- www.thuvienhoclieu.com www.thuvienhoclieu.com KINH NGHIỆM GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ TRONG VIỆC GIẢNG DẠY ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN VIỆT NAM Ở LỚP 12.. - Giáo dục tư tưởng chính trị trong việc giảng dạy nói chung và giảng dạy môn địa lý nói riêng là hết sức quan trọng. - Vì vậy, giảng dạy địa lí nói chung và địa lí lớp 12 nói riêng nhất là địa lí tự nhiên Việt Nam không thể không giáo dục thái độ, tư tưởng chính trị cho học sinh. - THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ: Giáo dục tư tưởng, chính trị trong dạy học môn địa lí cho đến nay ,không giáo viên nào là không thấy sự cần thiết và khả năng giáo dục tư tưởng chính trị cho học sinh qua môn địa lý tự nhiên Việt Nam . - Nhiều giáo viên đã cố gắng làm cho bài địa lý của mình có tính giáo dục và đã được một số kêt quả mà rỏ rệt nhất là làm cho học sinh thấy được đất nước ta giàu và đẹp. - Tuy vậy qua việc tham gia dự giờ thăm lớp một số giáo viên cũng như việc kiểm tra giáo án giảng dạy của giáo viên tại nhà trường cũng như trao đổi kinh nghiệm một số giáo viên ở trường bạn tôi nhận thấy: Việc giáo dục tư tưởng chính trị còn mốt số hạn chế. - Vì vậy , từ thực tế và kinh nghiệm giảng dạy của bản thân đã làm bước đầu khẳng định một số vấn đề trong việc giáo dục tư tưởng qua việc giảng dạy địa lý tự nhiên Việt Nam nhằm tăng cường một bước tính giáo dục của bộ môn , nâng cao chất lương giảng dạy và học tập môn địa lý. - Từ thực trạng đó bản thân đã không ngừng học hỏi và từ thực tế giảng dạy đưa ra những "kinh nghiệp giáo dục tư tưởng chính trị trong việc giảng dạy địa lí tự nhiên Việt Nam ở lớp 12.". - Giáo dục tư tưởng chính trị trong việc giảng dạy địa lí nói chung và địa lí tự nhiên Việt Nam ở lớp 12 nói riêng là một trong ba mục tiêu cần đạt được khi giảng dạy ở môn địa lí . - Bằng kinh nghiệm thực tế giảng dạy của bản thân xin trình bày những kinh nghiệm giáo dục tư tưởng chính trị trọng việc giảng dạy địa lí tự nhiên Việt Nam thông qua các bài và bài 15. - Những yêu cầu của việc giáo dục tư tưởng chính trị địa lí tự nhiên Việt Nam.. - Những nội dung và biện pháp giáo dục tư tưởng chính trị thông qua môn địa lý tự nhiên Việt Nam.. - Một số điều kiện quyết định sự thành công trong công việc giáo dục tư tưởng chính trị qua môn địa lí tự nhiên Việt Nam ở lớp 12. - Việc xác đinh yêu cầu giáo dục tư tưởng chính trị phải xuất phát từ nhiệm vụ và mục tiêu của nhà trường là đào tạo con người mới phục vụ cho sự nghiệp cách mạng và từ đặc điểm nội dung của môn học Con người mà nhà trường ta ngày nay đào tạo là con người mới xã hội chủ nghĩa. - Và hiện nay cả nước ta sau khi thắng lợi giặc Mỹ xâm lược . - Chính những điều kiện tự nhiên đó đã được khối ốc thông minh sáng tạo và những bàn tay cần cù của nhân dân lao động nước ta xây dựng thành “non sông gấm vóc. - III/ CƠ SỞ THỰC TIỄN: Việc giáo dục tư tưởng chính trị thông qua môn địa lý đã được nhiều giáo viên chú ý và thấy rõ yêu cầu phải giáo dục tư tưởng chính trị là điều hết sức quan trọng và cũng đã biết những được những nội dung và biệt pháp cần thiết phải vận dụng và đã có nhiều cố gắng thể hiện trong giờ lên lớp. - Một số giáo viên có chú ý đến việc hình thành thái độ tư tưởng chính trị cho học sinh nhưng chưa xác định được phương pháp phù hợp, chưa xác định được nội dung cần giáo dục thái độ tư tưởng, một số giáo viên không nắm rõ đường lối quan điểm của Đảng và thực tế của đất nước. - Qua trao đổi với một số giáo viên giảng dạy môn địa lý về những nội dung liên qua dến vấn đề giáo dục thái độ tư tưởng, chính trị cho học sinh thông qua bộ môn địa lý tự nhiên Việt Nam thì kết quả như sau: Câu hỏi. - Không quan trọng -Vai trò giáo dục thái độ tư tưởng chính trị thông qua môn địa lý tự nhiên Việt Nam.. - Không xác định được PP -Phương pháp giáo dục thái độ tư tưởng chính trị cho học sinh thông qua môn địa lý tự nhiên Việt Nam.. - Xác định kiến thức giáo dục tư tưởng chính trị ở từng chương từng bài. - Giáo viên cần phải nắm vững đặt trưng của bộ môn địa lý tự nhiên Việt Nam lớp 12, đảm bảo chức năng cơ bản của bộ môn và tiến hành giáo dục tư tưởng chính trị trên cơ sở kiến thức cơ bản