- V ườ n qu c gia Phong Nha - K Bàng ố ẻ. - V ườ n qu c gia Phong Nha-K Bàng ố ẻ là m t ộ v ườ n qu c gia ố t i ạ huy n ệ B Tr ch ố ạ , và Minh Hóa, t nh ỉ Qu ng Bình ả , cách thành phố Đ ng H i ồ ớ kho ng 50 km v phía Tây B c, cách th đô ả ề ắ ủ Hà N i ộ. - kho ng 500 km v phía nam ả ề [1][2. - V ườ n qu c gia này giáp ố khu b o t n ả ồ thiên nhiên Hin Namno ở t nh ỉ Khammouan, Lào v phía tây, cách ề Bi n ể Đông 42 km v phía đông k t biên gi i c a hai qu c gia. - Phong Nha-K Bàng n m m t khu v c núi đá vôi r ng kho ng ẻ ằ ở ộ ự ộ ả 200.000 ha thu c lãnh th ộ ổ Vi t Nam ệ , khu v c lãnh th ự ổ Lào ti p giáp ế v ườ n qu c gia này cũng có di n tích núi đá vôi kho ng 200.000 ha. - ố ệ ả Di n tích vùng lõi c a v ệ ủ ườ n qu c gia là 85.754 ha và m t vùng đ m ố ộ ệ r ng 195.400 ha ộ [3. - V ườ n qu c gia này đ ố ượ c thi t l p đ b o v m t ế ậ ể ả ệ ộ trong hai vùng carxtơ l n nh t th gi i v i kho ng 300 hang đ ng và ớ ấ ế ớ ớ ả ộ b o t n ả ồ h sinh thái ệ b c ắ Tr ườ ng S n ơ khu v c ở ự B c Trung B ắ ộ Vi t ệ Nam [4][5. - Đ c tr ng c a v ặ ư ủ ườ n qu c gia này là các ki n t o ố ế ạ đá vôi, 300 hang đ ng, các ộ sông ng m ầ và h đ ng th c v t quý hi m n m trong ệ ộ ự ậ ế ằ Sách đ Vi t Nam ỏ ệ và Sách đ th gi i ỏ ế ớ . - Các hang đ ng đây có t ng ộ ở ổ chi u dài kho ng h n 80 km nh ng các ề ả ơ ư nhà thám hi m ể hang đ ng Anh ộ và Vi t Nam m i ch thám hi m 20 km, trong đó 17 km khu v c ệ ớ ỉ ể ở ự Phong Nha và 3 km khu v c K Bàng. - Tr ướ c khi phát hi n ra ệ S n Đoòng ơ tháng 4 năm 2009, đ ng Phong Nha ộ là đ ng gi nhi u k l c: (1) Hang n ộ ữ ề ỷ ụ ướ c dài nh t. - Tháng 4 năm 2009, m t đoàn thám hi m thu c ộ ể ộ Hi p h i Hang đ ng ệ ộ ộ Hoàng gia Anh đã phát hi n và công b ệ ố hang S n Đoòng ơ là hang đ ng ộ có kích th ướ ớ c l n nh t th gi i (dài trên năm km, cao 200m, và r ng ấ ế ớ ộ 150m), l n h n nhi u so v i ớ ơ ề ớ hang Deer ở V ườ n qu c gia Gunung ố Mulu ở Sarawak, Malaysia, l n g p 4 đ n 5 l n so v i Phong Nha. - Trong đ t kh o sát này, đoàn thám hi m cũng tìm th y nhi u hang ợ ả ể ấ ề đ ng khác ộ [7]. - Ki n t o ế ạ carxtơ c a V ủ ườ n qu c gia Phong Nha-K Bàng đ ố ẻ ượ c hình thành t 400 tri u năm tr ừ ệ ướ c, t th i kỳ ừ ờ Đ i C Sinh ạ ổ do đó là carxtơ c nh t châu Á ổ ấ ở [4]. - Phong Nha-K Bàng phô di n các b ng ch ng ế ứ ứ ạ ẻ ễ ằ ứ. - Khu v c Phong Nha-K Bàng ự ẻ có l là m t trong nh ng m u hình riêng bi t và đ p nh t v s ki n ẽ ộ ữ ẫ ệ ẹ ấ ề ự ế t o carxt ph c t p ạ ơ ứ ạ ở Đông Nam Á [4. - Đ ượ c UNESCO công nh n là ậ Di s n thiên nhiên th gi i theo tiêu chí ả ế ớ đ a ch t ị ấ , đ a m o năm 2003, ị ạ Phong Nha-K Bàng đang h ẻ ướ ng t i m c tiêu đ ớ ụ ượ c UNESCO công nh n l n 2 là Di s n thiên nhiên th gi i v i tiêu chí ậ ầ ả ế ớ ớ đa d ng sinh h c ạ ọ . - Tên g i v ọ ườ n qu c gia này ghép t hai thành ph n: tên đ ng Phong ố ừ ầ ộ Nha và tên khu v c r ng núi đá vôi K Bàng. - Đ ng Phong Nha tr ự ừ ẻ ộ ướ c đây th ườ ng đ ượ c xem là đ ng l n và đ p nh t trong qu n th hang ộ ớ ẹ ấ ầ ể đ ng này ộ [8. - Có ý ki n gi i thích cho r ng ngu n g c tên g i Phong ế ả ằ ồ ố ọ Nha có nghĩa là gió (ch Hán: ữ ữ phong) răng (ch Hán: ữ ữ nha) (gió th i ổ t trong trong đ ng, ừ ộ nhũ đá tua t a nh hàm răng) ủ ư [9][10][11. - nh ng ý ki n ư ế khác l i cho r ng Phong Nha có nghĩa là tên ngôi làng g n đ y ch ạ ằ ầ ấ ứ không có nghĩa là gió và răng nh v n th ư ẫ ườ ng đ ượ c gi i thích. - Theo ả Lê Quý Đôn thì Phong Nha là tên m t làng mi n núi ngày x a ộ ề ư [12][13][5. - Có ý ki n khác l i cho r ng tên g i Phong Nha không ph i xu t phát ế ạ ằ ọ ả ấ t ý nghĩa răng và gió, mà t hình nh nh ng ng n núi n m thành t ng ừ ừ ả ữ ọ ằ ừ dãy đ u đ n nh hình nh các quan đ ng thành hàng trên sân ch u hay ề ặ ư ả ứ ầ. - quan th , ng i ta đã l y ch Phong Nha theo ch Hán (ch. - phong nghĩa là đ nh núi, ỉ ỉ nha có nghĩa là quan l i) đ đ t tên cho ạ ể ặ đ ng Phong Nha ộ [14]. - Đ ng Phong Nha còn có tên khác nh ộ ư Đ ng Th y Tiên ộ ầ , Núi Th y ầ , Đ ng Troóc ộ , Hang Trùa (Hang Chùa) [15]. - Tr ướ c khi tr thành m t v ở ộ ườ n qu c gia, khu v c này đã là m t khu ố ự ộ b o t n t nhiên. - Khu b o t n Phong Nha-K Bàng có di n tích 5000 ả ồ ự ả ồ ẻ ệ ha đã đ ượ c Chính ph Vi t Nam chính th c công b ngày 9 tháng 8 ủ ệ ứ ố năm 1986 và đã đ ượ c m r ng thành 41.132 ha vào năm 1991. - 189/2001/QĐ-TTg chuy n Khu b o t n thiên nhiên Phong Nha-K ể ả ồ ẻ Bàng thành v ườ n qu c gia ố v i tên g i nh hi n nay ớ ọ ư ệ [16]. - V ườ n qu c gia Phong Nha-K Bàng có ố ẻ t a đ ọ ộ t 17°21′ t i 17°39′ vĩ ừ ớ b c và t 105°57′ t i 106°24′ kinh đông, n m trong đ a bàn các xã Tân ắ ừ ớ ằ ị Tr ch, Th ạ ượ ng Tr ch, Phúc Tr ch, Xuân Tr ch và S n Tr ch thu c ạ ạ ạ ơ ạ ộ huy n ệ B Tr ch ố ạ , t nh Qu ng Bình. - Phong Nha-K Bàng cách thành ph Đ ng H i kho ng 50 km v phía ẻ ố ồ ớ ả ề Tây B c ắ [2. - cách th đô ủ Hà N i ộ kho ng 500 km v phía b c. - Phía tây ả ề ắ v ườ n qu c gia này giáp khu v c b o t n ố ự ả ồ Hin Namno, m t khu v c ộ ự carxtơ n m ằ ở t nh ỉ Khăm Mu n ộ , Lào.. - V ườ n qu c gia Phong Nha-K Bàng có t ng di n tích là 85.754 ha, ố ẻ ổ ệ bao g m ồ [16]. - Trong khu v c ự vùng đ m ệ c a V ủ ườ n qu c gia Phong Nha-K Bàng có ố ẻ dân c a 12 xã v i t ng di n tích thu c vùng đ m là 1479,45 km² thu c ủ ớ ổ ệ ộ ệ ộ huy n Minh Hóa (các xã Dân Hóa, Hóa S n, Trung Hoa, Th ệ ơ ượ ng Hóa);. - sông Chày, sông Son và các các thung lũng có su i phía đông và đông ố b c c a v ắ ủ ườ n qu c gia này. - Cũng gi ng nh vùng ố ư B c Trung B ắ ộ nói chung, và t nh Qu ng Bình ỉ ả nói riêng, khí h u v ậ ở ườ n qu c gia này mang đ c tr ng khí h u nhi t ố ặ ư ậ ệ đ i gió mùa, nóng và m. - 2.500 mm, v i 88% l ớ ượ ng m a trong kho ng th i gian t tháng 7-12. - H th ng hang đ ng t i khu v c Phong Nha-K Bàng đ ệ ố ộ ạ ự ẻ ượ c hình thành do nh ng ki n t o đ a ch t x y ra trong lòng dãy núi đá vôi K Bàng ữ ế ạ ị ấ ả ẻ cách đây h n 400 tri u năm vào th i kỳ ơ ệ ờ Đ i C Sinh ạ ổ . - Tr i qua các th i ả ờ kỳ ki n t o quan tr ng và các pha chuy n đ ng đ t gãy, ph i t ng và ế ạ ọ ể ộ ứ ố ả u n n p đã liên t c t o ra các dãy núi trùng đi p do chuy n đ ng nâng ố ế ụ ạ ệ ể ộ cao và các b n tr m tích do chuy n đ ng s t lún, đóng vai trò nh ồ ầ ể ộ ụ ư nguyên nhân c a m i nguyên nhân đ t o ra tính đa d ng v đ a ch t, ủ ọ ể ạ ạ ề ị ấ đ a hình - đ a m o, m ng l ị ị ạ ạ ướ i th y văn và tính đa d ng, kỳ thú v ủ ạ ề hang đ ng du l ch đ i v i các thành h đá vôi Phong Nha-K Bàng ộ ị ố ớ ệ ẻ phát tri n t Devon đ n Carbon - Trecmi ể ừ ế [16]. - Khu v c Phong Nha-K Bàng hi n t i là k t qu t ng h p c a 5 giai ự ẻ ệ ạ ế ả ổ ợ ủ đo n phát tri n l n trong l ch s phát tri n v Trái Đ t trong khu ạ ể ớ ị ử ể ỏ ấ v c ự [5]
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt