- Áp dụng Biện pháp khẩn cấp tạm thời trong việc giải quyết vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ. - Luận văn ThS Chuyên ngành: Luật dân sự. - Nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án. - Đánh giá đúng thực trạng các quy định của pháp luật tố tụng dân sự (TTDS) Việt Nam hiện hành về điều kiện, thủ tục và cơ chế bảo đảm trong việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự và việc thực hiện các quy định này tại Tòa án cấp sơ thẩm.. - Làm rõ những điểm hạn chế, bất cập trong các quy định của pháp luật TTDS Việt Nam hiện hành về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự và những vướng mắc trong quá trình thực hiện các quy định đó tại Tòa án cấp sơ thẩm. - Đề xuất những kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm.. - Luật dân sự. - Vụ án dân sự. - Biện pháp khẩn cấp tạm thời.. - Trong các quyền con người, các quyền về dân sự có vai trò quan trọng, vì đây là những quyền cơ bản nhất, có phạm vi rộng nhất, các quyền về dân sự được bảo. - đảm thì mới có cơ sở để thực hiện các quyền về chính trị, kinh tế, tôn giáo khác…Vì vậy, mặc dù có sự quy định khác nhau về các quyền dân sự và cơ chế bảo vệ đối với các quyền đó cũng không giống nhau trong hệ thống pháp luật của mỗi nước, nhưng có thể nhận thấy điểm chung trong hệ thống pháp luật của các quốc gia trên thế giới, là đều ghi nhận và bảo vệ các quyền dân sự (một trong những hình thức quyền con người) cho công dân của quốc gia mình.. - Tại Điều 9 Bộ luật Dân sự nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy đinh : "Tất cả các quyền dân sự của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ. - Khi quyền dân sự của một chủ thể bị xâm phạm thì chủ thể đó có quyển tự bảo vệ hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền can thiệp, bảo vệ. - Theo dòng thời gian, các quyền dân sự của con người ngày càng được mở rộng, theo đó cơ chế để bảo đảm các quyền này được thực thi trên thực tế cũng là một yêu cầu đối với các cơ quan chức năng. - Nhất là trong giai đoạn hiện nay, cùng với sự phát triển không ngừng của nền kinh tế xã hội, các tranh chấp phát sinh ngày càng đa dạng, phức tạp do đó đòi hỏi Tòa án phải giải quyết các vụ án dân sự kịp thời, nhanh chóng nhằm ổn định các quan hệ xã hội và bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức. - Để đáp ứng mục tiêu này, trong những trường hợp cần thiết, Tòa án có thể áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong quá trình giải quyết vụ án dân sự. - Với việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, Tòa án có thể kịp thời giải quyết yêu cầu cấp bách của đương sự, bảo vệ chứng cứ, bảo toàn tình trạng hiện có, tránh gây thiệt hại không thể khắc phục hoặc đảm bảo thi hành án.. - Chế định biện pháp khẩn cấp tạm thời được quy định tại Chương VIII Bộ luật Tố tụng dân sự 2004 (BLTTDS) từ Điều 99 đến Điều 126 BLTTDS. - Đây là cơ sở pháp lý để Toà án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (BPKCTT) được nhanh chóng, chính xác, là phương tiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình. - Tuy nhiên, trong thực tiễn áp dụng các quy định về biện pháp khẩn cấp tạm thời còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng được thực tiễn xét xử mà nguyên nhân của nó xuất phát từ sự quy định còn những điểm bất hợp lý của pháp luật. - Do đó, đã gây khó khăn cho Tòa án trong việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và trong một số trường hợp đã làm thiệt hại đến quyền lợi ích hợp pháp của đương sự.. - Nhận thức được những hạn chế, bất cập trong các quy định của BLTTDS, từ thực tiễn áp dụng pháp luật của Toà án, theo sự phân công của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Toà án nhân dân tối cao chủ trì phối hợp với các cơ quan hữu quan xây dựng Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLTTDS. - Trong quá trình soạn thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều BLTTDS đã có nhiều ý kiến đóng góp có giá trị về các quy định của BLTTDS nói chung và các quy định về các biện pháp khẩn cấp tạm thời nói riêng. - Trước thực trạng đó, việc nghiên cứu đề tài "Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong việc giải quyết vụ án dân sự tại Toà án cấp sơ thẩm ” là một yêu cầu cấp thiết và có ý nghĩa.. - Mặt khác, trong giai đoạn hiện nay khi Đảng và nhà nước ta đang chủ trương đẩy mạnh công cuộc cải cách tư pháp, theo hướng xây dựng Toà án là trung tâm trong hệ thống tư pháp, thì hoạt động áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời do Toà án áp dụng càng được coi trọng. - Tình hình nghiên cứu đề tài. - Chế định biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự là một chế định quan trọng, xuất phát từ vai trò và ý nghĩa thực tiễn của nó nên nhận được sự quan tâm, đóng góp ý kiến của nhiều nhà khoa học, nhà nghiên cứu và những người làm công tác thực tiễn. - Trong thời gian vừa qua, đã có nhiều công trình nghiên cứu đã đề cập đến các khía cạnh khác nhau dưới các mức độ khác nhau về biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự. - Có thể điểm qua một số công trình nghiên cứu và các bài viết có liên quan đến biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự như sau:. - Tác giả Trần Anh Tuấn – Tiến sĩ luật học (giảng viên trường đại học luật Hà Nội) đã có một số bài viết nghiên cứu về vấn đề này gồm: "Chế định biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự’’ đăng trên Tạp chí Luật học số đặc san Góp ý Dự thảo Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004 và bài viết "Biện pháp khẩn cấp tạm thời trong BLTTDS và thực tiễn áp dụng ", Tạp chí dân chủ và pháp luật số 12 (165) năm 2005. - Hai công trình nghiên cứu này đã xây dựng nền tảng lý luận căn bản về biện pháp khẩn cấp tạm thời. - Tiếp theo đó, những vấn đề lý luận về biện pháp khẩn cấp tạm thời được tác giả tiếp tục phát triển và hoàn thiện trong đề tài khoa học cấp trường "Hoàn thiện pháp luật Việt Nam về thủ tục giải quyết vụ việc dân sự theo định hướng cải cách tư pháp", bảo vệ tại Đại học Luật Hà Nội năm 2010. - Ngoài ra, còn có một số bài viết có đóng góp về vấn đề này như bài viết "Các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ tại Tòa án". - bài viết "Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp về kinh doanh thương mại tại Tòa án, những. - Tác giả Trần Phương Thảo có 05 bài viết gồm: "Chế định biện pháp khẩn cấp tạm thời trong TTDS ". - "Bàn về trách nhiệm do áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không đúng quy định tại Điều 101 BLTTDS ". - "Nguyên tắc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong BLTTDS Việt Nam ". - "Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy định về thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong Bộ luật TTDS ". - đăng trên Tạp chí kiểm sát số 24 năm 2010 và bài viết : "Bàn về các Biện pháp khẩn cấp tạm thời được quy định trong Bộ luật TTDS". - Sau khi công bố 05 công trình nghiên cứu nêu trên, tháng 5/2012 tác giả Trần Phương Thảo tiếp tục bảo vệ thành công luận án tiến sỹ luật học về "Biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự ".. - Tuy nhiên, trong các công trình này, các tác giả chỉ tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về biện pháp khẩn cấp tạm thời nói chung trong tố tụng dân sự mà không nghiên cứu chuyên sâu về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Toà án cấp sơ thẩm với tư cách là hoạt động chuyên biệt của Toà án. - Vì vậy, đề tài "Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Toà án cấp sơ thẩm ” là đề tài đầu tiên nghiên cứu chuyên sâu về áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời ở Tòa án cấp sơ thẩm đối với các vụ án dân sự.. - Mục đích nghiên cứu. - Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận cơ bản về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm;. - Làm rõ những điểm hạn chế, bất cập trong các quy định của pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam hiện hành về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự và những vướng mắc trong quá trình thực hiện các quy định đó tại Tòa án cấp sơ thẩm.. - Tìm ra những giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm.. - Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài. - Nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án;. - Đánh giá đúng thực trạng các quy định của pháp luật TTDS Việt Nam hiện hành về điều kiện, thủ tục và cơ chế bảo đảm trong việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự và việc thực hiện các quy định này tại Tòa án cấp sơ thẩm;. - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là một số vấn đề lý luận về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại tòa án. - các quy định của pháp luật TTDS Việt Nam hiện hành về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm. - thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật tố tụng dân sự về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong việc giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm trong những năm gần đây.. - Phạm vi nghiên cứu:. - Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm là vấn đề chứa đựng các nội dung khác nhau về cả lý luận và thực tiễn. - Do đó, để nghiên cứu chuyên sâu về hoạt động áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm cộng với việc giới hạn về số trang và thời gian nghiên cứu, nên trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, tác giả chỉ tập trung vào nghiên cứu những vấn đề chủ yếu sau. - Luận văn tập trung nghiên cứu về các vấn đề lý luận và thực tiễn áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong việc giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm. - đề khác như áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời sau khi kết thúc phiên tòa sơ thẩm hoặc tại giai đoạn phúc thẩm không thuộc phạm vi nghiên cứu của luận văn.. - Trong phần kiến nghị về các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tại Tòa án cấp sơ thẩm, tác giả tập trung nghiên cứu giải pháp hoàn thiện pháp luật về điều kiện, thủ tục và cơ chế bảo đảm trong việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và đề xuất một số giải pháp khác như nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ Thẩm Phán, Hội thẩm. - Phương pháp nghiên cứu:. - Phương pháp phân tích làm sáng tỏ các quy định định của pháp luật hiện hành về các vấn đề nghiên cứu. - Khi phân tích các quy định của pháp luật tố tụng dân sự về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đều có sự so sánh giữa pháp luật thực định với pháp của một số nước khác nhau, cũng như đặt pháp luật trong mối quan hệ với điều kiện kinh tế, xã hội, với quá trình cải cách tư pháp và xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.. - Phương pháp thống kê được sử dụng khi xử lí các số liệu cụ thể về các yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong thực tiễn giải quyết các vụ án dân sự và được thể thiện dưới dạng bảng biểu để các vấn đề nghiên cứu được chân thực, có tính thuyết phục cao.. - Luận văn là công trình khoa học nghiên cứu một cách chuyên sâu và có hệ thống về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm.. - Khái niệm, các đặc trưng của hoạt động áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án được phát hiện và phân tích một cách đầy đủ, sâu sắc, làm cơ sở cho việc luận giải những vấn đề liên quan đến hoạt động áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong quá trình giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án. - Trên cơ sở nghiên cứu các vấn đề lý luận, thực tiễn áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong việc giải quyết các vụ án dân sự, luận văn đã làm sáng tỏ thêm hệ thống lí luận khoa học về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như chủ thể có quyền yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, chủ thể áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, trình tự, thủ tục yêu cầu, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, trách nhiệm của người yêu cầu, người áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không đúng và việc thay đổi, bổ sung, hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. - Những vấn đề lý luận này là cơ sở để đánh giá thực trạng pháp luật TTDS về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cũng như định hướng cho việc kiến nghị các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.. - Luận văn phân tích, đánh giá một cách tương đối toàn diện và sâu sắc các quy định của pháp luật TTDS Việt Nam về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và thực tiễn thực hiện các quy định này trong những năm gần đây. - Từ những nghiên cứu này luận văn đã chỉ rõ những hạn chế, bất cập trong các quy định của TTDS về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, những vướng mắc trong quá trình áp dụng các biện pháp này tại Tòa án cấp sơ thẩm và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.. - Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong việc áp dụng các quy định của BLTTDS, giúp cho việc áp dụng pháp luật được thống nhất và chính xác, đồng thời những phát hiện, đóng góp của luận văn cũng là tài liệu có giá trị cho các cơ quan lập pháp trong quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật đồng thời cũng là tài liệu tham khảo cho Tòa án, các Thẩm phán có hiểu biết sâu sắc thêm về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.. - Luận văn góp phần vào việc nâng cao nhận thức khoa học về điều kiện, thủ tục và cơ chế bảo đảm trong việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tại Tòa án cấp sơ thẩm, những đóng góp, phát hiện của luận văn có ý nghĩa tham khảo trong công tác nghiên cứu, giảng dạy, học tập luật TTDS ở Việt Nam.. - Chương 1: Một số vấn đề lý luận về áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm. - Chương 2: Cơ sở pháp lý của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại Tòa án cấp sơ thẩm. - Chương 3: Thực tiễn áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết các vụ án dân sự tại tòa án cấp sơ thẩm và kiến nghị. - Bộ luật tố tụng dân sự Cộng Hòa Pháp (1998), Nxb Chính trị quốc gia HN. - Bộ luật tố tụng dân sự Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (2002), Nxb Chính trị quốc gia HN, bản dịch tiếng Việt Hà Nội. - Bộ luật dân sự (2005), Nxb chính trị quốc gia, Hà Nội. - Bộ luật tố tụng dân sự Liên Bang Nga (2005), Nxb Tư pháp Hà Nội 6. - Bộ luật tố tụng dân sự Đức (2004), Nxb Tư pháp – Hà Nội. - Tống Quang Cường (2007), Luật tố tụng dân sự Việt Nam – Nghiên cứu so sánh – NXB Chính trị quốc gia. - Nguyễn Huy Đẩu (1962), Luật tố tụng dân sự Việt Nam, xuât bản dưới sự bảo trợ của Bộ tư pháp. - Lê Thu Hà (2007), “Những điểm mới về biện pháp khẩn cấp tạm thời”, Tạp chí Tòa án nhân dân (1). - Nguyễn Như Hùng (2006), “Biện pháp khẩn cấp tạm thời và xác minh điều kiện thi hành án”. - Học viện tư pháp (2010), Kỹ năng thi hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của Tòa án, Tập tài liệu dùng cho các lớp đào tạo nghiệp vụ thi hành án. - Vũ Thanh Mai (2010), “Thủ tục áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự”, Khóa luận tốt nghiệp, Hà Nội. - Phạm Duy Nghĩa (2010), “Biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng trọng tài”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp (23). - Nghị quyết số 02/ NQ - HĐTP ngày 27 tháng 04 năm 2005 hướng dẫn thi hành một số quy định tại chương VIII « Các biện pháp khẩn cấp tạm thời của BLTTDS. - Nguyễn Thị Hoài Phương (2010), “Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp về kinh doanh thương mại tại Tòa án”, những vấn đề đặt ra cho việc hoàn thiện bộ luật tố tụng dân sự”, Tạp chí nhà nước và pháp luật (3). - Nguyễn Văn Pha (1997), “Biện pháp khẩn cấp tạm thời trong pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ luật học, Hà Nội. - Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án dân sự (1989), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. - Quách Mạnh Quyết (2010), “Phát triển tính tranh tụng trong mô hình tố tụng dân sự Việt Nam hiện nay”, Công trình nghiên cứu khoa học đạt giải khuyến khích do Bộ tư pháp tổ chức năm 2009. - Nguyễn Bích Thảo (2008), “Các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ tại Tòa án”. - TANDTC (2005), Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định tại chương 8 “Các biện pháp khẩn cấp tạm thời” của Bộ luật tố tụng dân sự ngày Hà Nội. - TANDTC (2009), “Một số vướng mắc của Bộ luật tố tụng dân sự cần tập trung thảo luận và đề xuất, kiến nghị, xây dựng luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Bộ luật tố tụng dân sự”. - Trần Phương Thảo (2012), “Các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự”, Luận văn tiến sĩ, Hà Nội. - Trần Anh Tuấn (2004), “Chế định biện pháp khẩn cấp tạm thời trong bộ luật tố tụng dân sự Việt Nam”, Tạp chí luật học đặc san góp ý dự thảo Bộ luật tố tụng dân sự. - Trần Anh Tuấn (2005), “Thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng dân sự Pháp và Việt Nam”. - Trần Anh Tuấn (2007), “Luật so sánh và thực tiễn xây dựng Bộ luật tố tụng dân sự Việt Nam”, Tạp chí luật học. - Trần Anh Tuấn (2009), “Pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế”. - Trần Anh Tuấn (2010), “Một số vấn đề cần sửa đổi, bổ sung trong Bộ luật tố tụng dân sự”, Tham luận tại chương trình tọa đàm về Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật tố tụng dân sự ngày . - Trần Anh Tuấn (2010) “Hoàn thiện pháp luật Việt Nam về thủ tục giải quyết vụ việc dân sự theo định hướng cải cách tư pháp”