- PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHIÊN CỨU CHO HỌC SINH BẰNG DẠY HỌC THEO DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC SINH HỌC 10,. - CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC (BỘ MÔN SINH HỌC). - Những nghiên cứu có liên quan đến đề tài. - Nghiên cứu khoa học. - Quan hệ giữa học tập và nghiên cứu. - Năng lực nghiên cứu cần có ở học sinh. - Dạy học theo dự án. - Phương pháp xác định thực trạng dạy học theo dự án nhằm phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh hiện nay ở trường THPT. - PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHIÊN CỨU CHO HỌC SINH BẰNG DẠY HỌC THEO DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC SINH HỌC 10………31. - Cấu trúc nội dung của chương trình Sinh học 10. - Một số nội dung trong chương trình Sinh học 10 cần áp dụng dạy học theo dự án. - Thiết kế một số dự án để dạy học Sinh học 10. - 2.2.1 Cơ sở thiết kế dự án trong môn học. - Tổ chức dạy học theo dự án nhằm phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh. - Nguyên tắc dạy học dự án. - Quy trình tổ chức dạy học theo dự án. - Các biện pháp thực hiện trong mỗi bước của quy trình tổ chức dạy học theo dự án. - Thiết kế một số bài soạn có sử dụng dạy học theo dự án. - Đánh giá năng lực nghiên cứu. - Các năng lực nghiên cứu học tập theo dự án đã hình thành. - Hiệu quả của dạy học dự án Sinh học 10 THPT. - Kết quả điều tra nhận thức của GV về dạy học theo dự án. - Kết quả điều tra về sử dụng dạy học theo dự án. - Kết quả điều tra về nhận thức của HS về học tập theo dự án. - Kết quả điều tra thực trạng về năng lực nghiên cứu của học sinh. - Kết quả đánh giá các dự án đã thiết kế của GV. - Bảng 3.8: Kết quả điều tra sau khi học tập dạy học dựa án Sinh học 10 THPT. - 1.1.Xuất phát từ yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học ở các trường phổ thông.. - Phương pháp dạy học định hướng năng lực nghiên cứu của người học được chú ý thực hiện giúp cho người học có khả năng học tập được suốt đời. - Hiện nay, trong kỉ nguyên bùng nổ thông tin thì xu hướng dạy học cung cấp nội dung cho người học trở nên lỗi thời. - Vì vậy, phương pháp dạy học cần phải đổi mới mạnh mẽ theo hướng hiện đại. - Để làm tốt vai trò, nhiệm vụ của người thầy thì việc lựa chọn phương pháp dạy học định hướng phát triển năng lực của người học trong đó có năng lực nghiên cứu là rất quan trọng.. - Xuất phát từ vai trò của dạy học theo dự án.. - Dạy học dự án là một hình thức dạy học có đặc trưng định hướng vào người học, định hướng hoạt động dạy học theo quan điểm tích hợp. - Dạy học dự án gắn liền lý thuyết với thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội, giúp người học nâng cao năng lực làm việc tự lực, năng lực sáng tạo, năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp, rèn luyện thái độ và kĩ năng làm việc nhóm.. - Xuất phát từ thực trạng áp dụng dạy học theo dự án trong dạy học Sinh học 10 hiện nay.. - Hiện nay trong nhà trường THPT việc đổi mới phương pháp dạy học vẫn gặp nhiều khó khăn. - Với những phương pháp dạy học truyền thống hiện nay thì nhiều giáo viên chỉ chú trọng đến việc truyền thụ kiến thức cho học sinh, còn việc hình. - Bên cạnh đó, trong dạy học bộ môn Sinh học, cách dạy học của một bộ phận giáo viên hiện nay còn thiên về lý thuyết, ít liên hệ với thực tế. - Do đó, việc hình thành và phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh thông qua sử dụng các phương pháp dạy học tích cực là một nhiệm vụ quan trọng cần giải quyết của GV và HS trong quá trình dạy, học.. - Phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh bằng dạy học theo dự án trong dạy học Sinh học 10, Trung học phổ thông. - Mục đích nghiên cứu. - Xác định được quy trình thiết kế và sử dụng dự án trong dạy học Sinh học 10 nhằm phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh.. - Nhiệm vụ nghiên cứu. - Nghiên cứu cơ sở lý luận về dạy học theo dự án, năng lực và năng lực nghiên cứu.. - Xác định thực trạng áp dụng dạy học theo dự án trong dạy học Sinh học 10 hiện nay.. - Phân tích cấu trúc nội dung Sinh học 10 THPT làm cơ sở cho việc áp dụng dạy học dự án trong dạy học Sinh học 10.. - Xây dựng quy trình thiết kế dự án.. - Xây dựng quy trình sử dụng dự án nhằm phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh trong dạy học Sinh học 10.. - Thiết kế một số giáo án có sử dụng dạy học theo dự án nhằm phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh.. - Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu. - Đối tượng: Quy trình thiết kế và sử dụng dự án trong dạy học Sinh học 10 nhằm phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh.. - Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học Sinh học 10 – THPT 5. - Vấn đề nghiên cứu. - Dạy học theo dự án được sử dụng trong dạy học Sinh học 10 để phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh.. - Năng lực nghiên cứu của học sinh được phát triển nếu áp dụng dạy học theo dự án như nghiên cứu một đề tài khoa học phù hợp với nội dung và trình độ học sinh.. - Chúng tôi chỉ tập trung áp dụng dạy học theo dự án trong dạy học phần Sinh học tế bào và Sinh học vi sinh vật - Sinh học 10, THPT.. - Xác định cơ sở lý luận của vận dụng dạy học theo dự án trong dạy học Sinh học 10.. - Kết quả nghiên cứu có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo và ứng dụng trong dạy học Sinh học 10 và mở rộng ra các phần khác.. - Phƣơng pháp nghiên cứu. - Luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:. - Nghiên cứu lí thuyết. - Phương pháp điều tra. - Sử dụng phiếu điều tra để tìm hiểu thực trạng dạy, học theo dự án trong dạy học Sinh học 10 hiện nay.. - Phát triển năng lực nghiên cứu cho học sinh bằng dạy học theo dự án trong dạy học Sinh học 10, Trung học phổ thông.. - Khái niệm dự án được sử dụng phổ biến trong thực tiễn sản xuất, kinh tế - xã hội và đã đi vào lĩnh vực giáo dục, đào tạo không chỉ với ý nghĩa là các dự án phát triển giáo dục mà còn được sử dụng như một PPDH. - W.Kilpatrich) đã xây dựng lý luận cho dạy học dự án. - Các tác giả này cho rằng mọi dự án phải có xu hướng trở thành dự án của cuộc sống và đều phải mang đến chuyển biến cho cuộc sống của HS. - Với những quan điểm này ông đã tiến hành những thử nghiệm đầu tiên cho việc dạy theo dự án ở trường Đại học bang Chicago nước Mĩ và John Dewey đã rút ra nhận định chắc chắn rằng: “Tất cả HS, để học tập phải tích cực và làm ra một cái gì đó. - Cũng vào thời điểm này ở Bắc Mỹ, ở Châu Âu DHDA đã tạo nên một chuyển động xã hội- giáo dục với thay đổi mạnh mẽ trong dạy học nhà trường được thể hiện qua sự thay đổi phương pháp học tập với sự tham gia một cách có ý thức nhất, tích cực nhất của học sinh vào việc tiếp thu tri thức.. - Ngày nay, DHDA ngày càng được phát triển hơn với một định hướng quan trọng là sử dụng nó như một phương pháp dạy học tich cực nhằm phát triển năng lực học tập của HS, đặc biệt là năng lực nghiên cứu.. - Để đảm bảo được điều đó, nhất định phải thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp dạy học theo lối “truyền thụ một chiều” sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất . - Để chuẩn bị quá trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông sau 2015, cần thiết phải đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, trong đó có DHDA.. - Nguyễn Thị Diệu Thảo có bài viết: “Dạy học dự án- một phương pháp có chức năng kép trong đào tạo giáo viên” [23,tr. - 17] đã tiếp cận phương pháp DHDA từ góc độ lý luận và đã nêu được vai trò của phương pháp này đối với việc nâng cao hiệu quả dạy học của GV.. - Nguyễn Thị Phương Hoa và Võ Thị Bảo Ngọc đã có bài trình bày về “Tình hình vận dụng phương pháp project trong dạy học ở trường Đại học Ngoại ngữ- Đại học Quốc gia Hà Nội” nêu lên được tình hình vận dụng phương pháp này trong dạy học ở khoa Anh - Đại học Ngoại ngữ - ĐHQG Hà Nội cũng như đề xuất một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học theo phương pháp dạy học dự án [15]. - Đỗ Hương Trà có bài viết : “Dạy học dự án và tiến trình thực hiện”. - [25] đã đưa ra cơ sở tiếp cận dự án và nêu lên tiến trình chi tiết thực hiện DHDA. - Đặc biệt, trong tài liệu Dự án Việt Bỉ “Dạy và học tích cực – Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học” đã giới thiệu rất chi tiết về DHDA, bao gồm các bước thực hiện, tiêu chí đánh giá...[5, tr. - Nguyễn Thị Hường (2012), Tổ chức dạy học theo dự án phần sinh thái học sinh học lớp 12 – THPT. - Luận văn thạc sỹ, Đại học Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội đã nói đến phương pháp DHDA và tổ chức dạy học bằng phương pháp này cho phần Sinh thái học (Sinh học 12).[18]. - Nguyễn Hồng Nhung (2013), Phát triển năng lực học tập cho học sinh bằng sử dụng dạy học dự án trong dạy học phần ba Sinh học VSV - Sinh học 10, THPT. - Luận văn thạc sỹ, Đại học Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội đã nói đến phương pháp tổ chức dạy học theo dự án để phát triển năng lực cho học sinh.[20]. - Lê văn Sóng ( 2013), Vận dụng dạy học dự án vào dạy học chương III phần Sinh học Vi sinh vật - Sinh học 10 THPT. - Đại học Sư phạm Hà Nội đã nói đến phương pháp DHDA và vận dụng dạy học dự án vào chương III Vi sinh vật - sinh học 10 THPT.[30]. - Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Đổi mới dạy học và kiểm tra đánh giá theo hướng hình thành phát triển năng lực học sinh. - Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án Việt Bỉ (2010), Dạy và học tích cực – Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học. - Đinh Quang Báo, Nguyễn Đức Thành (2001), Lý luận dạy học sinh học (phần đại cương. - Dự án đào tạo giáo viên Trung học cơ sở, khoản vay 1781 – Vie (SF), Hà Nội.. - Nguyễn Văn Cƣờng, Bern Meir (2010), Một số vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học phổ thông. - Dự án phát triển giáo dục THPT.. - Vũ Cao Đàm (1997), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học. - Nguyễn Thị Phƣơng Hoa – Võ Thị Bảo Ngọc (2004), “Tình hình vận dụng phương pháp project trong dạy học ở trường Đại học Ngoại ngữ- Đại học Quốc gia Hà Nội”. - Nguyễn Thị Hƣờng (2012), Tổ chức dạy học theo dự án phần sinh thái học sinh học lớp 12 – THPT. - Nguyễn Thi Hồng Nhung (2013), Phát triển năng lực học tập cho học sinh bằng sử dụng dạy học dự án trong dạy học phần ba sinh học VSV - Sinh học 10 - THPT. - Nguyễn Thị Diệu Thảo (2003), Vận dụng dạy học theo dự án nhằm cải tiến việc thực hiện niên luận, khóa luận của sinh viên ngành KTGD. - Nguyễn Thị Diệu Thảo – Nguyễn Văn Cƣờng (2004), “Dạy học theo dự án- một phương pháp có chức năng kép trong đào tạo giáo viên”, Tạp chí giáo dục (80), tr. - Đỗ Hƣơng Trà (2007), “Dạy học dự án và tiến trình thực hiện”, Tạp chí giáo dục (157), tr. - Trần Khánh Đức – Trịnh Văn Minh ( 2013), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học giáo dục. - Lê Văn Sóng (2013), Vận dụng dạy học dự án vào dạy học chương III phần Sinh học Vi sinh vật - Sinh học 10 THPT