- Dàn ý phân tích khổ cuối bài Đất nước. - Giới thiệu Nguyễn Đình Thi với đề tài đất nước.. - Viết từ những năm 1948 đến năm 1955, khi cách mạng tháng tám thành công mới độ vài năm trời, đất nước vừa được độc lập không bao lâu, nhân dân ta vừa bước qua một cánh cửa mới đầy hy vọng, nhưng lại đã phải bước vào cuộc chiến ác liệt khác.. - Bốn câu thơ cuối bài lại chính là đỉnh cao của cảm hứng về đất nước, xuất phát từ cuộc tổng khởi nghĩa tháng 8 năm 1945, và chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954.. - Phân tích 4 câu thơ cuối:. - Câu 1: "Súng nổ rung trời giận dữ": Khái quát hóa trận chiến ác liệt, khí thế anh hùng của đất nước.. - Hình ảnh lớp lớp quân dân ta tiến vào chiến trường một cách rầm rộ.. - Từ hình tượng người lính chiến bước ra từ trong khói lửa chói lòa, lấm lem bùn đất đã khái quát hóa thành biểu tượng chung cho đất nước Việt Nam.. - Mang khuynh hướng sử thi và chất anh hùng ca, tượng đài Việt Nam sừng sững, uy nghi hiện ra từ trong máu lửa chiến tranh, kinh qua biết bao nhiêu cuộc chiến nhưng vẫn hùng dũng đứng thẳng, mạnh mẽ vươn mình, rũ sạch bùn đất của kiếp nô lệ lầm than suốt mấy mươi năm. - Thể hiện sức sống tiềm tàng mãnh liệt của nhân dân Việt Nam.. - Phân tích khổ cuối bài Đất nước - Mẫu 1. - Bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình Thi được sáng tác trong khoảng thời gian dài là cảm hứng thi ca mang tính tổng hợp về chủ đề đất nước.. - Cảm hứng chủ đạo xuyên suốt bài thơ là niềm tự hào kiêu hãnh về Tổ quốc Việt Nam từ trong đau thương nô lệ dưới sự lãnh đạo của Đảng đã vùng lên đấu tranh giành thắng lợi huy hoàng với niềm tin yêu sáng ngời được kết thúc bằng bốn câu thơ đầy hào hứng:. - Súng nổ rung trời giận dữ Người lên như nước vỡ bờ Nước Việt Nam từ máu lửa Rũ bùn đứng dậy sáng lòa. - Ngay câu thơ đầu tiên của khổ thơ tác giả đã cho người đọc thấy một loạt hình ảnh tiếng súng. - Những dàn súng lớn của quân ta vào đồn bốt của giặc không chỉ bắn ra bằng những viên đạn đồng mà còn được bắn bởi những viên đạn nhồi bằng thuốc nổ căm hờn của lòng người dân Việt Nam được nén chặt từ hàng năm nay dưới ách xâm lược của thực dân Pháp “Thằng giặc Tây thằng chúa đất đứa đè cổ, đứa lột da” chính vì thế mà chúng mới có sức rền vang mạnh mẽ đến mức làm rung chuyển cả trời đất. - Hình ảnh đó làm ta liên tưởng đến những câu thơ của Nguyễn Trãi khí thế tiến công mạnh như vũ bão của nghĩa quân Lam Sơn trong cuộc kháng chiến chống quân Minh:. - Nếu câu thơ trên nhà thơ miêu tả sức mạnh của dân tộc qua hình ảnh tiếng súng thì đến câu thơ này là hình ảnh con người hiện lên “như nước vỡ bờ”. - Câu thơ vừa mang đậm ý nghĩa hiện thực mà lại giàu ý nghĩa tượng trưng, diễn tả hình ảnh từng binh đoàn xông lên chiếm lấy cao điểm cuối cùng trong một trận đánh nào đó vừa diễn tả sức mạnh quật khởi của cả dân tộc bị áp bức nô lệ. - Hình ảnh này được thể hiện thật rõ rệt qua bút pháp so sánh tài tình của tác giả với cách vận dụng thành ngữ giản dị dễ hiểu mà giàu ý nghĩa tượng trưng “Người lên như nước vỡ bờ”. - Hai câu thơ trên với nhịp thơ ngắn, nhanh, mạnh như những bước chân đang dồn dập xông lên với khí thế chiến đấu vô cùng mạnh mẽ quyết liệt của quân và dân ta:. - Súng nổ rung trời / giận dữ Người lên / như nước/ vỡ bờ. - Nếu hai câu thơ trên là khí thế chiến đấu, sức mạnh thần kỳ của quân và dân ta trong khí thế tiến công giành chiến thắng thì hai câu thơ cuối cùng của bài thơ ngòi bút của tác giả như làm sống dậy sức sống của người dân Việt Nam từ kiếp nô lệ tâm hồn đau thương đã vượt qua những trận chiến ác liệt đầy “máu lửa” để làm nên những chiến công chói lọi huy hoàng:. - Nước Việt Nam từ trong máu lửa Rũ bùn đứng dậy sáng lòa. - Hai câu thơ tạo nên hai hình ảnh đối lập đã làm nổi bật sự quật khởi vĩ đại của đất nước. - Đó là ánh sáng của chiến công, của tư thế làm chủ đất nước.. - Bốn câu thơ đã tạo được một bức tranh hào hùng với bối cảnh vừa rộng lớn vừa hiện thực vừa tượng trưng phảng phất màu sắc thần thoại và cảm hứng lãng mạn.. - Và có lẽ đó cũng là những hình ảnh thực mà nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã từng chứng kiến ở chiến trường Điện Biên Phủ lịch sử. - Trong giờ phút lịch sử huy hoàng ấy, trước mắt nhà thơ như sừng sững vụt lên chân dung của nước Việt Nam mới, chói ngời trên cái nền lửa máu bùn lầy, khói đạn trong không gian dồn dập rền vang tiếng súng nổ rung trời. - Phải chăng đó là hình ảnh thu nhỏ của không khí Cách mạng tháng Tám, của cuộc kháng chiến chống Pháp oanh liệt và hào hùng đã đi vào sử sách:. - Và chỉ trong những giây phút lịch sử ngắn ngủi, dân tộc đất nước ta đã hóa thân lột xác từ địa vị nô lệ không tên tuổi bỗng chốc trở thành:. - Việt Nam dân tộc anh hùng Mà lòng bốn biển nhịp cùng lòng ta. - Sau này cuộc kháng chiến chống Mỹ đầy hi sinh gian khổ hoàn toàn chiến thắng nhà thơ Tố Hữu cũng có những câu thơ đầy tự hào như Nguyễn Đình Thi:. - Ôi Việt Nam từ trong biển máu Người vươn lên như một thiên thần. - Chỉ có bốn câu thơ với hai mươi tư chữ đã kết tinh được chủ đề tư tưởng của bài thơ Đất nước. - Đoạn thơ có những câu thơ ngắn ngắt nhịp đều đặn tạo được một âm hưởng dõng dạc hùng tráng. - Phân tích khổ cuối bài Đất nước - Mẫu 2. - Nguyễn Đình Thi có những câu thơ viết về mùa thu rất gợi:. - Có những câu thơ đẹp, giàu cá tính sáng tạo:. - Thơ Nguyễn Đình Thi có bản sắc riêng, có những tìm tòi về hình ảnh và ngôn ngữ. - dạt dào về cảm xúc khi ông viết về đất nước trong chiến tranh:. - “Ôm đất nước những người áo vải. - Kết thúc bài thơ “Đất nước” là hình ảnh nước Việt Nam - Tổ quốc thân yêu - lẫm liệt và hiên ngang, quật khởi và kiêu hãnh trong tư thế hào hùng chiến đấu và chiến thắng:. - “Súng nổ rung trời giận dữ Người lên như nước vỡ bờ Nước Việt Nam từ máu lửa Rũ bùn, đứng dậy sáng lòa”. - Khổ thơ kết này được Nguyễn Đình Thi sử dụng rất sáng tạo thể thơ lục ngôn thể hiện cảm xúc như bị dồn nén lại, chất chứa trong lòng đất nước bấy nay.. - Đất nước đã trải qua những năm dài “đau thương chiến đấu”, biết bao máu đổ sương rơi, bao hi sinh gian khổ “Ngày nắng đốt theo đêm mưa dội - Mỗi bước đường mỗi bước hi sinh”, thì mới có cảnh tượng hào hùng này:. - “Súng nổ rung trời giận dữ Người lên như nước vỡ bờ”. - Cả đất nước đứng lên nổ súng tấn công quân xâm lược. - Đất nước tiến công với sức mạnh của cả dân tộc. - Hai tiếng “rung trời” cảm nhận thế đánh của đất nước mang tầm vóc kì vĩ vũ trụ. - Giận dữ vì quân thù đã giày xéo đất nước ta, gây ra bao nhiêu tội ác tày trời:. - “những cánh đồng quê chảy máu” và đã 9 năm trời đằng đẵng “Dây thép gai đâm nát trời chiều” quê hương đất nước ta. - Câu thơ “Người lên như nước vỡ bờ” là một câu thơ hàm súc, khơi nguồn cảm hứng từ một thành ngữ - tục ngữ dân gian: “Tức nước thì vỡ bờ". - rồi tạo nên một so sánh, để hình tượng hóa sức mạnh chiến đấu vô cùng mạnh mẽ và to lớn của nhân dân ta quyết đánh tan mọi kẻ thù, cuốn phăng mọi thế lực tàn ác trên con đường đất nước đi tới tương lai tươi sáng. - Câu thơ nói ít mà gợi nhiều, thế và lực của đất nước dồn nén và tích tụ, bật lên và phóng tới như một mũi tên từ cánh cung thần của người anh hùng thần thoại. - Sức mạnh của thời đại Hồ Chí Minh, của 9 năm kháng chiến chống Pháp của đất nước ta đã truyền cho ngòi bút Nguyễn Đình Thi niềm tin tưởng tự hào để viết nên những vần thơ hào sảng, cho ta nhiều liên tưởng và cảm xúc về sức mạnh quật khởi của đất nước anh hùng.. - Hai câu cuối như một tổng kết về hành trình lịch sử của đất nước. - Câu thơ như một lời đúc kết về chiến tranh cách mạng, về một chân lí lịch sử của đất nước ta trong thời đại Hồ Chí Minh:. - “Nước Việt Nam từ máu lửa Rũ bùn, đứng dậy sáng lòa”.. - Chữ “từ” trong câu thơ nói lên một quá trình, một sự thay đổi lớn lao của đất nước. - Ba tiếng “Nước Việt Nam” cất lên, vang lên trong vần thơ biểu lộ niềm vui sướng tự hào vô hạn của tác giả. - Thiên giữa những ngày sôi sục đánh Mỹ, kết thúc bài thơ “Đất nước. - Chương V bản trường ca “Mặt đường khát vọng”, nhà thơ trẻ Nguyễn Khoa Điềm, cùng với cảm hứng tự hào ấy đã gọi tên Đất Nước:. - “Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào Ta nghẹn ngào: Đất nước Việt Nam ơi!”. - Câu thơ từ nhịp 6 chuyển sang nhịp 2 diễn tả dáng đứng Việt Nam hào hùng:. - “Nước Việt Nam từ máu lửa Rũ bùn/ đứng dậy /sáng lòa”. - “Đứng dậy. - “Từ máu lửa”. - Tứ thơ này được viết ra bằng cảm hứng lãng mạn nói về viễn cảnh của đất nước ta sau ngày đánh thắng quân xâm lược, bước vào một kỉ nguyên mới: độc lập, tự do, thịnh vượng. - Câu thơ còn mang một hàm nghĩa lịch sử: cái giá của độc lập, tự do và niềm tự hào lớn lao về đất nước và kháng chiến.. - Đoạn thơ trên mang đầy vẻ đẹp hàm súc về ngôn ngữ, vẻ đẹp tráng lệ về niềm tự hào đất nước về kháng chiến. - định và ngợi ca sức mạnh nhân nghĩa Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.. - Đoạn thơ cho ta niềm tin về đất nước trên hành trình lịch sử: “Rũ bùn đứng dậy sáng lòa” để ta sung sướng, reo lên:. - “Ta nghẹn ngào: Đất nước Việt Nam ơi!”