- NGHIÊN CỨU MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỔI MỚI KINH TẾ VÀ ĐỔI MỚI CHÍNH TRỊ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY. - Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong tiến trình đổi mới. - Đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị nhằm xây dựng một nền kinh tế phát triển, một hệ thống chính trị vững mạnh trong giai đoạn hiện nay là nhiệm vụ cấp bách và cần thiết.. - trong quá trình đổi mới kinh tế, chính trị ở Việt Nam. - Mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và chính trị có vị trí rất quan trọng quá trình đổi mới ở nước ta, bởi cả hai yếu tố này đều là những lĩnh vực của đời sống xã hội, giữa chúng có mối quan hệ biện chứng, tác động qua lại lẫn nhau. - Hồ Chí Minh, nhà cách mạng lỗi lạc, bằng chính hoạt động của mình đã cho rằng cần phải kịp thời đổi mới trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị. - sáng tạo lý luận cách mạng vô sản của chủ nghĩa Mác và xuất phát từ thực tiễn Việt Nam, Hồ Chí Minh cho rằng, đổi mới nền kinh tế là vấn đề quan trọng của Việt Nam thời kỳ đầu của cách mạng: “Chủ trương làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản” [2, tr.1]. - Mục tiêu đổi mới kinh tế là nâng cao đời sống của nhân dân, trước hết là nhân dân lao động, Người nhấn mạnh:. - Khi nói về đổi mới chính trị tức là Hồ Chí Minh bàn về sự thay đổi theo hướng phát triển đi lên của mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với các tổ chức. - chính trị - xã hội, bao giờ Hồ Chí Minh cũng hướng việc đổi mới đó vào việc thực hiện dân chủ, bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. - Hồ Chí Minh đã tài tình kết hợp chặt chẽ, khoa học giữa đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị nhằm mục đích đề ra các quan điểm đúng đắn, phù hợp để xây dựng, phát triển đất nước, nâng cao đời sống tinh thần và vật chất cho nhân dân. - Người chủ trương: cần phải đổi mới cả về tư duy lãnh đạo, phương thức lãnh đạo về đường lối cũng như đổi mới về cơ cấu các thành phần kinh tế thì Việt Nam mới có thể phát triển và hội nhập với bạn bè quốc tế được. - Hồ Chí Minh cho rằng giải quyết vấn đề đổi mới kinh tế không thể tách rời với đổi mới chính trị, nhưng kinh tế giữ vị trí hàng đầu và quyết định đến các yếu tố khác. - Như vậy muốn đổi mới và phát triển kinh tế trước nước nhà phải được độc lập, nhân dân phải được tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành. - Sự kết hợp này chính là xây dựng mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế phải đi liền kề với đổi mới chính trị.. - Đảng Cộng sản Việt Nam đã sớm nhận thức được rằng nhiệm vụ chính trị lớn nhất của Việt Nam là tiến hành đổi mới và xây dựng một nền kinh tế vững mạnh, đáp ứng được sự đòi hỏi khách quan, vì vậy đổi mới kinh tế luôn được. - Trong quá trình đổi mới sự kết hợp hài hòa đó đã đem lại những chuyển biến tích cực đối với đời sống kinh tế - chính trị - xã hội của Việt Nam, sự kết hợp đó đã giúp chúng ta đã giữ vững được sự ổn định về chính trị, tạo nền tảng triển khai sâu rộng và vững chắc cho công cuộc đổi mới kinh tế từ đó tạo động lực thúc đẩy công cuộc đổi mới của đất nước ngày càng phát triển theo chiều hướng đi lên, giành được nhiều thành tựu to lớn. - Do vậy để tìm hiểu vấn đề đổi mới kinh tế, chính trị ở Việt Nam hiện nay, chúng ta cũng cần phải tuân theo quy luật khách quan và nhận thực rõ vấn đề thực tiễn của công cuộc đổi mới.. - Đường lối đổi mới ở Việt Nam được khởi xướng từ Đại hội lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh: “Để tăng cường sức chiến đấu và năng lực tổ chức thực tiễn của mình.. - Đảng phải đổi mới nhiều mặt. - đổi mới tư duy, trước hết là tư duy kinh tế. - đổi mới tổ chức. - đổi mới đội ngũ cán bộ;. - đổi mới phong cách lãnh đạo và công tác” [5, tr 124].. - Cho đến hiện nay, những nỗ lực để tiếp tục thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới vẫn đang diễn ra một cách quyết liệt trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã bội. - Trên cơ sở giải quyết một cách khoa học mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn xác định đổi mới kinh tế là trọng tâm, tập trung mọi nguồn lực ưu tiên cho phát triển kinh tế. - Đây chính là cơ sở vững chắc để từng bước tiến hành đổi mới chính trị một cách sâu rộng và hiệu quả.. - Trên cơ sở đổi mới kinh tế đẩy mạnh đổi mới chính trị theo định hướng xã hội chủ nghĩa. - Đổi mới chính trị trước hết là đổi mới tư duy. - Trong quá trình đổi mới đất nước theo định hướng xã hội chủn nghĩa ở Việt Nam, chính trị được thông qua sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước, trở thành nhân tố định hướng cho sự phát triển của kinh tế. - Vì vậy đồng thời với đổi mới kinh tế, đổi mới tư duy chính trị phải từng bước đổi mới hệ thống chính trị. - Đổi mới chính trị phải được tiến hành từng bước vững chắc trên cơ sở nghiên cứu và chuẩn bị rất nghiêm túc. - Vì vậy nhiệm vụ đặt ra là phải tiếp tục đẩy mạnh đổi mới hệ thống chính trị. - Đến nay, công cuộc đổi mới đã diễn ra vừa đúng 30 năm, trải qua 7 kỳ đại hội với nhiều hội nghị trung ương.. - Đặc biệt Đại hội lần thứ XII của Đảng ta đã tổng kết những thành tựu đạt được sau 30 năm đổi mới, trong đó có đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị: “Ba mươi năm đổi mới là một giai đoạn lịch sử quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước, đánh dấu sự trưởng thành về mọi mặt của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta. - Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử qua 30 năm đổi mới khẳng định đường lối đổi mới của Đảng ta là đúng đắn, sáng tạo. - Nội dung cơ bản của mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị ở Việt Nam. - 2.1.Tính tất yếu và bản chất của quá trình đổi mới. - Sự nghiệp đổi mới đất nước là một tất yếu khách quan của cách mạng, là vấn đề mang tầm chiến lược đối với cách mạng Việt Nam.Nhận thức được tính tất yếu đó, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII (1991) đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. - Với ý nghĩa đó, đổi mới kinh tế, chính trị thực sự đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp xây dựng đất nước Việt Nam theo định hướng xã hội chủ nghĩa. - Tiếp tục công cuộc đổi mới trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Việt Nam sẽ tạo ra được những tiền đề và điều kiện để tiếp tục sự nghiệp giải phóng xã hội, phát triển con người, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. - Xét về mặt bản chất, Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhận ra rằng, thành công của quá trình đổi mới sẽ phụ thuộc một phần vào việc giải quyết mối quan hệ giữa kinh tế với chính trị như thế nào?. - Nghị quyết Đại hội VI của Đảng nêu rõ: “Để tăng cường sức chiến đấu và năng lực tổ chức thực tiễn của mình, Đảng phải đổi mới nhiều mặt. - đổi mới tổ chức;. - đổi mới đội ngũ cán bộ. - Đại hội VII chỉ rõ: “Quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, phải tập trung sức làm tốt đổi mới kinh tế, đáp ứng những đòi hỏi cấp bách của nhân dân về đời sống, việc làm và các nhu cầu xã hội khác, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, coi đó là điều kiện quan trọng để tiến hành thuận lợi đổi mới trong lĩnh vực chính trị. - Đồng thời với đổi mới kinh tế, phải từng bước đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động của hệ thống chính trị” [8, tr, 54]. - Từ đó vấn đề giải quyết và vận dụng mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính. - trị trong giai đoạn tiếp theo, đó là tiếp tục lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm, phát huy mọi tiềm năng nhằm giải phóng lực lượng sản xuất, tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa, đáp ứng nhu cầu bức thiết của đời sống nhân dân. - Tiếp tục đổi mới cơ cấu kinh tế, cơ cấu đầu tư, tiếp tục xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần và đổi mới cơ chế quản lý kinh tế. - “Kết hợp chặt chẽ ngay từ đầu đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị, lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm, đồng thời đổi mới chính trị” [9,tr.71]. - Đại hội IX khẳng định tiếp tục quyết tâm thực hiện đường lối đổi mới trên tất cả các mặt của đời sống xã hội, coi đổi mới kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm. - Những thành tựu của đổi mới kinh tế là điều kiện cơ bản để đổi mới hệ thống chính trị và các lĩnh vực khác của đời sống xã hội. - Đại hội lần thứ X nhấn mạnh: Đổi mới toàn diện, đồng bộ, có kế thừa, có bước đi, hình thức và cách làm phù hợp. - Phải đổi mới từ nhận thức, tư duy đến hoạt động thực tiễn. - Từ những quan điểm, chủ trương đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam trong quá trình lãnh đạo đổi mới kinh tế và chính trị cho thấy Đảng ta đã nhận thức một sâu sắc mối quan hệ biện. - Trong suốt quá trình ấy, Đảng ta đã kết hợp chặt chẽ giữa lý luận với thực tiễn phát triển của đất nước trong đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, trong đó, lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm, làm cơ sở cho đổi mới chính trị. - đồng thời với đổi mới kinh tế, chính trị cũng từng bước được đổi mới cho phù hợp với đổi mới kinh tế, tạo môi trường thuận lợi để kinh tế phát triển trong thế ổn định. - Đây chính là bản chất của quá trình đổi mới kinh tế và chính trị ở Việt Nam.. - Nội dung mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị. - Trên cơ sở lý luận và phương pháp luận khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta đã vận dụng, phát triển sáng tạo trong đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị.. - Đổi mới kinh tế ở Việt Nam là chuyển từ mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung, bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.. - Nhờ đổi mới nhất quán và có hiệu quả đường lối phát triển kinh tế, Việt Nam đã khắc phục được cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội vào năm 1996. - Về đổi mới chính trị, không phải là thay đổi hệ thống chính trị đang có bằng một hệ thống chính trị mới khác, con đường khác mà trên cơ sở giữ vững bản chất của chế độ chính trị do Đảng ta, đất nước ta, dân tộc ta đã lựa chọn.. - Đổi mới chính trị ở nước ta, trọng tâm là đổi mới hệ thống chính trị được thể hiện trước hết qua việc chuyển từ hệ thống chuyên chính vô sản sang hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa, từ Nhà nước chuyên chính vô sản sang Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. - Hệ thống chính trị từng bước đổi mới đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, là nhân tố quyết định phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, thúc đẩy kinh tế phát triển, giữ vững ổn định kinh tế - xã hội, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân. - Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức trong hệ thống chính trị được xác định ngày càng rõ hơn, từng bước đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị.. - Đổi mới hệ thống chính trị vừa đòi hỏi sự nhạy bén, theo kịp xu thế thời đại. - đổi mới hệ thống chính trị đã và đang được triển khai trên các nội dung chủ yếu: Một là đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng đối với xã hội nói chung và các thành tố trong hệ thống chính trị nói riêng. - Hai là đổi mới hoạt động lập pháp và giám sát tối cao của Quốc hội. - Ba là đổi mới tổ chức, bộ máy và phương thức điều hành của Chính phủ, gắn với cải cách mạnh mẽ nền hành chính quốc gia. - Bốn là đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan tư pháp. - Năm là đổi mới phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.. - Đường lối đổi mới chính trị đã đi vào cuộc sống và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. - Những kết quả ấy đã góp phần vào những thành tựu quan trọng mà toàn Đảng, toàn dân ta đạt được sau 30 năm đổi mới. - Xây dựng một hệ thống chính trị phát triển, phù hợp với yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và trở thành động lực quan trọng của sự phát triển đất nước, không giáo điều, rập khuôn, máy móc, trì trệ và bảo thủ.. - Thực chất của đổi mới hệ thống chính trị là dân chủ hóa đời sống của Đảng, của Nhà nước và của xã hội. - Đảm bảo cho việc đổi mới luôn xuất phát với tinh thần trọng dân và trọng pháp. - Về quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, Đảng ta đã khởi đầu bằng đổi mới toàn diện và sớm chú trọng giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị. - Do vậy chúng ta cần phải tập trung làm tốt đổi mới kinh tế, đáp ứng những đòi hỏi cấp bách của nhân dân về đời sống, việc làm và các nhu cầu xã hội khác, xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, xem đây là một điều kiện quan trọng để tiến hành đổi mới chính trị. - Đồng thời đổi mới kinh tế phải từng bước đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động của hệ thống chính trị, phát huy ngày càng tốt quyền làm chủ và năng lực sáng tạo của nhân dân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.. - Định hướng nâng cao hiệu quả mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị. - Chính vì vậy trong quá trình đổi mới chính trị ở Việt Nam cần phải vận dụng phép biện chứng duy vật một cách sáng tạo vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng giai đoạn để từ đó tạo ra được những bước chuyển biến mới trong phương thức lãnh đạo cũng như trong thực tiễn.. - Đại hội XII của Đảng tiếp tục xác định rõ: “Trong 5 năm tới cần đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới;. - xử lý tốt mối quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị. - đổi mới hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” [6, tr.400]. - Thích ứng kịp thời với tình hình mới, đẩy mạnh có hiệu quả đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị là nhằm mục đích vừa giữ vững ổn định chính trị, vừa tạo động lực mới cho sự phát triển của đất nước.. - Mục tiêu phát triển bền vững chỉ có thể được thực hiện thành công với điều kiện tư duy chính trị được đổi mới xứng tầm. - Trước yêu cầu mới, cần tiếp tục đẩy mạnh đổi mới kinh tế, trọng tâm là hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đổi mới mô hình phát triển kinh tế đi đôi với đổi mới chính trị.. - Tích cực đổi mới chính trị cần tập trung giải quyết các nội dung: Một là. - Đổi mới kinh tế là để giải phóng sức sản xuất, phát triển sức sản xuất;. - đổi mới chính trị là để tập hợp toàn dân, tổ chức toàn dân thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ chung. - Chỉ như vậy quá trình đổi mới mới tiếp tục được đẩy mạnh đồng bộ, hài hòa cả về kinh tế và chính trị, đưa Việt Nam từng bước phát triển đi lên sánh kịp với xu thế thời đại.. - Dưới ánh sáng của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Việt Nam bước vào thời kỳ đổi mới toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, trước hết là đổi mới tư duy lý luận chính trị và tư duy kinh tế. - Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo công cuộc đổi mới đất nước. - Hiện nay, công cuộc đổi mới chính trị và đổi mới kinh tế đang thực sự bước vào một giai đoạn mới, đòi hỏi phải có những đột phá mới, phải đề ra được những. - định hướng cụ thể nhằm đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị. - Những vấn đề đã nêu trên đây sẽ góp phần giúp cho đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị đi đúng hướng, thúc đẩy, tạo điều kiện cho quá trình đổi mới trên các lĩnh vực góp phần đưa Việt Nam ngày càng phát triển trên trường quốc tế.. - Lê Hữu Nghĩa, (2008), Đổi mới quan hệ giữa Đảng, nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, Nxb. - Nguyễn Phú Trọng (2011), Về các mối quan hệ lớn cần được gải quyết trong quá trình đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội, Nxb
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt