- W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 1. - ĐỀ BÀI: PHÂN TÍCH NHÂN VẬT VŨ NHƯ TÔ TRONG TÁC PHẨM VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI. - Giới thiệu về tác giả Nguyễn Huy Tưởng và đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài - Dẫn dắt vào vấn đề: nhân vật Vũ Như Tô. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 2. - Xuất xứ đoạn trích: là hồi 5 của vở kịch Vũ Như Tô. - Chủ đề: Nêu bật quan điểm của tác giả về nghệ thuật. - Đồng thời nói lên bi kịch của nghệ sĩ có tài với thực tế xã hội. - Từ đó thể hiện thái độ ngưỡng mộ, trân trọng tài năng của những nghệ sĩ tâm huyết. - Tính cách nhân vật. - o Tính cách nổi bật nhất của Vũ Như Tô là tính cách của người nghệ sĩ tài ba, hiện thân cho niềm khát khao và đam mê sáng tạo Cái Đẹp. - Vì thế, đến tận cùng niềm đam mê, khao khát ấy, Vũ Như Tô tất phải đối mặt với bi kịch đau đớn của đời mình. - o Xây đài Cửu Trùng là đúng hay sai? Vũ Như Tô không trả lời được thỏa đáng câu hỏi đó, bởi ông chỉ đứng trên lập trường của người nghệ sĩ mà không đứng trên lập trường của nhân dân, đứng trên lập trường Cái Đẹp mà không đứng trên lập trường Cái Thiện. - Vũ Như Tô đã từng tranh tinh xảo với hoá công, giờ lại bướng bỉnh tranh phải trái với số phận và với cuộc đời. - Hành động kịch hướng vào cuộc đấu tranh này thể hiện qua diễn biến tâm trạng của Vũ Như Tô.. - Diễn biến tâm trạng nhân vật. - o Trong hồi cuối của vở kịch, Vũ Như Tô lâm vào trạng thái khủng hoảng – chỉ một người duy nhất hiểu được Cái Tài siêu việt của Vũ Như Tô, là Đan Thiềm.. - o Vũ Như Tô vẫn không thể thoát ra khỏi trạng thái mơ màng, ảo vọng của chính mình. - Ông không tin rằng, công trình cao cả mình làm lại có thể xem là tội ác, cũng như không thể tin sự quang minh chính đại của mình lại bị rè rúng, nghi ngờ. - Sự vỡ mộng của Vũ Như Tô vì thế đau đớn, kinh hoàng gấp bội so với Đan Thiềm. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 3. - "Ôi mộng lớn! Ôi Đan Thiềm! Ôi Cửu Trùng Đài!". - Đó cũng là những tiếng kêu cuối cùng của Vũ Như Tô khi ngọn lửa oan nghiệt đang bùng bùng thiêu rụi Cửu Trùng Đài, ngay sau đó tác giả của nó bị dẫn ra pháp trường. - Trong tiếng kêu ấy, mộng lớn, Đan Thiềm, Cửu Trùng Đài đã được Vũ Như Tô đặt kế tiếp nhau, nỗi đau mất mát như nhập hòa làm một, một nỗi đau bi tráng tột cùng.. - Khát vọng nghệ thuật của Vũ Như Tô có phần chính đáng, cao đẹp, xuất phát từ thiên chức của người nghệ sĩ, từ lòng yêu nước và tinh thần dân tộc nhưng đã đặt lầm chỗ, lầm thời (giai cấp thống trị lúc đó quá xa hoa thối nát, nhân dân đang đói khổ vì sưu thuế, tạp dịch, tham nhũng) và xa thực tế, dẫn đến phải trả giá bằng sinh mệnh của bản thân và cả công trình nghệ thuật.. - Trong việc xây Cửu Trùng Đài, Vũ Như Tô vừa là tội nhân, vừa là nạn nhân. - Tội nhân vì thực thi chủ trương của hôn quân, làm cho nhân dân thêm khổ cực, là nạn nhân vì ảo tưởng của chính mình, nạn nhân của mối mâu thuẫn chưa giải quyết được: mâu thuẫn giữa lí tưởng nghệ thuật và hoàn cảnh thực tế.. - Những cảm nhận chung, nhận xét, đánh giá về nhân vật Vũ Như Tô - Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ và liên tưởng của mỗi cá nhân. - Trong đoạn trích được học, Vũ Như Tô là nhân vật tạo ấn tượng sâu sắc nhất trong lòng người đọc với bi kịch của người nghệ sĩ thiên tài.. - Vũ Như Tô là một nhân vật có thật trong lịch sử, nổi tiếng vì đã xây dựng được nhiều công trình kiến trúc khiến cho vua chúa cũng phải khen ngợi. - Trong Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài, Vũ Như Tô là người nghệ sĩ thiên tài có lý tưởng cao đẹp nhưng lâm vào cảnh ngộ không giải quyết được một cách đúng đắn để sáng tạo nghệ thuật cho ai và để làm gì nên cuối cùng rơi vào bi kịch đau đớn.. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 4. - Là một người say mê vẻ đẹp nhân văn, Nguyễn Huy Tưởng đã xây dựng Vũ Như Tô và như hiện thân của tài năng siêu phàm, "vô tiền khoáng hậu". - Vũ Như Tô được xây dựng như một nghệ sĩ có tài năng lỗi lạc, siêu phàm. - Cái tài ba được nói đến chủ yếu ở các hồi, lớp trước thông qua hành động và nhất là lời của các nhân vật khác nói về người nghệ sĩ này: thiên tài "ngàn năm chưa dễ có một". - Nghệ sĩ ấy có thể "sai khiến gạch đá như viên tướng cầm quân".. - Dưới ngòi bít của Nguyễn Huy Tưởng, Vũ Như Tô là con người có nhân cách trong sáng khi đối diện với cường quyền.. - Vũ Như Tô đã từ chối hợp tác với vua Lê Tương Dực trong việc xây dựng Cử Trùng Đài, thậm chí đã từng trốn đi khi bắt xây cung điện cho nhà vua. - Mà nếu có chết cũng phải cho mọi người biết rằng công việc của mình làm chính đại quang minh". - Trong mỗi lời thoại ấy của nhân vật đều ngời sáng lên vẻ đẹp của một con người cứng cỏi, bất khuất trước cường quyền và cái chết, luôn có ý thức gìn giữ sự trong sáng, trong từng việc làm, từng hành động của mình. - Dù đang cận kề cái chết, Vũ Như Tô cũng vẫn khảng khái mắng chửi Ngô Hạch là đồ bì ổi: "Mi thực là một tên bỉ ổi". - Có thể nói, với Vũ Như Tô, cảm hứng ngợi ca khí phách và nhân cách của con người chính là một cảm hứng nổi bật của ngòi bút Nguyễn Huy Tưởng trong đoạn trích này.. - Ở hồi cuối cả Vũ Như Tô lâm vào trạng thái khủng khoảng với một nỗi đau: sự "vỡ mộng". - Bi kích của Vũ Như Tô là ởi chỗ: tuy có khát vọng nghệ thuật lớn lao nhưng lại tách rời khỏi hiện thực cuộc sống, không gắn nghệ thuật quyền lợi, lợi cish của nhân dân. - Cái tài mà Vũ Như Tô có là tài năng siêu đẳng nhưng nó là nghệ thuật thuần túy chứ chưa hướng đến cuộc sống nhân dân. - Cử Trùng Đàu xây cao bao nhiêu thì mồ hôi xương máu và nước mắt của nhân dân càng lớn bấy nhiêu. - Vũ Như Tô muốn mượn tay Lê Tương Dực để xây dựng một kì quan cho đất nước nhưng thực tế, Đài Cửu Trùng được xây ra trước mắt là để phục vụ cho nhu cầu ăn chơi sa đọa của hôn quân bạo chúa và nhân dân bị tróc nã, hành hạ, bị tăng sưu nộp thuế rất nhiều. - Vì quá ham mê thi thố tài annwg mà người thợ tài năng ấy không nhận ra khát vọng nghệ thuật của mình vô tình đi ngược lại quyền lợi nhân dân. - Điều này càng khiến bi kịch của người nghệ sĩ đó thêm phần sâu sắc.. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 5. - Trước vô vàn biến cố dồn dập, Đan Thiềm khẩn thiết thúc giục Vũ Như Tô đi trốn, những người nghệ sĩ này ngơ ngác không hiểu được: "làm gì mà phải trốn? Bà nói rõ vì sao?…Nguy hiểm làm sao". - Dù Đan Thiềm đã cảnh tỉnh: "Ông gàn quá, ông đừng mơ mộng nữa", nhưng Vũ Như Tô vẫn một mực khẳng định mình không có tội "Tôi làm gì nên tội?". - Khi Cửu Trùng Đài bị đốt phá, Vũ Như Tô vẫn ngỡ ngàng không hiểu chỉ một mực thốt lên "Vô lí". - Một loạt các câu thoại của Vũ Như Tô đều mang tính chất phủ định tình hình thực tại và khẳng định sự vô tội của mình.. - Đoạn trích thể hiện một ngôn ngữ kịch điêu luyện, có tính tổng hợp cao. - Nguyễn Huy Tưởng đã khắc họa đặc biệt thành công nhân vật Vũ Như Tô với nhiều đặc sắc trong diễn biến tư tưởng, tính cách, số phận. - Nhân vật Vũ Như Tô là điển hình của kiểu nhân vật với những mâu thuẩn thời đại không thể giải đáp. - Việc đặt nhân vật trong không gian cung cấm với cách định danh cụ thể tạo cho vở kịch mang màu sắc lịch sử rõ rệt.. - Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài là vở kịch được xây dựng dựa trên hai mâu thuẫn: mâu thuẫn giữa nhân dân khốn khổ lầm than với bọn hôn quân bạo chúa. - Mâu thuẫn mà mở vở kịch nên lên thuộc loại mâu thuẫn không bao giờ và không ai giải quyết cho thật dứt khoát, ổn thỏa được, nhất là trong thời đại Vũ Như Tô. - Thông điệp của nhà văn là: "Xã hội phải biết tạo điều kiện sáng tạo cho các tài năng, vun đắp tài năng, quý trọng nâng niu những giá trị nghệ thuật đích thực".. - Qua tấn bi kịch của Vũ Như Tô, Nguyễn Huy Tưởng cũng thể hiện những day dứt trăn trở của mình: cái Tài của người nghệ sĩ không được đi ngược lại quyền lợi nhân dân, nhưng "cơm áo không đùa với khách thơ". - (Xuân Diệu), nếu cứ vì cuộc sống mưu sinh thì biết bao giờ nước Nam ta mới có một công trình nghệ thuật đồ sộ sánh ngang tầm thế giới và trường tồn đến muôn đời? Câu hỏi này ở thời Vũ Như Tô và Nguyễn Huy Tưởng đều không trả lời được.. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 6. - Nguyễn Huy Tưởng là nhà văn, nhà biên kịch tài hoa, ông có rất nhiều những tác phẩm nổi tiếng với đề tài viết về lịch sử, đặc biệt khi viết kịch ông thường viết vào các bi kịch để xoáy sâu vào những vấn đề nổi bật trong xã hội.. - Tác phẩm đã thể hiện được quan điểm dân tộc, giữa cái chung với cái riêng, và với cái mang tính chất của cường quyền, với thế lực và lợi ích của nhân dân, tác phẩm đã để lại cho người đọc nhiều cảm xúc bởi tài năng trong việc xây dựng nên những bi kịch mâu thuẫn để làm nổi bật lên tính bi kịch trong tác phẩm. - Tác phẩm đã thể hiện những mối mâu thuẫn cơ bản giữa dân chúng với triều đình, ở đây triều đình được miêu tả với những hiện thực rất đáng phê phán, triều đình chỉ chứa đựng những tên tham quan, hay ăn chơi sa đọa, thích đàn áp, và ăn chơi khi mà dựa vào xương máu của dân tộc để hưởng lạc. - Mâu thuẫn đó đều bắt nguồn từ cả lợi ích đối với những thành phần dân tộc, họ có những hành động xâm hại đến các mối quan hệ xã hội.. - Tiếp theo tác giả cũng đã xây dựng lên hàng vạn những chi tiết nhằm thể hiện những mâu thuẫn trong các tình huống trong câu chuyện đó là mâu thuẫn về ý tưởng của người nghệ sĩ đối với triều đình và cụ thể đó là ông vua Lê Tương Dực với Vũ như Tô trong việc xây dựng cửu trùng đài. - Vũ Như Tô là một người nghệ sĩ tài hoa, chính vì vậy ông luôn muốn làm nên những tác phẩm kiệt tác, nhưng không phải theo cách của vua, mà dẫm đạp lên xương máu của dân tộc để có thể hoàn thành mục đích, mục đích chính của ông vua Lê Tương Dực khi muốn xây dựng cửu trùng đài để có nơi ăn chơi hưởng lạc.. - Trong tình hình nhân dân thì đói khổ, mà triều đình thì ra sức đàn áp, bóc lột để lấy tiền ăn chơi sa đọa. - Tất cả các chi tiết và tình huống kịch đã tạo nên những mâu thuẫn kịch sâu sắc, sự đối lập trong các mối quan hệ thể hiện một cái nhìn mới mẻ trong các quan hệ, giữa vua tôi, và nhân dân. - Trong tình hình đó dân tộc ta đã phải luôn đấu tranh để có thể dành được những lợi ích riêng, và đúng như Vũ Như Tô, ông cũng cương quyết trước hành động của triều đình. - Mâu thuẫn đang chằng chéo lấy nhau, nó gần tạo nên những xung đột kịch một cách sâu sắc. - Hệ quả cuối cùng của những mâu thuẫn đó là cửu trùng đài cũng bị thiêu trụi và người nghệ sĩ tài hoa như Vũ Như Tô cũng chết cùng với Cửu trùng đài.. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 7. - Trong câu chuyện các đối thoại giữa các nhân vật diễn ra cũng vô cùng phức tạp, nhân vật nữ Đan Thiềm cũng có rất nhiều những cuộc đối thoại giữa nhân vật chính trong câu chuyện đó là Vũ Như Tô. - Một người nghệ sĩ cả đời luôn mong muốn làm được điều gì đó để lại những công trình cho cuộc đời, và như Vũ Như Tô cũng vậy, ông luôn mong muốn đóng góp và dành sức lực của mình để xây dựng lên một kiệt tác như cửu trùng đài, nhưng ông không biết rằng để đạt được những điều đấy, ông đang xây dựng trên xương máu của rất nhiều con người. - Khi trên con đường thực hiện nghệ thuật, ông đã quên đi quyền lợi của nhân dân, người nghệ sĩ đã không ngờ đến mục đích cao đẹp của mình đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhân dân như vậy. - Trong câu chuyện mối quan hệ giữa các nhân vật đã diễn ra với những tình huống vô cùng chặt chẽ, nó thể hiện một tình huống và các diễn biến của câu chuyện đặc sắc và vô cùng có ý nghĩa.. - Trong mối quan hệ giữa Vũ Như Tô và Đan Thiềm, một người nghệ sĩ chân chính như Vũ Như Tô, mục đích chỉ là làm nên những công trình có danh tiếng cho đất nước, ông đã dùng hết những tài năng và công sức của mình trong việc xây dựng cửu trùng đài, ông chưa lường trước được hậu quả mà để thực hiện được một công trình gây ra cho nhân dân biết bao nhiêu hiểm họa, con đường và người nghệ sĩ đã day dứt trước những hành động của mình, mặc dù đó không sai khi áp dụng đối với người nghệ sĩ, nhưng khi xét trong mối quan hệ với cộng đồng nhân dân thì đó lại là những điều gây khó khăn cho dân tộc. - Trước cuộc đối với thoại với Đan Thiềm, Đan Thiềm được tác giả xây dựng là một nhân vật có tâm, và luôn biết trân trọng nghệ thuật và người tài. - Chính những lý do luôn muốn cái đẹp phát huy được khả năng và phục sự cho đất nước mà tác giả đã thể hiện quan điểm của mình với Vũ Như Tô trong biệc xây dựng cửu trùng đài để có một nghệ thuật xuất chúng cho đất nước, nhưng cuối cùng bà đã phải chịu một tấn bi kịch khi nhận ra những lời khuyên đó đang ảnh hưởng và nó nguy hại đến toàn bộ đất nước, câu chuyện đã mang lại cho người đọc nhiều cảm xúc bởi những lối suy tư và tình huống truyện hấp dẫn.. - Bi kịch của các nhân vật trong câu chuyện cũng được thể hiện vô cùng mạnh mẽ, nó thể hiện một quan điểm nghệ thuật trong xây dựng kịch của Nguyễn Huy Tưởng, bi kịch của các nhân vật đều rơi vào con đường tuyệt vọng, và rồi họ đều tìm đến cái chết, chính. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T Trang | 8. - những cái vô tình đó đã đẩy các nhân vật đến những bờ vực sâu sắc của sự sống và cái chết, cái chết đó đã mang lại nhiều ý nghĩa sâu sắc trong mâu thuẫn giữa người nghệ sĩ với nhân dân, và với quyền lợi của dân tộc. - Khi Vũ Như Tô chết, Cửu trùng đài bị thiêu cháy, Đan Thiềm cũng cùng người tiễn biệt, bà đã từng thốt lên. - Hai nhân vật này đều là những con người yêu cái đẹp, luôn mong muốn giữ lại cái đẹp, và quý trọng nó, nhưng rồi để thực hiện mục đích của cái đẹp họ lại quên đi nhân dân, để nhân dân phải chịu những cực khổ, hai người này đã được người đọc cảm thông, bởi họ đều phải chịu những tấn bi kịch nghiệt ngã, họ phải chịu đựng những đau đớn, và nghiệt ngã từ cuộc sống, phải chịu những bi kịch.. - Chính tài năng và cách xây dựng tình huống kịch độc đáo đã để lại cho tác phẩm nhiều tiếng vang lớn cho cuộc sống và trên thi đàn văn học của dân tộc.. - W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc 1 Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông minh, nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.. - Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.