. - Phân tích khổ cuối bài Đất nước - Mẫu 3. - Viết về đề tài đất nước, không chỉ có riêng một mình Nguyễn Đình Thi, thế nhưng viết về đất nước với hình tượng đau thương nhưng anh hùng, với giọng thơ sâu sắc và thiết tha đậm đà, với những hình ảnh ẩn dụ chân thực giàu ý nghĩa thì chắc chỉ có Nguyễn Đình Thi là người xuất sắc nhất. - Trong Đất nước tác giả đi từ những cảm xúc hân hoan hạnh phúc giữa mùa thu của thủ đô, trong hương cốm mới, đại diện cho nền hòa bình mới được thành lập không lâu, nhưng ông vẫn không quên lắng lòng lại để nghe những tiếng vọng về từ quá khứ. - Đó là một thời không thể quên, bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu mồ hôi xương máu của dân tộc, bao nhiêu năm tháng kiên trì đấu tranh không ngừng nghỉ, ta mới có được một đất nước của ngày hôm nay, một đất nước có quyền tự quyết, của dân do dân và vì dân. - Trong suốt 2/3 bài thơ người ta thấy một dân tộc Việt Nam kiêu hùng, một đất nước đau thương và anh dũng, kết lại tác giả đã dựng lên một tượng đài Tổ quốc sáng ngời sức mạnh và niềm tin bất diệt, bước ra từ trong máu và lửa với những vần thơ cuối bài, như một lời tổng kết huy hoàng.. - "Súng nổ rung trời giận dữ Người lên như nước vỡ bờ Nước Việt Nam từ trong máu lửa. - Rũ bùn đứng dậy sáng lòa". - Sơ lược về hoàn cảnh sáng tác, Đất nước được viết từ những năm 1948 đến năm 1955, đó là cả một khoảng thời gian khá dài để tác giả chiêm nghiệm và suy tư thật chân thành về hình tượng đất nước. - Đặc biệt là khi cách mạng tháng tám thành công mới độ vài năm trời, đất nước vừa được độc lập không bao lâu, nhân dân ta vừa bước qua một cánh cửa mới đầy hy vọng, nhưng lại đã phải bước vào cuộc chiến ác liệt khác. - Với vai trò là một chiến sĩ cách mạng, Nguyễn Đình Thi đã dành những cảm xúc thiết tha, nồng đượm, để hoài niệm về những trang lịch sử còn mới, nhớ về một đất nước đau thương mà anh hùng, những vần thơ của ông chính là sự cổ vũ mạnh mẽ cho nhân dân ta, tiếp tục chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. - Có thể nói nếu như nguồn cảm hứng về đất nước trong những vần thơ đầu là sự trầm lắng, suy tư, đôi chỗ là sự đau thương, căm hờn, thì bốn câu thơ cuối bài lại chính là đỉnh cao của cảm hứng về đất nước. - Sau tất cả những cảm xúc vui, buồn, đau thương Nguyễn Đình Thi hướng tới một không khí , hào hùng, sôi động, lớp lớp những người lính chiến xông qua ra chiến trường, tiếng súng đạn nổ vang trời. - Điều ấy khiến chúng ta liên tưởng đến cuộc Tổng khởi nghĩa mùa thu năm 1945, khắp mọi miền đất nước nhân dân ta đứng lên tiến công phá tan đồn giặc, Nhật Pháp đầu hàng, ngày 2/9/1945, tại quảng trình Ba Đình Hà Nội Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. - Gần hơn nữa và có lẽ là sát nhất so với ý thơ của Nguyễn Đình Thi chính là cuộc tổng tiến công của quân đội ta vào sào huyệt của quân thù trên chiến trường Điện Biên Phủ tháng 7/1954.. - Khí thế ấy chỉ có người từng hòa mình trong cuộc chiến mới có thể tái hiện lại được và không ai khác chính là Nguyễn Đình Thi, từ những trải nghiệm trên chiến trường, ông đã khái quát hóa. - trận chiến ác liệt, khí thế anh hùng của đất nước bằng câu thơ "Súng nổ rung trời giận dữ". - ấy tưởng như rung chuyển cả trời đất, hỏi rằng phải chất chứa oán hận, căm thù biết bao năm, đất nước ta, nhân dân ta mới phản đáp lại bằng một tiếng súng cuồng nộ "giận dữ". - Có thể thấy rằng không khí của chiến trường không chỉ được bao trùm bởi sự ác liệt, mà còn nằm ở khí thế của người chiến đấu, trước kẻ cướp nước quân đội ta chẳng một phút nhân nhượng, bởi càng nhân nhượng chúng càng lấn tới, chúng ta phải đem sự căm thù hóa thành tiếng súng giận dữ, hào hùng, để cho chúng biết rằng đất nước ta tuy nhỏ bé thế thôi, nhưng tấm lòng yêu nước, lòng tự tôn dân tộc của nhân dân ta là vô cùng, vô tận.. - Có lẽ rằng hình ảnh lớp lớp quân dân ta tiến vào chiến trường một cách rầm rộ chẳng còn có hình tượng tượng nào ngoài hình ảnh "nước vỡ bờ". - Như đã nói trong câu thơ trên, người lính chiến đi vào chiến trường với lòng căm thù và quyết tâm chiến thắng, thì đến câu thơ này ngoài mang nghĩa tả thực hình ảnh tổng tiến công, nó còn mang ý nghĩa biểu trưng cho sức mạnh, khí thế của quân đội ta chỉ chực chờ đến giờ phút này mà tuôn trào mạnh mẽ, không cho phép bất kỳ kẻ nào chống lại sức mạnh ghê gớm sánh ngang với tầm vóc của thiên nhiên kỳ vĩ này.. - Một đặc trưng trong thơ của Nguyễn Đình Thi đó chính là cảm hứng lãng mạn luôn bao quanh chủ nghĩa hiện thực, trước cuộc chiến ác liệt, có hi sinh mất mát, mới đạt được thắng lợi vẻ vang, Nguyễn Đình Thi từ hình tượng người lính chiến bước ra từ trong khói lửa chói lòa, lấm lem bùn đất đã khái quát hóa thành biểu tượng chung cho đất nước Việt Nam. - Đó là một biểu tượng đẹp mang khuynh hướng sử thi và chất anh hùng ca, tượng đài Việt Nam sừng sững, uy nghi hiện ra từ trong máu lửa chiến tranh, kinh qua biết bao nhiêu cuộc chiến nhưng vẫn hùng dũng đứng thẳng, mạnh mẽ vươn mình, rũ sạch bùn đất của kiếp nô lệ lầm than suốt mấy mươi năm. - Hình tượng đất nước trong cảm hứng. - lãng mạn, anh hùng ca, còn lồng thêm một ý nghĩa biểu tượng khác đó chính là sức sống tiềm tàng mãnh liệt của nhân dân Việt Nam. - Với những trải nghiệm thực tế cùng cảm hứng lãng mạn đậm chất sử thi, anh hùng ca, hình tượng đất nước trong bài thơ đã được Nguyễn Đình Thi khái quát hóa bằng những hình ảnh giàu tính biểu tượng, đa nghĩa, rất sâu sắc và thấm đượm tình quê hương. - Như vậy sau tất cả những đau thương, mất mát, đất nước đã đứng lên từ trong máu lửa, bùn đất mang vầng hào quang sáng chói của vẻ đẹp kiêu hùng, bất tử.