- Nghiên cứu ảnh hưởng của nước thải khu công nghiệp Sông Công đến chất lượng nước suối Văn Dương, tỉnh Thái Nguyên. - Luận văn ThS ngành: Khoa học môi trường. - Abstract: Tổng quan về nước, môi trường, quản lý môi trường nước thải công nghiệp trong nước và trên thế giới, vấn đề môi trường khu công nghiệp và ảnh hưởng của việc nguồn nước bị ô nhiễm. - Nghiên cứu ảnh hưởng nước tại khu công nghiệp Sông Công đến chất lượng nước suối Văn Dương tỉnh Thái Nguyên. - Nghiên cứu một số chỉ tiêu chất lượng nước suối (TSS, pH, COD, BOD5, dầu mỡ, kim loại nặng, NH4-N;. - Phân tích, đánh giá nguồn gây ảnh hưởng tới một số chỉ tiêu chất lượng nước và đề xuất giải pháp nhằm bảo vệ và sử dụng hợp lý.. - Keywords: Nước thải. - Khu công nghiệp. - Xử lý nước thải. - Nước suối. - Khoa học môi trường. - Thái Nguyên. - Hiện nay Việt Nam là nước đang phát triển theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, từ đó đưa nước ta thành nước phát triển. - Các ngành công nghiệp của Việt Nam đang trên đà lớn mạnh, với rất nhiều ngành nghề thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, tuy nhiên mặt trái của nền công nghiệp phát triển đó chính là tình trạng ô nhiễm môi trường. - Tại các khu công nghiệp công tác bảo vệ môi trường chưa được thực hiện đồng bộ, nước thải chưa được xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường trước khi xả thải, nhiều khu công nghiệp chưa xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung.. - Khu công nghiệp Sông Công là khu công nghiệp của tỉnh được hình thành từ cuối năm 1999 và được khởi công xây dựng vào năm 2000.. - Tuy mới hình thành nhưng môi trường khu công nghiệp đang trở thành vấn đề khá bức xúc của vùng, trong đó đáng quan tâm là nước thải khu công nghiệp. - Một lượng lớn nước thải sản xuất của các cơ sở sản xuất trong khu công nghiệp chưa được xử lý đảm bảo tiêu chuẩn xả trực tiếp vào suối Văn Dương gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người dân.. - Xuất phát từ những vấn đề bức xúc trên, đề tài “Nghiên cứu ảnh hưởng nước thải khu công nghiệp Sông Công đến chất lượng nước suối Văn Dương, tỉnh Thái Nguyên” nhằm đánh giá những ảnh hưởng của nước thải từ hoạt động sản xuất công nghiệp khu công nghiệp Sông Công đến chất lượng nước nguồn tiếp nhận. - Từ có có những đề xuất nhằm hạn chế ảnh hưởng từ những hoạt động đó đến chất lượng nước suối Văn Dương.. - Quản lý môi trƣờng nƣớc thải công nghiệp trong nƣớc và trên thế giới 1.3. - Vấn đề môi trƣờng khu công nghiệp tỉnh Thái Nguyên. - Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội thị xã Sông Công 1.6. - Đặc điểm suối Văn Dƣơng. - Suối Văn Dương đoạn chảy qua khu công nghiệp Sông Công thuộc xã Tân Quang, thị xã Sông Công, tỉnh Thái Nguyên.. - Nghiên cứu đặc điểm tự nhiên của suối Văn Dương.. - Nghiên cứu một số chỉ tiêu chất lượng nước suối (TSS, pH, COD, BOD 5 , dầu mỡ, kim loại nặng, NH4-N. - Bước đầu phân tích, đánh giá nguồn gây ảnh hưởng tới một số chỉ tiêu chất lượng nước và đề xuất giải pháp bảo vệ và sử dụng hợp lý.. - Trạm xử lý nước thải tập trung của Khu công nghiệp Sông Công đi vào hoạt động tháng 9/2011. - Kết quả nghiên cứu của đề tài được thực hiện vào thời điểm trạm xử lý đang trong giai đoạn xây dựng chưa đi vào hoạt động. - Toàn bộ lượng nước thải sản xuất của các cơ sở sản xuất đổ thẳng ra suối Văn Dương, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước tiếp nhận. - Từ những nghiên cứu đó để đánh giá được mức độ ảnh hưởng của nước thải KCN Sông Công đến chất lượng nước suối Văn Dương và đề xuất biện pháp bảo vệ chất lượng nước nguồn tiếp nhận.. - Phƣơng pháp nghiên cứu. - Phương pháp điều tra khảo sát thực tế - Xử lý số liệu. - Hiện trạng chất lƣợng nƣớc thải Khu công nghiệp Sông Công. - Suối Văn Dương tiếp nhận nước thải của khu B - KCN Sông Công. - Các nguồn phát sinh chất thải chủ yếu do các cơ sở sản xuất luyện kim, kẽm điện phân, may mặc, sản xuất phân bón, vật liệu xây dựng… với lưu lượng khoảng 1000m 3 /ngày trong đó có 02 cơ sở sản xuất chiếm lưu lượng nước thải lớn nhất là Nhà máy kẽm điện phân và Công ty cổ phần may TNG. - Toàn bộ lượng nước thải này chưa được xử lý đạt quy chuẩn môi trường trước khi thải vào nguồn tiếp nhận.. - Trạm xử lý nước thải tập trung đi vào hoạt động chính thức từ tháng 9/2011, tuy nhiên thời điểm lấy mẫu nghiên cứu là tháng 6/2011, do vậy kết quả quả phân tích của đề tài thể hiện kết quả chất lượng nước thải khu công nghiệp chưa qua trạm xử lý.. - Kết quả phân tích chất lượng nước thải khu công nghiệp Sông Công tại cửa xả nước thải trước khi chảy vào suối Văn Dương vào mùa mưa và mùa khô cho thấy có nhiều chỉ tiêu vượt quy chuẩn cho phép. - TSS vượt quy chuẩn 3,237 lần. - Cd vượt quy chuẩn cho phép 30,73 lần;. - Zn vượt quy chuẩn cho phép 3,725 lần;. - Mn vượt quy chuẩn cho phép 29,2 lần;. - Hàm lượng NH 4 -N vượt 1,13 lần so với quy chuẩn cho phép;. - Hàm lượng Coliform vượt quy chuẩn cho phép 4,2 lần.. - TSS vượt quy chuẩn cho phép 3,015 lần + Cd vượt quy chuẩn 29,58 lần. - Zn vượt quy chuẩn cho phép 3,71 lần + Mn vượt quy chuẩn 18,35 lần. - Fe vượt quy chuẩn 1,2 lần + Coliform vượt quy chuẩn 4 lần. - Kết quả phân tích mẫu nước thải sản xuất tại cống xả vào suối Văn Dương cho thấy nồng độ các kim loại nặng như Cd, Zn, Mn, coliform, TSS đều khá cao. - mưa các chỉ tiêu này thường cao hơn mùa khô có thể do mùa mưa, nước mưa chảy tràn qua các khu vực bãi chứa nguyên vật liệu, sản phẩm, phế thải sản xuất không được bảo quản đúng quy định và rác thải của khu công nghiệp đã mang theo các chất ô nhiễm khác nhau chảy vào cống thoát nước chung của KCN. - Do nước thải của khu công nghiệp bao gồm cả nước thải sinh hoạt cùng chảy vào cửa xả thoát nước chung nên hàm lượng Coliform trong nước thải rất cao, vào mùa mưa và mùa khô chỉ tiêu Coliform đều vượt quy chuẩn cho phép từ 4 đến 4,2 lần.. - Như vậy nước thải khu công nghiệp khi thải vào nguồn tiếp nhận chưa đạt quy chuẩn xả thải. - Khi thải nguồn nước thải này vào suối Văn Dương sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nguồn tiếp nhận.. - Ảnh hƣởng nƣớc thải khu công nghiệp Sông Công đến chất lƣợng nƣớc suối Văn Dƣơng. - Hiện trạng chất lƣợng nƣớc suối Văn Dƣơng. - Suối Văn Dương là một phụ lưu của sông Cầu, là nguồn cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp như tưới tiêu trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. - Tuy nhiên hiện nay do là nguồn tiếp nhận nước thải khu công nghiệp Sông Công trong thời gian dài nên chất lượng nước suối đã bị ô nhiễm ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất nông nghiệp trong vùng cũng như sức khỏe của các hộ dân sống xung quanh.. - Nước thải từ cơ sở sản xuất kinh doanh của khu B-Khu công nghiệp Sông Công I chưa được xử lý xử lý triệt để các chỉ tiêu kim loại như Cd, Zn, Pb, Coliform, TSS vượt tiêu chuẩn rất nhiều lần. - Đây được xem là nguồn gây ô nhiễm chủ yếu đối với nước suối Văn Dương. - Để đánh giá ảnh hưởng nước thải KCN Sông Công đến chất lượng nguồn nước tiếp nhận dựa vào kết quả quan trắc hiện trạng chất lượng nước suối Văn Dương trước và sau điểm tiếp nhận nước thải KCN vào mùa mưa (kết quả quan trắc hiện trạng đợt 3-2011) và mùa khô (kết quả quan trắc hiện trạng đợt 1 - 2011).. - Kết quả chất lượng nước suối Văn Dương trước và sau điểm tiếp nhận nước thải khu công nghiệp Sông Công vào mùa mưa cho thấy chất lượng nước suối Văn Dương ở trước điểm tiếp nhận nước thải là khá tốt, tất cả các chỉ tiêu phân tích đều nằm trong mức. - Tuy nhiên mẫu nước ở sau điểm tiếp nhận nước thải, nồng độ TSS, một số kim loại nặng như Cd, Pb và Zn đã tăng lên đáng kể, vượt tiêu chuẩn cho phép theo QCVN nhiều lần. - Chỉ tiêu TSS vượt quy chuẩn cho phép 1,052 lần;. - Chỉ tiêu TSS vượt quy chuẩn cho phép 1,02 lần + Pb vượt quy chuẩn 1,06 lần. - Chỉ tiêu Fe vượt quy chuẩn cho phép 1,027 lần. - Chỉ tiêu TSS và một số chỉ tiêu kim loại nặng trong nước suối Văn Dương vượt quy chuẩn cho phép nhiều lần, tuy nhiên vào mùa mưa có xu hướng cao hơn mùa khô. - Có thể do mùa mưa, nước chảy tràn qua các khu vực sản xuất và bãi chứa bùn thải không được bảo quản đúng quy định và rác thải của khu công nghiệp đã mang theo những chất ô nhiễm chảy vào nguồn tiếp nhận làm cho chất lượng nước nguồn tiếp nhận có xu hướng cao hơn trong mùa mưa.. - Qua đó cho thấy chất lượng nước suối Văn Dương (nguồn tiếp nhận nước thải KCN Sông Công) bị ô nhiễm một số chỉ tiêu kim loại nặng, TSS.. - Đề xuất các biện pháp quản lý, kiểm soát chất lƣợng nƣớc suối Văn. - Suối Văn Dương là nguồn tiếp nhận nước thải của khu công nghiệp Sông Công.. - Tại thời điểm nghiên cứu nước thải của các nhà máy xí nghiệp trong KCN chưa được xử lý đảm bảo quy chuẩn cho phép gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng nước nguồn tiếp nhận.. - Hiện tại trạm xử lý nước thải KCN đã đi vào hoạt động với công suất xử lý là 2000m 3 /ngày đêm, tuy nhiên trạm xử lý chưa xử lý được các chỉ tiêu kim loại nặng đạt quy chuẩn cho phép. - Theo kết quả phân tích chất lượng nước thải đầu ra của nhà máy xử lý nước thải tập trung của KCN Sông Công, quý II năm 2012 so sánh với QCVN 40:2011/BTNMT (cột B) cho thấy có 03 thông số kim loại nặng không đạt quy chuẩn, cụ thể: Cd vượt 9,25 lần, Mn vượt 21,8 lần. - Để xử lý được các chỉ tiêu kim loại trong nước thải đạt quy chuẩn cho phép, Ban quản lý các KCN đã xin chủ trương của UBND tỉnh cho phép lập dự án xây dựng modul xử lý hóa lý. - Để kiểm soát và quản lý chất lượng nước suối Văn Dương sau khi tiếp nhận nước thải KCN Sông Công tôi xin đề xuất một số giải pháp sau:. - Khu công nghiệp Sông Công nằm trong thị xã Sông Công bao gồm 26 nhà máy xí nghiệp sản xuất ra nhiều sản phẩm khác nhau. - Tuy nhiên hoạt động sản xuất đó đã tạo nên nguồn ô nhiễm đối với môi trường khu vực đặc biệt là ảnh hưởng đến chất lượng nguồn tiếp nhận nước thải.. - Tại thời điểm nghiên cứu trạm xử lý nước thải tập trung đang trong giai đoạn xây dựng, toàn bộ lượng nước thải khu công nghiệp mới chỉ được xử lý sơ bộ tại các cơ sở sản xuất tuy nhiên không đảm bảo quy chuẩn xả trực tiếp vào suối Văn Dương ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nguồn tiếp nhận. - Nước thải bị ô nhiễm kim loại nặng, chất hữu cơ. - Vào mùa mưa các chất ô nhiễm trong nước thải có tăng lên do nước mưa chảy qua bãi chứa bùn thải và cuốn theo các chất bẩn trên bề mặt của khu công nghiệp.. - Tại thời điểm nghiên cứu chất lượng nước suối Văn Dương tại vị trí trước điểm tiếp nhận nước thải khu công nghiệp Sông Công các chỉ tiêu ô nhiễm đều nằm trong giới hạn cho phép. - Trong thời gian dài tiếp nhận nước thải khu công nghiệp Công đã ảnh hưởng rất lớn chất lượng nước suối. - Cụ thể nước suối Văn Dương sau điểm tiếp nhận nước thải KCN đang bị ô nhiễm và có nhiều chỉ tiêu vượt quy chuẩn cho phép. - Như vậy nước thải khu công nghiệp Sông Công đã ảnh hưởng đến chất lượng nước suối Văn Dương. - Nước suối có sự biến động vào mùa mưa và mùa khô, trong mùa mưa hàm lượng các chất ô nhiễm có xu hướng cao hơn mùa khô do nước mưa chảy tràn chảy qua bãi chứa trong khu công nghiệp cuốn theo nhiều chất bẩn ảnh hưởng đến nguồn tiếp nhận.. - Hiện tại trạm xử lý nước thải của cả khu công nghiệp Sông Công đã đi vào hoạt động, tuy nhiên mới chỉ xử lý được hợp chất hữu cơ, chưa xử lý được các chỉ tiêu kim loại nặng. - Để hạn chế mức độ ô nhiễm nguồn nước suối Văn Dương, đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường cũng như sức khỏe người dân. - Đồng thời đảm bảo điều kiện phát triển bền vững, lâu dài cho khu công nghiệp tác giả kiến nghị:. - Trạm xử lý nước thải phải hoạt động có hiệu quả xử lý được toàn bộ lượng nước thải phát sinh đảm bảo quy chuẩn môi trường trước khi đổ vào nguồn tiếp nhận. - Cần phải tiến hành lắp đặt modul xử lý hóa lý để xử lý được kim loại nặng trong nước thải KCN tránh gây ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước tiếp nhận.. - Đồng thời để tăng khả năng tiếp nhận nước thải của suối Văn Dương, cần tiến hành nạo vét suối để giảm nồng độ ô nhiễm trong nước suối và giảm khả năng tích tụ kim loại nặng trong trầm tích suối Văn Dương.. - Ban quản lý khu công nghiệp Thái Nguyên, Công ty công trình giao thông I tỉnh Thái Nguyên (1999), Báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án khả thi khu công nghiệp Sông Công I tỉnh Thái Nguyên, Thái Nguyên.. - Ban quản lý các khu công nghiệp Thái Nguyên (2012), Báo cáo công tác bảo vệ môi trường các khu công nghiệp, Thái Nguyên.. - Ban quản lý các khu công nghiệp Thái Nguyên, "Giới thiệu tổng quát về các khu công nghiệp", http://www.bqlkcnthainguyen.gov.vn. - Đảng bộ thị xã Sông Công (2010), Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ thị xã Sông Công lần thứ VII nhiệm kỳ Thái Nguyên.. - X.H Nước thải từ khu công nghiệp có thể gây ra thảm họa môi trường ở Việt Nam", http://www.khoahocphothong.com.vn.. - Hoàng Huy Hầu hết khu, cụm công nghiệp chưa có hệ thống xử lý nước thải tập chung", http://vea.gov.vn.. - Môi trường thị xã Sông Công, Báo cáo tổng hợp quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội thị xã Sông Công thời kì Thái Nguyên.. - Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên (2010), Báo cáo hiện trạng môi trường tỉnh Thái Nguyên Thái Nguyên.