intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tài liệu hướng dẫn giảng dạy chương trình kỹ thuật viên

Chia sẻ: Nguyễn Tất Thắng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:119

508
lượt xem
289
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau khi hoàn thành xong khoá học này, học viên có khả năng: Xử lý trong soạn thảo, trình bày văn bản với Winword; Soạn thảo các bài trình diễn, báo cáo với PowerPoint; Lập và trình bày bảng biểu trên Excel; Lập công thức giải quyết một số công việc trong ứng dụng quản lý với excel; Lập các biểu đồ thống kê số liệu trên excel.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tài liệu hướng dẫn giảng dạy chương trình kỹ thuật viên

  1. TRUNG TAÂM TIN HOÏC - ÑAÏI HOÏC KHOA HOÏC TÖÏ NHIEÂN TP. HCM 227 Nguyeãn Vaên Cöø – Quaän 5 – Tp. Hoà Chí Minh Tel: 8351056 – Fax 8324466 – Email: ttth@hcmuns.edu.vn TAØI LIEÄU HÖÔÙNG DAÃN GIAÛNG DAÏY CHÖÔNG TRÌNH KYÕ THUAÄT VIEÂN Hoïc phaàn 1 TIN HOÏC CÔ BAÛN Maõ taøi lieäu: DT_NCM_LT_HDGD_THCB Phieân baûn 1.1 – Thaùng 06/2004
  2. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy Muïc luïc Muïc luïc ...............................................................................................................1 GIÔÙI THIEÄU ...........................................................................................................5 GIAÙO TRÌNH LYÙ THUYEÁT ...........................................................................................6 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ..............................................................................................6 HÖÔÙNG DAÃN PHAÀN LYÙ THUYEÁT...................................................................................7 Baøi 1: GIÔÙI THIEÄU TOÅNG QUAÙT VEÀ MAÙY TÍNH .................................................................7 I. Toång quan ...............................................................................................................................8 I.1. Maùy tính vaø söï ra ñôøi cuûa maùy tính .................................................................................8 I.2. Phaân loaïi maùy tính ..........................................................................................................8 I.3. Ñaëc ñieåm cuûa maùy tính .................................................................................................10 I.4. Söï hoaït ñoäng cuûa maùy tính ...........................................................................................11 II. Toå chöùc caùc boä phaän beân trong maùy tính..............................................................................13 II.1. Moâ hình caùc boä phaän.....................................................................................................13 II.2. Caùc thieát bò nhaäp xuaát ...................................................................................................14 II.3. Boä nhôù...........................................................................................................................18 II.4. Ñôn vò xöû lyù trung öông .................................................................................................22 III. Caùc phaàn meàm treân maùy vi tính ............................................................................................23 III.1. Heä ñieàu haønh (operating system)..................................................................................23 III.2. Phaàn meàm soaïn thaûo vaên baûn ......................................................................................23 III.3. Phaàn meàm quaûn lyù........................................................................................................23 III.4. Caùc phaàn meàm ngoân ngöõ .............................................................................................24 III.5. Caùc phaàn meàm ñoà hoïa .................................................................................................24 III.6. Caùc phaàn meàm truyeàn tin..............................................................................................24 III.7. Caùc phaàn meàm thö tín ñieän töû.......................................................................................24 Baøi 2: TOÅNG QUAN VEÀ HEÄ ÑIEÀU HAØNH WINDOWS.......................................................... 25 I. Caùc khaùi nieäm cô baûn veà heä ñieàu haønh ................................................................................26 I.1. Caùc chöùc naêng cô baûn cuûa heä ñieàu haønh (HÑH) ..........................................................26 I.2. Phaân loaïi caùc heä ñieàu haønh ..........................................................................................27 I.3. Sô löôïc veà heä ñieàu haønh MS-DOS................................................................................28 I.4. Heä thoáng taäp tin.............................................................................................................29 II. Giôùi thieäu heä ñieàu haønh Windows .........................................................................................31 II.1. Lòch söû phaùt trieån ..........................................................................................................31 II.2. Ñaëc ñieåm cuûa heä ñieàu haønh Windows ..........................................................................33 Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 1/118
  3. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy II.3. Caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows 98 ................................................................................33 Baøi 3: WINDOWS EXPLORER & MY COMPUTER............................................................. 36 I. Söû duïng Windows .................................................................................................................37 I.1. Caùc khaùi nieäm cô baûn ...................................................................................................37 I.2. Maøn hình Desktop .........................................................................................................40 I.3. Quaûn lyù caùc cöûa soå .......................................................................................................41 I.4. Laøm vieäc vôùi caùc öùng duïng ...........................................................................................42 I.5. Log on/Log off ...............................................................................................................43 I.6. Söû duïng chöùc naêng Run cuûa Start menu ......................................................................43 II. Laøm vieäc vôùi Taäp tin vaø thö muïc ...........................................................................................44 II.1. Söû duïng Windows Explorer...........................................................................................44 II.2. Tìm kieám taäp tin vaø maùy tính .........................................................................................46 II.3. Phuïc hoài caùc taäp tin bò xoaù............................................................................................46 Baøi 4: CAÁU HÌNH HEÄ THOÁNG .................................................................................... 48 I. Giôùi thieäu ...............................................................................................................................49 II. Thay ñoåi ngaøy giôø heä thoáng...................................................................................................50 III. Quaûn lyù maøn hình Desktop vaø cheá ñoä hieån thò ......................................................................50 IV. Quaûn lyù font chöõ vaø boä goõ tieáng Vieät .....................................................................................52 IV.1. Font tieáng Vieät ...............................................................................................................52 IV.2. Quaûn lyù caùc font trong heä thoáng....................................................................................53 IV.3. Boä goõ tieáng vieät .............................................................................................................53 V. Xaùc ñònh caùch thöùc söû duïng chuoät ........................................................................................54 VI. Xaùc ñònh khu vöïïc vaø neàn vaên hoaù.........................................................................................56 VII. Hieån thò taäp tin vaø thö muïc trong caùc cöûa soå .........................................................................57 VIII. Caáu hình Taskbar vaø Start menu...........................................................................................58 VIII.1.Taskbar ........................................................................................................................58 VIII.2.Start menu ...................................................................................................................58 Baøi 5: WINDOWS COMMANDER VAØ WINZIP.................................................................. 59 I. Giôùi thieäu veà Windows Commander ......................................................................................60 I.1. Windows Commander laø gì? .........................................................................................60 I.2. Thaønh phaàn giao dieän ...................................................................................................60 I.3. Caùc chöùc naêng cuûa Windows Commander ...................................................................60 II. Söû duïng Windows Commander.............................................................................................61 II.1. Thay ñoåi caùc tuøy choïn veà giao dieän vaø caùc thao taùc cuûa chöông trình .........................61 II.2. Ñoåi cöûa soå, oå ñóa laøm vieäc .............................................................................................63 II.3. Choïn taäp tin, thö muïc caàn xöû lyù ....................................................................................64 Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 2/118
  4. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy III. Caùc thao taùc treân taäp tin vaø thö muïc .....................................................................................64 III.1. Caùc thao taùc treân thö muïc .............................................................................................65 III.2. Xem vaø thöïc thi moät taäp tin ...........................................................................................66 III.3. Thao taùc sao cheùp vaø di chuyeån taäp tin thö muïc...........................................................66 III.4. Thao taùc xoùa taäp tin thö muïc .........................................................................................67 IV. Tìm kieám taäp tin .....................................................................................................................68 IV.1. Caùc thaønh phaàn treân maøn hình tìm cuûa Windows Commander.....................................68 IV.2. Caùc thao taùc sau khi thöïc hieän tìm ................................................................................69 V. Neùn vaø giaûi neùn .....................................................................................................................70 V.1. Thao taùc neùn taäp tin ......................................................................................................70 V.2. Giaûi neùn taäp tin..............................................................................................................71 VI. Caét vaø noái taäp tin ...................................................................................................................72 VI.1. Thao taùc caét taäp tin .......................................................................................................72 VI.2. Noái taäp tin......................................................................................................................73 VII. WinZip ...................................................................................................................................73 VII.1.Giôùi thieäu phaàn meàm WinZip ........................................................................................73 VII.2.Neùn taäp tin thö muïc.......................................................................................................73 VII.3.Giaûi neùn taäp tin..............................................................................................................77 Baøi 6: VEÕ HÌNH - PAINT.......................................................................................... 79 I. Giôùi thieäu veà Paint .................................................................................................................80 I.1. Khôûi ñoäng Paint.............................................................................................................80 I.2. Caùc thaønh phaàn cuûa maøn hình ......................................................................................80 I.3. Con troû chuoät ................................................................................................................81 I.4. Caùc thao taùc thoâng thöôøng............................................................................................81 II. Söû duïng tieän ích ....................................................................................................................82 II.1. Maøu saéc – Hoäp maøu (Color Box)...................................................................................82 II.2. Coâng cuï choïn ................................................................................................................83 II.3. Coâng cuï xoùa ..................................................................................................................84 II.4. Coâng cuï toâ maøu ............................................................................................................85 II.5. Coâng cuï Pick Color ......................................................................................................85 II.6. Thay ñoåi cheá ñoä hieån thò ...............................................................................................85 II.7. Coâng cuï Pencil .............................................................................................................85 II.8. Coâng cuï Brush .............................................................................................................85 II.9. Nhaäp vaên baûn vaøo Paint:...............................................................................................85 II.10. Coâng cuï Line ................................................................................................................86 II.11. Ñöôøng cong ..................................................................................................................86 II.12. Veõ hình chöõ nhaät ...........................................................................................................86 II.13. Veõ ña giaùc baèng coâng cuï Polygon ...............................................................................87 II.14. Veõ hình OÂval, hình troøn ................................................................................................87 Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 3/118
  5. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy III. Caùc thao taùc ñoái vôùi hình aûnh................................................................................................87 III.1. Quay hình ......................................................................................................................87 III.2. Keùo nghieâng hình ..........................................................................................................87 III.3. Löu moät phaàn hình aûnh thaønh taäp tin ............................................................................88 III.4. Cheøn hình aûnh vaø caùc kyù töï ñaëc bieät ............................................................................88 III.5. Chuïp hình cöûa soå ñang hieän haønh ................................................................................88 Baøi 7: SOAÏN THAÛO VAÊN BAÛN .................................................................................... 89 I. Soaïn thaûo vaên baûn ................................................................................................................90 I.1. Caùc thao taùc cô baûn treân taäp tin ....................................................................................90 I.2. Thao taùc treân khoái vaên baûn ...........................................................................................90 Baøi 8: TOÅNG QUAN VEÀ MAÏNG MAÙY TÍNH ..................................................................... 94 I. Caùc khaùi nieäm cô baûn veà maïng.............................................................................................95 I.1. Giôùi thieäu veà maïng maùy tính .........................................................................................95 I.2. Caùc thieát bò maïng phoå bieán ...........................................................................................97 II. Söû duïng taøi nguyeân maïng trong Windows ............................................................................97 II.1. Caáu hình heä thoáng ñeå chia seû taøi nguyeân .....................................................................98 II.2. Quaûn lyù vaø chia seû caùc thö muïc ....................................................................................99 II.3. Quaûn lyù vaø chia seû maùy in...........................................................................................101 III. Söû duïng caùc dòch vuï maïng..................................................................................................103 III.1. Truy caäp Web..............................................................................................................103 III.2. Söû duïng dòch vuï E-Mail ...............................................................................................104 ÑEÀ THI MAÃU CUOÁI MOÂN ......................................................................................... 107 ÑEÀ THI MAÃU CUOÁI NHOÙM HOÏC PHAÀN ......................................................................... 109 ÑEÀ THI MAÃU KIEÅM TRA GIAÙO VIEÂN ........................................................................... 116 Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 4/118
  6. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy GIÔÙI THIEÄU Sau khi hoaøn thaønh khoùa hoïc, hoïc vieân seõ coù khaû naêng: Xöû lyù trong soaïn thaûo, trình baøy vaên baûn vôùi Winword. Soaïn thaûo caùc baøi trình dieãn, baùo caùo vôùi PowerPoint. Laäp vaø trình baøy baûng bieåu treân Excel. Laäp coâng thöùc giaûi quyeát moät soá coâng vieäc trong öùng duïng quaûn lyù vôùi Excel. Laäp caùc bieåu ñoà thoáng keâ soá lieäu treân Excel Vôùi thôøi löôïng laø 36 tieát LT vaø 60 tieát TH ñöôïc phaân boå nhö sau: STT Baøi hoïc Soá tieát LT Soá tieát TH 1 Giôùi thieäu toång quaùt veà maùy tính 3 2 Toång quan veà heä ñieàu haønh Windows 3 3 3 Söû duïng Windows Explorer 5 15 4 Caáu hình heä thoáng 4 6 5 Windows Commander, Winzip 6 9 6 Veõ hình 5 9 7 Soaïn thaûo vaên baûn 7 12 8 Toång quan maïng maùy tính 3 6 Toång soá tieát : 36 60 Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 5/118
  7. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy GIAÙO TRÌNH LYÙ THUYEÁT Söû duïng giaùo trình “Tin hoïc cô baûn” cuûa taùc giaû Nguyeãn Tieán Huy, taùi baûn laàn thöù 2, nhaø xuaát baûn Ñaïi Hoïc Quoác Gia Tp. HCM. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 6/118
  8. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy HÖÔÙNG DAÃN PHAÀN LYÙ THUYEÁT Baøi 1 GIÔÙI THIEÄU TOÅNG QUAÙT VEÀ MAÙY TÍNH Toùm taét Lyù thuyeát 3 tieát Muïc tieâu Caùc muïc chính Baøi taäp baét Baøi taäp laøm buoäc theâm Keát thuùc baøi hoïc naøy, I. Toång quan hoïc vieân seõ ñöôïc cung II. Toå chöùc caùc boä phaän beân trong caáp caùc kieán thöùc cô baûn maùy tính nhaát veà maùy tính. Caùc III. Caùc phaàn meàm treân maùy tính khaùi nieäm, vaán ñeà ñöôïc trình baøy trong baøi hoaøn toaøn coù tính chaát nhaäp moân, giuùp baïn coù ñöôïc hình dung ban ñaàu veà maùy tính, veà coâng cuï, toå chöùc beân trong cuõng nhö hoaït ñoäng cuûa maùy tính. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 7/118
  9. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy I. Toång quan Laàn ñaàu tieân tieáp xuùc vôùi maùy tính, ngöôøi ñoïc chaéc chaén seõ coù raát nhieàu thaéc maéc. Phaàn naøy nhaèm giaûi ñaùp caùc caâu hoûi thöôøng ñöôïc gaëp nhaát khi baét ñaàu laøm quen vôùi maùy tính nhö : Maùy tính ñaõ ra ñôøi nhö theá naøo ? Maùy tính laøm ñöôïc nhöõng gì ? Maùy tính hoaït ñoäng nhö theá naøo ? I.1. Maùy tính vaø söï ra ñôøi cuûa maùy tính Maùy tính ñöôïc ra ñôøi nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu cuûa xaõ hoäi mong muoán coù moät loaïi coâng cuï thay theá cho con ngöôøi löu tröõ caùc soá lieäu (ngaøy caøng ñöôïc phaùt sinh nhieàu trong moïi lónh vöïc khoa hoïc, xaõ hoäi), vaø thöïc hieän caùc pheùp tính nhanh chính xaùc treân khoái löôïng to lôùn cuûa caùc soá lieäu ñöôïc löu tröõ. Traûi qua moät thôøi gian daøi nghieân cöùu, caùc nhaø khoa hoïc cuoái cuøng ñaõ thieát keá cheá taïo ñöôïc chieác maùy ñaàu tieân ñaùp öùng caùc yeâu caàu treân vaøo naêm 1939, vaø hoï ñaët teân cho noù laø maùy tính (computer) vì öùng duïng chuû yeáu luùc ñoù thuoäc veà lónh vöïc tính toaùn. Töø naêm 1950, maùy tính baét ñaàu ñöôïc ñöa ra söû duïng trong xaõ hoäi. Vaø cho ñeán nay, traûi qua bao caûi tieán, ñaõ coù nhieàu loaïi maùy tính khaùc nhau ra ñôøi vaø ñöôïc söû duïng roäng raõi trong moïi lónh vöïc. Xöû lyù cuûa maùy tính hieän nay raát ña daïng, treân nhieàu loaïi döõ lieäu khaùc nhau nhö : caùc soá lieäu, caùc hình aûnh, aâm thanh v.v... Chuù yù: Maùy tính laø gì ? Maùy tính laø moät coâng cuï cho pheùp löu tröõõ vaø xöû lyùù caùc döõ lieäu moät caùch töï ñoäng theo moät chöông trình ñöôïc xaùc ñònh tröôùc maø khoâng caàn baøn tay can thieäp cuûa con ngöôøi trong suoát quaù trình xöû lyù. I.2. Phaân loaïi maùy tính Caùc maùy tính coù theå ñöôïc phaân chia theo toác ñoå xöû lyù. I.2.1 Mainframe Mainframe laø teân thöôøng goïi cho caùc maùy tính lôùn, coù toác ñoä xöû lyù ôû möùc cao nhaát vaø thöôøng chæ ñöôïc saûn xuaát bôûi caùc coâng tin lôùn nhö IBM. Maùy mainframe chæ duøng cho caùc daïng öùng duïng phöùc taïp ñoøi hoûi toác ñoå xöû lyù cuõng nhö khoái löôïng xöû lyù lôùn. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 8/118
  10. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy I.2.2 Minicomputer Minicomputer laø loaïi maùy tính vôùi khaû naêng xöû lyù ôû möùc ñoä giöõa maùy mainframe vaø maùy tính caù nhaân. Minicomputer thöôøng ñöôïc söû duïng trong caùc öùng duïng phuïc vuï cho caùc taäp ñoaøn hay caùc coâng ty lôùn. Moät trong nhöõng doøng maùy minicomputer noåi tieáng gaàn ñaây laø AS/400e cuûa IBM. I.2.3 Maùy tính caù nhaân (PC – Personal Computer) Maùy tính caù nhaân laø loaïi maùy tính phoå bieán nhaát, coøn ñöôïc goïi laø maùy PC hay ñôn giaûn laø "maùy tính". Ñaây laø loaïi maùy tính ñöôïc thieát keá daønh cho moät ngöôøi duøng. Tröôùc ñaây, moät toå chöùc hay coâng ty thöôøng söû duïng caùc maùy mainframe hay maùy minicomputer ñeå cung caáp caùc khaû naêng tính toaùn, xöû lyù döõ lieäu. Caùc thaønh vieân trong toå chöùc hay coâng ty seõ laøm vieäc vôùi maùy mainframe hay minicomputer thoâng qua caùc terminal. Terminal laø thieát bò cho pheùp ngöôøi duøng göûi döõ lieäu tôùi maùy mainframe ñeå yeâu caàu xöû lyù sau ñoù nhaän laïi, hieån thò keát quaû xöû lyù cho ngöôøi duøng. Do ñoù, moät caùch ñôn giaûn coù theå coi PC laø moät terminal ñöôïc trang bò theâm caùc thieát bò phaàn cöùng ñeå coù theå töï thöïc hieän caùc coâng vieäc xöû lyù, tính toaùn moät caùch ñoäc laäp. Maùy tính caù nhaân baét ñaàu ñöôïc ñöa vaøo söû duïng töø nhöõng naêm 1980. Maùy tính caù nhaân ñaàu tieân cuõng do IBM vaø laø loaïi maùy tính ñöôïc söû duïng roäng raõi nhaát. PC laø thuaät ngöõ chæ caùc maùy tính caù nhaân coù caáu truùc thieát keá töông töï nhö maùy tính caù nhaân cuûa IBM. Ngoaøi ra, Apple cuõng ñöa ra loaïi maùy tính caù nhaân khaùc ít ñöôïc phoå bieán hôn goïi laø Apple Macintosh hay Mac. PC luoân caàn phaûi coù moät phaàn meàm hay chöông trình ñeå giuùp ngöôøi duøng quaûn lyù caùc hoaït ñoäng cuûa maùy tính goïi laø heä ñieàu haønh. Heä ñieàu haønh giuùp ngöôøi duøng quaûn lyù caùc thoâng tin ñöôïc löu tröï trong maùy tính maø ta coøn hay goïi laø caùc file, khôûi ñoäng vaø thöïc hieän caùc chöông trình khaùc vaø quaûn lyù caùc thieát bò phaàn cöùng ñöôïc gaén vaøo maùy tính nhö maùy in, modem, … Caùc heä ñieàu haønh noåi tieáng Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 9/118
  11. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy daønh cho PC laø DOS, Windows, Unix vaø Linux. Ngoaøi 3 loaïi maùy tính treân coøn coù moät loaïi maùy tính khaùc raát ít ñöôïc bieát tôùi goïi laø Embedded computer. Maùy tính naøy khoâng laøm vieäc tröïc tieáp vôùi con ngöôøi maø ñöôïc gaén (embedded) trong caùc thieát bò khaùc. Cuõng phaûi noùi theâm raèng ngoaøi caùch phaân loaïi maùy tính theo toác ñoä vaø khaû naêng xöû lyù döõ lieäu, ngöôøi ta coøn coù theå phaân loaïi maùy tính döïa vaøo nhieäm vuï cuûa chuùng. Ngaøy nay thoâng tin ñoâi khi khoâng theå ñöôïc xöû lyù troïn veïn bôûi moät caù nhaân maø caàn phaûi coù söï phoái hôïp cuûa nhieàu ngöôøi. Töông töï, con ngöôøi cuõng coù nhu caàu chia seû caùc thoâng tin vôùi nhau, ví duï nhö email. Do ñoù, ngaøy nay trong caùc toå chöùc hay coâng ty, maùy tính tham gia vaøo moät heä thoáng thoâng tin bao goàm moät maïng maùy tính vôùi nhieàu maùy tính vaø caùc thieát bò hoã trôï khaùc. Trong moät maïng maùy tính, moät maùy tính coù theå giöõ moät trong hai nhieäm vuï: Server (maùy chuû): Cung caáp caùc chöùc naêng quaûn lyù vaø chia seû taøi nguyeân. Caùc taøi nguyeân ñöôïc server quaûn lyù vaø chia seû coù theå laø döõ lieäu, chöông trình hay caùc thieát bò phaàn cöùng nhö maùy in, oå ñóa cöùng,… Workstation (maùy traïm): laø nhöõng maùy daønh cho ngöôøi duøng ngoài laøm vieäc. I.3. Ñaëc ñieåm cuûa maùy tính I.3.1 Löu tröõ Maùy tính coù khaû naêng löu tröõ moät khoái löôïng lôùn caùc döõ lieäu nhö hoà sô, soå saùch, thoâng tin, veà söï hoaït ñoäng caùc xí nghieäp, hình aûnh, aâm thanh v.v... Maùy tính duøng thieát bò löu tröõ coù kích thöôùc nhoû, goïn, nhöng coù dung löôïng chöùa raát lôùn. Ví duï: Moät ñóa cöùng coù kích thöôùc baèng hoäp baùnh coù theå löu tröõ toaøn boä caùc hoà sô, soå saùch cuûa moät xí nghieäp, coâng ty Thao taùc truy xuaát (ñoïc, ghi, hoûi ñaùp v.v...) treân caùc döõ lieäu löu tröõ raát deã daøng, nhanh choùng. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 10/118
  12. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy Ví duï: Vôùi caùc soá lieäu löu tröõ, chæ trong vaøi giaây, maùy tính coù theå traû lôøi cho baïn bieát thoâng tin veà taát caû caùc ngöôøi (coù teân hay ñaëc ñieåm ñöôïc yeâu caàu) trong moät thaønh phoá hay caû nöôùc cuûa moät quoác gia naøo ñoù. I.3.2 Xöû lyù Maùy tính coù toác ñoä xöû lyù raát nhanh. Caùc maùy hieän nay coù theå ñaït ñeán toác ñoä thöïc hieän vaøi tyû pheùp tính trong 1 giaây. Maùy tính xöû lyù raát chính xaùc, khoâng phuï thuoäc vaøo tình traïng, caûm tính cuûa ngöôøi söû duïng. Maùy tính xöû lyù ña daïng, coù theå aùp duïng vaøo moïi lónh vöïc khoa hoïc, xaõ hoäi. Ñieàu naøy ñöôïc giaûi thích thoâng qua vieäc xem xeùt moâ hình toå chöùc hoaït ñoäng cuûa maùy tính vaø caùc loaïi maùy khaùc. I.4. Söï hoaït ñoäng cuûa maùy tính Söï hoaït ñoäng cuûa maùy tính laø söï keát hôïp cuûa hai thaønh phaàn: phaàn cöùng vaø phaàn meàm. I.4.1 Phaàn cöùng (hardware) : laø caùc linh kieän thieát bò caáu taïo thaønh maùy tính nhö Ñóa cöùng, CPU, Ram Maøn hình, Baøn phím, Chuoät Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 11/118
  13. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy Mainboard, … I.4.2 Phaàn meàm (software): laø caùc chöông trình ñöôïc xaây döïng phuïc vuï cho moät yeâu caàu naøo ñoù trong thöïc teá. Ví duï: Microsoft Office, Adobe PhotoShop, Corel Draw, … Quaù trình thöïc hieän cuûa moät chöông trình nhö sau : Chôø nhaän caùc yeâu caàu, soá lieäu töø ngöôøi söû duïng. Xöû lyù caùc soá lieäu theo caùc yeâu caàu ñeå cho ra keát xuaát. Xuaát caùc keát quaû cho ngöôøi duøng. Quaù trình hoaït ñoäng cuûa maùy tính gaén lieàn vôùi quaù trình thöïc hieän caùc chöông trình. Quaù trình söû duïng moät maùy tính (töø khi baät maùy) laø quaù trình söû duïng laàn löôït caùc chöông trình cho ñeán khi keát thuùc (taét maùy). Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 12/118
  14. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy II. Toå chöùc caùc boä phaän beân trong maùy tính II.1. Moâ hình caùc boä phaän Döïa vaøo chöùc naêng, ngöôøi ta chia caùc boä phaän cuûa maùy tính thaønh 3 khoái : Khoái nhaäp xuaát Khoái nhôù Khoái xöû lyù II.1.1 Khoái nhaäp xuaát Bao goàm caùc thieát bò nhaäp (input device), thieát bò xuaát (output device), thieát bò truyeàn tin (communication device) coù taùc duïng chuyeån döõ lieäu töø beân ngoaøi vaøo beân trong maùy tính vaø ngöôïc laïi. Thieát bò truyeàn tin Ñôn vò xöû lyù Thieát Trung öông Thieát bò bò Nhaäp Boä nhôù chính Xuaát Thieát bò nhaäp xuaát Boä nhôù phuï Beân ngoaøi: + Ngöôøi söû duïng (thoâng qua thieát bò nhaäp hay xuaát) + Boä nhôù phuï (thoâng qua thieát bò nhaäp/xuaát 2 chieàu) + Caùc maùy tính khaùc (thoâng qua thieát bò truyeàn tin) Beân trong: + Boä nhôù chính cuûa maùy tính II.1.2 Khoái nhôù Giöõ nhieäm vuï löu tröõ caùc chöông trình vaø döõ lieäu. Khoái nhôù bao goàm hai boä phaän : Boä nhôù chính (primary memory) : löu caùc chöông trình ñang ñöôïc thöïc hieän vaø caùc döõ lieäu töông öùng vôùi caùc chöông trình ñoù. Boä nhôù phuï (secondary memory) : kho löu tröõ caùc chöông trình vaø döõ lieäu cuûa ngöôøi söû duïng. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 13/118
  15. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy II.1.3 Khoái xöû lyù Chæ bao goàm moät boä phaän duy nhaát goïi laø ñôn vò xöû lyù trung öông (central processing unit). Ñaây laø ñôn vò ñaàu naõo beân trong maùy tính. Ñôn vò thöïc hieän caùc leänh beân trong caùc chöông trình trong boä nhôù chính. Ñôn vò ñieàu khieån vaø phoái hôïp taát caû caùc boä phaän cuûa maùy tính. II.2. Caùc thieát bò nhaäp xuaát II.2.1 Baøn phím (keyboard) Moâ taû: Töông töï nhö baøn phím maùy ñaùnh chöõ Caùc phím ñöôïc chia thaønh 3 nhoùm : + Caùc phím döõ lieäu (data keys) : bao goàm caùc phím : a → z ; A → Z ; ∅ → 9 ; * , / ? ( ] > v.v... cho pheùp ngöôøi söû duïng vaøo döõ lieäu hay caùc leänh. + Caùc phím chöùc naêng (function keys) : bao goàm caùc phím F1, F2, del → ↑ Pgup v.v... cho pheùp ngöôøi söû duïng vaøo caùc leänh döôùi daïng ngaén goïn vaø daïng coâ ñoïng hôn so vôùi leänh vaøo baèng caùc phím döõ lieäu. Löu yù raèng yù nghóa caùc phím naøy khoâng ñöôïc xaùc ñònh tröôùc maø phuï thuoäc vaøo töøng chöông trình. Moãi chöông trình seõ gaùn cho caùc phím chöùc naêng moät yù nghóa (leänh) rieâng. + Caùc phím traïng thaùi (status keys) : bao goàm caùc phím Alt, Ctrl, Shift v.v... Ñaëc ñieåm cuûa phím naøy laø khoâng söû duïng rieâng leû maø phaûi ñuôïc phoái hôïp vôùi caùc phím döõ lieäu hay phím chöùc naêng. Toå hôïp ñöôïc taïo ra seõ coù yù nghóa nhö moät phím môùi. Caùc phím traïng thaùi ñöôïc ñöa vaøo vôùi muïc ñích taêng cöôøng soá löôïng caùc phím ñöôïc söû duïng maø khoâng caàn ñöa theâm quaù nhieàu phím treân baøn phím. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 14/118
  16. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy II.2.2 Maøn hình Maøn hình coù hai cheá ñoä (mode) laøm vieäc : Cheá ñoä vaên baûn (text mode) : ñôn vò xuaát cô sôû laø kyù töï. Cheá ñoä ñoà hoïa (graphic mode) : ñôn vò xuaát cô sôû laø moät chaám (pixel) Ñoä phaân giaûi (Resolution) cuûa maøn hình laø soá caùc phaàn töû treân moät doøng vaø treân moät coät. Trong cheá ñoä vaên baûn, coù hai ñoä phaân giaûi thoâng duïng laø 80x25 vaø 40x25. Trong cheá ñoä ñoà hoïa, coù raát nhieàu ñoä phaân giaûi khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo caùc loaïi maøn hình vaø card maøn hình. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 15/118
  17. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy II.2.3 Caùc thieát bò khaùc Maùy queùt quang hoïc (Scanner) : Coù hình daïng vaø caùch hoaït ñoäng töông töï nhö maùy photocopy, hình aûnh ñöôïc queùt thay vì ñöôïc sao chuïp sang tôø giaáy khaùc seõ ñöôïc chuyeån vaøo beân trong maùy tính. Coâng duïng chính cuûa maùy queùt : + Cho pheùp nhaäp caùc döõ lieäu veà hình aûnh nhö baûn ñoà, vaân tay, hình ngöôøi v.v... + Cho pheùp taêng nhanh toác ñoä nhaäp xuaát baèng caùch queùt vaø ñöa vaøo maùy tính toaøn boä moät vaên baûn, maø khoâng caàn thieát phaûi goõ töøng kyù töï qua baøn phím (phöông phaùp naøy ñoøi hoûi phaûi coù moät chöông trình nhaän daïng vaên baûn). Maùy in (Printer): Cho pheùp xuaát vaên baûn, hoà sô, baùo bieåu ra giaáy. Toác ñoä in cuûa caùc maùy in hieän nay treân maùy vi tính coøn raát chaäm, vaø cuõøng laø moät giôùi haïn cuûa maùy vi tính so vôùi caùc maùy lôùn. Coù nhieàu loaïi maùy in : + Maùy in kim + Maùy in laser + Maùy in phun Maùy in coù theå in ñöôïc trong caû hai cheá ñoä vaên baûn vaø ñoà hoïa. Maùy in cho pheùp in nhieàu kieåu chöõ Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 16/118
  18. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy khaùc nhau vôùi caùc ñoä ñaäm nhaït tuøy choïn. Maùy veõ (Plotter) : Cho pheùp veõ caùc hình aûnh treân giaáy Caùc chöông trình seõ ñieàu khieån caùc buùt veõ di chuyeån ñeán vò trí thích hôïp vaø veõ caùc ñöôøng hình hoïc cô sôû nhö ñöôøng thaúng, ñöôøng troøn v.v... Thieát bò truyeàn tin : Cho pheùp chuyeån hay nhaän döõ lieäu töøû moät maùy tính naøy ñeán moät maùy tính khaùc. Tröôøng hôïp khoaûng caùch giöõa hai maùy khoâng xa laém coù theå noái tröïc tieáp qua daây caùp truyeàn tin qua caùp vaø card maïng hoaëc thieát bò maïng khoâng daây . Tröôøng hôïp caàn chuyeån döõ lieäu qua hai maùy coù khoaûng caùch xa, thoâng thöôøng ñöôøng daây ñieän thoaïi ñöôïc söû duïng ñeå giaûm bôùt chi phí veà thieát bò. Tuy nhieân, caùc tín hieäu ñöôïc xöû lyù beân trong maùy tính khoâng thích öùng vôùi caùc tín hieäu cho pheùp truyeàn treân ñöôøng daây ñieän thoaïi, khi ñoù duøng moät thieát bò ñaëc bieät ñeå chuyeån ñoåi giöõa hai loaïi tín hieäu. Thieát bò naøy coù teân goïi laø MODEM. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 17/118
  19. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy II.3. Boä nhôù II.3.1 Caùc ñaëc ñieåm cuûa boä nhôù Dung löôïng Khaû naêng löu tröõ cuûa boä nhôù ñöôïc tính theo ñôn vò laø byte (moãi byte töông öùng moät kyù töï). 1 KB = 1024 bytes 1 MB = 1024 KBs 1 GB = 1024 MBs Phöông phaùp truy xuaát (ñoïc/ghi) caùc phaàân töû cuûa boä nhôù Truy xuaát tuaàn töï (sequential) : Muoán truy xuaát phaàn töû thöù n phaûi duyeät qua (n-1) phaàn töû tröôùc ñoù. Truy xuaát ngaãu nhieân (Random) : coù theå truy xuaát moät phaàn töû coù vò trí baát kyø thöù n maø khoâng caàn duyeät qua (n-1) phaàn töû tröôùc ñoù. Ñôn vò truy xuaát cô sôû: Dung löôïng toái thieåu cuûa moät thao taùc ñoïc hay ghi. II.3.2 Boä nhôù chính Ñaëc ñieåm : Dung löôïng ñöôïc xaùc ñònh qua soá löôïng caùc maïch boä nhôù (memory card), dung löôïng coù theå thay ñoåi ñöôïc baèng caùch gaén theâm hay boû bôùt caùc maïch boä nhôù ñoù. Tuy nhieân, ñoái vôùi moät loaïi maùy cuï theå seõ coù moät giôùi haïn toái ña cho dung löôïng boä nhôù chính. Ví duï : Caùc dung löôïng coù theå coù cuûa boä nhôù chính : 1 MB 2 MB 4 MB Ít söû duïng 8 MB 1 6 MB 3 2 MB 6 4 MB 1 2 8 MB Thoâng duïng 2 5 6 MB 5 1 2 MB 1 GB Caùc loaïi maùy hieän ñaïi 2 GB + Phöông phaùp truy xuaát boä nhôù chính laø phöông phaùp ngaãu nhieân. Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 18/118
  20. Taøi lieäu höôùng daãn giaûng daïy + Ñôn vò truy xuaát cô sôû thoâng thöôøng laø byte. Coù theå cho gheùp ñoïc ghi töøng byte moät trong boä nhôù chính. Toå chöùc beân trong : Random Access Memory RAM (boä nhôù truy xuaát ngaãu nhieân) Read Only Memory ROM (boä nhôù chæ cho pheùp ñoïc) Beân trong boä nhôù chính ñöôïc chia laøm hai phaàn : RAM Laø vuøng nhôù löu caùc chöông trình vaø döõ lieäu cuûa ngöôøi söû duïng. Cho pheùp caû hai thao taùc ñoïc vaø ghi. Khi maát ñieän, caùc döõ lieäu löu tröõ trong RAM seõ maát theo. ROM Laø vuøng nhôù löu caùc chöông trình vaø döõ lieäu cuûa haõng saûn xuaát maùy. Ñaây laø caùc chöông trình ñieàu khieån thieát bò cô sôû trôï giuùp cho vieäc thöïc hieän cuûa caùc chöông trình ñöôïc thöïc hieän trong RAM. Chæ cho pheùp thao taùc ñoïc. Khi taét ñieän, caùc döõ lieäu trong ROM vaãn coøn ñöôïc löu laïi. Chuù yù: Khi noùi ñeán dung löôïng boä nhôù chính, thoâng thöôøng laø noùi ñeán dung löôïng RAM. II.3.3 Boä nhôù phuï Ñóa meàm (floppy disk) Khe ñoïc/ghi: cho pheùp ñaàu töø ñoïc ghi caùc döõ lieäu treân ñóa. (Caån thaän ñöøng chaïm tay hay ñeå buïi baùm vaøo khe naøy seõ laøm hö caùc döõ lieäu). Loã quay: cho pheùp quay ñóa quanh moät truïc ñeå ñöa döõ lieäu muoán ñoïc/ghi ñeán khe ñoïc/ghi. Loã chæ muïc : cho pheùp xaùc ñònh vò trí baét ñaàu cuûa sector. Khe baûo veä : khi duøng nuùt che kín khe naøy, ñóa ñöôïc söû duïng cho vieäc ñoïc ghi, ngöôïc laïi chæ cho ñoïc (duøng ñeå traùnh vieäc ghi nhaàm leân ñóa caùc döõ lieäu quan troïng). Hoïc phaàn 1 – Tin hoïc cô baûn Trang 19/118
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2