- Những vấn đề về thi hành án phạt tù có thời hạn ở Việt Nam. - Abstract: Nghiên cứu , đánh giá việc áp dụng các quy phạm pháp luật trong thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Phân tích những tồn tại xung quanh việc quy định về trình tự thủ tục, điều kiện, cơ quan, tổ chức tiến hành thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật và nâng cao hiệu quả về thi hành bản án phạt tù có thời hạn trong quá trình cải cách tư pháp hiện nay Keywords: Luật hình sự. - Thi hành án. - Phạt tù. - Trong thi hành án hình sự ở Việt Nam việc nghiên cứu về từng hình phạt cụ thể vẫn chưa được quan tâm, cũng như chưa nghiên cứu một cách sâu sắc, đầy đủ, có hệ thống và toàn diện.. - Đối với hình phạt tù có thời hạn, chúng ta đã có pháp lệnh thi hành án phạt tù đóng vai trò trong quản lý và thi hành hình phạt tù trong suốt thời gian qua. - Thực tế đó đã đặt ra yêu cầu bức xúc cần phải nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn những vấn đề lý luận cơ bản về thi hành án phạt tù công tác thi hành án phạt tù có thời hạn, từ đó xây dựng luận cứ khoa học cho nhiệm vụ tiếp tục đổi mới công tác thi hành án phạt tù có thời hạn trong giai đoạn hiện nay.. - Vì vậy, việc nghiên cứu một cách có hệ thống về thi hành hình phạt tù có thời hạn ở nước ta hiện nay có ý nghĩa cả về mặt lý luận và thực tiễn.. - Trong lĩnh vực thi hành án hình sự đã có một số công trình nghiên cứu về thi hành án. - phạt tù có thời hạn, có thể kể đến “Một số vấn đề về thi hành án hình sự” của TS Trần Quang Tiệp do nhà xuất bản Công an nhân dân xuất bản năm 2002. - “Hoàn thiện quản lý nhà nước trong lĩnh vực Thi hành án hình sự ở Việt Nam” của TS Vũ Trọng Hách do nhà xuất bản Tư pháp xuất bản năm 2006. - “Thực trạng pháp luật thi hành án phạt tù và phương hướng hoàn thiện” của TS Phạm Văn Lợi, đăng trên tạp chí Nhà nước và pháp luật số 02/2006 v.v. - Tuy nhiên, chưa thể hiện tính chuyên sâu về một hình phạt cụ thể trong thi hành án hình sự. - Trong công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam hiện nay, nhất là khi thực hiện chiến lược cải cách Tư pháp đến năm 2020, vấn đề nghiên cứu chuyên sâu về từng lĩnh vực cần được làm sáng tỏ cả về mặt lý luận và thực tiễn là cơ sở cho việc hoàn thiện các quy định của pháp luật về hình phạt tù nói chung và hình phạt tù có thời hạn nói riêng góp phần nâng cao hiệu quả thi hành án hình sự.. - Mục đích của việc nghiên cứu luận văn là làm sáng tỏ một cách có hệ thống về công tác, tổ chức thi hành bản án phạt tù có thời hạn ở Việt Nam hiện nay, từ đó xác định những bất cập để đề xuất kiến giải nhằm nâng cao hiệu quả của việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn, đồng thời đưa ra được các giải pháp góp phần hoàn thiện các quy định của pháp luật về thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Về mặt lý luận: Trên cơ sở nghiên cứu lịch sử phát triển của công tác thi hành bản án phạt tù có thời hạn, phân tích khái niệm, các đặc điểm cơ bản của thi hành bản phạt tù có thời hạn, mối quan hệ giữa cơ quan, tổ chức thi hành bản án phạt tù có thời hạn với các cơ quan khác trong TTHS. - Phân tích nội dung, điều kiện, trình tự thủ tục thi hành bản án phạt tù có thời hạn để làm sáng tỏ bản chất pháp lý và nội dung cơ bản của thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Trong đó có cơ quan, tổ chức tiến hành thi hành bản án phạt tù có thời hạn.. - Về mặt thực tiễn: Nghiên cứu, đánh giá việc áp dụng các quy phạm pháp luật trong thi hành bản án phạt tù có thời hạn đồng thời phân tích những tồn tại xung quanh việc quy định về. - trình tự thủ tục, điều kiện, về cơ quan, tổ chức tiến hành thi hành bản án phạt tù có thời hạn nhằm đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật và nâng cao hiệu quả về thi hành bản án phạt tù có thời hạn trong quá trình cải cách tư pháp hiện nay.. - Luận văn nghiên cứu một số vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn thi hành bản án phạt tù có thời hạn trong khoảng thời gian từ năm 2004 đến 2009 trên cơ sở những quy định của pháp luật về việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Ngoài ra, trên cơ sở các quy định của Luật thi hành án hình sự được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XII, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 17 tháng 6 năm 2010 có hiệu lực vào ngày 01/7/2011 chúng tôi đưa ra những đánh giá về vấn đề thi hành bản án phạt tù có thời hạn trong thời gian tới.. - Phân tích, đánh giá một cách có hệ thống, toàn diện các vấn đề về thực trạng thi hành bản án phạt tù có thời hạn trong thời gian từ . - Đưa ra các luận giải khoa học về bản chất, ý nghĩa, yêu cầu trong việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn ở nước ta trong thời gian tới. - đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng Luật thi hành án hình sự năm 2010 vào thực tiễn.. - Góp phần bổ sung vào các công trình nghiên cứu trong lĩnh vực thi hành án hình sự;. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định về thi hành bản án phạt tù có thời. - Chương 1: Lý luận về thi hành bản án phạt tù có thời hạn.. - Chương 2: Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả thi hành bản án phạt tù có thời hạn.. - Khái niệm và bản chất của thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Về bản chất, thi hành án phạt tù có thời hạn là việc cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật buộc người bị kết án mà bản án đã có hiệu lực pháp luật phải chịu sự quản lý giam giữ, giáo dục, cải tạo trong trại giam, trại tạm giam trong thời gian nhất định để họ trở thành người có ích cho xã hội.. - Từ những phân tích trên có thể hiểu thi hành bản án phạt tù có thời hạn là việc đưa bản án phạt tù có thời hạn đã có hiệu lực pháp luật ra thi hành trên thực tế, tức là buộc người bị kết án phạt tù có thời hạn phải chấp hành hình phạt tại trại giam, trại tạm giam trong thời hạn nhất định được quy định trong bản án.. - Mục đích của việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Mục đích của việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn nhằm giáo dục, cải tạo người bị kết án tù có thời hạn trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội.. - Ý nghĩa của việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn có ý nghĩa làm cho bản án của toà án đã được thi hành trên thực tế. - Bên cạnh đó, việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn không chỉ có ý nghĩa phòng ngừa riêng đối với người phạm tội mà còn giáo dục người khác có ý thức tôn trọng pháp luật, thực hiện nhiệm vụ phòng ngừa tội phạm nói chung, động viên, khuyến khích sự tham gia của xã hội và công dân vào cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm.. - Đây có thể coi là sự chuyển hoá hình phạt trong quá trình cải tạo, thi hành án.. - Sự phát triển của pháp luật về thi hành bản án phạt tù có thời hạn của nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. - Căn cứ vào lịch sử phát triển của nước ta, có thể thấy từ khi thành lập nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (1945) đến nay, quy định của pháp luật về thi hành hình phạt tù có thời hạn có những thay đổi cơ bản. - Sau khi có Pháp lệnh thi hành án phạt tù năm 1993 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2007) hoạt động thi hành bản án phạt tù có thời hạn đã có những chuyển biến rõ rệt. - Đặc biệt, mới đây Quốc hội đã thông qua Luật thi hành án hình sự ngày 17/6/2010. - Với sự ra đời của Luật thi hành án hình sự sẽ góp phần nâng cao hiệu quả thi hành án hình sự, tháo gỡ được các vướng mắc trong lĩnh vực thi hành án hình sự nói chung và thi hành bản án phạt tù có thời hạn nói riêng.. - Cơ sở và nguyên tắc của thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Cơ sở thi hành hình phạt tù có thời hạn có thể được hiểu theo nghĩa rộng là điều kiện pháp lý cần và đủ để thực hiện hình phạt tù có thời hạn trong thực tế.. - Việc thi hành hình phạt tù có thời hạn phải bảo đảm đầy đủ các điều kiện sau: Bản án phạt tù có thời hạn của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật. - Quyết định thi hành hình phạt tù có thời hạn.. - Để bảo đảm việc thi hành hình phạt tù có thời hạn đạt hiệu quả thì cần tuân thủ các nguyên tắc của thi hành án hình sự. - Kết hợp trừng trị và giáo dục cải tạo trong việc thi hành án. - Bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo những hành vi, quyết định trái pháp luật trong hoạt động thi hành án hình sự. - Ngoài những nguyên tắc nêu trên được thể hiện trong Luật thi hành án hình sự năm 2010, thi hành bản án phạt tù có thời hạn phải tuân thủ nguyên tắc tôn trọng, bảo đảm các quyền và tự do cơ bản của con người và của công dân. - Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật và trước Cơ quan thi hành án phạt tù có thời hạn.. - Trình tự, thủ tục thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Theo Điều 256 BLTTHS, thủ tục đưa ra thi hành bản án và quyết định của Toà án:. - Cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Hệ thống tổ chức thi hành án hình sự gồm có: Cơ quan quản lý thi hành án hình sự: Cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an. - Cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Quốc phòng.. - Cơ quan thi hành án hình sự gồm trại giam thuộc Bộ Công an, trại giam thuộc Bộ Quốc phòng, trại giam thuộc quân khu. - Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. - Cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. - Cơ quan thi hành án hình sự quân khu và tương đương.. - Mối quan hệ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Pháp luật về thi hành bản án phạt tù có thời hạn của Liên bang Nga. - Cơ quan thi hành án phạt tù ở nước này được bố trí trong hệ thống cơ quan Nội vụ. - 1.3.2 Pháp luật về thi hành bản án phạt tù có thời hạn của một số nước tư bản. - Thi hành bản án phạt tù có thời hạn ở các nước tuy có khác nhau nhưng chung quy đều do một hệ thống cơ quan thi hành án thực hiện. - Tuy nhiên, dù ở bất cứ nước nào thì thi hành bản án phạt tù có thời hạn cũng mang tính hai mặt: Vừa mang tính chất tư pháp hình sự vừa có ý nghĩa của quản lý hành chính nhà nước. - Nhiều nước trên thế giới đã có những đạo luật riêng về thi hành án hình sự. - Thực trạng trại giam và số lượng phạm nhân đang thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Số lượng người thi hành án phạt tù mỗi năm một tăng. - Theo số liệu thống kê số lượng phạm nhân thi hành bản án phạt tù có thời hạn tại trại giam Phú Sơn 4 qua các năm như sau:. - Dưới đây là thống kê một số tồn tại cơ bản đang xảy ra trong công tác thi hành án phạt tù có thời hạn:. - Nguyên nhân gây nên những tồn tại trong thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Các văn bản pháp luật về thi hành hình phạt tù có thời hạn chưa đảm bảo tính hệ thống, chưa thật phù hợp. - Nhiều vướng mắc nảy sinh trong hoạt động quản lý và tổ chức thi hành hình phạt tù có thời hạn chưa được điều chỉnh kịp thời hoặc đã được điều chỉnh nhưng không còn phù hợp. - Ngày 17/6/2010 Quốc hội thông qua Luật thi hành án hình sự đã góp phần hoàn thiện các thiếu sót nêu trên. - Để thực sự Luật thi hành án đi được vào thực tiễn, có thể áp dụng một cách thống nhất thì rất cần những văn bản hướng dẫn cụ thể và kịp thời để nâng cao hiệu quả thi hành án hình sự nói chung, thi hành bản án phạt tù có thời hạn nói riêng.. - Các cơ quan nhà nước hoạt động trong lĩnh vực tư pháp, hỗ trợ tư pháp vẫn chưa xem trọng chất lượng, hiệu quả của giai đoạn thi hành hình phạt. - Những vấn đề nêu trên sẽ nâng cao được hiệu quả của việc thi hành bản án phạt tù có thời hạn.. - Giải pháp về tổ chức cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Giải pháp mối quan hệ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn. - Về mối quan hệ phối hợp giữa cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn với cơ quan điều tra;. - Về mối quan hệ phối hợp giữa cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn với Viện kiểm sát;. - Về mối quan hệ phối hợp giữa cơ quan thi hành bản án phạt tù có thời hạn với Tòa án.. - Ngoài những giải pháp nêu trên, chúng ta có thể xây dựng một cơ chế hợp lý với sự tham gia của chính quyền địa phương và thu hút sự tham gia đông đảo của các tầng lớp nhân dân, các đoàn thể, các tổ chức xã hội vào hoạt động thi hành án phạt tù có thời hạn.. - Như vậy, trong một thời gian nghiên cứu không phải là ngắn chúng tôi đã làm được hai việc là xem xét được các quy định của pháp luật về thi hành bản án phạt tù có thời hạn và tìm những hạn chế, đưa ra giải pháp cho từng vấn đề cụ thể.. - Với đề tài này, chúng tôi hi vọng góp phần bé nhỏ khỏa lấp phần nào còn trống trong nghiên cứu về thi hành án hình sự. - Chúng tôi hi vọng các quy định của pháp luật về thi hành bản án phạt tù có thời hạn sẽ tiếp tục được quan tâm và dần dần càng hoàn thiện hơn nữa góp phần vào công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm có hiệu quả. - Chúng tôi cũng hi vọng sau công trình này, hàng loạt các đề tài liên quan đến thi hành án phạt tù có thời hạn như: Vấn đề tái hòa nhập cộng đồng của người bị kết án sau khi chấp hành xong hình phạt tù. - Vấn đề về dạy nghề, lao động, y tế của phạm nhân…trong thi hành án phạt tù cũng được thực hiện.. - Chúng sẽ là tiền đề để chúng ta nghiên cứu những vấn đề phức tạp hơn như dân sự hóa một số lĩnh vực trong thi hành án hình sự, trong thi hành án phạt tù có thời hạn, tiến tới cải cách toàn bộ hệ thống cơ quan thi hành án hình sự theo tinh thần của Nghị quyết số 49.. - Vũ Trọng Hách (2006), Hoàn thiện quản lý nhà nước trong lĩnh vực thi hành án hình sự ở Việt Nam, Nxb Tư pháp, Hà Nội.. - Nguyễn Phong Hoà (2006) “Thực trạng công tác thi hành án hình sự và những kiến nghị”, Tạp chí TAND số 21.. - Phạm Văn Lợi (2006)“Thực trạng pháp luật thi hành án phạt tù và phương hướng hoàn thiện” Tạp chí Nhà nước và pháp luật số 02.. - Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, Luật thi hành án hình sự năm 2010, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội.. - Trần Quang Tiệp (2002), Một số vấn đề về thi hành án hình sự, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.. - UBTVQH- Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, Pháp lệnh thi hành án phạt tù năm 1993, Pháp lệnh thi hành án phạt tù năm 1993 (sửa đổi 2007), NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội.. - Võ Khánh Vinh, Nguyễn Mạnh Kháng (2006), Pháp luật thi hành án hình sự Việt Nam- Những vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb Tư Pháp, Hà Nội.