- NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP CHẤT LƯỢNG MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ KHU VỰC HÀ NỘI. - Hà Nội – 2014. - Chuyên ngành: Môi trường không khí Mã số . - Chất lượng không khí và ô nhiễm không khí. - Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng không khí. - Ảnh hưởng của các yếu tố cây xanh mặt nước đối với chất lượng không khí. - Quản lý chất lượng không khí. - Tổng quan về các phương pháp đánh giá chất lượng không khí. - Phương pháp đánh giá sử dụng chỉ số chất lượng không khí. - Hiện trạng chất lượng không khí thành phố Hà Nội. - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ KHU VỰC HÀ NỘI. - Phương pháp mô hình hóa trong đánh giá chất lượng không khí. - không khí. - Sử dụng GIS trong xây dựng các bản đồ chuyên đề và đánh giá tổng hợp chất lượng không khí. - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ KHU VỰC HÀ NỘI TÍNH VỚI TSP. - Ứng dụng mô hình ISC3 để đánh giá chất lượng môi trường không. - khí khu vực Hà Nội (tính với TSP. - Khả năng ứng dụng của ISC3 trong đánh giá mức độ ô nhiễm khu vực đô thị. - Nghiên cứu, đánh giá tổng hợp chất lượng không khí có tính đến yếu tố giảm nhẹ ô nhiễm TSP. - Xây dựng qui trình đánh giá tổng hợp chất lượng không khí có tính đến yếu tố giảm nhẹ ô nhiễm TSP. - Ứng dụng qui trình đánh giá tổng hợp chất lượng không khí có tính đến yếu tố giảm thiểu ô nhiễm TSP cho khu vực thành phố Hà Nội. - Khả năng ứng dụng của phương pháp đánh giá tổng hợp CLKK có tính đến yếu tố giảm nhẹ ô nhiễm TSP của cây xanh và mặt nước. - Chỉ tiêu đánh giá mức độ ô nhiễm TSP do các nguồn thải công nghiệp. - Chỉ tiêu đánh giá mật độ đường giao thông. - Chỉ tiêu đánh giá tỷ lệ diện tích che phủ của cây xanh. - Chỉ tiêu đánh giá tỷ lệ diện tích mặt nước. - Phân cấp đánh giá khả năng cải thiện CLKK của cây xanh và mặt nước khu vực Hà Nội. - Phân hạng đánh giá CLKK tổng hợp khu vực Hà Nội cũ - địa giới hành chính trước 1/8/2008 (tính với TSP. - Hà Nội cho vùng nghiên cứu. - Bản đồ hành chính thành phố Hà Nội cũ. - Hoa gió khu vực Hà Nội. - Bản đồ nguồn thải công nghiệp khu vực Hà Nội (địa giới hành. - Bản đồ đường giao thông khu vực nội thành Hà Nội. - Bản đồ đánh giá tổng hợp khả năng giảm nhẹ ô nhiễm TSP của cây xanh và mặt nước. - Bản đồ đánh giá tổng hợp CLKK khu vực Hà Nội cũ (địa giới hành chính trước tính đến các yếu tố giảm nhẹ ô nhiễm TSP. - hai phương pháp đánh giá chất lượng không khí phổ biến vẫn đang được sử dụng là phương pháp thực nghiệm và mô hình hóa. - Vì vậy, việc nghiên cứu, đánh giá chất lượng môi trường không khí cho khu vực Hà Nội có tính đến tổng hợp các yếu tố trên là cần thiết.. - Với những phân tích ở trên, đề tài được lựa chọn cho nghiên cứu của luận án là: “Nghiên cứu, đánh giá tổng hợp chất lượng môi trường không khí khu vực Hà Nội”.. - Đánh giá được chất lượng không khí khu vực nội thành Hà Nội do ảnh hưởng của các loại nguồn thải theo các kịch bản khác nhau.. - Nghiên cứu tổng quan về chất lượng không khí, các yếu tố ảnh hưởng đến CLKK, các phương pháp đánh giá CLKK và hiện trạng CLKK ở Hà Nội.. - Nghiên cứu thử nghiệm lập bản đồ đánh giá tổng hợp CLKK theo qui trình trên cho khu vực nội thành Hà Nội (có địa giới hành chính trước 1/8/2008).. - Kết hợp hệ phương pháp mô hình hóa theo cách tính Tần suất vượt chuẩn, công cụ GIS, phương pháp chập bản đồ môi trường để xây dựng chỉ số tổng hợp và bản đồ đánh giá chất lượng không khí cho một khu vực đô thị.. - Ảnh hưởng của diện tích mặt nước đối với chất lượng không khí. - Phương pháp mô hình hóa được sử dụng trong đánh giá ô nhiễm môi trường không khí thông qua việc giải bài toán về quá trình lan truyền chất ô nhiễm trong môi. - Các dạng mô hình trong đánh giá ô nhiễm môi trường không khí a) Mô hình lan truyền chất ô nhiễm trong môi trường không khí đối với nguồn. - b) Mô hình lan truyền chất ô nhiễm trong môi trường không khí đối với nguồn đường. - Một số phần mềm đánh giá ô nhiễm môi trường không khí. - 1.2.3.1.Đánh giá theo chỉ tiêu riêng lẻ. - Phương pháp đánh giá chất lượng môi trường (CLMT) theo chỉ tiêu riêng lẻ hay còn gọi là phương pháp truyền thống đánh giá CLMT thành phần được trình bày trong [24] với nội dung như sau:. - Đánh giá chất lượng không khí theo chỉ tiêu tổng hợp. - Các phương pháp đánh giá chủ yếu được sử dụng thông qua số liệu quan trắc, tính toán bằng mô hình hóa. - Hướng nghiên cứu chỉ tiêu đơn lẻ và tổng hợp để đánh giá hiện trạng, diễn biến và phân vùng chất lượng không khí. - Từ các bản đồ đánh giá CLKK. - Một số kịch bản cho mô hình đã được sử dụng để xây dựng một thang đánh giá CLKK trong trường hợp có cây xanh đô thị. - của Ngô Thọ Hùng [79] được thực hiện từ phương pháp mô hình hóa môi trường đã được sử dụng như một công cụ chính trong đánh giá CLKK ở Hà Nội.. - Hướng nghiên cứu về đánh giá thông qua kiểm kê phát thải. - Hướng nghiên cứu về đánh giá chất lượng không khí trong nhà. - Hướng nghiên cứu về xây dựng chỉ số đánh giá mức độ ô nhiễm hoặc chất lượng không khí bằng chỉ tiêu đơn lẻ và tổng hợp. - Kết quả nghiên cứu đã được ứng dụng tại trạm quan trắc chất lượng môi trường Láng, Hà Nội để đánh giá CLKK khu vực Hà Nội trong giai đoạn từ . - Hiện trạng chất lượng không khí thành phố Hà Nội 1.4.3.1. - Các nguồn phát thải chất ô nhiễm không khí ở Hà Nội. - Hiện trạng chất lượng không khí khu vực Hà Nội. - Trong một vài năm trở lại đây, chỉ số chất lượng môi trường đã được sử dụng trong một số nghiên cứu, báo cáo đánh giá chất lượng môi trường không khí ở Hà Nội. - Phương pháp mô hình hóa trong đánh giá chất lượng không khí 2.1.1. - C: Nồng độ trung bình chất ô nhiễm trong môi trường không khí (mg/m 3. - Bản đồ hành chính thành phố Hà Nội cũ (địa giới hành chính trước 1/8/2008). - Tiêu chuẩn để đánh giá mức độ ô nhiễm:. - Xây dựng các bản đồ chuyên đề và bản đồ đánh giá tổng hợp CLKK (đối với TSP).. - Xây dựng bản đồ đánh giá tổng hợp chất lượng môi trường không khí có tính đến các yếu tố khác nhau.. - Phương pháp này được sử dụng trong luận án để xây dựng qui trình đánh giá CLKK tổng hợp có tính đến các yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến CLKK ở Hà Nội (ô nhiễm do nguồn thải công nghiệp và giao thông) cũng như các yếu tố có ảnh hưởng tốt đến CLKK (cây xanh, mặt nước). - Dựa vào qui trình đánh giá để xây dựng bản đồ tổng hợp CLKK và phân hạng CLKK cho khu vực thành phố Hà Nội.. - Lớp thông tin về độ che phủ của cây xanh khu vực các quận nội thành Hà Nội cũ b) Tiêu chuẩn so sánh và đánh giá. - Ứng dụng mô hình ISC3 để đánh giá chất lượng môi trường không khí khu vực Hà Nội (tính với TSP). - Phương pháp đánh giá chất lượng không khí bằng mô hình hóa có thể cho thấy bức tranh tổng quát về môi trường không khí khu vực nghiên cứu. - Đối với những khu vực nghiên cứu ở qui mô nhỏ, có thể sử dụng phương pháp đánh giá mức độ ô nhiễm do giao thông trên các tuyến đường dựa vào phương pháp Kiểm kê phát thải. - Trong luận án này, chỉ tiêu thứ 2 đã được sử dụng để xây dựng bản đồ chuyên đề mật độ che phủ cây xanh ở Hà Nội và được xem như là một tiêu chí đánh giá CLKK. - Bước 2: Xác định các yếu tố có ảnh hưởng đến chất lượng không khí khu vực đô thị Hà Nội, lựa chọn chỉ tiêu đánh giá. - Chỉ tiêu để đánh giá chất lượng không khí được lựa chọn theo các yếu tố gây ô nhiễm và cải thiện CLKK như sau:. - Chỉ tiêu này được sử dụng để đánh giá mức độ ô nhiễm do các nguồn thải công nghiệp gây ra. - I : Chỉ số tổng hợp đánh giá chất lượng môi trường không khí cho từng ô (hay Chỉ số phân hạng CLKK) được tính theo thang 10 (I có độ chính xác đến 0,5 hay giá trị lẻ đến một chữ số thập phân). - Bản đồ nguồn thải công nghiệp khu vực Hà Nội (địa giới hành chính trước 1/8/2008) và vùng phụ cận. - TSP vượt TCCP (P%) Điểm đánh giá. - Bản đồ đường giao thông khu vực nội thành Hà Nội.. - G (km/km 2 ) Điểm đánh giá. - Điểm đánh giá. - Bản đồ tỉ lệ che phủ diện tích cây xanh khu vực nội thành Hà Nội (qui mô tính cho 0,0625 km 2 = 6,25 ha). - Đánh giá chung cho thấy, tỉ lệ diện tích mặt nước (sông, hồ, ao, đầm) trong khu vực nghiên cứu thấp. - Bước đầu đánh giá tổng hợp CLKK khu vực đô thị Hà Nội có tính đến các yếu tố giảm nhẹ TSP. - Cấp đánh giá khả năng ô nhiễm. - b) Bản đồ đánh giá khả năng cải thiện CLKK của cây xanh và mặt nước. - Dựa vào bảng phân cấp này, bản đồ đánh giá tổng hợp về khả năng giảm thiểu TSP của yếu tố cây xanh và mặt nước trong khu vực nghiên cứu đã được xây dựng như Hình 3.15.. - c) Bản đồ đánh giá tổng hợp CLKK tính đến các yếu tố gây ô nhiễm và giảm nhẹ ô nhiễm TSP. - Phân hạng đánh giá CLKK tổng hợp khu vực Hà Nội cũ - địa giới hành chính trước 1/8/2008 (tính với TSP) Cấp đánh giá. - Những khu vực còn lại được đánh giá ở cùng. - Đánh giá các phương án kiểm soát;. - Đánh giá các phương án kiểm soát. - Trong qui trình trên, mô hình Sutton đã được lựa chọn để đánh giá mức độ ô nhiễm không khí từ nguồn thải công nghiệp theo phương pháp tính TSVC (tần suất những ngày có giá trị nồng độ trung bình ngày lớn hơn Qui chuẩn cho phép).. - Bước đầu nghiên cứu xây dựng bản đồ đánh giá tổng hợp chất lượng môi trường không khí cho thành phố Hà Nội theo qui trình đã đề xuất đối với TSP. - Phạm Thị Việt Anh, Hoàng Xuân Cơ (2006), “Nghiên cứu, xây dựng phương pháp đánh giá tổng hợp chất lượng môi trường không khí khu vực thành phố Hà Nội”, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Tập 22 (3B), tr.80-84.. - “Nghiên cứu sử dụng mô hình ISC3 trong đánh giá ô nhiễm môi trường không khí ở Hà Nội do các nguồn thải công nghiệp”, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Tập 26 (5S), tr