Rào cản pháp lý khi thực hiện quyền được trợ giúp và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của lao động di cư nội địa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

50
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong phạm vi bài viết này, tác giả trình bày, phân tích những khó khăn trong việc thực hiện quyền được trợ giúp xã hội và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản đối với lao động di cư nội địa từ khía cạnh pháp lý và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật nhằm khắc phục những rào cản này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Rào cản pháp lý khi thực hiện quyền được trợ giúp và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của lao động di cư nội địa

NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT RÀO CẢN PHÁP LÝ KHI THỰC HIỆN QUYỀN ĐƯỢC TRỢ GIÚP VÀ TIẾP CẬN CÁC DỊCH VỤ XÃ HỘI CƠ BẢN CỦA LAO ĐỘNG DI CƯ NỘI ĐỊA Nguyễn Thanh Huyền* *TS. GVC. Bộ môn Luật Kinh doanh, Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội Thông tin bài viết: Tóm tắt: Trợ giúp xã hội và cung cấp các dịch vụ xã hội là một trong những chính Từ khóa: Lao động di cư nội sách nhằm đảm bảo an sinh cho người dân luôn được Đảng và Nhà nước địa, các dịch vụ xã hội, trợ giúp quan tâm thực hiện nhằm giúp những người có hoàn cảnh khó khăn có cơ xã hội. hội tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản và thoát nghèo. Việt Nam được Liên hợp quốc công nhận là một trong các quốc gia đi đầu trong việc thực hiện Lịch sử bài viết: một số mục tiêu Thiên niên kỷ (MDGs) như (i) xóa bỏ tình trạng nghèo Nhận bài : 11/3/2021 cùng cực và thiếu đói; (ii) đạt phổ cập giáo dục tiểu học... Tuy nhiên, việc Biên tập : 27/3/2021 thực hiện quyền được trợ giúp xã hội và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của nhóm lao động di cư nội địa còn gặp nhiều khó khăn. Trong phạm vi Duyệt bài : 29/3/2021 bài viết này, tác giả trình bày, phân tích những khó khăn trong việc thực hiện quyền được trợ giúp xã hội và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản đối với lao động di cư nội địa từ khía cạnh pháp lý và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật nhằm khắc phục những rào cản này. Article Infomation: Abstract: Social assistance and provision of social services are one of the crucial Keywords: Internal migrant policies to ensure the well-being of the people that the Party and the State workers; social assistance; always pay attention to help people in difficult circumstances have the provision of social services. opportunity to access the basic social services and getting rid of poverty. Vietnam is recognized by the United Nations as one of the leading coun- Article History: tries in the implementation of a number of the Millennium Development Goals (MDGs) such as (i) extreme poverty and hunger eradication; (ii) Received : 11 Mar. 2021 universal primary education achievement … However, the implementa- Edited : 27 Mar. 2021 tion of the right to social assistance and access to basic social services of the group of internal migrant workers still faces difficulties. In the scope Approved : 29 Mar. 2021 of this article, the author provides discussions and analysis of difficulties in exercising the right to social assistance and access to basic social services for internal migrant workers from a legal perspective and recommendation for further improvement of the related law to overcome the said barriers. 1. Nhận diện rào cản pháp lý trong việc sống cho mình hoặc cho gia đình, sớm hòa thực hiện quyền được trợ giúp xã hội của nhập với cộng đồng. Với cách hiểu này thì lao động di cư nội địa trợ giúp xã hội có thể được thực hiện bởi bất kỳ chủ thể nào trong xã hội đối với những Hiểu một cách chung nhất, trợ giúp xã hội đối tượng cần trợ giúp. Dưới góc độ pháp là sự giúp đỡ về tài chính hoặc các điều kiện lý, trợ giúp xã hội là tổng hợp các quy định sinh sống thích hợp để đối tượng được giúp của Nhà nước về chế độ, chính sách đối với đỡ có thể phát huy khả năng tự lo liệu cuộc những người có hoàn cảnh khó khăn1. 1 PGS.TS. Lê Thị Hoài Thu, “Giáo trình pháp luật an sinh xã hội”, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2019, tr. 265. 16 Số 08(432) - T4/2021
NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT Đến cuối năm 2019, cả nước đã có trên đăng ký thường trú hoặc tạm trú với chính 3 triệu đối tượng hưởng trợ cấp xã hội hàng quyền4. Theo kết quả phỏng vấn thì việc tháng, được hỗ trợ kinh phí chăm sóc và cấp không đăng ký tạm trú của người di cư là thẻ BHYT; 48.423 người đang được chăm do thủ tục đăng ký khá phiền hà, tốn nhiều sóc, nuôi dưỡng tại 432 cơ sở trợ giúp xã thời gian. Như vậy, để thực hiện được quyền hội (trong đó có 182 cơ sở công lập), chiếm được trợ giúp xã hội, họ phải trở về nơi đăng khoảng 3% dân số; kinh phí thực hiện trợ ký “hộ khẩu thường trú” để thực hiện. giúp xã hội thường xuyên hàng năm là Những đối tượng đang nhận trợ giúp xã 17.563 tỷ đồng2. Tuy nhiên, việc thực hiện hội thường xuyên mà di cư hoặc di cư theo chính sách và pháp luật về trợ giúp xã hội thân nhân khá khó khăn trong việc nhận tiền đối với lao động di cư nội địa gặp không trợ giúp xã hội hàng tháng vì không có “sổ hộ ít khó khăn do vướng mắc bởi rào cản quy khẩu” tại nơi di cư đến. Hiện nay, Nhà nước định về “sổ hộ khẩu”. mới chỉ hướng dẫn thủ tục quyết định trợ Hiện nay, đối với chế độ trợ giúp xã hội cấp xã hội hàng tháng khi đối tượng thay đổi thường xuyên như: đề nghị trợ cấp xã hội nơi cư trú giữa các xã, phường trong cùng hàng tháng; đề nghị hỗ trợ kinh phí chăm quận, huyện hoặc giữa các quận, huyện, thị sóc nuôi dưỡng đối tượng bảo trợ xã hội; đề xã, thành phố thuộc tỉnh5 mà chưa có hướng nghị hỗ trợ kinh phí chăm sóc đối với người dẫn khi đổi tượng thay đổi nơi cư trú giữa nhận nuôi dưỡng, chăm sóc người khuyết tật các tỉnh. đặc biệt nặng; đề nghị hỗ trợ kinh phí chăm sóc đối với gia đình có người khuyết tật đặc Đối với những trường hợp trợ giúp xã biệt nặng… đều có yêu cầu về mặt thủ tục hội khác như: đề nghị hưởng chính sách hỗ là phải có “sổ hộ khẩu”3. Những lao động di trợ đối với học sinh, hỗ trợ người bị thương cư nội địa hoặc thân nhân của họ thuộc diện nặng, đề nghị hỗ trợ chi phí mai táng… thì được hưởng trợ cấp xã hội thường xuyên cũng yêu cầu phải có “sổ hộ khẩu”. Do đó, (như người khuyết tật đặc biệt nặng) thì khá những lao động di cư cũng gặp không ít khó khăn khi thực hiện thủ tục để được nhận khó khăn do việc tiến hành những đề nghị trợ giúp tại nơi họ di cư đến, nguyên nhân này được thực hiện từ cơ sở (trưởng thôn) là họ không có “sổ hộ khẩu”. Theo số liệu và thường ưu tiên đối với người dân có hộ thống kê khoảng 44,3% người di cư chưa khẩu thường trú6. 2 Tuệ Văn, “Nâng cao hiệu quả công tác trợ giúp xã hội”, http://baochinhphu.vn/Chinh-sach-moi/Nang-cao- hieu-qua-cong-tac-tro-giup-xa-hoi/388072.vgp, truy cập ngày 06/02/2021. 3 Điều 20 Nghị định số 28/2012/NĐ-CP ngày 10/4/2012 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Người khuyết tật. 4 Hà Giang, “Những “góc khuất” của cuộc di cư nội địa”, http://kinhtevadubao.vn/chi-tiet/91-7330-nhung- goc-khuat-cua-cuoc-di-cu-noi-dia.html, truy cập ngày 01/02/2021. 5 Khoản 3, khoản 4 Điều 8 và Điều 12 Nghị định quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội (theo văn bản hợp nhất số: 762/2019/VBHN-BLĐTBXH). 6 Điều 12, Điều 13, Điều 14, Điều 10 Nghị định số 136/2013/NĐ-CP ngày 21/10/2013 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội. Số 08(432) - T4/2021 17
NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT 2. Nhận diện rào cản pháp lý trong việc các trung tâm kinh tế lớn tìm việc làm nên thực hiện quyền tiếp cận các dịch vụ xã các trường học ở những nơi này đều quá tải. hội cơ bản của lao động di cư nội địa Vì vậy, các trường học thường ưu tiên nhập Trong năm 2013 có khoảng 62% dân số học đối với học sinh có hộ khẩu thường trú là lao động dễ bị tổn thương, bao gồm nhiều tại địa phương, nếu còn khả năng tiếp nhận người di cư nội địa tạm thời, đặc biệt là khi mới nhận học sinh có hộ khẩu “tạm trú” họ được xếp loại là người dân tạm trú7. Đây hay “trái tuyến”. Do đó, con của lao động là rào cản khó khăn đối với lao động di cư di cư nội địa sẽ phải đăng ký cho con học khi tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như: mầm non, tiểu học, trung học cơ sở… ở các giáo dục, y tế, nước sạch, điện… Theo kết trường tư thục với mức chi phí học tập cao quả nghiên cứu của Tổ chức Oxfam tại Việt hơn nhiều so với trường công lập. Nhiều Nam, người lao động di cư cũng phải trả chi trường hợp lao động di cư không đủ điều phí kép do không có hộ khẩu tại nơi đến, kiện kinh tế và điều kiện chăm sóc con nên đặc biệt là các chi trả cho những dịch vụ xã đành để con cho ông/bà hoặc người thân hội cơ bản như: Y tế, giáo dục, nhà ở, điện nuôi dưỡng ở quê. nước sinh hoạt cao hơn hẳn so với dân cư Đối với học sinh tiểu học, Luật Giáo dục địa phương, thậm chí họ bị loại ra khỏi các năm 2019 quy định học sinh tiểu học trong chương trình giảm nghèo, không thể tiếp cơ sở giáo dục công lập không phải đóng cận được các chương trình vay vốn tạo việc học phí; ở địa bàn không đủ trường công làm8. Những vấn đề khó khăn trong việc lập, học sinh tiểu học trong cơ sở giáo dục tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản là do các tư thục được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng học rào cản pháp lý sau đây: phí, mức hỗ trợ do Hội đồng nhân dân cấp Một là, quy định về đăng ký học tập và tỉnh quyết định10. Như vậy, mức hỗ trợ đóng miễn, giảm học phí cho con của lao động di học phí cho học sinh tiểu học học tại các cư nội địa. Điều lệ Trường Tiểu học do Bộ cơ sở giáo dục tư thục giữa các tỉnh, thành Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định về phố trực thuộc trung ương là khác nhau, quyền học tập của trẻ em như sau: “Được phụ thuộc vào quyết định của Hội đồng dân học ở một trường, lớp hoặc cơ sở giáo dục nhân tỉnh, thành đó. Ví dụ: Hội đồng nhân khác thực hiện chương trình giáo dục tiểu dân tỉnh Bình Định quyết định hỗ trợ tiền học tại nơi cư trú; được chọn trường ngoài đóng học phí cho học sinh cấp tiểu học đang nơi cư trú nếu trường đó có khả năng tiếp học tại các cơ sở giáo dục tư thục trên địa nhận”9. Tuy nhiên, do một lượng lớn người bàn tỉnh trong năm học 2020-2021, với mức lao động di cư nội địa đến các thành thị hoặc hỗ trợ là 110.000 đồng/tháng/học sinh; thời 7 Bộ LĐTB&XH, UNDP (2016), “Tổng quan và đề xuất đổi mới hệ thống trợ giúp xã hội Việt Nam”, tr.5. 8 Kim Thanh, “Lao động di cư phi chính thức: Khó tiếp cận các dịch vụ xã hội”, http://dangcongsan.vn/xa-hoi/ lao-dong-di-cu-phi-chinh-thuc-kho-tiep-can-cac-dich-vu-xa-hoi-362479.html. 9 Điều 42 Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30/12/2010 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Điều lệ Trường Tiểu học. 10 Khoản 3 Điều 98 Luật Giáo dục năm 2019. 18 Số 08(432) - T4/2021
NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT gian hỗ trợ: không quá 9 tháng/năm học11. hiểm y tế (BHYT) toàn dân. Theo Ban Quản Quy định này phần nào hỗ trợ được những lý Thu - Sổ, Thẻ Bảo hiểm xã hội Việt Nam, khó khăn về tài chính đối với con của lao đến ngày 20/11/2020, số người tham gia động di cư nội địa, đặc biệt là lao động di BHYT trên toàn quốc là 86,35 triệu người, cư nội địa. đạt tỷ lệ khoảng 89,2% dân số tham gia Đối với trẻ em mầm non 05 tuổi và BHYT15. Như vậy, chúng ta vẫn còn 10,8% học sinh trung học cơ sở được miễn học dân số chưa tham gia BHYT. Theo kết quả phí theo lộ trình do Chính phủ quy định12. điều tra của OXFAM tại Việt Nam, nguyên Tuy nhiên, Chính phủ hiện nay chưa quy nhân dẫn đến người lao động di cư sử dụng định lộ trình miễn học phí cho đối tượng thẻ BHYT thấp là “không thuận tiện về thời này. Theo kết quả điều tra năm 2015 của gian, chờ đợi lâu, bất tiện trong đi lại, thủ Tổ chức OXFAM tại Việt Nam, trẻ em di tục hành chính phức tạp, cộng với thời gian cư theo cha mẹ thiệt thòi hơn trẻ em không phải dành cho lao động kiếm sống”16. Theo di cư trong việc tiếp cận giáo dục 21,2% một nghiên cứu khác, lao động di cư, đặc trong tổng số 52 trẻ được khảo sát trong độ biệt là lao động di cư phi chính thức tại Việt tuổi từ 6 -14 tuổi theo cha mẹ là người lao Nam khó có khả năng tham gia BHYT hộ động di cư sinh sống tại nơi đến không đi gia đình và khả năng tiếp cận các dịch vụ y học13. Ở cấp trung học cơ sở và trung học tế có chất lượng17. phổ thông, theo số liệu điều tra năm 2019, Từ ngày 01/01/2016, Luật BHYT đã có tới 83,9% trẻ em không di cư trong độ quy định về thông tuyến khám, chữa bệnh tuổi 11-18 đang đi học nhưng chỉ có 55,7% đối với bệnh viện tuyến huyện trong cùng trẻ em di cư ngoại tỉnh trong nhóm nhóm địa bàn tỉnh18 và từ ngày 01/01/2021 đã áp tuổi này đang đi học14. dụng thông tuyến điều trị nội trú cho người Hai là, quy định về dịch vụ bảo hiểm y tế. tham gia BHYT khi tự đi khám bệnh, chữa Nhà nước đã có chính sách để thực hiện bảo bệnh không đúng tuyến tại các cơ sở khám 11 Điều 1 Quyết định số 49/2020/QĐ-UBND ngày 30 tháng 7 năm 2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định quy định mức hỗ trợ tiền đóng học phí cho học sinh tiểu học trong các cơ sở giáo dục tư thục trên địa bàn tỉnh Bình Định. 12 Khoản 5 Điều 98 Luật Giáo dục năm 2019. 13 Chương trình Quyền Lao động của OXFAM tại Việt Nam (2015), Báo cáo tóm tắt: “Rào cản pháp luật và thực tiễn đối với người lao động di cư trong tiếp cận an sinh xã hội”, Nxb. Hồng Đức, năm 2015, tr.32. 14 Bảo Hiệp, “Đảm bảo người di cư được tiếp cận đầy đủ và công bằng các dịch vụ xã hội”, http://baobao hiemxahoi. vn/vi/tin-chi-tiet-dam-bao-nguoi-di-cu-duoc-tiep-can-day-du-va-cong-bang-cac-dich-vu-xa-hoi-e120f22c.aspx. 15 Minh Anh (2020), “Nhiều dư địa mở rộng số người tham gia bảo hiểm y tế”, https://tapchitaichinh.vn/bao- hiem/nhieu-du-dia-mo-rong-so-nguoi-tham-gia-bao-hiem-y-te . 16 Chương trình Quyền Lao động của Oxfam tại Việt Nam (2015) Báo cáo tóm tắt: “Rào cản pháp luật và thực tiễn đối với người lao động di cư trong tiếp cận an sinh xã hội”, Nxb. Hồng Đức, năm 2015, tr.34. 17 TS. Nguyễn Thanh Huyền và TS. Phạm Thị Thúy Nga (2020), “Nhận diện các rào cản pháp lý trong việc thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với lao động di cư nội địa và một số khuyến nghị”, Tạp chí Lao động và Xã hội số 632 năm 2020, tr.2-4. 18 Điểm c khoản 3 Điều 22 Luật Bảo hiểm y tế năm 2008 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2014. Số 08(432) - T4/2021 19
NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT bệnh, chữa bệnh tuyến tỉnh trong phạm vi nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống cả nước19. Quy định này đã tạo điều kiện của họ. Để giải quyết vấn đề này, khoản 5 cho mọi người tham gia BHYT, đặc biệt Điều 1 Thông tư số 25/2018/TT-BCT ngày là lao động di cư có thẻ BHYT có cơ hội 12/9/2018 sửa đổi, bổ sung một số điều được tiếp cận dịch vụ y tế do BHYT chi trả. của Thông tư số 16/2014/TT-BCT ngày Tuy nhiên, quy định này vẫn còn hạn chế 29/5/2014 của Bộ Công thương quy định, là mới chỉ thông tuyến khám, chữa bệnh chủ nhà kê khai được đầy đủ số người sử đối với bệnh viện tuyến huyện trong cùng dụng điện thì Bên bán điện có trách nhiệm địa bàn tỉnh của người có thẻ BHYT chứ cấp định mức cho chủ nhà căn cứ vào sổ không phải thông tuyến bệnh viện huyện tạm trú hoặc chứng từ xác nhận tạm trú trên phạm vi cả nước. Đối với bệnh viện của cơ quan công an quản lý địa bàn; cứ 4 tuyến tỉnh, BHYT chỉ chi trả đối với trường người được tính là một hộ sử dụng điện để hợp điều trị nội trú chứ không chi trả đối tính số định mức áp dụng giá bán lẻ điện với trường hợp khám, chữa bệnh ngoại trú. sinh hoạt; cụ thể: 01 người được tính là 1/4 Do đó, khi mắc các bệnh thông thường, lao định mức, 02 người được tính là 1/2 định động di cư dù có thẻ BHYT cũng vẫn phải mức, 03 người được tính là 3/4 định mức, bỏ tiền túi để khám, chữa bệnh chứ không 04 người được tính là 1 định mức. Đối với dùng được thẻ BHYT vì khám bệnh không quyền tiếp cận dịch vụ nước sạch sinh hoạt, đúng tuyến. đa số lao động di cư được tiếp cận nước Ba là, quy định về dịch vụ điện, nước sạch sinh hoạt, theo số liệu thống kê, tỷ lệ sạch sinh hoạt. Dịch vụ điện, nước sạch hộ dân sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh là sinh hoạt gắn liền với điều kiện về nhà ở. 97,4%, trong đó 52,2% hộ sử dụng nguồn Theo kết quả nghiên cứu chuyên sâu Tổng nước máy22. Tuy nhiên, đa số lao động di điều tra dân số và nhà ở năm 2019 thì gần cư thuê nhà để ở đều phải trả tiền nước máy một nửa người di cư phải đi thuê/mượn nhà sinh hoạt với giá cao do chủ nhà trọ quyết để ở20 và điều kiện ở và sinh hoạt của hộ định mà chưa có quy định về ưu đãi giá dân cư nói chung cũng được cải thiện rõ nước máy sinh hoạt như giá điện. rệt, có 99,4% hộ sử dụng điện lưới thắp Bốn là, quy định về việc tiếp cận vay sáng21. Tuy nhiên, trong thực tế, tình trạng vốn xóa đói, giảm nghèo. Theo quy định lao động di cư thuê nhà để ở thường phải thì người vay là hộ nghèo phải có địa chỉ trả chi phí điện sinh hoạt theo giá lũy tiến cư trú hợp pháp23 và phải có trong danh 19 Khoản 6 Điều 22 Luật Bảo hiểm y tế năm 2008 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2014 20 Bảo Hiệp, “Đảm bảo người di cư được tiếp cận đầy đủ và công bằng các dịch vụ xã hội”, http://baobaohiemxahoi.vn /vi/tin-chi-tiet-dam-bao-nguoi-di-cu-duoc-tiep-can-day-du-va-cong-bang-cac-dich-vu-xa-hoi-e120f22c.aspx. 21 Ban chỉ đạo Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Trung ương (2019), “Kết quả Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019”, Nxb. Thống Kê, tháng 12/2019, tr.151. 22 Ban chỉ đạo Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Trung ương (2019), “Kết quả Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019”, Nxb. Thống Kê, tháng 12/2019, tr.153. 23 Được hiểu là phải có hộ khẩu thường trú hoặc có đăng ký tạm trú dài hạn tại địa phương nơi cho vay (hướng dẫn nghiệp vụ cho vay đối với hộ nghèo của ngân hàng chính sách xã hội). 20 Số 08(432) - T4/2021
NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT sách hộ nghèo được Ủy ban nhân dân cấp mức hỗ trợ học phí cho học sinh tiểu học xã quyết định theo chuẩn nghèo do Bộ tại các trường không phải công lập do Hội Lao động - Thương binh và Xã hội công đồng nhân dân cấp tỉnh quy định mà thống bố, được Tổ tiết kiệm và vay vốn bình xét, nhất chung trên phạm vi cả nước; ban hành lập thành danh sách có xác nhận của Ủy văn bản hướng dẫn lộ trình miễn học phí ban nhân dân cấp xã24. Hộ nghèo vay vốn cho trẻ em mầm non 05 tuổi và học sinh không phải thế chấp tài sản25. Tuy nhiên, trung học cơ sở. đối với lao động di cư khá khó để tiếp cận Ba là, sửa đổi Luật BHYT theo hướng được vốn vay xóa đói giảm nghèo, đặc biệt thông tuyến khám chữa bệnh BHYT tại là di cư tới các thành phố lớn và trong thực các bệnh viện tuyến huyện trên phạm vi cả tiễn còn khá nhiều dân “nghèo” thành thị nước nhằm đảm bảo quyền lợi của người chưa được xóa đói, giảm nghèo26. tham gia BHYT, đặc biệt là lao động di cư 3. Một số kiến nghị đảm bảo quyền được tham gia BHYT. trợ giúp xã hội và tiếp cận các dịch vụ xã Bốn là, xây dựng chính sách phù hợp để hội của lao động di cư nội địa mọi người nghèo, dù là người không di cư Một là, sửa đổi các quy định liên quan hay người di cư đều có cơ hội được tiếp cận đến điều kiện phải có “sổ hộ khẩu” để làm với nguồn vốn ưu đãi, không cần thế chấp thủ tục hưởng trợ giúp xã hội thường xuyên để xóa đói, giảm nghèo. của các đối tượng. Nhà nước cần có hệ thống Năm là, tăng cường giám sát việc thực dữ liệu về những đối tượng được hưởng hiện quy định về việc thu tiền điện của trợ giúp xã hội thường xuyên và được liên người thuê nhà theo giá quy định. Để đảm thông trên cả nước, không trùng lặp. Nếu họ bảo việc tăng giá điện sinh hoạt không di cư cùng gia đình đến bất kỳ địa phương ảnh hưởng trực tiếp đến những người có nào thì họ sẽ tiếp tục hưởng chế độ ở tại địa thu nhập thấp, đặc biệt đối với người di phương đó; nếu lao động di cư bị rơi vào cư phải thuê chỗ ở; tăng cường công tác hoàn cảnh khó khăn, thuộc diện được hưởng tuyên truyền để người thuê nhà hiểu đúng trợ giúp xã hội thường xuyên thì họ cũng có chính sách về giá điện để bảo vệ quyền lợi thể đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền của mình, cũng như tăng cường xử phạt vi ngay tại địa phương mà họ di cư đến để thực phạm hành chính đối với những chủ nhà hiện quyền an sinh xã hội này. trọ vi phạm quy định này nhằm đảm bảo Hai là, ban hành văn bản hướng dẫn thi quyền được tiếp cận dịch vụ xã hội của hành Luật Giáo dục năm 2019 theo hướng người thuê nhà 24 Khoản 1 Điều 13 Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ quy định về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. 25 Điều 3 Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ quy định về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. 26 Thanh Tùng, “Người nghèo ở đô thị”, https://nhandan.com.vn/baothoinay-dothi/nguoi-ngheo-o-do- thi-381052/. Số 08(432) - T4/2021 21