- ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC TÍNH TỰ LẬP CHO TRẺ MẪU GIÁO 3-4 TUỔI”. - Muốn đạt được những mục tiêu giáo dục đó người làm nhiệm vụ giáo dục cần chú trọng đến vấn đề giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Tính tự lập là một trong những tính cách cơ bản, đóng vai trò quan trọng giúp trẻ sau này khi trưởng thành có thể bản lĩnh hơn, tự tin hơn, vững vàng hơn, thành công hơn trong cuộc sống và đặc biệt là trẻ có thể tự làm những việc của mình thật tốt mà không có người thân bên cạnh hay gặp bất kỳ tình huống khó khăn nào.. - Giáo dục tính tự lập cho trẻ ngay từ khi còn bé không những tạo ra cho trẻ khả năng tự lập trong sinh hoạt hằng ngày mà còn là một trong những điều kiện quan trọng để hình thành sự tự tin, năng động, sáng tạo, làm cơ sở hình thành các kĩ năng sống sau này.. - Hiện nay, đối với mỗi gia đình, chủ yếu là các bậc phụ huynh còn có nhiều sai lầm về cách giáo dục con cái nói chung và giáo dục tính tự lập cho trẻ nói riêng.. - Đối với giáo viên, đa số đã nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng đắn trong giáo dục tính tự lập cho trẻ. - Song về hướng dẫn trẻ hoạt động để hình thành tính tự lập cho trẻ lại rất hạn chế. - Vì vậy, để hình thành và phát triển tính tự lập cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi nói riêng giáo viên mầm non phối kết hợp với phụ huynh có những biện pháp giáo dục phù hợp nhằm phát huy khả năng tự lập, làm cơ sở cho sự hình thành nhân cách của trẻ sau này. - Đó cũng là lí do mà tôi lựa chọn, nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi”.. - Giáo dục tính tự lập cho trẻ 3 - 4 tuổi thông qua việc áp dụng lồng ghép các hoạt động, hình ảnh, video có thực trong cuộc sống hằng ngày nhằm giúp giáo viên. - Mặt khác, kết hợp cùng phụ huynh tham gia nhiều ý kiến đóng góp, chia sẻ kinh nghiệm để phụ huynh hiểu được ý nghĩa của việc giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Đề tài được thực hiện trong năm học trong phạm vi của đề tài, bản thân chỉ tập trung nghiên cứu vấn đề “Một số giải pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi” ở trường mầm non nơi tôi đang công tác và thực hiện có hiệu quả cao.. - Phần lớn, gia đình các cháu đều làm nghề nông, một số thì bố mẹ đi làm ăn xa, một số thì quá nuông chiều con nên tính tự lập của trẻ dần dần bị mai một. - Bên cạnh đó, dịch bệnh Covid - 19 kéo dài làm ảnh hưởng đến công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. - Do đó, giáo dục tính tự lập cho trẻ bị gián đoạn, chưa đạt kết quả như mong muốn.. - Nhà trường luôn quan tâm tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, đầu tư các tài liệu tham khảo và luôn khuyến khích giáo viên tìm tòi, sáng tạo các hình thức, biện pháp, nội dung mới trong việc giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Chuyên đề giáo dục tính tự lập luôn được sự chỉ đạo sát sao của Phòng GD&ĐT, Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo mọi điều kiện để giáo viên được tham gia tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, tổ chức các lớp học về ứng dụng công nghệ thông tin và tiếp cận các phương tiện giáo dục hiện đại.. - Giáo viên trong lớp nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc giáo dục tính tự lập cho trẻ, giáo viên luôn suy nghĩ tìm tòi để tạo hứng thú, sự tập trung chú ý, khuyến khích, khen ngợi, động viên để trẻ tích cực tham gia các hoạt động rèn tính tự lập hàng ngày.. - Môi trường lớp học rất khang trang, sạch sẽ, thoáng mát, cơ sở vật chất đầy đủ, tạo cho trẻ luôn có cảm giác hứng thú đi học.. - Phụ huynh học sinh quan tâm, giúp đỡ và cùng phối hợp với giáo viên trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.. - Nhận thức của trẻ còn chậm dẫn đến việc rèn kỹ năng tự lập cho trẻ chưa đạt kết quả cao.. - Với những bộn bề lo toan cho công việc, cho đời sống kinh tế nên việc chú trọng, quan tâm giáo dục cho con cái nhất là việc dạy trẻ tính tự lập vẫn còn hạn chế. - Mặt khác, một số phụ huynh còn quá nuông chiều con, chưa thực sự phối hợp với cô để giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Để thấy rõ được thực trạng hiện nay, tôi đã khảo sát ngay từ đầu năm học tại lớp của mình, để từ đó có các biện pháp phù hợp rèn luyện cho trẻ. - Qua khảo sát đầu năm tôi thấy ý thức tự lập của các cháu trong lớp tôi như sau:. - Hình thức tổ chức chưa linh hoạt, chưa chú ý lồng ghép nội dung giáo dục tính tự lập vào các hoạt động giáo dục và hoạt động chăm sóc sức khỏe mà chủ yếu là chú ý nhiều đến hiệu quả hoạt động.. - Do trẻ thiếu hụt kiến thức về tính tự lập từ lứa tuổi nhà trẻ.. - Do chưa thường xuyên cho trẻ tham gia kỹ năng tự phục vụ bản thân với các hoạt động trải nghiệm thực tế hằng ngày.. - Trước thực trạng của lớp, tôi đã nghiên cứu, tìm ra “Một số giải pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ Mẫu giáo 3 - 4 tuổi” như sau:. - Giải pháp thứ nhất: Tổ chức lồng ghép giáo dục tính tự lập cho trẻ vào các hoạt động học và chơi.. - Vì vậy việc rèn luyện tính tự lập cho trẻ cần phải thường xuyên. - liên tục khi trẻ đến lớp tôi nhắc trẻ chào cô, chào bố mẹ, cất đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định, đến khi cần lấy gì trẻ tự lấy được mà không cần đến sự giúp đỡ của cô giáo, đến giờ về tôi cho các trẻ ở từng tổ vào lấy đồ dùng cá nhân của mình vào chỗ ngồi và tự kiểm tra trẻ xem có thiếu gì không, ngày nào tôi cũng nhắc nhở trẻ và cho trẻ thực hiện các thao tác đó nên bây giờ trẻ biết cất và lấy đồ dùng cá nhân của mình rất chủ động, thành thạo, không còn bị nhầm đồ dùng cá nhân của bạn nữa.. - Để giáo dục tính tự lập cho trẻ trong các giờ hoạt động học trên lớp tôi thường cho trẻ tự lấy và cất đồ dùng học tập của mình qua đó tôi thấy trẻ rất vui vẻ, hứng thú và luôn muốn học hỏi khám phá xem hôm nay được học những gì từ các đồ dùng mà cô giáo đã chuẩn bị cho mình.. - Tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ theo hướng đổi mới thể hiện được mối quan hệ hợp tác giữa cô với trẻ, giữa trẻ với nhau, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí, đặc biệt là nhu cầu và hứng thú của trẻ. - Trong quá trình trẻ tham gia hoạt động cần tạo cho trẻ có hứng thú và niềm say mê khám phá thế giới thông qua các trò chơi và các hoạt động tìm tòi khám phá. - Tính tự lập của trẻ được trải nghiệm trong các hoạt động, trong sinh hoạt hàng ngày ở gia đình và nhà trường. - Trong giờ học hoạt động, cô chỉ chuẩn bị đồ dùng đặt sẵn trên bàn sau đó cho trẻ tự lên lấy đồ dùng học tập về vị trí ngồi của mình và kết thúc tiết học cho trẻ tự cất đồ dùng học tập đúng nơi qui định.. - Khi học xong, cho trẻ tự cất đồ dùng gọn gàng ở trên kệ.. - Qua đó, rèn luyện cho trẻ thói quen gọn gàng ngăn nắp.. - Tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ tham gia một số hoạt động như: Nhặt lá rụng sân trường, nhặt rác bỏ vào thùng rác, nhổ cỏ, tưới nước cho cây…tôi chia trẻ ra thành các nhóm nhỏ cho trẻ tự chọn công việc mà mình thích mỗi nhóm 5-6 trẻ, nếu trong quá trình trẻ thực hiện tôi quan sát thấy trẻ nào còn lúng túng thì tôi lại gần hướng dẫn và cùng làm với trẻ trò chuyện với trẻ về mục đích, ý nghĩa và công việc trẻ đang làm …từ đó trẻ them hiểu và yêu quý cây xanh, yêu thiên nhiên, biết giữ gìn bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp hơn…khi trẻ làm tốt công việc được. - Vì vậy trong giờ hoạt động chơi ở các góc tôi gợi ý để trẻ tự chọn góc chơi vai chơi mà trẻ thích hướng dẫn trẻ cách sử dụng đồ chơi, tôi quan sát có lúc tôi tạo ra các tình huống để trẻ tự giải quyết, tôi chơi cùng trẻ giúp trẻ khám phá những điều mới lạ, hấp dẫn…khi hết giờ chơi tôi cho trẻ tự cất đồ chơi ở các góc mà trẻ chơi, ngăn nắp, gọn gàng động viên, khuyến khích trẻ để giờ sau trẻ chơi tốt hơn.. - Chính vì vậy, cần chú trọng việc tạo điều kiện cho trẻ được chơi với đồ vật, đồ chơi và chơi các bạn với nhau. - Với những ý nghĩ to lớn đó, có thể khẳng định rằng: “Chơi cũng lá cách để rèn luyện và phát huy khả năng tự lập”. - Trong trò chơi, trẻ được thể hiện khả năng tự lập của mình. - Từ đó, trẻ học được cách tự lập trong các thao tác hành động với đồ vật, giúp trẻ tự tin, tự lập hơn trong cuộc sống. - Đầu năm học trẻ mới đến lớp vẫn còn bỡ ngỡ tôi thường phải giúp đỡ trẻ rất nhiều như: Chia ăn, bón cơm, vệ sinh cá nhân cho trẻ…Sau một thời gian được cô rèn luyện tính tự lập trẻ lớp tôi nhanh nhẹn hẳn lên trẻ đã biết giúp cô chia cơm, tự xúc ăn hết xuất, khi ăn xong trẻ biết tự cất bát, thìa, ghế đúng nơi quy định…khi trẻ thực hiện tất cả các thao tác tôi đều có mặt quan sát động viên nhưng chỉ giúp đỡ khi thực sự cần thiết mà thôi từ đó trẻ lớp tôi có tính tự lập cao và chủ động, nhanh nhẹn trong các công việc của mình, dần dần những việc đó trở thành thói quen, trẻ trở nên tự lập, không còn sợ hãi khi không có người lớn giúp đỡ đồng thời trẻ cũng có những kĩ năng tự phục vụ bản thân rất tốt.. - Giáo dục, rèn luyện tính tự lập cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.. - Giáo dục, rèn luyện tính tự lập cho trẻ mọi lúc mọi nơi là việc làm thường xuyên, hết sức quan trọng trong hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ.. - Ở độ tuổi này, khả năng tự lập đã phát triển. - Việc làm này được lặp đi, lặp lại trong ngày, dần dần khả năng tự lập của trẻ càng phát triển.. - Khi thực hiện các hoạt động này tôi cùng làm với trẻ và tôi thường giải thích cho trẻ hiểu ý nghĩa tác dụng của từng hoạt động. - *Giải pháp thứ hai: Luôn kiên nhẫn, cho trẻ thời gian để hoàn thành nhiệm vụ:. - Tôi luôn tự nhắc với lòng mình hãy kiên trì, hãy trao cho trẻ cơ hội để trẻ có được thành công, tôi luôn động viên, cổ vũ giúp trẻ tự tin vào việc mình đang làm.. - Nên mọi hoạt động cần cho trẻ làm thường xuyên liên tục từ đó trở thành kĩ năng của trẻ, đem đến cho trẻ sự tự lập, tự tin và luôn nghĩ rằng trẻ cũng giỏi như các bạn.. - Ví dục: Trong tiết “ Tô màu trang phục của bé” lúc đầu trẻ tô chưa đẹp, tôi chấp nhận trẻ tô nghuệc ngoạc, chờm ra ngoài…tôi bình tĩnh quan sát, để biết trẻ yếu ở điểm nào rồi uốn nắn chỉnh sửa cho trẻ ở điểm đó và từ đó trẻ tự tin tiến bộ từng ngày.. - Rèn luyện kỹ năng cho trẻ là điều rất cần thiết. - Vì thế, rèn luyện những kỹ năng cần thiết, đặc biệt là kỹ năng tự lập sẽ giúp trẻ sớm có ý thức làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như xã hội. - Với mỗi độ tuổi khác nhau hãy đặt ra mục tiêu và cách thực hiện các bước khác nhau để dạy trẻ về tính tự lập theo lời Bác Hồ dạy “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình”. - Vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã đặt ra các mục tiêu để rèn luyện các kỹ năng cho trẻ lớp mình như sau:. - *Giải pháp thứ ba: Giáo dục tính tự lập cho trẻ thông qua khích lệ, nêu gương.. - Hằng ngày, vào giờ nêu gương ở các thời điểm, trước khi tặng hoa, tặng cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình, về bạn. - Để trẻ cắm hoa, cắm cờ đúng chỗ tôi luôn tập cho trẻ ghi nhớ được dấu hiệu riêng của mình. - Qua đó, hình thành cho trẻ biết ghi nhớ có chủ định.. - Tôi thường xuyên quan sát động viên khen ngợi trẻ kịp thời mỗi khi trẻ làm tốt công việc được giao, nêu gương trẻ trước cả lớp cho các ban học tập, trẻ rất hứng khởi và luôn cố gắng phấn đấu để được cô khen, tính tự lập của trẻ từ đó cũng ngày càng phát triển tốt hơn.. - Có thể đôi khi trẻ trẻ chưa làm tốt nhiệm vụ được như mong đợi nhưng thay vì trách mắng trẻ tôi thường xuyên động viên khuyến khích trẻ để trẻ thêm tự tin, tự lập và làm tốt hơn vào lần sau.. - *Giải pháp thứ tư: Giáo dục tính tự lập cho trẻ thông qua sử dụng công nghệ thông tin.. - Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác chăm sóc giáo dục trẻ đã đưa lại kết quả thiết thực và hiệu quả. - Trong các giờ học có chủ định, tôi luôn lựa chọn lồng ghép tích hợp nội dung giáo dục tính tự lập để trẻ biết được một số kỹ năng tự phục vụ cho bản thân, kỹ năng giữ gìn vệ sinh qua các hình ảnh, câu chuyện, bài thơ, video do tôi sưu tầm được. - Các nội dung giáo dục tính tự lập cho trẻ được lựa chọn để phù hợp theo từng độ tuổi, đặc điểm tâm sinh lí của trẻ. - Phải xây dựng các nội dung giáo dục tính tự lập một cách sinh động để lôi cuốn sự chú ý của trẻ.. - Khi cho trẻ xem các hình ảnh, video trên máy, tôi yêu cầu trẻ quan sát và chỉ ra đâu là hành động tự phục vụ, đâu là hành động có sự giúp đỡ của người khác và gợi hỏi: Cháu sẽ học tập bạn nào? Vì sao cháu học tập bạn đó? Qua đó, hình thành cho trẻ kỹ năng quan sát các sự vật xung quanh một cách tích cực.. - Ví dụ: Cho trẻ quan sát một trẻ tự vào lớp và lấy ghế ra ngồi và một trẻ khóc đòi mẹ lấy ghế cho đã rồi mới chịu ngồi, tôi gợi hỏi trẻ: Cháu học tập bạn nào? Vì sao? Qua đó, giáo dục cho trẻ một số kỹ năng tự lập.. - *Giải pháp thứ năm: Giáo dục tính tự lập cho trẻ thông qua việc luyện tập các công việc tự phục vụ vừa sức.. - Vì vậy, tôi luôn tôn trọng và thỏa mãn nhu cầu tự lập của trẻ kết hợp sử dụng phương pháp khích lệ động viên trẻ.. - Giáo dục tính tự lập cho trẻ bắt đầu từ thói quen tự phục vụ, thói quen vệ sinh cá nhân, thói quen giúp đỡ người khác, những thói quen đó đòi hỏi phải tác động đến trẻ một cách lâu dài vì trẻ dễ nhớ nhưng cũng chóng quên. - Vì vậy, việc luyện tập thường xuyên các công việc tự phục vụ vừa sức cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết.. - Ví dụ: Đầu năm học, tôi vừa làm mẫu vừa kết hợp phân tích các kỹ năng cần thiết, sau đó cho trẻ tự làm, chỉ nhắc nhở bằng lời đối với những trẻ nhút nhát, cho trẻ thường xuyên được thực hành các kỹ năng đó như: Tự rửa tay, rửa mặt, xúc miệng, tự cởi và gấp quần áo, tự cất và lấy dép đúng nơi qui định…. - *Giải pháp thứu sáu: Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Trong giáo dục mầm non thì sự kết hợp giữa gia đình và nhà trường là vô cùng quan trọng, bởi không phải phụ huynh nào cũng hiểu được giáo dục tính tự lập cho trẻ là rất cần thiết, vì vậy tôi thường xuyên chia sẻ các nội dung về giáo dục tính tự lập cho trẻ qua góc tuyên truyền của lớp hay qua giờ đón, trả trẻ, qua các buổi họp phụ huynh,…Tôi trò chuyện với phụ huynh để biết được đặc điểm tính cách và cách giáo dục tính tự lập cho trẻ ở gia đình, dần dần tôi giúp phụ huynh hiểu rằng việc bao bọc con là đang làm hạn chế sự phát triển tính tư duy, tính tự lập, sẽ khiến trẻ trở nên thụ động, trẻ không có các kĩ năng cần thiết. - Dù đó là việc đơn giản nhất, nên ngay từ khi trẻ còn nhỏ cha mẹ hãy để trẻ tự lập như: Việc tự xúc ăn từ khi trẻ có thể cầm thìa, trẻ tự ăn món ăn mà trẻ thích. - Hay khi trẻ chơi xong cha mẹ hãy giáo dục cho con thói quen tự cất đồ .Việc để con tự lập của các bậc phụ huynh, không chỉ giúp cho trẻ tự tin, chủ động, thể hiện năng lực của mình đồng thời cha mẹ hãy xây dựng cho trẻ một môi trường giáo dục tốt để giúp trẻ hình thành và phát triển tính tự lập một cách hiệu quả nhất. - Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục tính tự lập là một biện pháp không thể thiếu khi giáo dục cho trẻ.. - Để công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở trường đạt kết quả tốt nhất, tránh trường hợp cô giáo ở lớp thì giáo dục trẻ tính tự lập, còn về nhà cha mẹ lại luôn làm giúp trẻ mọi việc. - Chính vì không muốn tình trạng đó xảy ra nên tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh trong những giờ đón trả trẻ, trong các buổi họp phụ huynh về mọi vấn đề có liên quan đến trẻ ở trường và đặc biệt là giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Nhờ có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên với phụ huynh mà tôi thấy trẻ của lớp tôi luôn có tính tự lập cao, trẻ mạnh dạn tự tin, các kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giữ gìn vệ sinh, kỹ năng giúp đỡ người khác luôn thành thạo và rất vui vẻ nhiệt tình khi được tự lập.. - Sau khi áp dụng và thực hiện đề tài “Một số giải pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi” bản thân tôi và trẻ đã thu được một số kết quả như sau:. - Qua việc thực hiện, áp dụng giải pháp “Một số giải pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi”. - Bản thân đã đúc kết rất nhiều kinh nghiệm về phương pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ. - Thông qua việc giáo dục tính tự lập cho trẻ giáo viên hiểu hơn về đặc điểm tâm sinh lý của từng trẻ trong lớp nhiều hơn.. - Với vai trò là người làm công tác giáo dục, tôi nhận thức đúng đắn về vai trò và tầm quan trọng của công tác giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Nâng cao nhận thức của phụ huynh thông qua công tác tuyên truyền và vận động mỗi một phụ huynh hãy để cho trẻ có cơ hội để thể hiện mình, được bộc lộ bản thân mình trước mọi người. - Chúng ta cần giáo dục trẻ có ý thức đúng đắn đối với việc giáo dục tính tự lập ngay từ khi còn nhỏ, giúp trẻ có khả năng tự lập và phối hợp vận động tốt, trẻ có ý thức giữ gìn sức khoẻ bản thân, thích tham gia các hoạt động, luôn mạnh dạn, tự tin, có ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần đoàn kết khi tham gia các hoạt động tập thể, biết quan tâm giúp đỡ những người xung quanh.. - Công tác này sẽ đạt được hiệu qủa cao hơn khi có sự tham mưu của Ban Giám Hiệu nhà trường, sự phối hợp của các giáo viên trong tổ về ý nghĩa của việc giáo dục tính tự lập cho trẻ.. - Bản thân tôi được trau dồi nhiều kiến thức kỹ năng nghiệp vụ sư phạm về giáo dục tính tự lập cho trẻ qua các hoạt động hằng ngày. - Với vai trò là người giáo viên, là người hướng dẫn trẻ tôi đã được tham gia tập huấn đầy đủ, nắm chắc nội dung giáo dục tính tự lập cho trẻ. - Hình thành cho trẻ những thói quen tự lập thường xuyên và liên tục.. - Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái tốt hơn, đa số cha mẹ dịu dàng, ít quát mắng trẻ, thay đổi trong cách rèn kỹ năng cho trẻ.. - Tiếp tục chỉ đạo, Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên về nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục tính tự lập cho trẻ mầm non.. - Nên tổ chức nhiều hơn những buổi thảo luận và chuyên đề để giáo viên có nhiều cơ hội trao đổi những kinh nghiệm, chia sẽ những giải pháp hay trong việc giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi nói riêng.. - Trên đây là một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt