tố rủi ro.. - Trong mô hình RBCPM của luận án, mỗi nhiệm vụ còn được tác động bởi một yếu tố rủi ro chung đại diện cho tác động của 19 yếu tố rủi ro.. - Tích hợp mạng Bayes trong kỹ thuật lập lịch PERT Tương tự như phần 3.2, phần này tích hợp Mạng Bayes với kỹ thuật lập lịch PERT trong DAPM đồng thời tích hợp mô hình Mạng Bayes của 19 yếu tố rủi ro phổ biến của lập lịch DAPM để tạo thành mô hình RBPERT. - 18 - Các yếu tố rủi ro được phân tích, đánh giá sâu hơn qua việc mượn và hiệu chỉnh cách thức phân loại rủi ro và các mức độ rủi ro của dự án xây dựng (Chang et al. - Quy trình lập lịch và quản trị rủi ro được thể hiện ở Hình 3.10.. - Quy trình quản trị rủi ro trong lập lịch PERT cải tiến. - Qua phân tích kết quả thử nghiệm, ta thấy hướng tiếp cận này đã làm tăng thêm khả năng xử lý rủi ro của kỹ thuật lập lịch PERT bằng cách mô hình hóa các yếu tố rủi ro và ảnh hưởng. - Như đã mô tả ở phần 2.3, luận án đưa ra được 19 yếu tố rủi ro đặc trưng của lập lịch dự án Agile được thể hiện ở Bảng 2.11.. - Danh sách yếu tố rủi ro trong lập lịch dự án Agile. - Tác giả đề xuất phương pháp lập lịch bước lặp Agile cải tiến (như đã trình bày ở phần 3.1) tích hợp Mạng Bayes và bộ 19 yếu tố rủi ro đặc trưng Agile để tăng tính dự đoán và khả năng quản trị lịch trình dự án Agile.. - Tóm tắt các công việc đã hoàn thành trong luận án - Nghiên cứu lý thuyết về quản trị dự án, quản trị rủi ro dự án, quản trị rủi ro trong lập lịch dự án, các kỹ thuật lập lịch dự án, các yếu tố rủi ro trong dự án từ các nghiên cứu về dự án nói chung đến các nghiên cứu về DAPM.. - Đề xuất mô hình và phương pháp khoa học để quản trị rủi ro trong lập lịch DAPM, trong đó quan tâm đến các đặc trưng của lập lịch DAPM, các yếu tố rủi ro thông dụng và khả năng ảnh hưởng của chúng lên lập lịch DAPM cũng như hỗ trợ những nhà quản trị dự án kiểm soát được tiến độ dự án. - Kết quả thử nghiệm cho thấy các mô hình tin cậy và cách tiếp cận khoa học, khẳng định đúng giả thuyết là có thể sử dụng Mạng Bayes để mô hình hóa, đánh giá, dự đoán, phân tích rủi ro trong lập lịch DAPM.. - Đề xuất phương pháp lập lịch cải tiến trên cơ sở tích hợp sử dụng mạng Bayes và các bộ chỉ số nguy cơ rủi ro trong lập lịch DAPM theo các kỹ thuật: PERT, CPM, Agile (các công trình công bố số . - Danh sách 19 rủi ro thông dụng trong lập lịch DAPM cũng có thể được hiệu chỉnh thêm bằng các nghiên cứu tình huống hoặc các khảo sát.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt