- TRONG GIẢNG DẠY VÀ ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN KS : Nguyễn Tiến Dũng Nguyễn Thái Bình Đơn vị công tác : Trung tâm CNTT Tóm tắt : Quá trình thiết kế các bài giảng tư liệu sử dụng để upload lên website đào tạo trực tuyến người quản trị, giáo viên …cần chuẩn bị các tư liệu như text, pdf, power point, htm, picture, audio…và đặc biệt cần lưu ý là các file video. - Các file Video có nhiều định dạng và kích thước dung lượng khác nhau điều này dẫn đến việc người sử dụng gặp khó khăn khi phải lựa chọn các chuẩn Video thích hợp trong đào tạo trực tuyến. - Vì vậy trong báo cáo chỉ tập chung vào chuẩn Video sử dụng upload lên website giảng dạy trực tuyến ( được xử lý trên máy tính ) NỘI DUNG BÁO CÁO. - Các thông số cơ bản của file Video 2. - Các chuẩn Video thông dụng 3. - Giới thiệu một số phần mềm và website conveter. - Với ngành giáo dục , Website hỗ trợ rất nhiều cho công tác giáo dục và đào tạo tại các trường đại học, các khoa ngành … Khi có Website đào tạo trực tuyến (online), thì mọi thông tin về khoá học, bài giảng, thông báo …luôn được cập nhật, mọi sinh viên và giáo viên đều có thể vào trang web để cập nhật về tình hình hoạt động, trao đổi về các nhiệm vụ học tập. - Giáo viên có thể thông báo tới sinh viên của mình vể tiến trình giảng dạy, có thể đưa lên trang web các bài giảng và giáo trình của mình, còn sinh viên có thể vào trang web đó để trao đổi với nhau về các vấn đề học tập, đồng thời có thể cập nhật các bài giảng giáo trình trên mạng để có thể tự học. - Quá trình thiết kế các bài giảng tư liệu sử dụng để upload lên website đào tạo trực tuyến người quản trị, giáo viên …cần chuẩn bị các tư liệu như text, pdf, power point, htm, picture, audio…và đặc biệt cần lưu ý là các file video. - Video được chia thành các hệ khác nhau tuỳ thuộc vào thông số của hình ảnh và âm thanh, các hệ video thông dụng là PAL, NTSC, SECAM, MESECAM. - Vì vậy trong nghiên cứu chỉ tập chung vào chuẩn Video sử dụng upload lên website giảng dạy trực tuyến ( được xử lý trên máy tính. - Các thông số cơ bản Video: 1.1 Video Rate : Các thiết bị lưu trữ Video số : Khi mã hoá hoặc phát lại tín hiệu Video số, sẽ phải thực hiện việc chuyển đổi dữ liệu từ Digital sang Analogue hoặc người lại với tốc độ phát đảng bảo có đủ số hình và kích thước theo yêu cầu, khi đó ta có thể đo được lượng thông tin mà nó xử lý trong 1 s và gọi đó là Video Rate hay băng thông thông Video 1.2 Khung hình : Được quy định bởi tỷ lệ độ dài giữa chiều ngang và chiều dọc của hình ảnh. - Có 2 loại khung hình chính 4:3 và 16:9 Loại 4:3 được sử dụng trên các hệ thống vô tuyến truyền hình hiện nay Loại 16:9 thường được sử dụng trên các loại băng đĩa fim và đang phát triển 1.3 Tốc độ khung hình : Mắt người có thể cảm nhận được một chuyển động không giật hình nếu như trong 1 giây có tối thiểu 24 hình phát ra liên tục, vậy để tạo ra được cảnh chuyển động thì Video phải lưu và hiển thị tối thiểu là 24 hình/s, đó chính là tốc độ khung hình (fps). - VD : Giả sử có file PAL là 720 x 576 thông số mã hoá màu là 32bit và tốc độ khung hình là 25 hình / s thì khi đó : Mỗi khung hình có 720 x 576 x bit = 12.96 Mbit Băng thông là : 12,96 x 25 = 324 Mbit/s PAL: kích thước khung hình 352 x 288 (VCD - Mpec hoặc Wmv). - 720 x 576 ( DVD – Avi ) Tốc độ khung hình 25 hình/s NTSC: kích thước khung hình 352 x 240 ( VCD – Mpec hoặc Wmv. - Tốc độ khung hình : 29,97 hình /s 2. - Các Chuẩn Video thông dụng Trên máy tính hình ảnh và âm thanh được số hoá và lưu dưới các định dạng khác nhau: Định dạng Avi, MOV cho hình ảnh đẹp nhưng kích thước file rất lớn dẫn đến việc khó lưu trữ, di chuyển và upload. - Máy tính cần phần mềm codec hoặc Quicktime mới có thể xem được các định dạng này nên tính sẵn dùng không cao. - Để khắc phục các nhược điểm trên người dùng ( người sử dụng ) cần convert các Video về các định dạng MPEG ( MPEC 1, MPEG 2, MPEG 3 và MPEC 4 ) sẽ cho kích thước các file Video nhỏ hơn nhưng hình ảnh không được tốt như các file AVI, MOV. - Tiêu biểu là chuẩn MPEC 4 là sự đột phá về sức nén hình cho dung lượng file nhỏ nhưng chất lượng hình ảnh và âm thanh khá tốt nhờ sử dụng kỹ thuật nén “nội suy”. - Tuy nhiên kích thước của các Video theo các chuẩn trên vẫn còn khá lớn khi upload lên web sẽ dẫn đến việc quá tải server, tốc độ truy cập chậm hơn do máy tính phải down về dung lượng file quá lớn, chính vì vậy việc ra đời của công nghệ Streaming giải quyết vấn đề xem và tải về cũng lúc. - Có nhiều loại định dạng Streaming nhưng chúng ta hay gặp là Real của Real Producer, flash của Adobe Producer và AFS hay WMV của Microsoft. - mặc dù vậy nếu kết nối internet của bạn chậm thì video có thể dừng và bắt đầu trở lại, khi đó dữ liệu không được truyền đủ nhanh với hình ảnh định dạng cần hiển thị trên màn hình. - Với những video dài hơn, cách tốt hơn là nên download về máy để có thể xem được một cách trôi chảy.. - Mỗi một định dạng lại có những ưu điểm và nhược điểm riêng, tuy nhiên vấn đề chính là sự tương thích. - Một số Media player như RealPlayer cho phép có thể sử dụng để chạy hầu như tất cả các kiểu file video, nhưng một số chuẩn, hoặc mã hóa lại chỉ có thể xem được nếu người sử dụng cài đặt codec trên máy tính mà việc download và cài đặt codec không phải ai cũng thực hiện được. - Dưới đây chúng ta hãy xem thêm một số chi tiết về các định dạng chính đối với một số dạng file video. - Chuẩn MPEG-1 là một chuẩn nén audio và video để được sử dụng cho Video CD. - MPEG-2 được dùng cho các chuẩn audio, video và sự truyền tải TV quảng bá trên các mạng TV vệ tinh và số, cũng là một định dạng file được chọn cho DVD đầu tiên. - MPEG-4 là một nhóm các chuẩn có sự hỗ trợ công nghệ Digital Rights Management (DRM), công nghệ này sẽ cho phép chủ sở hữu nội dung video không cho những người không có bản quyền có thể mở chúng. - Có trong toàn bộ các chuẩn được bao phủ bởi MPEG-4 một định dạng có tên gọi H.264, đây cũng là một định dạng được đề cập đến như một mã video tiên tiến. - Đây là định dạng có thể xử lý nội dung mật độ cao như tên các đĩa HD-DVD hoặc Blu-ray. - Định dạng này được tạo ra vào năm 2003 để sản xuất video chất lượng cao với tốc độ bit thấp, mục đích cuối cùng của nó là giảm kích thước file và gần đây nó trở thành một chuẩn mặc định cho các file video trên YouTube. - DivX là một mã được tạo bởi một công ty có cùng tên và sử dụng một khía cạnh của chi tiết kỹ thuật của MPEG-4. - Giống như H.264, nó là một chuẩn sử dụng nén để làm giảm kích thước của file, nhưng vẫn giữ được chất lượng cao của hình ảnh. - Một số chuẩn DVD players riêng sẽ sử dụng trên định dạng này, tuy nhiên DivX là một định dạng lại có hiện tượng mất dữ liệu, nghĩa là một số dữ liệu từ các file gốc sẽ bị mất trong quá trình nén. - AVI là một định dạng khác của Windows nhưng có trước và không được sử dụng rộng rãi ngày nay. - WMV là một định dạng của Windows, thường được sử dụng cho luồng video trên Internet. - Nó cũng được nén định dạng, Microsoft cho biết định dạng nén của nó có tốc độ bít gấp đôi MPEG-4, điều đó có nghĩa rằng chất lượng tổng thể cao hơn nhưng kích thước file cũng lớn hơn. - Nó là một định dạng mặc định cho Windows Media Player nhưng không làm việc trên QuickTime Player của Apple, nhưng plug-in của nhóm thứ ba Flip4Mac WMV (http://www.flip4mac.com) sẽ giải quyết vấn đề này. - Phân tích thực nghiệm : Convert 1 file Video.VOD dung lượng 240M sang các định dạng khác nhau với cùng kích thước khung hình là 320 x 240, mã hoá màu32 bit, tuỳ chỉnh tốc độ khung hình và bit rate để chất lượng file Video chấp nhận được bằng phần mềm Total converter : MPEG. - Kết luận : File Video WMV với thông số convert. - Cho file sản phẩm có dung lượng nhỏ chất lượng tốt có thể chạy trên các trình duyệt web, thuận tiện cho việc lưu trữ, di chuyển và upload lên website giảng dạy trực tuyến.. - Việc chuyển đổi file từ một định dạng này sang một định dạng khác có thể được thực hiện với sự trợ giúp của một số phần mềm converter hoặc công cụ trực tuyến miễn.. - 5.1 Danh sách các công cụ chuyển đổi video trên máy tính 5.1.1 Quick Media Converter 3.65. - Quick Media Converter là một tiện ích miễn phí giúp chuyển đổi nhanh qua lại giữa hầu hết các định dạng âm thanh và video, bao gồm AVI, DVD, Quicktime, Flash, Xvid, Divx, MPEG, MP3, WMA, MP4, 3GP … Có thể chọn tùy chỉnh chất lượng cho file xuất ra. - Ngoài ra Quick Media Converter còn tích hợp công cụ CamStudio, cho phép bạn ghi lại hình ảnh các thao tác trên Desktop và lưu lại dưới các định dạng video thông dụng, (Tải về: http://tinyurl.com/2bm4xx - 24.6MB) 5.1.2 Super the ultimate video converter. - Có thể khẳng định Super the ultimate video converter là một công cụ chuyển đổi nhạc và phim toàn diện nhất. - Với dung lượng 30.2MB, nó tích hợp đầy đủ mọi loại Codec đảm bảo chuyển đổi qua lại giữa mọi định dạng nhạc và video hiện nay kể cả các định dạng mới nhất. - (Tải về: http://tinyurl.com/c47ze5 - 30.2MB) 5.1.3 Total video converter Total Video Converter (TVC) là một công cụ chuyển đổi các định dạng file đa năng nhất hiện nay, TVC hỗ trợ chuyển đổi qua lại hơn 30 định dạng file phổ biến hiện nay (trong đó có cả AAC và FLV mà rất ít các chương trình khác có) và hỗ trợ cả các loại file âm thanh.. - http://www.mediafire.com/?znm2hmxmzhy. - http://www.mediafire.com/?ntounjjfmwe. - Any Video Converter là một công cụ chuyển đổi các điịnh dạng video thuộc dạng tất cả trong một (All-in-one), phần mềm hoàn toàn miễn phí, giao diện đồ hoạ đẹp, tốc độ chuyển đổi nhanh chóng, sử dụng đơn giản và dễ dàng, tích hợp công cụ Play các file video. - Nó có khản nng chuyển đổi gần như tất cả các định dạng video hiện nay như: Divx, Xvid, MOV, RM, rmvb, MPEG, VOB, DVD, WMV, AVI MPEG-4 … Ngoài ra còn hỗ trợ chuyển đổi sang định dạng dành cho PSP hay các thiết bị video xách tay, máy nghe nhạc MP4, ipod. - (Tải về: http://tinyurl.com/6zsrgh -14.8MB) 5.1.5 xVideoServiceThief. - Chương trình hỗ trợ download trên 55 Webstie chia sẻ video trực tuyến như: YouTube, Google Videos, Dailymotion … Ngoài ra chương trình còn cho phép người dùng chuyển đổi file video tải về sang các định dạng video thông dụng khác như: AVI, MPEG1, MPEG2, WMV, MP4, 3GP, MP3 … với tốc độ làm việc nhanh (Tải về: http://tinyurl.com/ly42nf - 6.6MB dành cho Windows. - http://tinyurl.com/lvtcu7 - 6.1MB dành cho Linux;. - http://tinyurl.com/ltlhkm - 10.74MB dành cho MAC OS) 5.2 Danh sách các công cụ chuyển đổi video trực tuyến 5.2.1 YouTube.com. - 5.2.3 Zamzar.com. - 5.2.4 Movavi.com. - http://miniappolis.com/mpeg/mpeg.html