Phng php dy hc tch cc 1. Phng php dy hc tch cc l g? a.

nh hng i mi phng php dy hc: nh hng i mi phng php dy v hc c xc nh trong Ngh quytTrung ng 4 kha VII (1 - 1993), Ngh quyt Trung ng 2 kha VIII (12 - 1996), cth ch ha trong Lut Gio dc (12 - 1998), c c th ha trong cc ch th ca BGio dc v o to, c bit l ch th s 15 (4 - 1999). Lut Gio dc , iu 24.2, ghi: " Phng php gio dc ph thng phi pht huytnh tch cc, t gic, ch ng, sng to ca hc sinh; ph hp vi c im ca tng lp hc, mn hc; bi dng phng php t hc, rn luyn k nng vn dng kin thcvo thc tin; tc ng n tnh cm, em li nim vui, hng th hc tp cho hc sinh ".C th ni ct li ca i mi dy v hc l hng ti hot ng hc tp ch ng,chng li thi quen hc tp th ng. b. Th no l tnh tch cc hc tp? Tnh tch cc (TTC) l mt phm cht vn c ca con ngi, bi v tn ti v pht trin con ngi lun phi ch ng, tch cc ci bin mi trng t nhin, ci to xhi. V vy, hnh thnh v pht trin TTC x hi l mt trong nhng nhim v ch yuca gio dc.Tnh tch cc hc tp - v thc cht l TTC nhn thc, c trng kht vng hiu bit, c gng tr lc v c ngh lc cao trong qa trnh chim lnh tri thc. TTC nhn thctrong hot ng hc tp lin quan trc ht vi ng c hc tp. ng c ng to ra hng th. Hng th l tin ca t gic. Hng th v t gic l hai yu t to nn tnhtch cc. Tnh tch cc sn sinh np t duy c lp. Suy ngh c lp l mm mng casng to. Ngc li, phong cch hc tp tch cc c lp sng to s pht trin t gic,hng th, bi dng ng c hc tp. TTC hc tp biu hin nhng du hiu nh: hnghi tr li cc cu hi ca gio vin, b sung cc cu tr li ca bn, thch pht biu kinca mnh trc vn nu ra; hay nu thc mc, i hi gii thch cn k nhng vn cha r; ch ng vn dng kin thc, k nng hc nhn thc vn mi; tptrung ch vo vn ang hc; kin tr hon thnh cc bi tp, khng nn trc nhngtnh hung kh khnTTC hc tp th hin qua cc cp t thp ln cao nh:- Bt chc: gng sc lm theo mu hnh ng ca thy, ca bn- Tm ti: c lp gii quyt vn nu ra, tm kim cch gii quyt khc nhau v mt s vn - Sng to: tm ra cch gii quyt mi, c o, hu hiu. c. Phng php dy hc tch cc: Phng php dy hc tch cc (PPDH tch cc) l mt thut ng rt gn, c dng nhiu nc ch nhng phng php gio dc, dy hc theo hng pht huy tnh tchcc, ch ng, sng to ca ngi hc."Tch cc" trong PPDH - tch cc c dng vi ngha l hot ng, ch ng, tringha vi khng hot ng, th ng ch khng dng theo ngha tri vi tiu cc.PPDH tch cc hng ti vic hot ng ha, tch cc ha hot ng nhn thc cangi hc, ngha l tp trung vo pht huy tnh tch cc ca ngi hc ch khng phi lt p trung vo pht huy tnh tch c c c a ng i d y, tuy nhin d y h c theo ph ng php tch cc th gio vin phi n lc nhiu so vi dy theo phng php th ng.Mu n i m i cch h c ph i i m i cch d y. Cch d y ch o cch h c, nh ng ngc li thi quen hc tp ca tr cng nh hng ti cch dy ca thy. Chng hn, ctr ng h p h c sinh i h i cch d y tch c c ho t ng nh ng gio vin ch a p ng c, hoc c trng hp gio vin hng hi p dng PPDH tch cc nhng khng thnhcng v hc sinh cha thch ng, vn quen vi li hc tp th ng. V vy, gio vin phikin tr dng cch dy hot ng dn dn xy dng cho hc sinh phng php hc tpch ng mt cch va sc, t thp ln cao. Trong i mi phng php dy hc phi cs hp tc c ca thy v tr, s

phi hp nhp nhng hot ng dy vi hot ng hc thm i thnh cng. Nh v y, vi c dng thu t ng "D y v h c tch c c" phn bi t v i "Dy v hc th ng". d. Mi quan h gia dy v hc, tch cc vi dy hc ly hc sinh lm trung tm. T t h p k c u i c n g c a t h k X X , c c t i l i u g i o d c n c n g o i v t r o n g n c , m t s v n b n c a B G i o d c v o t o t h n g n i t i v i c c n t h i t p h i chuyn dy hc ly gio vin lm trung tm sang dy hc ly hc sinh lm trung tm.Dy hc ly hc sinh lm trung tm cn c mt s thut ng tng ng nh: dyh c t p trung vo ng i h c, d y h c c n c vo ng i h c, d y h c h ng vo ng ih c Cc thu t ng ny c chung m t n i hm l nh n m nh ho t ng h c v vai trca hc sinh trong qa trnh dy hc, khc vi cch tip cn truyn thng lu nay l nhnmnh hot ng dy v vai tr ca gio vin.L ch s pht tri n gio d c cho th y, trong nh tr ng m t th y d y cho m t l p ng hc tr, cng la tui v trnh tng i ng u th gio vin kh c iu kinchm lo cho tng hc sinh nn hnh thnh kiu dy "thng bo - ng lot". Gio vinquan tm tr c h t n vi c hon thnh trch nhi m c a mnh l truy n t cho h t n i dung quy nh trong ch ng trnh v sch gio khoa, c g ng lm cho m i h c sinh hi uv nh nh ng i u gio vin gi ng. Cch d y ny ra cch h c t p th ng, thin v ghi nh, t chu suy ngh, cho nn hn ch cht lng, hiu qu dy v hc, khng p ng yu c u pht tri n n ng ng c a x h i hi n i. kh c ph c tnh tr ng ny, ccnh s ph m ku g i ph i pht huy tnh tch c c ch ng c a h c sinh, th c hi n "d yh c phn ha" * quan tm n nhu c u, kh n ng c a m i c nhn h c sinh trong t p th lp. Phng php dy hc tch cc, dy hc ly hc sinh lm trung tm ra i t bi cnh.Trn thc t, trong qa trnh dy hc ngi hc va l i tng ca hot ng dy,li va l ch th ca hot ng hc. Thng qua hot ng hc, di s ch o ca thy,ngi hc phi tch cc ch ng ci bin chnh mnh v kin thc, k nng, thi , honthi n nhn cch, khng ai lm thay cho mnh c. V v y, n u ng i h c khng t gic ch ng, khng chu hc, khng c phng php hc tt th hiu qu ca vic dy s rthn ch. Nh vy, khi coi trng v tr hot ng v vai tr ca ngi hc th ng nhin phi pht huy tnh tch cc ch ng ca ngi hc. Tuy nhin, dy hc ly hc sinh lmtrung tm khng phi l mt phng php dy hc c th . l mt t tng, quan imgio d c, m t cch ti p c n qu trnh d y h c chi ph i t t c qa trnh d y h c v m ctiu, n i dung, ph ng php, ph ng ti n, t ch c, nh gi ch khng ph i ch lin quan n phng php dy v hc. 2. c trng ca cc phng php dy hc tch cc. a. Dy v hc thng qua t chc cc hot ng hc tp ca hc sinh. Trong ph ng php d y h c tch c c, ng i h c - i t ng c a ho t ng "d y", ng th i l ch th c a ho t ng "h c" - c cu n ht vo cc ho t ng h c t p do gio vin t chc v ch o, thng qua t lc khm ph nhng iu mnh cha r chk h n g p h i t h n g t i p t h u n h n g t r i t h c c g i o v i n s p t . c t v o nh ng tnh hu ng c a i s ng th c t , ng i h c tr c ti p quan st, th o lu n, lm thnghi m, gi i quy t v n t ra theo cch suy ngh c a mnh, t n m c ki n th ck n ng m i, v a n m c ph ng php "lm ra" ki n th c, k n ng , khng r p theo nhng khun mu sn c, c bc l v pht huy tim nng sng to.D y t h e o c c h n y t h g i o v i n k h n g c h g i n n t r u y n t t r i t h c m c n h ng d n hnh ng. Ch ng trnh d y h c ph i gip cho t ng h c sinh bi t hnh ng v tch cc tham gia cc chng trnh hnh ng ca cng ng. b. Dy v hc ch trng rn luyn phng php t hc. Phng php tch cc xem vic rn luyn phng php hc tp cho hc sinh khngch l mt bin php nng cao hiu qu dy hc m cn l mt mc tiu dy hc.

Trong x h i hi n i ang bi n i nhanh - v i s bng n thng tin, khoa h c, k thut, cng ngh pht trin nh v bo - th khng th nhi nht vo u c hc sinh khilng kin thc ngy cng nhiu. Phi quan tm dy cho hc sinh phng php hc ngayt bc Tiu hc v cng ln bc hc cao hn cng phi c ch trng.Trong cc ph ng php h c th c t li l ph ng php t h c. N u rn luy n chong i h c c c ph ng php, k n ng, thi quen, ch t h c th s t o cho h lngham h c, kh i d y n i l c v n c trong m i con ng i, k t qu h c t p s c nhn ln gp bi. V vy, ngy nay ngi ta nhn mnh mt hot ng hc trong qa trnh dy hc,n l c t o ra s chuy n bi n t h c t p th ng sang t h c ch ng , t v n phttri n t h c ngay trong tr ng ph thng, khng ch t h c nh sau bi ln l p m t hc c trong tit hc c s hng dn ca gio vin. c. Tng cng hc tp c th, phi hp vi hc tp hp tc. Trong m t l p h c m trnh ki n th c, t duy c a h c sinh khng th ng u t u y t i t h k h i p d n g p h n g p h p t c h c c b u c p h i c h p n h n s p h n h a v c ng , ti n hon thnh nhi m v h c t p, nh t l khi bi h c c thi t k thnh mt chui cng tc c lp. p d ng ph ng php tch c c trnh cng cao th s phn ha ny cng l n. Vic s dng cc phng tin cng ngh thng tin trong nh trng s p ng yu cu cth ha hot ng hc tp theo nhu cu v kh nng ca mi hc sinh.Tuy nhin, trong h c t p, khng ph i m i tri th c, k n ng, thi u c hnhthnh b ng nh ng ho t ng c l p c nhn. L p h c l mi tr ng giao ti p th y - tr,tr - tr, t o nn m i quan h h p tc gi a cc c nhn trn con ng chi m l nh n i dung hc tp. Thng qua tho lun, tranh lun trong tp th, kin mi c nhn c bcl, khng nh hay bc b, qua ngi hc nng mnh ln mt trnh mi. Bi hc vndng c vn hiu bit v kinh nghim sng ca ngi thy gio.Trong nh tr ng, ph ng php h c t p h p tc c t ch c c p nhm, t , l p hoc trng. c s dng ph bin trong dy hc l hot ng hp tc trong nhm nh 4n 6 ngi. Hc tp hp tc lm tng hiu qu hc tp, nht l lc phi gii quyt nhngv n gay c n, lc xu t hi n th c s nhu c u ph i h p gi a cc c nhn hon thnhnhi m v chung. Trong ho t ng theo nhm nh s khng th c hi n t ng l i; tnh c c h n n g l c c a m i t h n h v i n c b c l , u n n n , p h t t r i n t n h b n , t h c t ch c, tinh th n t ng tr . M hnh h p tc trong x h i a vo i s ng h c ng s lm cho cc thnh vin quen dn vi s phn cng hp tc trong lao ng x hi.Trong nn kinh t th trng xut hin nhu cu hp tc xuyn quc gia, lin qucgia; n ng l c h p tc ph i tr thnh m t m c tiu gio d c m nh tr ng ph i chu n b cho hc sinh. Trong x h i hi n i ang bi n i nhanh - v i s bng n thng tin, khoa h c, k thut, cng ngh pht trin nh v bo - th khng th nhi nht vo u c hc sinh khilng kin thc ngy cng nhiu. Phi quan tm dy cho hc sinh phng php hc ngayt bc Tiu hc v cng ln bc hc cao hn cng phi c ch trng.Trong cc ph ng php h c th c t li l ph ng php t h c. N u rn luy n chong i h c c c ph ng php, k n ng, thi quen, ch t h c th s t o cho h lngham h c, kh i d y n i l c v n c trong m i con ng i, k t qu h c t p s c nhn ln gp bi. V vy, ngy nay ngi ta nhn mnh mt hot ng hc trong qa trnh dy hc,n l c t o ra s chuy n bi n t h c t p th ng sang t h c ch ng , t v n phttri n t h c ngay trong tr ng ph thng, khng ch t h c nh sau bi ln l p m t hc c trong tit hc c s hng dn ca gio vin. c. Tng cng hc tp c th, phi hp vi hc tp hp tc. Trong m t l p h c m trnh ki n th c, t duy c a h c sinh khng th ng u t u y t i t h k h i p d n g p h n g p h p t c h c c b u c p h i c h p n h n s

p h n h a v c ng , ti n hon thnh nhi m v h c t p, nh t l khi bi h c c thi t k thnh mt chui cng tc c lp. p d ng ph ng php tch c c trnh cng cao th s phn ha ny cng l n. Vic s dng cc phng tin cng ngh thng tin trong nh trng s p ng yu cu cth ha hot ng hc tp theo nhu cu v kh nng ca mi hc sinh.Tuy nhin, trong h c t p, khng ph i m i tri th c, k n ng, thi u c hnhthnh b ng nh ng ho t ng c l p c nhn. L p h c l mi tr ng giao ti p th y - tr,tr - tr, t o nn m i quan h h p tc gi a cc c nhn trn con ng chi m l nh n i dung hc tp. Thng qua tho lun, tranh lun trong tp th, kin mi c nhn c bcl, khng nh hay bc b, qua ngi hc nng mnh ln mt trnh mi. Bi hc vndng c vn hiu bit v kinh nghim sng ca ngi thy gio.Trong nh tr ng, ph ng php h c t p h p tc c t ch c c p nhm, t , l p hoc trng. c s dng ph bin trong dy hc l hot ng hp tc trong nhm nh 4n 6 ngi. Hc tp hp tc lm tng hiu qu hc tp, nht l lc phi gii quyt nhngv n gay c n, lc xu t hi n th c s nhu c u ph i h p gi a cc c nhn hon thnhnhi m v chung. Trong ho t ng theo nhm nh s khng th c hi n t ng l i; tnh c c h n n g l c c a m i t h n h v i n c b c l , u n n n , p h t t r i n t n h b n , t h c t ch c, tinh th n t ng tr . M hnh h p tc trong x h i a vo i s ng h c ng s lm cho cc thnh vin quen dn vi s phn cng hp tc trong lao ng x hi.Trong nn kinh t th trng xut hin nhu cu hp tc xuyn quc gia, lin qucgia; n ng l c h p tc ph i tr thnh m t m c tiu gio d c m nh tr ng ph i chu n b cho hc sinh. d. Kt hp nh gi ca thy vi t nh gi ca tr. Trong d y h c, vi c nh gi h c sinh khng ch nh m m c ch nh n nh th ctr ng v i u ch nh ho t ng h c c a tr m cn ng th i t o i u ki n nh n nh th c trng v iu chnh hot ng dy ca thy.Trc y gio vin gi c quyn nh gi hc sinh. Trong phng php tch cc,gio vin ph i h ng d n h c sinh pht tri n k n ng t nh gi t i u ch nh cch hc. Lin quan vi iu ny, gio vin cn to iu kin thun li hc sinh c thamgia nh gi l n nhau. T nh gi ng v i u ch nh ho t ng k p th i l n ng l c r t cn cho s thnh t trong cuc sng m nh trng phi trang b cho hc sinh.Theo h ng pht tri n cc ph ng php tch c c o t o nh ng con ng i n ng ng, sm thch nghi vi i sng x hi, th vic kim tra, nh gi khng th dng li yu c u ti hi n cc ki n th c, l p l i cc k n ng h c m ph i khuy n khch tr thng minh, c sng to trong vic gii quyt nhng tnh hung thc t.Vi s tr gip ca cc thit b k thut, kim tra nh gi s khng cn l mt cngvic nng nhc i vi gio vin, m li cho nhiu thng tin kp thi hn linh hot iuchnh hot ng dy, ch o hot ng hc.T dy v hc th ng sang dy v hc tch cc, gio vin khng cn ng vai tr n t h u n l n g i t r u y n t k i n t h c , g i o v i n t r t h n h n g i t h i t k , t c h c , h ng d n cc ho t ng c l p ho c theo nhm nh h c sinh t l c chi m l nh n i d u n g hc tp, ch ng t cc mc tiu kin thc, k nng, thi theo yu c u c a chng trnh. Trn lp, hc sinh hot ng l chnh, gio vin c v nhn nh hn nhngtr c , khi so n gio n, gio vin ph i u t cng s c, th i gian r t nhi u so v i kiu dy v hc th ng mi c th thc hin bi ln lp vi vai tr l ngi gi m, xctc, ng vin, c v n, tr ng ti trong cc ho t ng tm ti ho h ng, tranh lu n si n ic a h c sinh. Gio vin ph i c trnh chuyn mn su r ng, c trnh s ph m lnhngh m i c th t ch c, h ng d n cc ho t ng c a h c sinh m nhi u khi di n bi n ngoi tm d kin ca gio vin. C th so snh c trng ca dy hc truyn thng v dy hc tch cc nh sau: