You are on page 1of 24

05/15/2011

Kinh t quc t nng cao

Li th so snh
trong quan h kinh t
a phng

Mc tiu nghin cu
1. Hiu r bn cht v ngha tc dng
ca li th so snh trong quan h kinh
t a phng.
2. Nm c k thut lng ha li th so
snh ca cc ngnh hng theo quan
im hin i.

05/15/2011

Ni dung c
c
bn
1. Yu cu xem xt li th so snh theo
quan h kinh t a phng.
2. Li th so snh theo quan im ca
David Ricardo.
3. Li th so snh theo cc quan im
hin i.
3

1. Yu cu xem xt li th so snh
theo quan h kinh t a phng
(1) nh gi li th so snh theo quan h
kinh t song phng.
(2) S hn ch khi nh gi li th so
snh theo quan h song phng.
(3) Yu cu xem xt li th so snh theo
quan h kinh t a phng.
4

05/15/2011

nh gi li th so snh theo quan


h kinh t song phng
L thuyt c in v thng mi quc t
m phng nn kinh t th gii:
Ch c 2 quc gia v 2 sn phm (ca 2
ngnh nng nghip v cng nghip).
Tnh gi tr trao i ca hng ha theo l
thuyt tnh gi tr bng lao ng.
nh gi nng sut theo nguyn tc qui m
li sut kinh t khng i
5

nh gi li th so snh theo quan


h kinh t song phng
Theo , li th so snh (c nh gi
theo quan h kinh t song phng) l:
S khc bit (cao hn) tng i v nng
sut lao ng;
Dn n s khc bit (thp hn) tng i
v chi ph sn xut...
ca mt ngnh hng c th khi so snh vi
ngnh tng ng ca quc gia giao thng.
6

05/15/2011

S hn ch khi nh gi li th so
snh theo quan h song phng
tm vi m:
Khng lng ha c s khc bit c th
trong li th so snh ca sn phm;
Khng nh gi c tha ng v th ca
ngnh hng trn th trng th gii.
Nguyn nhn: do khng th bc tch r quan
h phc tp v lng v cht gia chi ph vi
nng sut sn xut.
7

S hn ch khi nh gi li th so
snh theo quan h song phng
tm v m:
Trong chnh sch thng mi, kh xc nh
c ch u i ph hp cho cc ngnh hng
Trong chnh sch u t, kh xc nh th
t u tin u t hp l gia nhiu ngnh.
Nguyn nhn: do khng thy r qui lut pht
trin theo thi gian v khng gian trong quan
h gia cc ngnh hng c li th so snh.
8

05/15/2011

Yu cu xem xt li th so snh
theo quan h kinh t a phng
Trc ht, cn phi lm r bn cht v
nguyn nhn ca nhng im hn ch
c tm vi m v v m nu trn.
Trn c s , xc nh y , r rng
u th cnh tranh quc t (theo quan
im ng) ca nhng sn phm c
li th so snh trong nn kinh t.
9

Yu cu xem xt li th so snh
theo quan h kinh t a phng
Ly lm c s xy dng, iu tit
phi hp cc chnh sch thng mi, ti
chnh v u t quc t ca quc gia
mt cch hp l nht.
Nhm to ra c s chuyn dch li
th so snh ng qui lut, nhanh chng
v hiu qu nht trong iu kin c th.
10

05/15/2011

2. Li th so snh theo quan


quan im
ca David Ricardo
(1) Li th so snh trong m hnh hai quc
gia, hai sn phm.
(2) Li th so snh trong m hnh nhiu
quc gia, nhiu sn phm.
(3) ng dng m hnh nh gi li th so
snh ca David Ricardo.
11

Li th so snh trong m hnh


hai quc gia, hai sn phm
Gi thit m hnh c 2 quc gia, 2 sn
phm, nu trong cng mt thi gian:
QG1 sn xut c a1 sn phm A v b1
sn phm B.
QG2 sn xut c a2 sn phm A v b2
sn phm B.

12

05/15/2011

Li th so snh trong m hnh


hai quc gia, hai sn phm
Th li th so snh c tnh nh sau:
Khi a1/a2 > b1/b2 (hoc a1/b1 > a2/b2):
QG1 c li th so snh trn sn phm A;
QG2 c li th so snh trn sn phm B.
Khi a1/a2 < b1/b2 (hoc a1/b1 < a2/b2):
QG1 c li th so snh trn sn phm B;
QG2 c li th so snh trn sn phm A.
13

Li th so snh trong m hnh


hai quc gia, hai sn phm
Lu cc trng hp c bit:
Nu tnh ton bng chi ph th phi o du
cc bt ng thc nu trn.
Nu cc bt ng thc nu trn bin thnh
ng thc th s khng c trao i mu
dch quc t, do khng xc nh c li
th so snh. Nhng trng hp ny hu
nh khng th xy ra trong thc t.
14

05/15/2011

Li th so snh trong m hnh


nhiu quc gia, nhiu sn phm
RCAX = (EX1/EC) (EX2/EW)
Ch thch thut ng:
EX1 Kim ngch xut khu X ca quc gia (1 nm).
EC Tng kim ngch xut khu ca quc gia (1 nm).
EX2 Kim ngch xut khu X ca th gii (1 nm).
EW Tng kim ngch xut khu ca th gii (1 nm).
15

Li th so snh trong m hnh


nhiu quc gia, nhiu sn phm
RCAX = (EX1/EC) (EX2/EW)
Din gii:
EX1/EC T trng sn phm X trong tng kim ngch
xut khu hng ha ca quc gia.
EX2/EW T trng sn phm X trong tng kim ngch
xut khu hng ha ca th gii.
RCAX H s biu th li th so snh ca sn phm X.
16

05/15/2011

Li th so snh trong m hnh


nhiu quc gia, nhiu sn phm
RCAX = (EX1/EC) (EX2/EW)
Trng hp RCAX 1 hay (EX1/EC) (EX2/EW):
T trng sn phm X trong tng kim ngch xut khu
ca quc gia ch nh hn hoc bng t trng tng
ng ca th trng th gii.
Kt lun: quc gia ny khng c kh nng chi phi th
trng sn phm X trn th gii; sn phm X ca
quc gia khng c li th so snh.
17

Li th so snh trong m hnh


nhiu quc gia, nhiu sn phm
RCAX = (EX1/EC) (EX2/EW)
Trng hp RCAX > 1 hay (EX1/EC) > (EX2/EW):
T trng sn phm X trong tng kim ngch xut khu
ca quc gia ln hn t trng tng ng ca th
trng th gii.
Kt lun: quc gia ny c kh nng chi phi nht nh
i vi th trng sn phm X trn th gii; sn phm
X ca quc gia c li th so snh.
18

05/15/2011

Li th so snh trong m hnh


nhiu quc gia, nhiu sn phm
RCAX = (EX1/EC) (EX2/EW)
Trng hp RCAX > 1 hay (EX1/EC) > (EX2/EW):
Khi RCAX bin thin trong khong 1 < RCAX < 2,5 c
ngha l mc nh gi li th so snh ca sn phm X
s cao dn khi RCAX tin ti 2,5.
Khi RCAX 2,5 th c th nh gi sn phm X c li
th so snh rt cao, bt k ngnh hng X thuc khu
vc nng nghip, cng nghip hay dch v.
19

ng dng m hnh nh gi li th
so snh ca David Ricardo
Tm ng dng ca m hnh nh gi li
th so snh ca David Ricardo:
M hnh 2 quc gia, 2 sn phm ch c gi
tr l thuyt hiu r v li th so snh.
M hnh nhiu quc gia, nhiu sn phm c
th p dng nh gi li th so snh
ca mt ngnh hng quc gia so vi phn
cn li ca th gii mt cch khi qut.
20

10

05/15/2011

ng dng m hnh nh gi li th
so snh ca David Ricardo
u im: d tnh ton, lng ha c
mc li th so snh nh gi v th
ca ngnh hng quc gia trn th trng
th gii mt cch tng i.
Nhc im: chnh xc trong kt qu
nh gi mc li th so snh khng cao
nn vic vn dng hoch nh chnh
sch thng mi cng km tin cy.
21

3. Li th so snh theo cc quan


quan
im hin i
i
(1) Li th so snh theo m hnh ca i
hc Stanford Hoa K.
(2) M hnh n nhn bay (The Flying
Geese Model).
(3) ng dng cc m hnh nh gi li th
so snh hin i.
22

11

05/15/2011

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Mt quc gia c coi l c li th so
snh trong sn xut sn phm X khi chi
ph c hi x hi sn xut thm mt
n v X thp hn gi bin gii (trc
khi thng quan) ca sn phm .
nh ngha li th so snh nu trn da
vo hai khi nim: gi bin gii (trc
khi thng quan) v chi ph c hi x hi.
23

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Gi bin gii (Border Price) ca sn
phm X trc khi thng quan l:
Gi F.O.B i vi quc gia xut khu X.
Gi C.I.F i vi quc gia nhp khu X.
Cc iu kin F.O.B v C.I.F theo qui nh
trong Incoterms Xem phin bn hin hnh
Incoterms2008.
24

12

05/15/2011

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Chi ph c hi x hi (Social Opportunity
Costs) gn lin vi khi nim li ch x
hi phn bit vi li ch t nhn:
Li ch t nhn (Private Profitability - PP) = gi tr
gia tng cc yu t chi ph (khng k chi ph s
dng vn) v thu gin thu theo gi hin hnh.
Li ch x hi (Social Profitability - SP) = gi tr gia
tng cc yu t chi ph (khng k chi ph s dng
vn) theo chi ph c hi.
25

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Cc ch tiu nh gi li th so snh:
Li ch x hi rng (Net Social Profitability NSP) = li ch x hi chi ph s dng vn
theo chi ph c hi.
NSP c tnh theo c t gi chnh thc
(Official Exchange Rate - OER) v t gi n
hay t gi khng chnh thc (Shadow Price
of Foreign Exchange - SPFX).
26

13

05/15/2011

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Cc ch tiu nh gi li th so snh:
H s bo h danh ngha trn sn lng
u ra (Nominal Protective Coefficient on
Outputs - NPCO) = gi tr sn lng theo
gi hin hnh trn th trng ni a gi tr
sn lng theo gi ca th trng th gii.

27

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Cc ch tiu nh gi li th so snh:
H s bo h danh ngha trn chi ph u
vo (Nominal Protective Coefficient on
Tradable Inputs - NPCI) = chi ph u vo
theo gi hin hnh trn th trng ni a
chi ph u vo theo gi ca th trng th
gii.

28

14

05/15/2011

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Cc ch tiu nh gi li th so snh:
H s bo h thc trn gi tr gia tng
(Effective Protective Coefficient on Value
Added - EPC) = gi tr gia tng theo gi
hin hnh trn th trng ni a gi tr gia
tng theo gi ca th trng th gii.

29

Li th so snh theo m hnh ca


i hc Stanford Hoa K
Cc ch tiu nh gi li th so snh:
H s chi ph ni ngun (Domestic
Resource Cost Coefficient - DRC) = tng
cc yu t chi ph ni a (trc tip v gin
tip) theo chi ph c hi gi tr gia tng
theo gi th trng th gii qui ra ni t.
DRC c tnh theo c t gi chnh thc
(OER) v t gi khng chnh thc (SPFX). *
30

15

05/15/2011

M hnh n nhn bay (The Flying


Geese Model)
M hnh n nhn bay c Akamatsu
Kaname (1896 1974, Nht) xng
t nhng nm 1930s v c pht trin
bi mt s nh kinh t Nht Bn khc.
y l l thuyt pht trin cng nghip
to ra s chuyn dch li th so snh
ca nn kinh t vi 3 phin bn c th.
31

M hnh n nhn bay (The Flying


Geese Model)
Phin bn 1: mt nc
mt ngnh hng:

Sn lng

Tnh hung t ra cho nc ang


pht trin p dng pht trin
mt ngnh cng nghip c th.
Ban u, quc gia phi nhp
khu sn phm t cc nc cng
nghip pht trin i trc.
Thi gian

Ghi ch: Nhp khu


Sn xut ti ch
Xut khu
Ngun: Akamatsu Kaname, 1961.
32

Sau , tch ly vn v hc tp
kinh nghim pht trin sn xut
ti ch thay th nhp khu.
Trn c s , nhp khu s gim
dn v tin n xut khu.

16

05/15/2011

M hnh n nhn bay (The Flying


Geese Model)
Phin bn 2: mt nc
nhiu ngnh hng:

Sn lng

Qui lut pht trin trong tng


ngnh hng ging nh trnh
by phin bn 1.
Qui lut pht trin cng nghip
ca mt nc l: pht trin cc
ngnh th cp trc, pht trin
cc ngnh s cp sau.
Thi gian

Ngun: Yamazawa, 1990; Kwan, C. H., 1994.

Theo , li th so snh (v sn
phm xut khu) ca quc gia s
chuyn dch lin tip gia cc
ngnh theo th t nu trn.

33

M hnh n nhn bay (The Flying


Geese Model)
Phin bn 3: nhiu nc
mt ngnh hng:

Sn lng

Qui lut pht trin cng nghip


trong tng nc ging nh
trnh by cc phin bn 1 & 2.
T , s din ra s phn cng
lao ng quc t theo khu vc
trong tng ngnh hng c th.
Thi gian

Ngun: Yamazawa, 1990; Kwan, C. H., 1994.

i hnh bay ca n nhn ng


: Nht Bn u n; cc nc
NICs hng th hai; cc nc ni
tri ca ASEAN hng ba; Trung
quc v Vit Nam hng th t.

34

17

05/15/2011

ng dng cc m hnh nh gi li
th so snh hin
hin i
i
Tm ng dng ca cc m hnh hin i
M hnh nh gi li th so snh ca i
hc Stanford c th vn dng c ba cp
doanh nghip, ngnh hng v nn kinh t.
M hnh n nhn bay ch yu c vn
dng cp ngnh v nn kinh t.
Yu cu s dng phi hp c hai m hnh
phc v hoch nh chnh sch kinh t
35

ng dng cc m hnh nh gi li
th so snh hin
hin i
i
u im: lng ha li th so snh rt
c th; nh gi chnh xc hiu qu v
v th cnh tranh ca cc ngnh hng;
ch r qui lut chuyn dch li th so
snh v trt t pht trin cc ngnh.
Nhc im: phi thu thp nhiu loi
thng tin v tnh ton phc tp, d dn
n tnh trng sai lm ch quan.
36

18

05/15/2011

Kt lun
1. Nghin cu li th so snh ca cc
ngnh hng theo quan h a kinh t
phng l yu cu tt yu khch quan.
2. Qua , mt mt chng ta c th lng
ha c th li th so snh, hiu qu
kinh t - x hi v v th cnh tranh ca
tng ngnh hng .
37

Kt lun
3. Mt khc, ta s hiu r qui lut chuyn
dch li th so snh v trnh t pht trin
hp l gia cc ngnh cng nghip.
4. Do vy, cn phi vn dng phi hp cc
m hnh nh gi li th so snh hin
i mt cch tt nht phc v hoch
nh chnh sch pht trin cng nghip.
38

19

05/15/2011

Cu hi tho lun
1. Ti sao phi nh gi li th so snh
theo quan h kinh t a phng ?
2. Phn tch li th so snh trong m hnh
nhiu quc gia, nhiu sn phm ca
David Ricardo. Cho v d minh ha.
3. Trnh by m hnh nh gi li th so
snh ca i hc Stanford Hoa K.
39

Cu hi tho lun
4. p dng m hnh ca i hc Stanford
nh gi li th so snh ca mt
ngnh hng xut khu ch lc ca Vit
Nam (nh ngnh la go, chng hn).
5. Phn tch gi tr ng dng ca m hnh
n nhn bay. Cho v d minh ha vi
cc trng hp Vit Nam v ng .
40

20

05/15/2011

FOR YOUR ATTENTION !

Ph Lc
1
2
3

42

Ch tiu

Nm 2010

So snh

Ph lc:
lc: Li th so snh trong sn xut la
go ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
Gi tr sn lng (theo gi hin hnh)

5.500,00

5.500,00

Chi ph vt cht (theo gi hin hnh)

1.570,00

1.570,00

Gi tr gia tng (theo gi hin hnh) [(1) (2)]

3.930,00

3.930,00

Cc chi ph khc, khng k chi ph s dng vn (theo gi hin hnh)

1.475,00
(n v:1.475,00
ng/kg la)

Thu gin thu

Li ch t nhn [(3) (4) (5)]

Gi tr sn lng (theo gi th trng th gii)

6.730,00

7.740,00

Chi ph vt cht (theo gi th trng th gii)

1.610,00

1.645,00

165,00

165,00

2.290,00

2.290,00

Gi tr gia tng (theo gi th trng th gii) [(7) (8)]

5.120,00

6.095,00

10

Cc chi ph ni ngun khc, khng k chi ph s dng vn (theo chi ph c hi)

1.475,00

1.475,00

3.645,00

4.620,00

11

Li ch x hi [(9) (10)]

12

Chi ph s dng vn ni a (theo chi ph c hi)

13

Li ch x hi rng theo t gi chnh thc [(11) (12)]

14

T l gia t gi n (SPFX) vi t gi chnh thc (OER)

15

Li ch x hi rng theo t gi n [(9) x (14)] [(10) + (12)]

16
17

135,00

135,00

3.510,00

4.485,00

1,25

1,25

4.790,00

6.000,00

H s bo h danh ngha trn tng sn lng (NPCO) [(1) (7)]

0,82

0,71

H s bo h danh ngha trn chi ph vt cht (NPCI) [(2) (8)]

0,98

0,95

18

H s bo h thc trn gi tr gia tng (EPC) [(3) (9)]

0,77

0,64

19

H s chi ph ni ngun (DRC) [{(10) + (12)} (9)]

0,31

0,26

20

T l DRC so vi SPFX/OER [(19) (14)]

0,25

0,21

GHI CH:
(1) Nng sut la trong mu iu tra bnh qun 6.000 kg/ha; T l thu hi go bnh qun so vi la l 65%.
(2) Gi tr sn lng theo gi th trng th gii (hng 7)c tnh ton trn c s gi go xut khu bnh qun ca tng
v ma trong nm 2010 ri qui ngc li gi la. Ring ct so snh ly gi tng ng vi gi go xut khu bnh
qun ca Thi Lan (cao hn 15% so vi gi go xut khu bnh qun ca Vit Nam) tnh ton.
(3) T gi n c tnh theo cng thc ca IMF nh sau: SPFX = T gi chnh thc VN/USD nm gc 2000 x Ch s tng
gi trong nc giai on 2000-2010 Ch s tng gi ca M giai on 2000-2010.

21

05/15/2011

Phn tch li th so snh ca la go


ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
Li ch ca ngi sn xut la go trc
tip c m bo rt tt:
Li ch t nhn PP = 41,6% so vi gi tr
sn lng tnh theo gi hin hnh.
ng thi, PP = 58,3% so vi gi tr gia
tng trn gi tiu th ni a tnh theo gi
hin hnh.
43

Phn tch li th so snh ca la go


ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
Li ch rng ca x hi cng rt tt:
So vi gi tr gia tng khi xut khu go,
NSP = 68,6% khi tnh theo t gi chnh thc
v NSP = 93,6% khi tnh theo t gi n.
Nu nng cao gi go xut khu bnh qun
ln bng Thi Lan th NSP = 73,6% khi tnh
theo t gi chnh thc v NSP = 98,4% khi
tnh theo t gi n.
44

22

05/15/2011

Phn tch li th so snh ca la go


ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
Theo h s bo h danh ngha u ra:
Vi gi go xut khu bnh qun ca Vit
Nam, h s NPCO = 0,82 c ngha l gi
xut khu cao hn gi tiu th ni a 18%.
Nhng nu nng c gi go xut khu
bnh qun ln bng Thi Lan, NPCO = 0,71
th hiu qu cng tt hn do gi xut khu
cao hn gi tiu th ni a n 29%.
45

Phn tch li th so snh ca la go


ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
Trong khi , chi ph u vo cho sn
xut la go theo gi th trng ni a
v gi th trng th gii xp x nhau:
Tnh theo gi go xut khu bnh qun ca
Vit Nam, h s NPCI = 0,98.
Tnh theo iu kin nng cao gi go xut
khu bnh qun ln bng vi Thi Lan, th
h s NPCI = 0,95.
46

23

05/15/2011

Phn tch li th so snh ca la go


ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
Do vy, khi y mnh xut khu th hiu
qu ca ngnh la go cng cao:
H s EPC = 0,77 c ngha gi tr gia tng
khi xut khu go cao hn 23% so vi tiu
th ni a.
Nu gi go xut khu cao bng Thi Lan,
EPC = 0,64 th gi tr gia tng khi xut khu
go cao hn ti 36% so vi tiu th ni a.
47

Phn tch li th so snh ca la go


ng bng sng Cu Long, nm
nm 2010
c bit, xut khu go to iu kin
tng thu nhp ngoi t rt tt:
H s DRC = 0,31 tc chi ph ni ngun ch
chim 31% so vi gi tr gia tng xut khu.
T l ny s gim xung cn 26% nu nng
c gi go xut khu cao bng Thi Lan.
Thm ch, khi tnh theo t gi n th cc t
l tng ng ch cn 25% v 21%. *
48

24

You might also like