- PHÁT TRIỂN DU LỊCH CÓ TRÁCH NHIỆM GẮN VỚI BẢO VỆ ĐỘNG VẬT HOANG DÃ TẠI MỘT SỐ QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI. - Trần Phương Mai Viện Nghiên cứu Phát triển Du Lịch - Tổng cục Du lịch. - Du lịch có trách nhiệm gắn với bảo vệ động vật hoang dã:. - Du lịch có trách nhiệm là thu t ngữ không còn m i mẻ trên th gi i và cả tại Việt Nam. - The ó, u lịch có trách nhiệ ược xác ịnh theo các nguyên tắc phát triển sau:. - Tạo lợi ích kinh t l n hơn ch ân cư ịa hương v nâng ca ời sống c ng ồng ịa hương, nâng ca những iều kiện việc làm và khả năng ti p c n v i du lịch;. - Có sự tham gia của c ng ồng ịa hương tr ng c c quy t ịnh liên quan n cu c sống v cơ h i trong cu c sống của họ. - Đe n những trải nghiệm thú vị cho khách du lịch thông qua k t nối ý nghĩa v i người ân ịa hương, tăng cường hiểu bi t về văn hóa ản ịa, các vấn ề ôi trường và xã h i;. - Hình thành sự tôn trọng giữa khách du lịch và chủ nh , ồng thời xây dựng lòng tự hào và sự tự tin của ịa hương 4. - Du lịch có trách nhiệ ược c i như m t cách ti p c n quản lý du lịch, nhằm tối a hóa lợi ích kinh t , xã h i, ôi trường và giảm thiểu chi phí t i các iể n. - Bản chất của loại hình du lịch này chứa ựng những ặc trưng của phát triển du lịch bền vững, tuy nhiên nó mang tính phổ qu t, ịnh hư ng cao hơn, th chí iều chỉnh tất cả các loại hình du lịch khác nhằ hư ng n mục tiêu phát triển hài hòa ngành du lịch, e lại nh ẳng cho tất cả chủ thể tham gia vào quá trình phát triển du lịch. - Khái niệm du lịch có trách nhiệm gắn chặt v i những khái niệm có liên quan như u lịch bền vững, du lịch sinh thái, du lịch dựa vào c ng ồng, du lịch nông nghiệ ,…Tr ng ó, u lịch có trách nhiệ ược ti p c n như t hương thức ể ạt ược du lịch bền vững mà ở ó, 3 trọng tâ chính l văn hóa-xã h i,. - Hay nói cách khác, du lịch có trách nhiệm dựa trên những nguyên tắc nhằ ảm bảo trách nhiệm của con người ối v i xã h i-văn hóa, tr ch nhiệm v i ôi trường tự nhiên và trách nhiệm v i sự phát triển kinh t bền vững.. - Phát triển du lịch có trách nhiệm gắn v i bảo vệ ng v t hoang dã vẫn là sự phát triển du lịch v i sự ảm bảo toàn vẹn trách nhiệm v i kinh t , xã h i-văn hóa v ôi trường tự nhiên, tr ng ó, nhấn mạnh hơn nữa trách nhiệm môi trường v i sự bảo tồn a ạng sinh học và các loài hoang dã. - Bởi ây l t trong những vấn ề mang tính cấp thi t không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn th gi i, trư c những t c ng của du lịch t i thiên nhiên v c c l i ng v t hoang , trư c những số liệu thống kê về sự tuyệt chủng của các loài, về số lượng các l i ng v t ược x v anh s ch có nguy cơ, v ồng thời nhìn nh n ngày c ng rõ hơn của c n người về vai trò và trách nhiệm của du lịch trong việc hạn ch và giải quy t những vấn ề này.. - Du lịch sinh thái ở Châu Phi qua hơn 100 nă h t triển gắn liền v i những vẻ ẹp thiên nhiên hoang dã. - Từ những nă 1980 c c quốc gia Châu Phi hư ng t i xu hư ng bền vững, phát triển du lịch có tr ch nghiê hơn. - Nền công nghiệp du lịch của Châu Phi có vai trò h t sức to l n, vừa ang ý nghĩa giáo dục, vừa là lá chắn bảo vệ cho những giá trị văn hóa, tự nhiên ặc sắc hông âu có ở châu lục này. - Trư c h t cần phải nhìn lại lịch sử của châu lục n y trư c nă 1980, hi rất nhiều những l i ng v t hoang dã ở ây ứng trư c bờ vực bị tuyệt chủng. - Ch n cuối những nă 1990, những tour du lịch sinh th i G rilla trở thành nền công nghiệp l n thứ hai của những khu vực này 6. - Trong số c c nư c Châu Phi, có thể nói Kenya – dù là m t quốc gia có thu nh p thấ nhưng lại là m t trong những iển hình tiêu biểu về thành công trong phát triển du lịch hư ng t i bền vững, tạo sự cân bằng giữa c ng ồng, du khách và bảo tồn sự hoang dã lâu nhất có thể. - V i diện tích quốc gia khoảng 580.367 km 2 , tr ng ó 7,5% iện tích dành cho các khu vực bảo tồn ng v t hoang dã, v i 23 vườn quốc gia và 28 khu bảo tồn, 6 khu dự trữ biển, h ng nă ất nư c này thu hút khoảng 1,5 triệu lượt khách du lịch 7 , số lượt h ch n tham quan tại các khu bảo tồn, vườn quốc gia luôn vượt qua con số 2 triệu lượt mỗi nă 8 , óng gó v nền kinh t quốc gia này khoảng 1 tỷ USD mỗi nă , khoảng 10% GDP. - Du lịch trở thành ngành công nghiệp l n nhất ở Kenya,. - Sự thành công của quốc gia này trong phát triển du lịch gắn v i bảo tồn c c l i ng v t hoang dã ược gói gọn trong hệ thống nguyên tắc và m t số những bài học kinh nghiệm sau:. - Nguyên tắc phát triển du lịch sinh thái của Kenya 10. - Cung cấp các dịch vụ du lịch có chất lượng nhất.. - Đảm bảo tính toàn vẹn của hệ sinh thái, tính minh bạch và trách nhiệm trong hoạt ng kinh doanh lữ hành.. - Đảm bảo tính chuyên nghiệp của i ngũ hục vụ du lịch.. - Đảm bảo sử dụng các nguồn tài nguyên du lịch m t cách hiệu quả nhất.. - Luôn ổi m i và sáng tạo trong phát triển sản phẩm du lịch. - Hình thành các khu vực bảo tồn. - Đ ng v t hoang dã nhìn thấy rõ nhất tr ng ôi trường h ang , ó l lý v sa hệ thống các khu bảo tồn, vườn quốc gia ở Kenya ược hình thành, phát triển, và du khách có thể ngắm nhìn th gi i hoang dã qua những iểm dừng chân. - Chính hủ Kenya nỗ lực tạo nên sự liên k t, chung sống hòa hợp giữa c ng ồng ịa hương v c c l i ng v t hoang dã. - Phần l n các khu vực ất xung quanh c c vườn quốc gia ở Kenya ều thu c sở hữu của c ng ồng ịa hương. - Du h ch n ây h n t n có thể sử dụng các dịch vụ lưu trú c ng ồng v thưởng thức, trải nghiệm cu c sống hoang . - Hoạt ng du lịch gắn v i thiên nhiên và nâng cao nh n thức bảo tồn.. - Các hoạt ng tha quan, vui chơi giải trí dựa v thiên nhiên ược tổ chức ể tăng cường sự nh n thức của du khách về loài và bảo tồn loài. - Từ c c chương trình bảo tồn và phục hồi cho các loài hoang dã, nhất là voi và tê giác, tinh tinh khách du lịch có thể n thă v nghe những câu chuyên về những chú voi, tê giác, tinh tinh, hiểu về cách bảo vệ chúng, chống các hoạt ng săn ắt tr m, c ch c c trung tâ nuôi ưỡng, chă sóc v giữ gìn nguồn nư c ch ng v t.. - Kenya cũng ề xuất các hoạt ng thể thao gắn v i du lịch sinh thái, tiêu biểu như hu ảo tồn ng v t hoang dã. - 10 (Viện nghiên cứu phát triển du lịch, n.d.). - Tawi Lodge ngoài việc sử dụng năng lượng mặt trời còn tự phát triển mô hình trồng rau tại khu nghỉ ể giảm thiểu việc v n chuyển nông sản. - P rini Wil erness Safari có cơ ch quản lý nư c thải, tất cả nư c thải từ hoạt ng nhà b p, sinh hoạt của h ch v nhân viên ều ược thoát vào hố ngầm và tái sử dụng lại. - Tại các khu vực xung quanh vườn quốc gia, c ng ồng ịa hương cũng h t triển các loại h nh lưu trú u lịch trải nghiệ ê tại các lều sang trọng như h ch sạn 5 sao v i số lượng hạn ch , quan sát th gi i hoang dã ngay trong căn lều, ngắm hoàng hôn và bình minh nơi h ang , tha gia c c h ạt ng i quanh safari, l i xe an ê , tạ cơ h i cho khách tham gia vào các dự án c ng ồng…. - Hiệp h i các nhà tổ chức tour ở Kenya luôn khuy n khích thực hành du lịch có trách nhiệm, không can thiệp vào hệ sinh th i như i ời , thực v t, vỏ sò, phát tán các loại hạt giống… Kh ch u lịch tránh các hoạt ng làm phiền n ng v t ít nhất có thể. - Bên cạnh ó, khách du lịch n Kenya cũng ược khuy n khích sử dụng dịch vụ hư ng dẫn viên du lịch ịa hương, nhất l ối v i các hoạt ng liên quan, tương t c n các loài. - Từ nă 2017, Kenya cũng cấm việc sử dụng các loại túi nhựa, túi sử dụng 1 lần, ây ược c i l ư c i l n hư ng t i làm trong sạch những thành phố của quốc gia này và bảo vệ c c l i ng v t hoang dã. - Bất kì khách du lịch n ặt chân n Kenya v i những chi c túi ni lông, túi nhựa ều sẽ phải ể lại ở sân bay. - V i Kenya, du lịch không thể bền vững n u thi u sự hỗ trợ của c ng ồng. - Các khu bảo tồn ở Kenya không chỉ e lại lợi ích cho c ng ồng, mà ngay chính các doanh nghiệp lữ hành, các hãng truyền thông, kênh truyền hình thực hiện các dự án phim tài liệu tham gia hoạt ng tại ây cũng ều ược. - khuy n hích tha gia v c c chương tr nh hỗ trợ việc làm và cu c sống của người dân bản ịa, như hỗ trợ người dân khỏi bị tấn công bởi các l i ng v t hoang dã. - Người ân cũng ược khuy n khích tích cực gia lưu v i du khách thông qua các hoạt ng giáo dục, y t , bảo tồn, gìn giữ tài nguyên, cung cấp cho du khách những thông tin về ịa hương, gi i thiệu các giá trị văn hóa ản ịa, các cách thức bảo tồn, gìn giữ và chung sống cùng c c l i ng v t hoang dã trong thiên nhiên. - Chính sự hợp tác v i c ng ồng từ chia sẻ nguồn tài nguyên, cung cấp việc làm, thu nh , la ng, ch n c c nh ầu tư xây ựng quỹ ể hỗ trợ quản lý các dự n liên quan n c ng ồng e n sự phát triển bền vững cho Kenya. - M t phần l n lợi nhu n thu ược từ các hoạt ng du lịch sẽ lại ược t i ầu tư v những dự án c ng ồng khác, nhằ e lại lợi ích các bên tham gia, nhất là c ng ồng ịa hương.. - Malaysia là m t trong những quốc gia Châu Á thành công phát triển ngành công nghiệp du lịch. - Trư c hi ại dịch Covid-19 diễn ra, du lịch Malaysia ứng thứ 4 Châu Á về khả năng thu hút h ch. - Du lịch trở thành m t trong những nguồn thu ngoại t l n của Malaysia, góp phần cho sự phát triển kinh t của ất nư c, chính vì th , ngay từ những nă 1990, chính hủ nư c n y t p trung xúc ti n du lịch sinh th i như t trong những hư ng i h t triển bền vững của quốc gia.. - Bài học về hợp tác công tư trong phát triển du lịch sinh thái. - Hợ t c công tư l t trong những thành công của du lịch Malaysia trong phát triển du lịch sinh thái. - M t trong những iển hình thành công của mô hình này là khu vực Đồi Penang – m t trong những iểm du lịch sinh thái thu hút khách du lịch của Malaysia. - Bài học về nhượng quyền du lịch trong phát triển du lịch sinh thái MOTAC Malaysia x c ịnh nhượng quyền trong phát triển du lịch sinh thái là m t trong những biện pháp thích hợp cho các khu vực ược bảo vệ và những iể n du lịch sinh th i ể có tài chính bền vững. - Những lợi ích của nhượng quyền du lịch bao gồm:. - Phát triển sản phẩm v i chất lượng dịch vụ tốt hơn;. - Giảm các hoạt ng bất hợ h như săn ắt tr m;. - Tạo việc làm và phát triển năng lực, ĩ năng, ti p c n nguồn vốn cho c ng ồng ịa hương.. - Chuẩn bị cho k hoạch và chi n lược phát triển nhượng quyền du lịch ược hợp nhất trong tất cả các k hoạch quản lý c c vườn quốc gia, Malaysia vạch ra rõ ràng những vấn ề cần là trọng tâm (Hình 2). - Malaysia cũng xây dựng k hoạch chương tr nh tạo du lịch v tạo nhượng quyền giành riêng cho cán b quản lý tại c c vườn quốc gia v i sự phối hợp dẫn ầu của 2 b là B năng lượng v t i nguyên ôi trường (MNRE) và B du lịch, nghệ thu t v văn hóa Malaysia (MOTAC) nhằ ảm bảo việc thực hiện công tác quản lý và k hoạch nhượng quyền ược triển khai thực hiện m t cách bài bản, mang lại hiệu quả cao nhất cho việc phát triển du lịch cũng như bảo tồn. - 2.3 Kinh nghiệm phát triển du lịch có trách nhiệm gắn với bảo tồn động vật hoang dã tại một số điểm du lịch trên thế giới:. - Tại ây có hệ thống 9 lều bán kiên cố nằ ngay é nư c ể khách du lịch có thể lưu trú v trải nghiệm, chiê ngưỡng th gi i ng v t hoang dã. - Khách du lịch n Sal Salis ể trải nghiệ ôi trường thiên nhiên nguyên sơ gắn v i cu c sống ư i biển của rặng san hô Ningal v c c l i ng, thực v t biển khác quanh ó. - Điể n n y ược xây dựng và thi t k tương ứng v i các tiêu chí của Chính phủ Queenslan tr ng hư ng dẫn phát triển du lịch sinh thái, cụ thể:. - Hoạt ng du lịch ược thi t k cho phù hợp v i ặc iểm của VQG. - Hoạt ng du lịch hạn ch tối a ấu chân carbon tại iể n. - Tấ năng lượng mặt trời cung cấp 100% nhu cầu iện cho các hoạt ng. - Hoạt ng du lịch khuy n khích du khách tôn trọng và bảo vệ VQG. - Wild Bush Luxury tạo quỹ quyên góp từ mỗi khách m t ê ch việc bảo tồn ng v t hoang dã ở Australia ể hỗ trợ các sáng ki n bảo tồn ôi trường v ng v t hoang dã.. - Tại khu cắm trại Damaraland, Thung lũng sông Huab, Namibia Khu cắm trại Damaraland nằm tại thung lũng sông Hua thu c Namibia thu c sở hữu v ược iều hành bởi c ng ồng ịa hương. - Đây ược c i như sự liên k t hi m hoi và thành công nhất giữa c ng ồng, môi trường và tương t c ền vững v i ng v t hoang dã. - Khu bảo tồn ng v t hoang dã v i diện tích 80.000 ha ược công bố như t quả của sự hợp tác giữa doanh nghiệp DLST Wilderness Safaris và c ng ồng ịa hương. - Khu cắm trại Damaraland là m t ví dụ về c ch e lại lợi ích cho c ng ồng ịa hương v những người chủ truyền thống từ các hoạt ng DLST nhất là ở các vùng nông thông hay vùng sâu vùng xa v cũng l ví ụ iển hình về cách thức DLST có thể tái thi t l p lại những giá trị sinh th i trên vùng ất ị bào mòn. - Tại ây, h ạt ng du lịch gắn liền v i trách nhiệm bảo vệ ôi trường và những l i ng v t hoang dã, ồng thời không tách rời những giá trị văn hóa ản ịa, cụ thể:. - Hoạt ng du lịch ược thi t k cho phù hợp v i những ặc iểm của VQG. - Khu vực lưu trú chính ược làm từ ịa hương v vải bố.. - Hoạt ng du lịch góp phần bảo vệ v tăng cường m t cách tích cực cho VQG. - Giá trị sinh thái của khu vực ược tái thi t l p v i sự gia tăng của số lượng các loài hoang dã. - Hoạt ng du lịch mang lại lợi ích cho những người chủ sở hữu truyền thống và c ng ồng ịa hương.. - Các safari hoang dã và c ng ồng ịa hương Torra ở Damaraland ược hình thành mối quan hệ ối tác rất thành công, v i c ng ồng óng vai trò l chủ ất. - Khu bảo tồn ng v t hoang dã c ng ồng v i diện tích 352 ha ược xây dựng ở nơi từng l ất ai cằn cỗi.. - Doanh thu từ Da aralan n c ng ồng thông qua các khoản chi hí lưu trú qua ê , cung cấp các dịch vụ, kinh doanh thứ cấp và trả lương. - chính v th , các hoạt ng kinh doanh DLST trở thành công cụ giảm b t sự nghè ói của khu vực. - C ng ồng tại ây cũng nh n ược m t khoản phần tră nhất ịnh từ anh thu lưu trú và niềm tin trở thành m t trong những c ng ồng ng tín nhiệm và thành công nhất ở Namibia.. - Hoạt ng du lịch khuy n khích du khách tôn trọng và bảo vệ VQG.. - Các hoạt ng t p trung vào việc tôn trọng nhưng gi trị tự nhiên của khu vực và bao gồm cả hệ thống sông Huab thông qua việc nghiên cứu loài voi sa mạc và những l i ng thực v t thích nghi ặc biệt khác.. - Môi trường tự nhiên ược nh gi ca thông qua tất cả các hoạt ng của du khách. - Qua nghiên cứu m t số kinh nghiệm của các quốc gia trên th gi i về phát triển du lịch có trách nhiệm, gắn v i bảo vệ ng v t hoang dã. - Bài học về việc cần thi t xây dựng nguyên tắc trong phát triển du lịch có trách nhiệm gắn v i bảo vệ ng v t hoang dã tại Việt Nam. - Bài học xây dựng sản phẩm du lịch có trách nhiệm gắn v i bảo vệ ng v t h ang thông qua tăng cường lồng ghép các hoạt ng tham quan, học hỏi, diễn giải ôi trường, tương t c v i ng v t tại các khu vực thiên nhiên ược bảo tồn như VQG/KBT nhưng hải ảm bảo hạn ch tối a t c ng t i tâm lý, hành vi, thói quen, t p quán sinh sống cũng như ản năng h ang của ng v t - Bài học về sự tham gia của c ng ồng ịa hương v c c h ạt ng du lịch có trách nhiệ , cũng như chú trọng n lợi ích của c ng ồng trong các hoạt ng du lịch này.. - Bài học về xây dựng cơ ch hợ t c công tư tr ng h t triển du lịch có trách nhiệm gắn v i bảo vệ ng v t hoang dã tại các khu vực thiên nhiên ược bảo vệ như VQG/ KBT. - Bài học về xây dựng k hoạch nhượng quyền du lịch trong việc nhân r ng và phát triển các mô hình du lịch có trách nhiệm gắn v i bảo vệ ng v t hoang dã.. - Bài học trong xây dựng c c tiêu chí v hư ng dẫn phát triển các mô hình du lịch có trách nhiệm gắn v i bảo vệ ng v t hoang dã tại c c iểm/ khu du lịch.. - Retrieved from Tổng cục Du lịch:
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt