- Tên báo cáo: ẢNH HƯỞNG CỦA NHỮNG TỔN THƯƠNG TÂM LÝ Ở NẠN NHÂN BỊ NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM/DIOXIN TẠI HUYỆN VIỆT YÊN, TỈNH BẮC GIANG ĐẾN CUỘC SỐNG CỦA HỌ ThS. - Khoa Tâm lý học, Trường Đại học KHXH&NV Hà Nội 1. - Toàn Tỉnh Bắc Giang có 3945 gia đình với 6691 người bị ảnh hưởng của chất độc da cam/dioxin, trong đó 3402 nạn nhân trực tiếp, 3289 nạn nhân gián tiếp và 968 người đã mất. - Các huyện Yên Dũng, Việt Yên, Hiệp Hoà, Lạng Giang…có nhiều nạn nhân chất độc da cam/dioxin. - Hiện toàn tỉnh có tới 2630 gia đình nạn nhân thuộc diện đặc biệt khó khăn rất cần được giúp đỡ. - Huyện Việt Yên có 325 nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam do Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam (trong đó có 108 nạn nhân trực tiếp và 217 nạn nhân gián tiếp). - Ngoài ra, ở huyện Việt Yên còn có 141 đối tượng đã hoàn thành hồ sơ, đang đề nghị Sở LĐTBXH tỉnh Bắc Giang xem xét để được hưởng trợ cấp của nhà nước. - Số nạn nhân trên phân bố ở tất cả 19 xã/thị trấn của huyện. - Số lượng nạn nhân được điều tra/khảo sát trong báo cáo này là 246 người, số liệu được thu thập tháng 12/2008.. - Bảng 01: Mức độ tổn thương tâm lý của nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin ở huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang TT. - Mức độ tổn thương. - Mức độ tổn thương tâm lý. - Các mức độ tổn thương tâm lý được quy ước theo điểm trung bình như sau:. - Mức độ nặng: từ Mức độ vừa: từ Mức độ nhẹ: từ Hầu như không có tổn thương. - SD: độ lệch chuẩn Số liệu ở bảng số 01 cho thấy, 100% số khách thể nghiên cứu đều có những tổn thương tâm lý ở những mức độ khác nhau. - Các tổn thương tâm lý mà nạn nhân nhiễm chất độc hoá học màu da cam/dioxin tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang gặp phải rất đa dạng: từ rối loạn cơ thể. - Câu hỏi được đặt ra là: những tổn thương tâm lý nặng nề ở các nạn nhân nhiễm chất độc hoá học màu da cam/dioxin ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của họ?. - Ảnh hưởng của những tổn thương tâm lý ở nạn nhân bị nhiễm chất độc hoá học da cam/dioxin đến cuộc sống của họ. - Để nghiên cứu về sự ảnh hưởng của tổn thương tâm lý ở những nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam đối với cuộc sống của họ, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu sự ảnh hưởng về các khía cạnh: lao động/sản xuất. - học tập. - Kết quả thu được như sau: Bảng 02: Ảnh hưởng của những tổn thương tâm lý. - đến cuộc sống của nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Mức độ đồng tình. - Vì bệnh tật, hiện nay tôi không có nghề nghiệp để tự kiếm sống, phải sống nhờ người khác, cuộc sống bấp bênh. - Vì bệnh tật, tôi không có điều kiện được học hành, mặc dù tôi rất muốn được đi học. - Tôi luôn cảm thấy cuộc sống hiện tại của mình là thừa, chẵng những không cần thiết cho ai mà còn là gánh nặng cho người thân và những người khác. - Số liệu thống kê ở bảng 2 cho thấy những tổn thương tâm lý mà nạn nhân nhiễm chất độc hoá học ở huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang phải gánh chịu đã ảnh hưởng một cách toàn diện, theo chiều hướng tiêu cực đến cuộc sống của họ:. - Ảnh hưởng đến lao động và sinh hoạt cá nhân. - Có tới 176 nạn nhân (chiếm 72.2%) cho rằng “Vì bệnh tật, hiện nay tôi không có nghề nghiệp để tự kiếm sống, phải sống nhờ người khác, cuộc sống bấp bênh”. - Với những tổn thương nặng nề cả về sinh học và tâm lý, nạn nhân nhiễm chất độc màu da cam rất khó có được một nghề nghiệp đủ để duy trì cuộc sống. - Hơn nữa, với số tiền trợ cấp 480.000đ/1 tháng/1 người như hiện nay, phần lớn nạn nhân phải sống dựa vào người thân trong gia đình.. - “Thực tế là tôi có nhiều bệnh tật, chân cao chân thấp, chân nó teo vào, sức khoẻ giảm sút, mắt kém, vôi hoá cốt sống, bây giờ có làm được gì đâu” [Nạn nhân Nguyễn Văn Kh, 52 tuổi, xã Trung Sơn] Đối với nhiều nạn nhân bị nhiễm chất độc hoá học việc tự chăm sóc cho bản thân mình đôi khi cũng không thực hiện được:. - Ảnh hưởng đến học tập Kết quả nghiên cứu cho thấy, có tới 138 nạn nhân (chiếm 57.5%) số nạn nhân được hỏi cho rằng “vì bệnh tật nên không có điều kiện học hành”. - Những tổn thương mà nạn nhân gặp phải đã làm hạn chế khả năng nhận thức của họ, không những thế, các gánh nặng về chi phí y tế cũng đã làm giảm bớt nguồn lực tập trung cho việc học tập của nạn nhân và con em họ. - Điều này thể hiện rất rõ ở trình độ học vấn của khách thể điều tra: 72.6% có trình độ trung học cơ sở và tiểu học, chỉ có 3.4% số khách thể điều tra tốt nghiệp Đại học, thậm chí có tới 8.5% khách thể nghiên cứu bị mù chữ. - Trong số các nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin còn có cả các em nhỏ. - Tuy nhiên, đối với con em của những gia đình bị nhiễm đất độc hoá học tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang thì việc học tập trở nên hết sức xa vời với các em. - Tỷ lệ trẻ em là nạn nhân bị các dị tật bẩm sinh như: câm, điếc, liệt, mù… là rất cao. - Cái chú dạy nó bảo nó tiếp thu chậm lắm, dạy trước quên sau nhưng gia đình vẫn kiên trì cho cháu học lấy cái nghề. - Tóm lại, không những ông bố/bà mẹ bị nhiễm chất độc hoá học mất đi cơ hội học tập mà những đứa trẻ trong các gia đình bị nhiễm chất độc màu da cam thì việc học hành khó khăn, khả năng tiếp thu cũng rất chậm và khó hoà nhập với chúng bạn.. - Những mặc cảm về bản thân do bệnh tật đưa lại Những tổn thương nặng nề mà nạn nhân gặp phải làm cho họ cảm thấy chán nản, thất vọng về bản thân mình, có 128 nạn nhân (chiếm 53.1%) suy nghĩ có cảm giác rằng “cuộc sống hiện tại của mình là thừa, là gánh nặng cho người thân và những người khác.. - Nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam ở huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang sống chủ yếu ở nông thôn. - Họ không những bị những tổn thương về thể chất làm cho đau đớn mà họ còn phải chịu đựng một nỗi đau khác lớn hơn nhiều đó chính là sự kỳ thị của xã hội. - Các gia đình có con em bị nhiễm chất độc màu da cam bị coi là “ăn ở thất đức nên mới sinh ra những đứa con quái thai như vậy’’ hoặc “bị trời quả báo. - và cách ứng xử của một bộ phận không nhỏ là làm sao tránh thật xa những gia đình đó. - Do đó, những nạn nhân của chất độc màu da cam và gia đình họ bị cô lập, xa lánh ngay trên chính mảng đất quê hương mình. - Tôi phụ trách mảng chất độc da cam của xã Trung Sơn tôi thấy rất nhiều anh em đồng chí, đồng đội cũng có con em bị nhiễm. - Những mặc cảm mà nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam ở huyện Việt Yên đang phải chịu đựng cũng là cảm giác chung mà rất nhiều nạn nhân trên khắp đất nước Việt Nam đã và đang phải trải qua như trường hợp sau của một nạn nhân ở Hải Phòng. - Chính vì vậy mà tâm lý vợ chồng tôi rất là khủng hoảng » [Ông Nguyễn Văn Quý, sinh năm 1955 , Hải Phòng, đã qua đời. - Những ảnh hưởng đến thế hệ mai sau:. - Những hệ luỵ của chất độc hoá học màu da cam/dioxin không chỉ ảnh hưởng đến một hế hệ mà còn là sự ảnh hưởng lâu dài đến nhiều thế hệ trong gia đình, gieo rắc nỗi kinh hoàng, sự sợ hãi, ám ảnh từ thế hệ này sang thế hệ khác. - Bảng 3 : Số người con bị nhiễm chất độc hoá học trong các gia đình nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. - Số con của nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin (tính theo hộ gia đình). - Có 01 con bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Có 02 con bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Có 03 con bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Có 04 con bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Có 05 con bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Không có con bị nhiễm chất độc màu da cam/dioxin. - Kết quả ở bảng trên cho thấy, hầu hết các nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam khi sinh ra những đứa con cũng bị nhiễm giống họ. - Số liệu thống kê cho thấy, có tới 78.8% số khách thể nghiên cứu có con bị nhiễm, số lượng con bị nhiễm từ 1 tới 2 con, thậm chí có gia đình có tới 5 người con bị nhiễm. - Chỉ có 21.3% số nạn nhân không có con bị nhiễm (nhưng điều này cũng không đảm bảo thế hệ thứ 3 không bị nhiễm). - Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng tương đối gần gũi với các kết quả nghiên cứu đã được công bố trước đó:. - Năm 1996, nghiên cứu của bác sỹ Nguyễn Việt Nhân ở huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị về mối liên hệ giữa những người cha mẹ bị phơi nhiễm chất diệt cỏ với những dị tật bẩm sinh ở con cái họ đã chỉ ra rằng số gia đình có 2, 3 con bị tật là rất cao.. - John Constable, GS trường Y, Đại học Harvard cho biết “ở Việt Nam có một nghiên cứu rất qui mô với 4000 phụ nữ ở phía Bắc Việt Nam được tiến hành bởi GS. - Thế là tôi nghĩ đến mối liên hệ giữa tình trạng rải các chất độc hoá học và hậu quả về thai sản. - Chúng tôi tiến hành một số nghiên cứu về các trường hợp của bệnh viện giữa những người phụ nữ sinh con dị tật và những người sinh con bình thường. - Sau đó chúng tôi so sánh hai nhóm phụ nữ này về độ tiếp xúc với chất độc da cam và những chất hoá học khác trong chiến tranh và thấy rằng độ khác biệt là rất lớn”. - Tóm lại, những tổn thương tâm lý của nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam/dioxin đã ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của họ, làm hạn chế các cơ hội học tập, lao động sản xuất, giao lưu của họ, làm tăng sự mặc cảm về chính bản thân họ. - Những tổn thương này cần sự trợ giúp, chia sẻ của cộng đồng và xã hội để giúp họ dịu bớt nỗi đau da cam.. - UBND tỉnh Bắc Giang, Báo cáo tình hình phát triển kinh tế- xã hội 6 tháng đầu năm 2009. - Sở LĐTBXH tỉnh Bắc Giang, Báo cáo về tình hình nạn nhân nhiễm chất độc màu da cam trên địa bàn tỉnh Bắc Giang (tính đến hết năm 2008)