- Đánh giá hiện trạng môi trường và đề xuất giải pháp kiểm soát ô nhiễm tại bãi rác Đá Mài – Thái Nguyên. - Luận văn ThS ngành: Khoa học môi trường. - Abstract: Đánh giá hiện trạng môi trường bãi rác Đá Mài, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên. - Nghiên cứu về Vị trí, đặc điểm, quy mô thiết kế bãi rác và các tác động của bãi rác tới môi trường không khí và môi trường nước nói chung và của bãi rác Đá Mài nói riêng. - Phân tích, đánh giá hiện trạng môi trường không khí, môi trường nước mặt khu vực bãi rác Đá Mài, hiện trạng nước thải bãi rác Đá Mài. - Đề xuất giải pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường tại bãi rác Đá Mài.. - Keywords: Khoa học môi trường. - Bãi rác. - Ô nhiễm môi trường. - Thái Nguyên. - Rác thải phát sinh trên địa bàn thành phố Thái Nguyên hiện nay được thu gom và chôn lấp tại bãi rác Đá Mài thuộc địa phận xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên. - Bãi rác do Công ty CP môi trường và Công trình đô thị Thái Nguyên quản lý vận hành. - Bãi rác này là bãi chôn lấp hợp vệ sinh đã được thiết kế và chính thức đi vào vận hành từ năm 2002, tuy nhiên trong quá trình hoạt động của bãi rác, nhiều vấn đề môi trường đã nảy sinh cần được quan tâm giải quyết.. - Đề tài “Đánh giá hiện trạng môi trường và đề xuất giải pháp kiểm soát ô nhiễm tại bãi rác Đá Mài – thành phố Thái Nguyên” là đề tài được thực hiện nhằm đánh giá hiện trạng môi trường bãi rác Đá Mài và đề xuất các biện pháp kiểm soát ô nhiễm hạn chế các tác động của bãi rác này tới môi trường. - Trên cơ sở phân tích về vị trí bãi rác, thiết kế xây dựng, hiện trạng môi trường trong quá trình hoạt động của bãi rác Đá Mài sẽ đánh giá hiện trạng môi trường của bãi rác này. - Từ đó, đề xuất các biện pháp nhằm kiểm soát và hạn chế các tác động của bãi rác tới môi trường, đảm bảo sức khỏe cộng đồng dân cư.. - Các phương pháp xử lý chất thải rắn ở Việt Nam và trên Thế giới. - Toàn tỉnh có 12 bãi chôn lấp rác, 4 nhà máy xử lý và chế biến rác nhưng chỉ có một số bãi rác được thiết kế theo qui trình kỹ thuật hợp vệ sinh. - Phương pháp chôn lấp và các tác động đến môi trường a/ Tổng quan về nước rỉ rác. - b/ Tổng quan các biện pháp xử lý nước rỉ rác. - Điều kiện tự nhiên, KTXH xã Tân Cương và khu vực bãi rác Đá Mài. - Bãi rác Đá Mài thuộc xóm Hồng Thái, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên. - Đánh giá hiện trạng môi trường bãi rác Đá Mài, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên. - Nghiên cứu về quy mô thiết kế bãi rác và các tác động của bãi rác tới môi trường không khí và môi trường nước. - Vị trí, đặc điểm, quy mô thiết kế của bãi rác Đá Mài. - Hiện trạng môi trường không khí, môi trường nước mặt khu vực bãi rác Đá Mài, hiện trạng nước thải bãi rác Đá Mài. - Vị trí bãi rác Đá Mài. - Bãi rác Đá Mài nằm cách UBND xã Tân Cương khoảng 4 km, cách đập tràn Hồng Thái khoảng 2 km. - Đường từ thành phố vào bãi rác là đường Tân Cương, rẽ vào đường tràn Hồng Thái. - Vị trí của bãi rác được thể hiện trên hình 3.1.. - Hình 3.1: Vị trí bãi rác Đá MàiCHÚ GÍẢI. - Bãi rác Đá Mài. - Quy mô, thiết kế, công suất xử lý bãi rác Đá Mài. - Bãi rác gồm 5 ô chôn lấp với tổng diện tích 25 ha, công suất xử lý 100 m 3 rác thải/ngày. - Công nghệ xử lý rác thải tại bãi rác Đá Mài. - Bãi rác Đá Mài sử dụng công nghệ chôn lấp để xử lý rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn thành phố Thái Nguyên, rác hữu cơ (rác phân hủy được) được xử lý bằng biện pháp sinh học tự nhiên và loại rác không phân hủy được bằng cách chôn lấp. - Quy trình công nghệ xử lý nước rác. - Nước thải bãi rác công suất lớn nhất m 3 /ngày đêm, nước bãi rác được xử lý bằng phương pháp sinh hóa nhiều bậc kết hợp hồ sinh học trước khi xả nước ra suối Đá Mài.. - Hiện trạng môi trường bãi rác Đá Mài 3.3.1. - Qua kết quả tại bảng 3.1 và 3.2 cho thấy chất lượng nước sông Công đã suy giảm đáng kể sau khi tiếp nhận nước thải của bãi rác Đá Mài. - Tuy nhiên nguồn nước sông Công có thể bị ô nhiễm và giảm chất lượng do nguồn nước chảy tràn bề mặt hoặc nước thải sinh hoạt của các hộ dân sinh sống gần khu vực sông nên chưa thể kết luận nước thải từ bãi rác là nguyên nhân gây ô nhiễm nước mà cần có những nghiên cứu sâu thêm.. - Hiện trạng nước thải phát sinh từ bãi rác. - Bảng 3.3: Kết quả phân tích nước thải bãi rác Đá Mài TT Tên. - Qua kết quả phân tích nước rỉ rác bãi rác Đá Mài qua các đợt quan trắc cho thấy mẫu nước thải không đạt quy chuẩn thải ra môi trường. - Điều này cho thấy bãi rác đã xuống cấp, nước rỉ rác đang gây ô nhiễm môi trường cần có biện pháp kịp thời để ngăn chặn và hạn chế các tác động này.. - Hiện trạng môi trường không khí. - Kết quả đo, phân tích chất lượng môi trường không khí khu vực Bãi rác Đá Mài được thể hiện trong bảng sau:. - Bảng 3.4: Kết quả phân tích môi trường không khí xung quanh bãi rác Đá Mài Tên. - Nhận xét: Tất cả các kết quả phân tích môi trường không khí khu vực bãi rác Đá Mài qua các đợt quan trắc cho thấy các khí độc đều nhỏ hơn giới hạn phát hiện của phương pháp phân tích. - Tiếng ồn và bụi tại khu vực bãi rác tại thời điểm quan trắc đợt 6/2010 vượt quá giới hạn cho phép trong quy chuẩn so sánh. - Tuy vậy các đợt quan trắc năm 2011 cho thấy bụi và tiếng ồn tại khu vực bãi rác đảm bảo không vượt giới hạn cho phép. - Như vậy, bãi rác Đá Mài không gây tác động lớn đối với môi trường không khí xung quanh bãi rác.. - Đánh giá hiện trạng môi trường bãi rác Đá Mài và đề xuất biện pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường. - Bãi rác Đá Mài là bãi chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh có quy mô vừa (diện tích bãi là 25 ha).. - Bãi rác Đá Mài nằm cách trung tâm thành phố Thái Nguyên 12 km về phía Tây Nam, cách UBND xã Tân Cương 4 km. - Xung quanh khu vực bãi rác Đá Mài trong phạm vi bán kính 3 km tính từ vành đai của bãi rác không có công trình khai thác nước ngầm.. - Như vậy, xét về vị trí bãi rác Đá Mài có vị trí đảm bảo tiêu chuẩn.. - Qua bảng tổng hợp từ các phiếu điều tra cho thấy đa phần các hộ dân sinh sống trong phạm vi 1000 m tính từ tường rào của bãi rác Đá Mài chủ yếu sử dụng nguồn nước sinh hoạt được khai thác từ giếng đào và giếng khoan. - Nhìn chung nước sử dụng là nước trong, không có dấu hiệu bị ô nhiễm hay ảnh hưởng bởi bãi rác Đá Mài.. - Bãi rác Đá Mài có tổng diện tích 25 ha, thuộc loại bãi rác có quy mô vừa. - Bãi rác được thiết kế cho quy mô xử lý rác phát sinh trên địa bàn thành phố Thái Nguyên tính đến năm 2020.. - Bãi rác Đá Mài là bãi chôn lấp hợp vệ sinh, do vậy thiết kế bãi rác phải đảm bảo quy định theo TCVN Bãi chôn lấp chất thải rắn, Tiêu chuẩn thiết kế và TCVN Chất thải rắn – Bãi chôn lấp hợp vệ sinh – Yêu cầu chung về bảo vệ môi trường.. - Bãi rác phải đảm bảo có các công trình theo yêu cầu, dưới đây là bảng tổng hợp các công trình cần có và hiện có tại bãi rác Đá Mài (căn cứ so sánh theo TCVN . - Đánh giá mức độ phù hợp về công nghệ và môi trường. - Bãi rác Đá Mài là bãi chôn lấp hợp vệ sinh có công trình xử lý nước thải. - Tuy nhiên qua kết quả quan trắc nước rỉ rác của bãi rác Đá Mài (xem chi tiết tại bảng 3.2) cho thấy nước thải chưa đảm bảo quy chuẩn để xả ra môi trường. - Điều đó cho thấy hệ thống xử lý nước thải chưa đảm bảo.. - Hệ thống thoát nước bề mặt của bãi rác đã xuống cấp, bùn đất đã bồi lắng làm cản trở dòng chảy, gây khó khăn trong quá trình tiêu thoát nước, làm nước mặt tràn vào khu vực các ô chôn lấp.. - Về hệ thống xử lý nước thải: Bể xử lý nước thải của Bãi rác đã bị nứt ở phần đáy gây thất thoát nước rỉ rác. - Tại phần bể thu gom nước rỉ rác, một phần nước rỉ rác không được thu gom vào bể mà thải trực tiếp ra suối Đá Mài.. - Bãi rác chưa được thiết kế hệ thống thu gom khí thải bãi rác, khí bãi rác được thoát tự do ra môi trường.. - Chưa có quan trắc ảnh hưởng của bãi rác tới nước ngầm, do vậy chưa thể đánh giá ảnh hưởng của bãi chôn lấp này tới môi trường nước dưới đất. - Các xe chở rác sau khi ra khỏi bãi rác chưa được rửa sạch theo đúng yêu cầu, do vậy làm rơi rớt nước rỉ rác trên quãng đường vận chuyển. - Bên cạnh những vấn đề trên, nhận thấy tuyến đường nội bộ của Bãi rác rơi vãi rất nhiều rác thải, ruồi phát triển dày đặc.. - Bãi rác Đá Mài chịu sự quản lý trực tiếp của Công ty TNHH MTV môi trường và công trình đô thị Thái Nguyên.. - Đề xuất giải pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường tại bãi rác Đá Mài. - Để giảm các tác động của bãi rác Đá Mài tới môi trường, tôi xin đề xuất các biện pháp kiểm soát ô nhiễm môi trường như sau:. - Tiến hành nạo vét, tu sửa lại toàn bộ hệ thống mương rãnh thoát nước bề mặt của bãi rác. - Vét sạch toàn bộ lượng bùn đất, khơi thông dòng chảy cho hệ thống kênh, mương thoát nước của bãi rác. - Tu sửa lại hệ thống xử lý nước thải của bãi rác: Gia cố lại các bể xử lý. - Lắp đặt hệ thống đốt phóng không khí bãi rác, không để các khí này phát tán tự nhiên ra môi trường. - Định kỳ phun chế phẩm EM, hạn chế phát sinh ruồi trong khu vực bãi rác - Triển khai chương trình 3R tại trên địa bàn thành phố Thái Nguyên - Bổ sung chương trình giám sát nước ngầm. - Thực hiện nghiêm ngặt biện pháp rửa vệ sinh các xe chở rác sau khi ra khỏi bãi rác để đảm bảo không làm rơi rớt nước rỉ rác trên đường.. - Qua quá trình nghiên cứu tài liệu, điều tra khảo sát, đánh giá hiện trạng môi trường bãi rác Đá Mài, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên đề tài đã rút ra một số kết luận như sau:. - Bãi rác Đá Mài là bãi chôn lấp hợp vệ sinh được thiết kế đúng tiêu chuẩn một bãi chôn lấp hợp vệ sinh. - Bước đầu bãi rác đã gây ảnh hưởng tới môi trường nước mặt.. - Hệ thống xử lý nước rỉ rác của bãi rác đã xuống cấp, nước thải không đảm bảo tiêu chuẩn xả thải ra môi trường.. - Công tác quản lý vận hành bãi rác còn kém. - Xe chở rác chưa được rửa sạch tại trạm rửa xe sau khi ra khỏi bãi rác.. - Kiến nghị với uỷ ban nhân dân thành phố Thái Nguyên chỉ đạo các đơn vị có liên quan đặc biệt là Công ty cổ phần Môi trường và công trình đô thị Thái Nguyên tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát hoạt động vận hành bãi rác, đảm bảo hoạt động của bãi rác không gây ô nhiễm môi trường. - Kiến nghị UBND thành phố Thái Nguyên triển khai chương trình 3R để giảm khối lượng rác thải phải chôn lấp tại bãi rác Đá Mài.. - Kiến nghị Công ty cổ phần Môi trường và công trình đô thị Thái Nguyên tiến hành các biện pháp cải tạo bãi rác Đá Mài như sau:. - Cải tạo hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn của bãi rác. - Gia cố lại phần bể thu nước rác do công trình này đã xuống cấp, hư hỏng làm thất thoát một phần nước thải chưa xử lý ra môi trường. - Vệ sinh sạch sẽ các xe chở rác sau khi ra khỏi bãi rác Bổ sung hệ thống quan trắc nước ngầm.. - Bộ Tài nguyên và Môi trường, Các tiêu chuẩn môi trường, quy chuẩn môi trường Việt Nam. - Công ty Cổ phần môi trường và công trình đô thị Thái Nguyên, Báo cáo công tác quản lý môi trường đô thị năm 2010. - Dự án đầu tư xây dựng công trình "Xử lý chất thải rắn Đá Mài, xã Tân Cương, thành phố thái Nguyên". - Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên, Báo cáo kết quả quan trắc hiện trạng môi trường tỉnh Thái Nguyên, từ năm 2010 đến 2011. - UBND thành phố Thái Nguyên (2001), Báo cáo Đánh giá tác động môi trường dự án "Khu xử lý chất thải rắn Tân Cương - thành phố Thái Nguyên