- NHẬN DẠNG CÁC YẾU TỐ HÌNH THÀNH VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG TMCP XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM - CHI NHÁNH CẦN THƠ Ong Quốc Cường 1 , Nguyễn Ngọc Hà 2 , Võ Thành Danh 1 , Nguyễn Phạm Tuyết Anh và. - 2 Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Khu vực Tây Nam Bộ. - Văn hóa doanh nghiệp, ngân hàng, phân tích nhân tố khẳng định. - Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu nhận dạng các yếu tố hình thành văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cần Thơ. - Nghiên cứu sử dụng các phương pháp phân tích số liệu sau: thống kê mô tả, hệ số tin cậy Cronbach’s alpha, phân tích nhân tố khám phá, phân tích nhân tố khẳng định. - Kết quả từ phân tích nhân tố khẳng định cho thấy thang đo văn hóa doanh nghiệp của Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cần Thơ được cấu thành bởi các yếu tố: học tập, quan tâm khách hàng, sự đồng thuận, khả năng thích ứng và định hướng chiến lược.. - Nhận dạng các yếu tố hình thành văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Chi nhánh Cần Thơ. - Văn hóa doanh nghiệp ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển của các doanh nghiệp. - Nếu nói văn hoá là những hệ thống chuẩn mực và giá trị mà mọi người trong một cộng đồng người được chia sẻ thực hiện, thì văn hóa doanh nghiệp cũng là những chuẩn mực hay những giá trị mà những người trong công ty cùng được chia sẻ và tuân thủ theo. - Tuy vậy, một vấn đề phải được hiểu rằng, văn hóa doanh nghiệp. - Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp ngày này chưa chú trọng đến việc củng cố và xây dựng bản sắc văn hóa riêng trong doanh nghiệp.. - Tuy vậy, công tác quản lý nhân sự còn chưa thống nhất, môi trường văn hóa tổ chức chưa tạo điều kiện tối ưu để nhân viên phát huy tối đa sự sáng tạo, nhiệt tình trong công việc, sự gắn bó, đoàn kết và trung thành với tổ chức còn nhiều khác biệt giữa các phòng ban tại Chi nhánh.. - Do đó, việc nhận dạng các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cần Thơ là hết sức cần thiết.. - Văn hóa doanh nghiệp là một hệ thống những ý tưởng chung được xây dựng bởi thành viên của một doanh nghiệp nhằm phân biệt doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác (Robbins và Judge, 2012). - Schein, văn hóa doanh nghiệp là sự tổng hợp đặc biệt các giá trị, các tiêu chuẩn, các thói quen và truyền thống, những thái độ ứng xử và lễ nghi mà toàn bộ chúng là duy nhất đối với một tổ chức đã biết. - Trong khi đó theo Tổ chức Lao động quốc tế (International Labour Organization – ILO), văn hóa doanh nghiệp là sự tổng hợp đặc biệt các giá trị, các tiêu chuẩn, các thói quen và truyền thống, những thái độ ứng xử và lễ nghi mà toàn bộ chúng là duy nhất đối với một tổ chức đã biết.. - Denison (1996) đã phát triển mô hình DOCS (Denison Organizational Culture Survey) với mục tiêu đánh giá văn hóa doanh nghiệp dựa trên 4 phương diện và sử dụng 2 chiều: hướng nội so với hướng ngoại, linh hoạt so với ổn định. - rằng bảy yếu tố cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc và sự thỏa mãn của nhân viên đó là đổi mới và mạo hiểm, chú ý tới từng tiểu tiết, định hướng kết quả, định hướng con người, định hướng nhóm, tính quyết đoán, sự ổn định.. - Trong khi đó, Ginevicius và Vaitkunaite (2006) đề xuất 12 yếu tố với 48 tiêu chí đo lường văn hóa doanh nghiệp. - Các yếu tố đo lường văn hóa doanh nghiệp bao gồm sự tham gia, sự hợp tác, sự truyền tải thông tin, học tập, quan tâm đến khách hàng, khả năng thích ứng, định hướng chiến lược, hệ thống khen thưởng và khuyến khích, hệ thống kiểm soát, sự giao tiếp, sự đồng thuận, và sự phối hợp và hòa nhập. - Trong nghiên cứu vai trò của văn hóa doanh nghiệp đối với hiệu quả tổ chức, Aydin và Ceylan (2009) đã sử dụng 9 yếu tố để đo lường văn hóa doanh nghiệp gồm sự tham gia, sự hợp tác, học tập, quan tâm đến khách hàng, định hướng chiến lược, hệ thống khen thưởng và khuyến khích, hệ thống kiểm soát, sự giao tiếp, sự phối hợp và hòa nhập. - Bodla, Huma Ali và Naeem Ali (2013) đã sử dụng 10 yếu tố để đo lường văn hóa doanh nghiệp gồm sự tham gia, sự hợp tác, sự truyền tải thông tin, quan tâm đến khách hàng, định hướng chiến lược, hệ thống khen thưởng và khuyến khích, hệ thống kiểm soát, sự giao tiếp, sự phối hợp và hòa nhập.. - Denison yếu tố được dùng để đo lường văn hóa doanh nghiệp của Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cần Thơ.. - Như vậy, 9 yếu tố đo lường văn hóa doanh nghiệp gồm sự tham gia, học tập, quan tâm đến khách hàng, khả năng thích ứng, định hướng chiến lược, hệ thống khen thưởng và khuyến khích, sự giao tiếp, sự đồng thuận, và sự phối hợp và hòa nhập được đưa vào nghiên cứu định lượng chính thức. - VĂN HÓA DOANH NGHIỆP. - Hình 1: Mô hình các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. - Theo số liệu thống kê từ Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cần Thơ, tổng số lượng nhân viên của Ngân hàng là 116.. - 4.1 Nhận thức và thực trạng về văn hóa doanh nghiệp. - Khảo sát cho thấy, đa số nhân viên tại chi nhánh quan niệm rằng văn hóa doanh nghiệp là đặc trưng ứng xử của ngân hàng với 35,29% lựa chọn.. - Thật vậy, giống như tính cách của một con người, văn hóa doanh nghiệp là tính cách của một tập thể.. - Do đó, ứng xử thế nào với sự vật, sự việc diễn ra trong tổ chức hoặc đối với những vấn đề bên ngoài tổ chức thể hiện văn hóa doanh nghiệp của đơn vị đó thế nào. - Văn hóa doanh nghiệp giúp tạo lực hướng tâm cho toàn thể đơn vị cùng phấn đấu hướng về một mục đích chung, giúp đơn vị tạo nên nét khác biệt so với các ngân hàng khác, hoàn thành các mục tiêu cơ bản đề ra. - Ý kiến văn hóa doanh nghiệp là nghệ thuật kinh doanh hình thành từ người lãnh đạo nhận được 23,53% lựa chọn. - Ngoài ra, có 10,93% nhân viên cho rằng văn hóa doanh nghiệp là quan niệm chung của doanh nghiệp khi tương tác nội bộ và bên ngoài.. - Bảng 2: Nhận thức của nhân viên về văn hóa doanh nghiệp. - Là đặc trưng ứng xử của ngân hàng 42 35,29. - Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra thực tế, 2015 Kết quả khảo sát về vai trò của văn hóa doanh nghiệp, phần lớn nhân viên quan niệm rằng văn hóa doanh nghiệp có vai trò là nguồn lực phát triển kinh doanh với 47% lựa chọn, góp phần củng cố nền tảng tinh thần, tính đoàn kết và tính cộng đồng của mỗi tổ chức. - Bên cạnh đó, có 29% nhân viên cho rằng vai trò của văn hóa doanh nghiệp là phương thức phát triển sản xuất kinh doanh bền vững bởi việc xây dựng nền tảng văn hóa doanh nghiệp bền vững giúp hình thành nên ấn tượng. - Ngoài ra, văn hóa doanh nghiệp còn đóng vai trò thúc đẩy sự phát triển trách nhiệm xã hội của tổ chức với 24% nhân viên lựa chọn. - Bảng 3: Vai trò của văn hóa doanh nghiệp. - cán bộ nhân viên cho rằng văn hóa doanh nghiệp biểu hiện qua các sự kiện, hoạt động của ngân hàng. - Có 23,44% lượt lựa chọn cho rằng văn hóa doanh nghiệp biểu hiện qua các biểu tượng của ngân hàng như logo, slogan, đồng phục,… Nằm trong chiến lược phát triển hình ảnh thương hiệu để xứng tầm với vị thế của một ngân hàng xuất nhập khẩu và bán lẻ hàng đầu tại Việt Nam, Eximbank chính thức ra mắt bộ nhận diện thương hiệu mới trong năm 2012. - hình thức bên ngoài của văn hóa doanh nghiệp là kiến trúc nội ngoại thất thống nhất của ngân hàng.. - Các biểu hiện khác của văn hóa doanh nghiệp tại Eximbank Cần Thơ thể hiện qua các ấn phẩm điển hình (tạp chí, brochure. - Bảng 4: Hình thức biểu hiện bên ngoài của văn hóa doanh nghiệp. - Qua các sự kiện, hoạt động của ngân hàng 36 28,13. - Qua biểu tượng của ngân hàng (logo, slogan. - Qua các sản phẩm dịch vụ đặc trưng của ngân hàng 15 11,72. - Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra thực tế, 2015 Khi khảo sát về đặc trưng văn hóa của Eximbank, có 31,19% nhân viên cho rằng nó được thể hiện đậm nét qua quan điểm, phương hướng, chiến lược kinh doanh của ngân hàng. - Bên cạnh đó, có 28,44% nhân viên cho rằng đặc trưng văn hóa của Eximbank là những tập tục mà toàn thể nhân viên cùng tuân theo. - Bảng 5: Đặc trưng văn hóa của Eximbank. - Tập quán kinh doanh của ngân hàng 30 27,52. - Ngoài ra, có 27,52% lượt lựa chọn của cán bộ nhân viên Eximbank cho rằng đặc trưng văn hóa của văn hóa Eximbank là tập quán kinh doanh của ngân hàng. - 4.2 Nhận dạng các yếu tố hình thành văn hóa doanh nghiệp. - Thang đo văn hóa doanh nghiệp bao gồm các yếu tố: sự tham gia, học tập, quan tâm khách hàng, khả năng thích ứng, định hướng chiến lược, hệ thống khen thưởng và khuyến khích, sự giao tiếp, sự đồng thuận, sự phối hợp và hòa nhập. - văn hóa doanh nghiệp bằng hệ số Cronbach’s Alpha để loại các biến không phù hợp. - Bảng 6: Kết quả kiểm tra độ tin cậy của thang đo văn hóa doanh nghiệp. - Nhân tố Biến quan sát Hệ số. - năng của nhân viên (HT . - của mỗi nhân viên. - đổi trong ngân hàng. - Nhân tố Biến quan sát Hệ số tương quan biến tổng. - Tầm nhìn của ngân hàng ngày càng trở nên thực tế. - cho nhân viên. - khác nhau của ngân hàng. - Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra thực tế Phân tích nhân tố khám phá EFA của thang đo văn hóa doanh nghiệp. - Để phân tích nhân tố EFA, tác giả sử dụng phương pháp trích Principal Axis Factoring với phép xoay Promax. - Hệ số tải nhân tố. - 0,3 được xem là đạt mức tối thiểu, hệ số tải nhân tố >. - Sau nhiều lần thực hiện và loại bỏ các biến không đạt yêu cầu, kết quả phân tích nhân tố thang đo văn hóa doanh nghiệp lần cuối cho thấy hệ số KMO = 0,598 >. - 0,5 thích hợp để tiến hành phân tích nhân tố khẳng định CFA. - Kết quả phân tích nhân tố lần cuối cho thấy có 6 nhóm nhân tố có Eigenvalue >. - 1, do đó 6 nhóm nhân tố này được giữ lại trong mô hình phân tích nhân tố. - Bảng 7: Kết quả phân tích EFA thang đo văn hóa doanh nghiệp. - Biến quan sát Nhân tố. - Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra thực tế, 2015 Nhân tố 1 bao gồm bốn biến tương quan chặt chẽ với nhau và có hệ số tải nhân tố từ 0,639 đến 0,748. - nhân tố 1 được đặt tên là “Học tập”. - Nhân tố 2 bao gồm ba biến tương quan chặt chẽ với nhau và có hệ số tải nhân tố từ 0,643 đến 0,888. - nhân tố 2 được đặt tên là “Quan tâm khách hàng”. - Nhân tố 3 bao gồm ba biến tương quan chặt chẽ với nhau và có hệ số tải nhân tố từ 0,634 đến 0,901. - nhân tố 3 vẫn giữ tên là “Sự đồng thuận”. - Nhân tố 4 bao gồm ba biến tương quan chặt chẽ với nhau và có hệ số tải nhân tố từ 0,586 đến 0,859. - nhân tố 4 vẫn giữ tên là “Khả năng thích ứng”. - Nhân tố 5 bao gồm hai biến tương quan chặt chẽ với nhau và có hệ số tải nhân tố từ 0,820 đến 0,914. - nhân tố 5 vẫn giữ tên là “Hệ thống khen thưởng và khuyến khích”.. - Nhân tố 6 bao gồm hai biến tương quan chặt chẽ với nhau và có hệ số tải nhân tố từ 0,555 đến 0,847. - nhân tố 6 được đặt tên là “Định hướng chiến lược”.. - 4.2.3 Phân tích nhân tố khẳng định CFA của thang đo văn hóa doanh nghiệp. - Kết quả CFA lần 2 của thang đo văn hóa doanh nghiệp cho thấy: Chi-bình phương là 94,911 với 80 bậc tự do (p = 0,122 >. - Hình 2: Kết quả CFA thang đo văn hóa doanh nghiệp Nguồn: Kết quả xử lý số liệu điều tra thực tế, 2015 Giải thích các biến trong mô hình. - Bảng 8: Kết quả kiểm định giá trị phân biệt giữa các biến của thang đo văn hóa doanh nghiệp. - Bảng 9: Kết quả kiểm định thang đo văn hóa doanh nghiệp. - Kết quả từ phân tích CFA cho thấy thang đo văn hóa doanh nghiệp của Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cần Thơ được cấu thành bởi các yếu tố: Học tập, Quan tâm khách hàng, Sự đồng thuận, Khả năng thích ứng và Định hướng chiến lược. - Củng cố văn hóa doanh nghiệp thông qua nâng cao kiến thức chuyên môn. - Hoàn thiện văn hóa doanh nghiệp thông qua việc quan tâm đến khách hàng. - Phát triển văn hóa doanh nghiệp dựa trên sự đồng thuận. - Phát triển văn hóa doanh nghiệp dựa trên định hướng chiến lược. - Giáo trình Văn hóa kinh doanh. - Văn hóa doanh nghiệp và sự lãnh đạo. - Nghiên cứu tác động của quản trị tri thức đến hiệu quả tổ chức của doanh nghiệp tại Đồng bằng sông Cửu Long