ẢNH HƯỞNG CỦA ALPHA-CYPERMETHRIN LÊN ENZYME CHOLINESTERASE VÀ SINH TRƯỞNG CÁ RÔ ĐỒNG (ANABAS TESTUDINEUS)

- ẢNH HƯỞNG CỦA ALPHA-CYPERMETHRIN LÊN ENZYME CHOLINESTERASE VÀ SINH TRƯỞNG.
- CÁ RÔ ĐỒNG (ANABAS TESTUDINEUS).
- Alpha-cypermethrin is one of active ingredients which was formed in many different trade names of pesticides permitted for use in Vietnam.
- Effects of alpha- cypermethrin on enzyme cholinesterase and growth fingerling climbing perch (Anabas testudineus) was carried out in laboratory.
- The results showed that alpha-cypermethrin was highly toxic to perch, with a 96h-LC 50 of 10.49µg/L.
- After 36 hours explored to alpha-cypermethrin concentrations and 2.623  g/L), ChE was inhibited 5.3%.
- Alpha-cypermethrin did not cause significantly reduction of specific growth rate, non-significantly increase feed conversion ratio.
- This study indicated that using alpha-cypermethrin for rice as indicated dose is likely to cause direct mortality for the perch.
- Monitoring fate of alpha-cypermethrin on soil and water in rice-field after spraying and effects of this insecticide on Anabas testudineus is highly recommended..
- Title: Effects of alpha-cypermethrin on enzyme cholinesterase and growth of climbing perch (Anabas testudineus).
- Alpha-cypermethrin là một trong những hoạt chất thuộc nhóm cúc tổng hợp, có trong nhiều tên thương mại của thuốc bảo vệ thực vật và được sử dụng khá phổ biến trong canh tác lúa ở đồng bằng sông Cửu Long.
- Ảnh hưởng của hoạt chất alpha-cypermethrin lên enzyme cholinesterase và sinh trưởng cá rô đồng (Anabas testudineus) được thực hiện trong điều kiện phòng thí nghiệm.
- Kết quả cho thấy alpha-cypermethrin rất độc với cá rô đồng, giá trị LC 50 –96 giờ là 10,49µg/L.
- 39,8% so với đối chứng tương ứng với các mức nồng độ alpha-cypermethrin và 2,623  g/L) sau khi tiếp xúc với alpha-cypermethrin 36 giờ.
- Alpha- cypermethrin làm giảm không đáng kể đến tốc độ tăng trưởng tương đối, tăng không đáng kể hệ số chuyển hóa thức ăn.
- Qua nghiên cứu cho thấy, phun alpha-cypermethrin trên lúa theo liều chỉ dẫn có khả năng gây chết tức thời cá rô đồng.
- Theo dõi diễn biến nồng độ alpha-cypermethrin trong nước và đất trên ruộng sau khi phun và tác động của thuốc lên cá rô đồng trên ruộng là rất cần thiết..
- Alpha-cypermethrin là một hoạt chất thuộc nhóm cúc tổng hợp, hiện tại có 48 tên thương phẩm thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất alpha-cypermethrin (Cục Bảo vệ Thực vật, 2010) và được sử dụng phổ biến trong canh tác lúa (www.ppd.gov.vn).
- Do đó, nghiên cứu ảnh hưởng của alpha–cypermethrin lên ChE và sinh trưởng cá rô đồng (Anabas testudineus) đã được thực hiện..
- 2.2 Thức ăn.
- 2.3.1 Hoạt chất alpha-cypermethrin.
- Thuốc trừ sâu Fastac 5EC chứa hoạt chất alpha-cypermethrin ((S)-α-cyano-3- phenoxybenzyl-(1R,3R dichlorovinyl)- 2,2 - dimethylcyclopropane - carboxylate và (R)-α-cyano-3-phenoxybenzyl - (1S,3S) -3- (2,2-dichlorovinyl.
- 2,2-dimethylcyclopropane-carboxylate) được sử dụng trong bố trí thí nghiệm..
- Thuốc dạng nhũ dầu có nồng độ alpha-cypermethrin là 50g/L, thuộc nhóm độc II..
- Nồng độ alpha-cypermethrin của Fastac 5EC được kiểm tra bằng máy sắc ký khí khối phổ GCMS-QP2010 (Shimazu, Nhật).
- Kết quả kiểm tra cho thấy nồng độ alpha-cypermethrin trong Fastac 5EC là 49,57g/L (bằng 99,14% nồng độ theo nhãn chai)..
- 2.4 Bố trí thí nghiệm.
- 2.4.1 Thí nghiệm xác định LC 50 trong 96 giờ của alpha-cypermethrin.
- Thí nghiệm xác định khoảng gây độc: bảy nồng độ alpha-cypermethrin và 20g/L) được bố trí trong bể composite 60L.
- Thí nghiệm này nhằm tìm ra khoảng nồng độ gây chết từ 10 đến 90% cá rô trong 96 giờ.
- Kết quả này được sử dụng để làm căn cứ bố trí thí nghiệm xác định LC 50.
- Thí nghiệm xác định LC 50 -96 giờ: năm nồng độ alpha-cypermethrin và 17g/L) và đối chứng được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên trong bể composite 60L, với 5 lần lặp lại.
- 2.4.2 Xác định mức độ nhạy cảm của ChE với alpha-cypermethrin.
- Ba nồng độ alpha-cypermethrin gồm 1, 10 và 25% của LC 50 -96giờ và đối chứng được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên trong bể composite 60L với 5 lần lặp lại.
- Thí nghiệm được triển khai trong 96 giờ.
- Mỗi nồng độ thu 5 con rồi cho vào nước đá để làm cho cá chết.
- 2.4.3 Xác định ảnh hưởng alpha-cypermethrin ở nồng độ dưới ngưỡng gây chết đến sinh trưởng của cá rô đồng..
- Ba mức nồng độ alpha-cypermethrin gồm 1, 10 và 25% của LC 50 -96 giờ và đối chứng được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên trong bể composite 600L, mỗi nồng độ được bố trí lặp lại 3 lần.
- Cho cá tiếp xúc với alpha-cypermethrin 2 lần, mỗi lần cách nhau 15 ngày.
- T : Thời gian thí nghiệm (ngày)..
- 3.1 Nồng độ alpha-cypermethrin gây chết 50% cá rô 3.1.1 Nhiệt độ, pH và oxy hòa tan trong thời gian thí nghiệm.
- pH dao động từ không ảnh hưởng bất lợi cho sự phát triển của cá rô đồng.
- 3.1.2 Tỷ lệ chết của cá rô trong thời gian thí nghiệm.
- Kết quả cho thấy tỷ lệ chết xuất hiện ở tất cả các nghiệm thức có alpha- cypermethrin ở thời điểm 6 giờ sau khi tiếp xúc với thuốc.
- Tỷ lệ chết tăng dần theo nồng độ alpha-cypermethrin và theo thời gian tiếp xúc.
- Mức nồng độ đầu tiên gây chết cá là 7g/L (với tỷ lệ 4%) và tỷ lệ chết tăng dần khi nồng độ alpha- cypermethrin tăng 9, 11, 14 và 17g/L (với tỷ lệ chết lần lượt là và 100% sau 96 giờ) (Hình 1).
- Theo Trần Văn Hai (2004), alpha-cypermethrin dễ bị phân hủy bởi ánh sáng và nhiệt độ.
- Có lẽ đây là lý do mà tác dụng của alpha-cypermethrin lên tỷ lệ chết chỉ tập trung trong 48 giờ đầu của thí nghiệm..
- Bảng 2: Nồng độ alpha-cypermethrin gây chết 50% cá rô đồng từ 9g-96g.
- Nồng độ gây chết (LC) Alpha-cypermethrin (g/L) Khoảng tin cậy 95%.
- 3.1.3 Ước tính nồng độ gây chết 50% cá thí nghiệm (LC 50.
- Kết quả ước tính nồng độ gây chết 50% cá rô đồng cho thấy LC 50 ở 9 giờ là 11,18g/L, giảm còn 10,63g/L ở 12 giờ, 10,53g/L ở 24 giờ và 10,49g/L ở 48 giờ.
- Theo WHO (2006), alpha- cypermethrin có thời gian bán rã (DT 50 ) trong môi trường là 2,9 ngày nên sau 48 giờ thì nồng độ của thuốc trong môi trường cũng đã suy giảm nên không đủ ảnh hưởng để tiếp tục gây chết cá.
- Sự phân hủy nhanh trong môi trường có thể là một đặc tính của alpha-cypermethrin làm thuốc không có tác dụng lâu dài trên sinh vật..
- Do đó thí nghiệm xác định độc tính cấp của alpha- cypermethrin đối với cá rô đồng chỉ cần tiến hành trong 48 giờ..
- 3.2 Nhạy cảm của ChE trong não cá rô đồng với alpha-cypermethrin 3.2.1 Nhiệt độ, oxy hòa tan và pH nước trong thời gian thí nghiệm.
- Bảng 3: Nhiệt độ, oxy hòa tan, pH trong thí nghiệm xác định nhạy cảm của ChE trong não cá rô đồng với alpha-cypermethrin.
- Alpha- cypermethrin.
- Thí nghiệm cho thấy alpha-cypermethrin có ảnh hưởng lên hoạt tính ChE, mức độ ảnh hưởng khác nhau tùy theo nồng độ và thời gian tiếp xúc với thuốc.
- Khi tiếp xúc với alpha-cypermethrin 36 giờ, hoạt tính ChE đều bị ức chế ở ba mức nồng độ;.
- tỷ lệ ức chế ở nồng độ 1, 10 và 25%LC 50 (tương ứng với 0,105.
- Ở 12 giờ sau khi tiếp xúc, tỷ lệ ức chế khác biệt so với đối chứng (P<0,05) chỉ thể hiện ở mức nồng độ 10%LC 50 và 25%LC 50 và lần lượt là 5,8% và 5,7%.
- Ở thời điểm 48 giờ sau khi tiếp xúc với thuốc tỷ lệ ức chế ChE chỉ còn khác biệt ở nồng độ bằng 25%LC 50 (P<0,05) với tỷ lệ ức chế là 6,5%..
- Kết quả cho thấy cá rô đồng có sự phục hồi nhanh hoạt tính ChE sau khi tiếp xúc với alpha-cypermethrin.
- Sau 36 giờ, ChE ở các mức nồng độ đều phục hồi và tất cả đều khác biệt không còn ý nghĩa so với đối chứng sau 60 giờ (Hình 2).
- Thí nghiệm cho thấy nồng độ thấp nhất ảnh hưởng (Lowest Observed Effect Concentration, LOEC) của alpha-cypermethrin lên ChE trong não cá là 0,105g/L.
- (2002) cho thấy nồng độ cypermethrin giảm nhanh trong môi trường hồ nước ngọt, với thời gian bán rã là 48 giờ.
- Theo WHO (2006), alpha- cypermethrin có thời gian bán rã trong môi trường là 2,9 ngày.
- DT 50 của alpha- cypermethrin ngắn có thể là nguyên nhân giúp cho sinh vật tiếp xúc với hoạt chất này có khả năng phục hồi nhanh hơn so với các loại hoạt chất khác..
- trung bình  SE, n =5) trong não cá rô đồng khi tiếp xúc với alpha-cypermethrin trong 96 giờ, dấu * chỉ sai khác so với đối.
- 3.3 Ảnh hưởng của alpha-cypermethrin lên sinh trưởng của cá rô đồng 3.3.1 Nhiệt độ, pH và oxy hòa tan trong thí nghiệm.
- Bảng 4: Nhiệt độ, oxy hòa tan và pH trong thí nghiệm xác định ảnh hưởng của alpha- cypermethrin lên sinh trưởng của cá rô đồng.
- (ngày) 31-60 (ngày) Đối chứng .
- Kết quả nghiên cứu cho thấy lượng thức ăn tiêu thụ trong giai đoạn 30 ngày đầu khác biệt không có ý nghĩa thống kê (P>0,05) giữa đối chứng và các mức nồng độ alpha-cypermethrin 0,105.
- Giai đoạn 30 ngày đầu, FCR ở đối chứng và các mức nồng độ alpha-cypermethrin 0,105.
- Giá trị FCR trong 60 ngày ở các mức nồng độ alpha-cypermethrin 0,105.
- Tuy nhiên FCR có xu hướng gia tăng theo sự gia tăng của nồng độ alpha-cypermethrin (Hình 3-B)..
- hệ số thức ăn trong thí nghiệm.
- Kết quả nghiên cứu này cho thấy FCR ở đối chứng luôn thấp hơn so với các nghiệm thức có alpha-cypermethrin, điều này cho thấy cá sống trong môi trường không có sự hiện diện của alpha-cypermethrin sử dụng năng lượng từ thức ăn tích lũy cho tăng trưởng cao hơn so với cá có tiếp xúc với thuốc.
- Trong nghiên cứu này, alpha- cypermethrin không làm ảnh hưởng đáng kể đến FI và FCR ở cá rô đồng..
- Kết quả nghiên cứu cho thấy tốc độ tăng trưởng đặc biệt (SGR) của cá rô đồng trong giai đoạn 30 ngày ở đối chứng và các nồng độ alpha-cypermethrin 0,105;.
- Tuy nhiên, SGR ở các nghiệm thức có tiếp xúc với alpha-cypermethrin có xu hướng thấp hơn so với đối chứng.
- SGR ở các nồng độ 0,105.
- Giả định người dân sử dụng alpha-cypermethrin trên ruộng lúa theo liều chỉ dẫn (160-400mL Fastac 5EC/ha).
- Nếu mực nước là 5cm thì alpha-cypermethrin trong nước lần lượt dao động từ 8-20g/L.
- nếu mực nước trên ruộng là 10cm thì nồng độ alpha-cypermethrin dao động từ 4-10g/L.
- Các khoảng nồng độ này cao hơn rất nhiều so với các nồng độ trong thí nghiệm ảnh hưởng alpha-cypermethrin lên ChE và sinh trưởng cá.
- Trong khi đó, nồng độ bắt đầu gây chết 1% cá rô đồng trong 96 giờ là 5,47g/L g/L), nồng độ gây chết 99% cá rô đồng trong 96 giờ theo ước tính là 20,12g/L g/L).
- Như vậy, nếu mực nước thường xuyên trên ruộng lúa từ 5-10cm thì người dân sử dụng alpha-cypermethrin theo liều chỉ dẫn (ở mức thấp hay mức cao) đều có rủi ro gây chết cá rô đồng.
- Alpha-cypermethrin có độc cấp tính cao đối với cá rô đồng, gây chết cá nhanh, tập trung trong khoảng từ 6-48 giờ, sau đó không còn gây chết.
- nồng độ gây chết 50%.
- Alpha-cypermethrin gây ức chế ChE tăng dần theo thời gian và rõ nhất ở thời điểm 36 giờ khi tiếp xúc với thuốc.
- Nồng độ thấp nhất thấy ảnh hưởng (LOEC) của alpha-cypermethrin lên ChE là 0,105 g/L.
- Tỷ lệ ức chế cao nhất ở nồng độ 0,105g/L, 1,049g/L và 2,623g/L lần lượt là và 39,8% so với đối chứng.
- Hệ số chuyển hoá thức ăn có khuynh hướng tăng theo sự gia tăng nồng độ alpha-cypermethrin nhưng tốc độ tăng trưởng đặc biệt có khuynh hướng ngược lại;.
- sau 60 ngày thí nghiệm SGR ở các nồng độ alpha-cypermethrin 0,105.
- Nồng độ ước tính khi phun alpha-cypermethrin trên ruộng đều có khả năng ảnh hưởng cấp thời đến sự sống còn của cá rô đồng.
- Tiếp tục nghiên cứu ảnh hưởng của alpha-cypermethrin đối với cá rô đồng trong điều kiện thực tế trên đồng ruộng, đồng thời mở rộng nghiên cứu ảnh hưởng của thuốc lên các giai đoạn khác nhau của cá như giai đoạn trứng, giai đoạn cá mới nở, cá trong giai đoạn sinh sản nhằm có đánh giá đầy đủ hơn sự ảnh hưởng của alpha-cypermethrin..
- Kỹ thuật nuôi cá rô đồng.
- Specifications and Evaluations For Public Health Pesticides-Alpha Cypermethrin.