Nghiên cứu giáo dục

Chia sẻ: Do Manh Ha | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:69

Thêm vào BST

Báo xấu

280
lượt xem 93
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau khi Luật giáo dục được Quốc hội khoá X, kỳ họp thứ tư thông qua ngày 2 tháng 12 năm 1998, vấn đề đặt ra là phải có kế hoạch hành động nhằm tuyên truyền, phổ biến, quán triệt Luật giáo dục trong toàn ngành và xã hội. Đồng thời phải xây dựng một hệ thống các văn bản pháp qui, hoàn thiện pháp luật về giáo dục cả về số lượng và chất lượng, tạo ra một hành lang pháp lý, đưa pháp luật vào cuộc sống. Có thể nói đây là một công tác trọng tâm của...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu giáo dục

Tài Liệu Nghiên cứu giáo dục 1
Mục Lục phần thứ nhất. mở đầu ...................................................................................... 4 1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 4 2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 4 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................... 5 4. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 5 5. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 5 phần ii. nội dung ............................................................................................... 6 Chương I : Cơ sở lý luận. ................................................................................. 6 1.1- Giáo dục trung học phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân............ 6 Điều 3 - Điều lệ trường trung học (11-7-2000): ............................................ 13 2.1- Công tác pháp luật, pháp chế. Nội dung công tác pháp luật, pháp chế trong quản lý giáo dục và nhà trường trung học phổ thông. .......................... 14 a. Công tác pháp luật. ..................................................................................... 14 b. Công tác pháp chế. ..................................................................................... 15 c. Mối quan hệ giữa pháp luật và pháp chế. ................................................... 15 d. Hệ thống hoá văn bản pháp luật, pháp qui. ................................................ 16 3. Văn bản do Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân ban hành để thi hành văn bản qui phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội và văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên. Văn bản do Uỷ ban nhân dân ban hành còn để thi hành nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp. ...................... 18 a. Nghị quyết của Hội đồng nhân dân. ........................................................... 18 b. Quyết định, chỉ thị của Uỷ ban nhân dân. .................................................. 18 1. Thành lập cơ sở giáo dục trái phép. ........................................................... 22 3. Điều lệ trường trung học được Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo ban hành kèm theo quyết định số 23/2000/QĐ ngày 11-7-2000. .................................. 24 Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo đã có Quyết định số 04/2000/QĐ-BGD&ĐT ngày 1-3-2000 về việc Ban hành qui chế thực hiện dân chủ trong hoạt động của nhà trường. Bản Qui chế này nêu rõ mục đích, nguyên tắc việc thực hiện dân chủ trong nhà trường. Chương II của Qui chế qui định rõ trách nhiệm của Hiệu trưởng, trách nhiệm của nhà giáo, cán bộ, công chức, nêu rõ những việc người học được biết và tham gia ý kiến, trách nhiệm của các đơn vị, các đoàn thể, tổ chức trong nhà trường ..................... 26 Chương III của Qui chế qui định quan hệ giải quyết công việc giữa nhà trường với các cơ quan quản lý cấp trên, với chính quyền địa phương. ........ 27 chương ii : khảo sát , đánh giá thực trạng nắm bắt hành lang pháp lý và việc quản lý bằng pháp luật của CBQL trường THPT. ........................................ 28 2.2. Thực trạng của việc quản lý bằng pháp luật của CBQL các trường THPT. ............................................................................................................. 29 SốTT ............................................................................................................... 30 Phần 1. Đường lối - Chính sách. .................................................................... 30 2
Phương pháp luận duy vật BC, tiếp cận hệ thống. ......................................... 30 Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam . ..................................... 30 Chương III. Các biện pháp tăng cường công tác quản lý bằng pháp luật của Hiệu trưởng trường THPT.............................................................................. 38 1. Phương hướng chỉ đạo. .............................................................................. 38 2. Một số biện pháp cơ bản để tăng cường công tác quản lý bằng pháp luật. 39 Phần III. Kết luận và khuyến nghị. ................................................................ 45 I. Kết luận ....................................................................................................... 45 II. Khuyến nghị : ............................................................................................ 46 Phần phụ lục. ................................................................................................ 47 II. Các văn bản qui phạm pháp luật hiện hành về giáo dục trung học phổ thông. .............................................................................................................. 50 B. quyền và nghĩa vụ của cán bộ, công chức. ................................................ 54 Kết luận và kiến nghị ..................................................................................... 65 1. Kết luận. ..................................................................................................... 65 3
phần thứ nhất. mở đầu 1. Lý do chọn đề tài Sau khi Luật giáo dục được Quốc hội khoá X, kỳ họp thứ tư thông qua ngày 2 tháng 12 năm 1998, vấn đề đặt ra là phải có kế hoạch hành động nhằm tuyên truyền, phổ biến, quán triệt Luật giáo dục trong toàn ngành và xã hội. Đồng thời phải xây dựng một hệ thống các văn bản pháp qui, hoàn thiện pháp luật về giáo dục cả về số lượng và chất lượng, tạo ra một hành lang pháp lý, đưa pháp luật vào cuộc sống. Có thể nói đây là một công tác trọng tâm của những năm trước mắt, là nhiệm vụ chiến lược quan trọng hàng đầu của ngành giáo dục trong hàng chục năm tới. Vì lí lẽ đó, việc quán triệt tinh thần và nội dung của Luật giáo dục cho đội ngũ cán bộ quản lý là một vấn đề có ý nghĩa quan trọng đặc biệt. Các chuyên đề bài giảng ở Trường cán bộ quản lý giáo dục nói chung và ở Khoa cơ sở (khoa II) nói riêng đều phải đi sát với những qui định của đạo luật này. Việc nghiên cứu, tìm hiểu nội dung của luật để phục vụ cho việc giảng dạy, học tập cần phải được tiến hành hơn nữa. Đề tài này nghiên cứu, tìm hiểu về Luật giáo dục là một sự cần thiết để giải quyết những vấn đề trên, góp phần nhỏ bé để Luật giáo dục đi vào cuộc sống thực tế. 2. Mục đích nghiên cứu Mục đích cuả đề tài này là nghiên cứu nội dung của Luật giáo dục và các văn bản pháp quy về giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập, từ việc soạn bài giảng (cả về lý thuyết và bài tập), đến việc lên 4
lớp, thảo luận và ôn tập. Thông qua việc nghiên cứu Luật giáo dục mà so sánh, đối chiếu các chuyên đề, nội dung bài giảng, nội dung bài giảng tìm ra những chỗ thừa thiếu, mâu thuẫn, lỗi thời....để bổ sung sửa đổi các bài giảng này cho hoàn thiện hơn, có độ sâu hơn. Từ đó, đề tài sẽ góp phần thúc đẩy việc nghiên cứu, giảng dạy Luật giáo dục. Đó là sự cần thiết, một công việc có ý nghĩa và mong muốn đóng góp trong việc đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục tại Trường. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Nhiệm vụ của đề tài là nghiên cứu một cách khái quát về sự cần thiết, tầm quan trọng của Luật giáo dục, những nội dung cơ bản của Luật giáo dục, mối liên hệ giữa Luật giáo dục với các ngành luật khác. Đề tài cũng nghiên cứu, tìm hiểu những nội dung chính, cơ bản, những vấn đề có mối liên hệ trực tiếp đến nội dung các chuyên đề giảng dạy trong khoa. Từ khi có Luật giáo dục các nội dung giảng dạy đã được sắp xếp, bổ sung như thế nào để phù hợp với qui định của Luật. 4. Phương pháp nghiên cứu Đề tài sẽ được nghiên cứu bằng các phương pháp sau đây: - Phương pháp nghiên cứu lý luận - Phương pháp đối chiếu, so sánh - Phương pháp thống kê, tổng kết rút kinh nghiệm 5. Phạm vi nghiên cứu Đề tài tìm hiểu, nghiên cứu những nội dung chính, cơ bản nhất của Luật giáo dục và các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật, mối liên hệ của các nội dung chuyên đề giảng dạy của Khoa cơ sở, bao gồm: - Luật giáo dục và hệ thống văn bản pháp qui về giáo dục. - Hệ thống giáo dục quốc dân - Quản lý Nhà nước về giáo dục 5
phần ii. nội dung Chương I : Cơ sở lý luận. 1.1- Giáo dục trung học phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân. 1.1.1- Sơ lược về sự phát triển giáo dục trung học và hệ thống văn bản pháp luật, pháp qui về giáo dục trung học ở nước ta từ cách mạng tháng tám đến nay a. Trước cách mạng tháng tám, giáo dục trung học ở nước ta rất ít phát triển. Chính quyền thực dân Pháp vừa thi hành chính sách chia để trị, vừa thi hành chính sách ngu dân. Chúng phát triển giáo dục chỉ nhằm mục đích đào tạo ra một số ít người thừa hành như thư ký, viên chức, đốc công, cai lý. Giáo dục trung học ở Việt Nam phát triển rất chậm chạp, quy mô rất nhỏ bé. ở một số rất ít thành phố và tỉnh lỵ lớn có các trường cao đẳng tiểu học (tương đương trung học cơ sở hiện nay) được mở ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn. Từ sau những năm 30 có thêm các trường tư, số học sinh có tăng thêm, nhưng chỉ chiếm 2,11% so với dân số trong đó học sinh cao đẳng tiểu học và trung học chỉ chiếm 0,01%. Trường công Trường tư Bậc học Số trường Số học sinh Số trường Số học sinh Trung học 3 652 Cao đẳng Tiểu học 16 5521 9 1203 Tiểu học 503 58629 234 29573 Sơ học 8775 486362 906 48675 Bảng 1. Tình hình giáo dục trung học năm học 1941 - 1942 (Theo niên giám thống kê Đông Dương) b. Giai đoạn từ tháng tám 1945 đến năm 1954. Năm học 1945-1946 là năm học đầu tiên của nước Việt Nam độc lập, được bắt đầu 15 ngày sau khi bản tuyên ngôn độc lập được Chủ tịch Hồ Chí Minh công bố tại Ba Đình - Hà Nội. Lúc đó, Nhà nước ta đã ban hành kịp thời một số văn bản có giá trị pháp lý cao làm cơ sở để tổ chức, chỉ đạo và 6
quản lý hệ thống giáo dục quốc dân vừa thoát ra khỏi xã hội phong kiến nô lệ. Đó là : - Sắc lệnh số 146/SL ngày 10-6-1946 của Chủ tịch nước đặt ra những nguyên tắc cơ bản của nền giáo dục mới. - Sắc lệnh số 147/SL ngày 10-8-1946 của Chủ tịch nước về tổ chức bậc học cơ bản. Nội dung của những văn bản trên đây có tính chất đường lối, mang ý nghĩa chiến lược của hệ thống giáo dục quốc dân trong giai đoạn mới, có giá trị như những đạo luật về giáo dục . Ngay từ năm 1945, những trường trung học cũ được khôi phục, nhiều trường mới được thành lập. Nội dung giáo dục mới, dạy hoàn toàn bằng tiếng Việt Nam. Cho đến cuối năm học 1945-1946, cả nước có 29 trường trung học hoạt động. Các trường cao đẳng tiểu học trước đó nay gọi là trường trung học phổ thông, các trường trung học được gọi là trường trung học chuyên khoa. Giáo viên và học sinh các trường trung học, bên cạnh nhiệm vụ học tập còn tích cực tham gia những hoạt động chính trị và xã hội, góp phần bảo vệ và xây dựng đất nước trong hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Tháng 12/1946, cuộc kháng chiến toàn quôca bùng nổ. Cả nước ta bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ, gian khổ. Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ tư (tháng 4/1947) và Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng mở rộng (tháng 1/1948) đã đưa ra quyết tâm phát triển giáo dục để phục vụ kháng chiến, kiến quốc, thực hiện Nghị quyết của Đảng, nhiều trường trung học được thành lập và phát triển : Trường trung học kháng chiến Việt Bắc, trường chuyên khoa Huỳnh Thúc Kháng, trường trung học Nguyễn Thượng Hiền, trường trung học Nguyễn Chí Diển, trường trung học Lê Khiết, trường trung học phổ thông Hùng Vương, trường trung học phổ thông Nguyễn Thái Học... ở những nơi chưa có chiến sự, như Liên khu IV, số học sinh trung học trong tháng 6/1948 lên tới 4870 người, gấp 7 lần so với số học sinh trung học tại đó trong tháng 1/1946. Năm 1950, Nhà nước thực hiện cải cách giáo dục lần thứ nhất. Bộ Giáo dục có Thông tư số 56/TT/P3 ngày 31-7-1950 quyết định áp dụng chương trình mới từ năm học 1950-1951. Trong cuộc cải cách giáo dục này, cơ cấu nhà trường được xây dựng phù hợp với hoàn cảnh kháng chiến, nên tổ chức trường phổ thông học trong 9 năm, bao gồm ba cấp học : Cấp I (4 năm), cấp II (3 năm), cấp III ( năm). Giáo dục trung học từ đây được thực hiện ở hai 7
cấp : II và III. Nội dung giáo dục ở cấp II và III được xây dựng theo phương hướng coi trọng giáo dục tư tưởng chính trị, tinh giản, thiết thực. Cuộc cải cách giáo dục lần thứ nhất đã khẳng định nền giáo dục Việt Nam là một nền giáo dục của dân, do dân và vì dân, được xây dựng trên nguyên tắc dân tộc, khoa học, đại chúng, nhằm mục đích giáo dục thế hệ trẻ thành những người "công dân lao động tương lai". Trong 9 năm kháng chiến, giáo dục trung học vẫn được phát triển mạnh mẽ, đào tạo cán bộ cho kháng chiến và kiến quốc, tạo cơ sở để tiếp tục phát triển giáo dục trung học trong thời kỳ mới. Số học sinh Cấp học 1945 1950 1952 1954 Cấp II 4849 21.849 52.369 63.209 Cấp III 735 2.089 3.423 Bảng 2. Giáo dục trung học trong thời kỳ kháng chiến (1946-1954) c. Giáo dục trung học trong thời kỳ 1954-1975. Hiệp định Giơnevơ 1954 đã mở ra cho đất nước một thời kỳ cách mạng mới. Tháng 3/1955, Hội nghị lần thứ 7 của Trung ương Đảng khoá II đã có Nghị quyết đề ra nhiệm vụ phát triển giáo dục, chấn chỉnh và củng cố hệ thống giáo dục phổ thông, thống nhất hai hệ thống giáo dục của vùng tự do cũ và vùng mới giải phóng. Thực hiện Nghị quyết của Đảng, tháng 3 năm 1956 Đại hội giáo dục phổ thông toàn quôca đã họp, thảo luận và thông qua đề án về cuộc cải cách giáo dục lần thứ hai. Nội dung giáo dục có tính chất toàn diện gồm bốn mặt : Đức, Trí, Thể, Mỹ. Phương châm giáo dục là liên hệ lý luận với thực tiễn, gắn nhà trường với đời sống xã hội. Nhà nước ban hành Nghị định số 1027/TTg ngày 27-8-1956 về "Chính sách giáo dục phổ thông của nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà". Hệ thống giáo dục phổ thông từ năm học 1956-1957 gồm ba cấp học : Cấp I (4 năm), cấp II (3 năm) và cấp III (3 năm). Trong thời kỳ này, giáo dục trung học ở miền Bắc đã phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. Qui mô phát triển giáo dục rất lớn, tốc độ nhanh. Số lượng học sinh tốt nghiệp cấp II và cấp III đủ để cung cấp cho nhu 8
cầu đào tạo cán bộ cho đất nước. Nội dung dạy học và giáo dục không ngừng được cải tiến. việc giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức được coi trọng. Một số mô hình giáo dục trung học mới đã xuất hiện như trường phổ thông cấp III Bắc Lý, trường phổ thông lao động xã hội chủ nghĩa Hoà Bình giáo dục học sinh vừa học vừa lao động, xuất hiện các trường phổ thông cấp III công nghiệp ... Những mô hình này là cơ sở cho việc thay đổi nội dung giáo dục ở các trường trung học trong những năm sau này. Trong điều kiện gian khổ, khó khăn muôn phần trong chiến tranh, toàn ngành đã nghiêm chỉnh thực hiện lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch : "Dù khó khăn đến đâu cũng phải thi đua dạy tốt, học tốt". d. Giáo dục trung học từ 1975 đến nay. Năm 1975, miền Nam được giải phóng, nhiệm vụ đặt ra là thống nhất giáo dục hai miền, tiếp tục phát triển giáo dục để phục vụ đất nước. Giáo dục trung học tiếp tục phát triển với qui mô lớn, tốc độ nhanh. Số học sinh trung học vào năm học 1980-1981 1990-1991 2000-2001 Trung học cơ sở 3180 2559 5918 Trung học phổ thông 704 531 2199 Bảng 3. Số học sinh trung học qua các năm học. (đơn vị : nghìn người). Tháng 1/1979, Nhà nước triển khai cải cách giáo dục lần thứ ba theo Nghị quyết số 14/nghị quyết/Trung ươnW (tháng 12/1978) của Đảng. các văn bản để triển khai cải cách giáo dục có : Quyết định 243/Chính phủ ngày 28-6- 1979 của Hội đồng Chính phủ về tổ chức bộ máy, biên chế các trường học phổ thông; Quyết định 126/Chính phủ ngày 19-3-1981 của Hội đồng Chính phủ về công tác hướng nghiệp trong nhà trường phổ thông và sử dụng hợp lý học sinh các cấp phổ thông cơ sở và phổ thông trung học tốt nghiệp ra trường . Năm 1993, Chính phủ ban hành Nghị quyết 90/Chính phủ về cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân tạo nên một hành lang pháp lý rõ ràng cho các hoạt động quản lý giáo dục trong giai đoạn mới. Ngày 2 tháng 12 năm 1998, Nhà nước ban hành Luật giáo dục. Đây là một văn bản pháp luật về giáo dục thống nhất, có hiệu lực pháp lý cao, khắc 9
phục tình trạng tản mạn, thiếu đồng bộ của các văn bản pháp quy hiện có. Đạo luật này thể chế hoá đường lối chủ trương đổi mới của Đảng và Nhà nước về giáo dục, quy định hệ thống giáo dục quôca dân, qui định mục tiêu, nguyên lý, nội dung, phương pháp giáo dục ... góp phần đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội. Ngày 30 tháng 8 năm 2000, Chính phủ ban hành Nghị định số 43/2000/NĐ-Chính phủ qui định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật giáo dục. Ngày 30-6-1999, Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo đã có chỉ thị số 29/1999/CT BGD-ĐT về việc tăng cường kiểm tra, thanh tra việc quản lý, cấp phát, sử dụng các loại văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân nhằm lập lại kỷ cương trong lĩnh vực này. Ngày 11-7-2000 Bộ giáo dục và đào tạo ban hành Điều lệ trường trung học kèm theo quyết định số 23/2000/QĐ-BGD&ĐT. Ngày 9-12-2000, Quốc hội đã ra Nghị quyết số 40/2000/QH-10 về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Vào những năm cuối của thập kỷ 80, do ảnh hưởng nhiều mặt của hai cuộc chiến tranh phía Bắc và tây Nam, những khó khăn của một nền kinh tế còn thấp kém đã làm ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của giáo dục trung học, số học sinh trung học giảm xuống nhanh. Vào đầu những năm 90, khi sự nghiệp đổi mới toàn diện bắt đầu phát huy tác dụng tích cực thì hiện tượng đó được chấm dứt. Trong hơn 50 năm phát triển, giáo dục trung học đã đem lại những thành quả to lớn, tạo cơ sở cho việc đẩy mạnh giáo dục trung học trong thời gian tới. Hệ thống văn bản qui phạm pháp luật về giáo dục - đào tạo do Nhà nước và Ngành ban hành nói chung có nội dung chính xác, phạm vi điều chỉnh rõ ràng, tạo ra hành lang pháp lý, là một trong những nguyên nhân rất cơ bản giúp cho giáo dục ổn định và phát triển . 1.1.2- Vị trí, tầm quan trọng của giáo dục trung học phổ thông. Trong hệ thống giáo dục quốc dân, trung học phổ thông là bậc học tương đối độc lập và hoàn chỉnh. Đây là bậc học được thực hiện trong ba năm học, từ lớp mười tới lớp mười hai. Điều kiện để học sinh được vào học lớp mười là có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, có tuổi là mười lăm tuổi. Trường trung học phổ thông là cơ sở giáo dục của bậc trung học, là bậc học nối tiếp của trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân nhằm hoàn 10
chỉnh học vấn phổ thông. Điều lệ trường trung học (ngày 11-7-2000) qui định: Trường trung học có tư cách pháp nhân và có con dấu riêng. Giáo dục trung học phổ thông góp phần quan trọng trong việc nâng cao dân trí, nâng cao chất lượng cuộc sống và hạnh phúc cho mọi người. Bậc học này trực tiếp cung cấp nguồn cho giáo dục đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề, cung cấp sức người cho thị trường sức lao động. Giáo đục trung học góp phần quan trọng trong việc cải thiện đội ngũ người lao động, đặt nền móng vững chắc cho việc đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu cao của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Vì thế dạy học và giáo dục ở bậc trung học phổ thông không những là sự thể hiện kết quả của cả quá trình giáo dục phổ thông cả về tri thức và đạo đức, mà nó còn đặt nền móng cho toàn bộ sự hình thành nhân cách con người lao động, người công dân tương lai của đất nước. Vì vậy giáo dục trung học phổ thông phải giáo dục cho học sinh đạt trình độ văn hoá tương dfdối hoàn chỉnh, có năng lực làm các công việc lao động phổ thông, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp, sẵn sàng tham gia sản xuất, tham gia công tác xã hội hoặc tiếp tục học lên bằng nhiều con đường khác nhau. Việc giáo dục ở trung học phổ thông có một vai trò rất quan trọng. 1.1.3- Mục tiêu của giáo dục trung học phổ thông. Giáo dục trung học phổ thông liên quan một cách toàn diện đến rất nhiều yếu tố như : mục đích giáo dục, mục tiêu hình thành nhân cách, đổi mới phương pháp dạy - học, đội ngũ giáo viên ... Điều 23 - Luật giáo dục ghi rõ : "Giáo dục trung học phổ thông nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục trung học cơ sở, hoàn thiện học vấn phổ thông và những hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tucj học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động . Như vậy, giáo dục trung học phổ thông nhằm các mục tiêu sau đây : - Đáp ứng yêu cầu chuẩn bị cho sự phân luồng đào tạo ngày càng phù hợp với sự đòi hỏi phân công lao động xã hội hiện nay và trong tương lai, chuẩn bị tốt hơn cho việc tiếp tục học cao đẳng và đại học. - Phát triển những thế mạnh của quá trình giáo dục và đào tạo, phân hoá việc đào tạo, đáp ứng năng lực và nguyện vọng của học sinh và mong muốn của phụ huynh học sinh . 11
- Đổi mới chương trình, sách giáo khoa, giảm bớt sự quá tải không cần thiết. Nội dung chương trình phải thiết thực và hiện đại hoá nội dung giáo dục . - Ngày càng đáp ứng tốt hơn sự phân ngành đào tạo từ trung học lên cao đẳng và đại học. - Động viên học sinh tham gia học nghề và trung học chuyên nghiệp, phù hợp với khẩ năng và trình độ học sinh, góp phần thay đổi quan niệm quá chuộng bằng cấp của học sinh, phụ huynh và xã hội, khắc phục tình trạng "thừa thầy, thiếu thợ" hiện nay. 1.1.4- Yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục trung học phổ thông. Điều 24. Luật giáo dục (1998) : "Giáo dục trung học phổ thông phải củng cố, phát triển những nội dung đã học ở trung học cơ sở, hoàn thành nội dung giáo dục phổ thông. Ngoài nội dung chủ yếu nhằm bảo đảm chuẩn kiến thức phổ thông, cơ bản, toàn diện và hướng nghiệp cho họi học sinh còn có nội dung nâng cao ở một số môn học để phát triển năng lực, đáp ứng nguyện vọng của học sinh . Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh". Để thể chế hoá những qui định trên. Đề án đổi mới chương trình giáo dục phổ thông (2001 - 2007) đã chú ý tới những vấn đề sau đây khi xây dựng nội dung chương trình ở trung học phổ thông : - Bảo đảm cung cấp cho học sinh một trình độ học vấn phổ thông toàn diện. - Bao gồm các hoạt động học tập, các môn học và các hoạt động ngoài giờ lên lớp. - Chú trọng đảm bảo những kiến thức có hệ thống khoa học, hiện đại, gắn chặt hơn với cuộc sống, nhất là với các vấn đề có tính toàn cầu. - Tăng cường việc học hành, rèn luyện trong lớp và ngoài lớp, với cộng đồng xã hội. 12
- Có những môn học, giáo trình tự chọn. Theo đó, ở trung học phổ thông, thiết kế chương trình, biên soạn sách giáo khoa theo hai ban : khoa học tự nhiên và khoa học xã hội - nhân văn. Bắt đầu phân ban từ lớp 10. Nội dung chương trình và sách giáo khoa phải đảm bảo tính phổ thông, cơ bản, toàn diện và phân hoá. Đối với các môn có phân hoá (Toán, Vật lý, Hoá học, Sinh học đối với Ban khoa học tự nhiên và Văn, Sử, Địa đối với Ban khoa học xã hội - nhân văn thì sự chênh lệch giữa chương trình phân ban với chương trình tối thiểu không vượt quá 20%. Các môn còn lại của từng ban thì học sinh cả hai ban đều học theo một chương trình thống nhất. ở mỗi ban có thêm các giáo trình tự chọn bắt buộc nhằm đáp ứng một phần nhu cầu học tập phù hợp với năng lực, sở trường, nguyện vọng của học sinh. Có trình độ chuẩn về kiến thưc, kỹ năng đến từng đơn vị tri thức của từng môn học theo từng lớp học. 1.1.5- Nhiệm vụ và quyền hạn của trường trung học. Điều 3 - Điều lệ trường trung học (11-7-2000): "Trường trung học có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây : 1. Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo chương trình giáo dục trung học do Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo ban hành; 2. Tiếp nhận học sinh, vận động học sinh bỏ học đến trường, thực hiện kế phổ cập giáo dục trung học cơ sở trong phạm vi cộng đồng theo qui định của Nhà nước. 3. Qquản lý giáo viên, nhân viên và học sinh . 4. Quản lý, sử dụng đất đai, trường sở, trang thiết bị và tài chính theo qui định của pháp luật. 5. Phối hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong cộng đồng thực hiện các hoạt động giáo dục . 6. Tổ chức giáo viên, nhân viên và học sinh tham gia các hoạt động xã hội trong phạm vi cộng đồng. 7. Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật. 1.1.6- Tổ chức và quản lý trường trung học phổ thông. "Trường trung học phổ thông do Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý, chỉ đạo trực tiếp". (Điều 6. Điều lệ trường trung học). 13
Cơ cấu tổ chức ở trường trung học phổ thông gồm : các tổ chức của học sinh lớp học và các câu lạc bộ (khoa học, nghệ thuật, thể thao ...), các tổ chức chuyên môn và tổ công tác (tổ bộ môn, tổ chủ nhiệm lớp, tổ công tác hành chính - giáo vụ), Hội đồng sư phạm và các tổ chức khác (Hội đồng thi đua, Hội đồng kỷ luật ...) Tổ chức Đảng và các đoàn thể trong trường trung học bao gồm : Chi bộ Đảng, Công đoàn, Đoàn thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh.. Bộ máy quản lý của trường trung học bao gồm Hiệu trưởng và các Phó hiệu trưởng. Hiệu trưởng thực hiện sự quản lý tập trung trên cơ sở phát huy rộng rãi sự tham gia dân chủ của giáo viên, nhân viên và học sinh trong trường. Trong quá trình quản lý, Hiệu trưởng sử dụng và phối hợp các phương pháp thuyết phục và giáo dục, hành chính, kích thích vật chất và tinh thần ... trên cơ sở quán triệt tinh thần dân chủ hoá nhà trường, để bảo đảm thực hiện kế hoạch đào tạo có chất lượng và hiện quả. 2.1- Công tác pháp luật, pháp chế. Nội dung công tác pháp luật, pháp chế trong quản lý giáo dục và nhà trường trung học phổ thông. 2.1.1- Một số khái niệm công cụ. a. Công tác pháp luật. Trong lịch sử, pháp luật ra đời và phát triển từ nhu cầu bảo vệ lợi ích của Nhà nước. Pháp luật là khuôn mẫu, là tiêu chuẩn của hành vi và cách xử sự của con người do Nhà nước đặt ra và bảo đảm thực hiện. Pháp luật là hệ thống các qui tắc xử sự có tính bắt buộc chung. Trong các mối quan hệ xã hội, con người căn cứ vào những qui tắc đó mà xác định hành vi của mình, xem mình được làm gì, phải làm gì hoặc không được làm gì, nếu vượt quá giới hạn đó là vi phạm pháp luật. Thông qua bộ máy Nhà nước, giai cấp thống trị thể hiện ý chí của mình dưới những hình thức thích hợp của luật pháp. Nhà nước làm ra luật pháp và bảo đảm cho việc thực hiện bằng bộ máy cưỡng chế của Nhà nước. Pháp luật là hệ thống các qui tắc xử sự do Nhà nước ban hành và bảo đảm thực hiện, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị trong xã hội, là nhân tố điều chỉnh về mặt giai cấp các quan hệ xã hội. Một trong những hình thức cơ bản nhất của hoạt động Nhà nước là xây dựng pháp luật, còn gọi là công tác pháp luật, tức là việc làm ra luật. Hoạt động này được tiến hành do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (theo luật 14
định), nhằm mục đích là ban hành ra các đạo luật, bộ luật và các văn bản pháp qui. Quá trình xây dựng pháp luật trải qua các giai đoạn sau : - Đề xuất yêu cầu ban hành một đạo luật mới, hoặc sửa đổi đạo luật hiện hành và thông qua quyết định về soạn thảo dự án luật liên quan đến việc đề xuất ấy. - Soạn thảo dự án luật bao gồm soạn thảo văn bản, thảo luận, lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức và nhân dân. Sau đó trình ra Quốc hội xem xét. - Thảo luận và thông qua tại Quốc hội. Đây là giai đoạn quan trọng nhất của quá trình xây dựng pháp luật. - Giai đoạn cuối cùng là công bố luật. Việc công bố luật cũng phải theo đúng thủ tục, trình tự và nội dung đã qui định sẵn. b. Công tác pháp chế. Để thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý xã hội của mình, Nhà nước sử dụng rất nhiều phương tiện khác nhau như : tập quán, đạo đức, pháp luật ... trong đó phương thức quản lý cơ bản, bao trùm nhất, có hiệu quả nhất là quản lý đất nước bằng pháp luật, tức là việc thiết lập nền pháp chế xã hội chủ nghĩa. Pháp chế là sự đòi hỏi, yêu cầu các cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội và mọi công dân phải tuân thủ và thực hiện đúng đắn, nghiêm chỉnh pháp luật trong hoạt động của mình. Pháp chế bao hàm trong bản thân nó hai yêu cầu và điều kiện : Một là, Nhà nước phải xây dựng và ban hành một hệ thống pháp luật đầy đủ và phù hợp. Hai là, phải có cơ chế và biện pháp đảm bảo cho pháp luật được thực hiện nghiêm chỉnh và triệt để trong thực tế. Nếu thiếu một trong hai điều kiện đó thì không thể thiết lập được nền pháp chế trong xã hội. Việc xem xét thực trạng, trình độ xây dựng và ban hành pháp luật của nhà nước và thực trạng thực hiện pháp luật trong thực tế đời sống xã hội là tiêu chuẩn cơ bản đẻ đánh giá thực trạng pháp chế của Nhà nước ta hiện nay. c. Mối quan hệ giữa pháp luật và pháp chế. Pháp luật và pháp chế là hai khái niệm có quan hệ chặt chẽ với nhau, nhưng không đồng nhất với nhau. Pháp luật là tiền đề, là cơ sở pháp lý của 15
pháp chế. Pháp luật dù có hoàn thiện đến đâu cũng chỉ mới là khả năng, là điều kiện cần thiết làm cơ sở pháp lý cho đời sống xã hội. Pháp luật được thực hiện trong đời sống thực tế như thế nào phụ thuộc vào sự tuân thủ, chấp hành của Nhà nước, của tổ chức xã hội và của các cá nhân công dân. Nếu có sự tuân thủ và thực hiện đúng đắn, nghiêm chỉnh các qui định của pháp luạt thì xã hội mới có pháp chế và trật tự pháp luật. Pháp luạt chỉ có thể phát huy được hiệu lực của mình, điều chỉnh một cách có hiệu quả các quan hệ xã hội khi dựa trên cơ sở vững chắc của nền pháp chế, và ngược lại, pháp chế chỉ có thể được củng cố và tăng cường khi có một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, đồng bộ, phù hợp và kịp thời. Công tác pháp chế được làm tốt sẽ có tác dụng trong việc hoàn chỉnh hệ thống pháp luật. Thông qua công tác pháp chế mà pháp luật được kiểm nghiệm trong thực tế đời sống xã hội, từ đó sẽ thấy được những thiếu sót, mâu thuẫn, thừa, thiếu, lỗi thời ... của pháp luật mà pháp luật được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp hơn. d. Hệ thống hoá văn bản pháp luật, pháp qui. Hệ thống hoá văn bản qui phạm pháp luật là sự sưu tầm, tập hợp, sắp xếp các qui phạm pháp luật đơn lẻ, các văn bản qui phạm pháp luật riêng sẽ thành một hệ thống thống nhất, chặt chẽ về nội dung, hài hoà về hình thức. Hệ thống hoá pháp luật là một công tác có ý nghĩa rất lớn đối với việc hoàn chỉnh pháp luật và tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Nếu tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác này sẽ giúp chúng ta loại bỏ, sửa đổi, bổ sung kịp thời được các qui định, văn bản có mâu thuẫn, chồng chéo, lạc haụa, sơ hở và xác định được những vấn đề cần phải được qui định bằng pháp luật, khắc phục được trình trạng bất cập của hệ thống văn bản qui phạm pháp luật hiện hành. Các cơ quan chuyên môn sẽ xác lập được một hệ thống văn bản qui phạm pháp luật thống nhất, đồng bộ, phát huy vai trò to lớn, tích cực của cả hệ thống pháp luật trong việc điều chỉnh các quan hệ xã hội, nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, bảo vệ các quyền tự do, dân chủ của công dân. Mặt khác, kết quả của công tác này sẽ giúp chúng ta đánh giá được công tác xây dựng văn bản trong một thời kỳ daì và rút ra những bài học kinh nghiệm góp phần đổi mới nâng cao chất lượng công tác xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật trong thời kỳ mới. Đặc biệt, nó đảm bảo sự thống nhất chặt chẽ giữa các ngành luật khác nhau và làm cho việc tìm hiểu, áp dụng pháp luật được dễ dàng hơn. 16
Có hai hình thức hệ thống hoá luật lệ là : tập hợp hoá và phát điển hoá. - Tập hợp hoá : là việc tập hợp những văn bản qui phạm pháp luật lại theo một trật tự nhất định (theo thời gian ban hành, theo vần chữ cái, theo thẩm quyền ban hành hoặc theo lĩnh vực ...). Hệ thống hoá luật lệ theo hình thức này không làm thay đổi nội dung văn bản, không bổ sung những qui định mới mà chỉ loại ra những điều khoản đã hết hiệu lực hoặc rõ ràng là mâu thuẫn với qui định của cấp trên. Việc tập hợp hoá nhằm tạo sự thuận lợi cho việc sử dụng, tra cứu, sưu tập văn bản. Khi áp dụng văn bản, các cơ quan và người áp dụng phải viện dẫn cụ thể số, ký hiệu, tên văn bản, ngày tháng năm ban hành từng văn bản cụ thể chứ không được viện dẫn chung chung. Pháp điển hoá : Là hình thức cao của hệ thống hoá văn bản qui phạm pháp luật do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tiến hành, nhằm không những chỉ tập hợp những qui định đã có theo một trật tự nhất định, mà còn đặt ra những qui định mới cho phù hợp với yêu cầu thực tế đời sống. Kết quả của pháp điển hoá là xây dựng được một văn bản qui phạm pháp luật mới thay thế cho những văn bản qui phạm pháp luật đơn lẻ. Đó có thể là một bộ luật, một bản điều lệ cho một ngành, một lĩnh vực. 2.1.2- Hệ thống văn bản pháp luật, pháp qui. Để thực hiện việc quản lý đất nước bằng pháp luật, Nhà nước đã ban hành những văn bản qui phạm pháp luật. Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp, tức là ban hành văn bản pháp luật. Chính phủ, các Bộ, Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân các cấp có quyền lập qui, nghĩa là ban hành văn bản pháp qui. Văn bản pháp luật và pháp qui có tính quyền lực đơn phương, chúng tạo thành hệ thống văn bản qui phạm pháp luật của Nhà nước ta. Văn bản qui phạm pháp luật có những đặc trưng để phân biệt với văn bản áp dụng pháp luật và văn bản hành chính thông thường. Hệ thống văn bản qui phạm pháp luật ở nước ta bao gồm : (Điều 1 - Luật ban hành văn bản qui phạm pháp luật 12-11-1996): 1. Văn bản do Quốc hội ban hành : Hiến pháp, luật, nghị quyết. Văn bản do Uỷ ban thường vụ Quốc hội ban hành : Pháp lệnh, nghị quyết. 17
2. Văn bản do các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khác ở Trung ương ban hành để thi hành văn bản qui phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội : a. Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước. b. Nghị quyết, nghị định của Chính phủ, quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. c. Quyết định, chỉ thị, thông tư của Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ. d. Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao, quyết định, chỉ thị, thông tư của Viện trưởng Viện sát nhân dân tối cao. e. Nghị quyết, thông tư liên tịch giữa các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, giữa cơ quan Nhà nước có thẩm quyền với tổ chức chính trị - xã hội. 3. Văn bản do Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân ban hành để thi hành văn bản qui phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội và văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên. Văn bản do Uỷ ban nhân dân ban hành còn để thi hành nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp. a. Nghị quyết của Hội đồng nhân dân. b. Quyết định, chỉ thị của Uỷ ban nhân dân. 2.1.3- Vai trò của pháp luật trong quản lý . Pháp luật là phương tiện thể chế hoá đường lối chính sách của Đảng. Thông qua bộ máy Nhà nước, đường lối, chính sách của Đảng được cụ thể hoá bằng pháp luật. Đó là những qui tắc bắt buộc chung đối với mọi công dân trong xã hội. Pháp luật là công cụ để nhà nước quản lý xã hội, giữ cho xã hội ổn định và phát triển. Pháp luật qui định tổ chức và hoạt động của các cơ quan Nhà nước, quyền và nghĩa vụ của công chức, bảo đảm cho bộ máy Nhà nước hoạt động có hiệu quả. Các qui phạm pháp luật là chuẩn mực để ban hành các quyết định quản lý. Pháp luật củng cố, bảo vệ các quyền, tự do và nghĩa vụ công dân. Pháp luật thể chế hoá và bảo vệ quyền làm chủ của người lao động. Về thực chất, đó là sự tôn trọng, phát huy và quản lý sự sáng tạo của con người trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới dựa trên các nguyên tắc dân chủ, tự do, bình đẳng. Để quản lý xã hội, Nhà nước sử dụng nhiều phương tiện khác nhau : pháp luật, đạo đức, tập quán ... trong đó pháp luật là phương tiện có hiệu quả 18
nhất trong công tác quản lý và điều hành, nếu không có pháp luật thì sẽ không điều hành nổi tổ chức và hoạt động của bộ máy. Xã hội càng phát triển, vai trò điều chỉnh của pháp luật càng tăng. Hiến pháp 1992 có qui định : "Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa" (Điều 12). 2.1.4- Tăng cường hiệu lực pháp chế xã hội chủ nghĩa trong quản lý giáo dục . a. Đặc điểm của pháp chế trong giáo dục : Giáo dục và pháp chế thống nhất với nhau trong nhiệm vụ xây dựng con người mới, con người biết sống và làm việc trong cộng đồng với đầy đủ nghĩa vụ và quyền của người công dân, nhằm góp phần củng cố và phát triển kinh tế - xã hội. Trong các cơ sở giáo dục và nhà trường phổ thông, nếu thực hiện tốt pháp chế xã hội chủ nghĩa sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo. Pháp luật tạo hành lang pháp lý, qui định tổ chức và hoạt động của cơ quan quản lý giáo dục và nhà trường, tạo nên sự ổn định, nề nếp, thói quen tốt, góp phần điều hoà các mối quan hệ trong quá trình đào tạo. Mặt khác, nếu làm tốt công tác giáo dục, trong đó có giáo dục nghĩa vụ công dân, tinh thần tập thể, ý thức sử dụng, bảo vệ của công, tôn trọng và chấp hành luật pháp Nhà nước sẽ góp phần trực tiếp củng cố pháp chế xã hội chủ nghiã. Pháp chế trong giáo dục có đặc điểm riêng. Trong nhiệm vụ đào tạo con người mới, không chỉ dùng pháp chế hoặc chỉ dùng giáo dục vì : - Yêu cầu của giáo dục cao hơn yêu cầu và nội dung của pháp chế. trong nhiệm vụ xây dựng con người pháp chế bao gồm những yêu cầu tối thiểu thể hiện ý chí của Nhà nước đối với mọi công dân, trong khi giáo dục lại bao gồm những yêu cầu tối đa của ý chí xã hội đối với mỗi con người làm chủ. - Phương pháp của pháp chế chủ yếu là cưỡng chế bằng bộ máy chuyên chính của Nhà nước, còn phương pháp của giáo dục chủ yếu lại là khuyên răn, hướng dẫn tự nguyện thực hiện bằng nhận thức, bằng thuyết phục bằng dư luận tập thể. - Trong đánh giá và xử sự, pháp chế coi trọng qui mô của hậu quả khách quan của hành vi, trong khi giáo dục lại coi trọng yếu tố chủ quan như động cơ, thái độ... 19
Thực hiện pháp chế xã hội chủ nghĩa vừa là yêu cầu, nội dung của giáo dục, vừa là biện pháp quản lý có hiệu lực của chủ thể quản lý. Vì vậy pháp chế trong giáo dục có những đặc điểm sau : - Chủ thể chịu trách nhiệm pháp lý về giáo dục rất rộng, không chỉ nằm ở các cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội, ở các cấp quản lý giáo dục mà ở toàn dân. Việc học tập vừa là quyền lợi, vừa là trách nhiệm của mỗi công dân. Mọi công dân, ngay từ khi còn nhỏ, đều có quyền được học tập, đồng thời có nghĩa vụ phải học tập theo quy định của pháp luật. - Trong nhiệm vụ đào tạo người lao động theo yêu cầu của giai đoạn mới, phải coi trọng giáo dục kiến thức pháp luật, ý thức tôn trọng pháp luật. Nhà trường phải làm cho học sinh hiểu và thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân, hiểu biết những mục tiêu tiêu chuẩn của người lao động đã được qui định trong pháp luật. - Căn cứ vào đặc điểm của giáo dục, trong nhà trường cần đề ra những qui định có yêu cầu xử sự cao hơn, toàn diện hơn những yêu cầu của qui phạm pháp luật chung đối với xã hội. Những qui định của nhà trường vừa là có tính cưỡng chế, bắt buộc thực hiện, vừa là những mục tiêu, tiêu chuẩn có tính chất khuyên bảo, hướng dẫn để phấn đấu đạt tới. Ngành giáo dục và nhà trường phổ thông phải được quản lý bằng pháp chế. Trường phổ thông là đơn vị cơ sở của hệ thống giáo dục quốc dân và các cấp quản lý giáo dục đặt dưới sự qui định của Nhà nước một cách toàn diện, được quản lý theo chế độ quản lý nhà nước. Trong đó hệ thống quản lý điều chỉnh các mối quan hệ trong hệ thống bị quản lý bằng pháp luật, thực hiện quan hệ chỉ huy - chấp hành. đó là cách điều chỉnh có hiệu lực nhất đối với các cơ quan, đơn vị thực hiện quản lý theo chế độ thủ trưởng. Pháp chế xã hội chủ nghĩa bảo đảm những vấn đề cơ bản của giáo dục như mục tiêu, kế hoạch đào tạo, chương trình, phương pháp, tổ chức quá trình đào tạo. Những vấn đề ssó được thực hiện thông qua chức năng quản lý của Nhà nước bằng hệ thống luật lệ của Ngành. Như vậy, trong giáo dục, việc quản lý bằng pháp chế phải bao gồm cả việc xây dựng một hệ thống luật lệ hoàn chỉnh đáp ứng được việc chỉ đạo toàn bộ hoạt động giáo dục cùng với việc tổ chức thi hành và giám sát việc thi hành pháp luật trong trường học và các cơ quan quản lý giáo dục . b. Tăng cường hiệu lực pháp chế xã hội chủ nghĩa góp phần cải tiến quản lý giáo dục . 20