chính xác của từng chương, từng bài.. - Phải khéo léo vận dụng một số phương pháp để nâng cao tác dụng giáo dục tư tưởng chính trị qua bộ môn.. - NHỮNG NỘI DUNG CỤ THỂ CẦN GIÁO DỤC. - GIÁO DỤC LÒNG YÊU NƯỚC YÊU CHỦ NGHĨA XÃ HÔI: Giáo dục cho học sinh cho học sinh lòng yêu nước qua địa lý tự nhiên Việt Nam là làm cho cac em co lòng tự hào về sự giàu đẹp của đất nước . - “Nước ta ở về xứ nóng khí hậu tốt,. - Lòng yêu nước gắn liền với lòng căm thù giặc ngoại xâm và giai cấp thống trị tay sai đã vơ vết tài nguyên, khai thác bừa bãi, phá hoại môi trường tự nhiên của nước ta để làm giàu riêng cho chúng. - Lòng yêu nước gắn liền với lòng yêu chủ nghĩa xã hội , chủ nghĩa xã hội với bản chất tốt đẹp và mục đích cao cả của nó là xây dựng đất nước giàu mạnh, làm cho nhân dân ấm no hạnh phúc, chỉ có dưới chế độ xã hội chủ nghĩa thì những điều kiện tài nguyên thiên nhiên của nước ta mới được đánh giá đầy đủ, mới được khai thác có kế hoạch, mới được bảo vệ và phát triển một cách tích cực nhất . - Giáo dục lòng yêu nước yêu chủ nghĩa xã hội còn găn liền với giáo dục tinh thần quốc tế vô sản công cuộc bảo vệ đất nước ta đặt biệt là đại thắng mua xuân 1975 không chỉ giành đọc lập cho đất nước mà còn bảo vệ tiền đồn của hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Nam châu á. - Mặt khác, trong công cuộc khai thác đã sử dụng các điều kiện tự nhiên để tiến hành công nghiêp xã hội chủ nghĩa trên đất nước ta đã mọc lên những công trình kinh tế và văn hóa tượng trưng cho tinh thần đoàn kêt tương trợ giữa các nước anh em, giữa các nước trên thế giới với nước ta.. - 2/GIÁO DỤC Ý THỨC TRÁCH NHIỆM XAY DỰNG VÀ BẢO VỆ TỔ QUỐC. - TRÊN CỞ SỞ GIÁO DỤC LÒNG YÊU NƯỚC , YÊU CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ TỪ NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH, CẦN VÀ CÓ THỂ GIÁO DỤC CHO HỌC SINH Ý THỨC TRÁCH NHIỆM XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC. - Phải giáo dục thiên nhiên tinh thần tích cực tham gia lao động, cải tạo thiên nhiên, đẩy mạnh sản xuất phát triển kinh tế. - Giáo dục ý thức xây dựng đất nước, xây dựng chủ nghiã xã hội phải đi đôi với giáo dục ý thức bảo vệ đất nước, bảo vệ sự toàn vẹn của lãnh thổ từ biên giới đến hải đảo, bảo vệ các tài nguyên thiên nhiên, đập tan mọi âm mưu và hành động của bọn đế quốc hòng xâm lấn đất nước ta, cướp đoạt tài nguyên thiên nhiên nước ta. - Cũng cần giáo dục ý thức bảo vệ thiên nhiên cho học sinh . - Những yêu cầu giáo dục tư tưởng chính trị trên đây là không những đòi hỏi của sự nghiệp cách mạng nước ta hiên nay mà còn là nội dung tất yếu của các bài đia lý tự nhiên Việt Nam . - Tất nhiên kêt hợp được với yêu cầu giáo dục tư tưởng chính trị đó với nội dung bài giảng một cách tự nhiên, nhuần nhuyễn và sâu sắc nhiều hay ít là phụ thuộc rất nhiều vào trình độ tư tưởng , khả năng chuyên môn và kinh nghiệm sư phạm của mỗi giáo viên.. - NHỮNG NỘI DUNG VÀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ TRONG MÔN ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN VIỆT NAM.. - 1 Trên cơ sở phân tích một cách khoa học những đặc điểm tính chất của các sự vật và hiện tượng địa lý tự nhiên của nước ta , chỉ ra cho học sinh thấy hêt những thuận lợi đối với đời sống sản xuất của nhân dân ta . - Những thuận lơị về hoàn cảnh địa lý nước ta tạo ra cho ta những khả năng và triển vọng rất tốt đẹp trong công cuộc xây dựng và phất triển kinh tế. - Những thuận lợi đó có nhiều mặt giáo viên phải khai thác giáo dục cho học sinh. - +Địa hình nước ta rât đa dạng;. - Tài nguyên khoáng sản nước ta tuy còn thăm dò nhưng có rất nhiều triển vọng . - Hiện nay có hơn trên 50 loại khoáng sản có giá trị cao, đặc biệt là ta đã phát hiện ra dầu mỏ có nhiều nơi trên đất nước ta . - Mùa lạnh ở miền Bắc và khí hậu ở miền núi còn cho ta có thể trồng 1 số cây cận nhiệt đới và ôn đới , nhất là các loại rau , hoa , cây thuốc làm cho cây trông nước ta phong phú đa dạng. - Mật độ năng lực thủy điện nước ta rất cao, bình quân trên một km2 có thể khai thác 90 kw . - Các loại đất khác nhau là cơ sở cho ta có thể quy vùng sản xuất để khai thác hợp lý về tưng loại .Nước ta có một diện tích rừng và đất rừng rất rộng lớn , trong đó rừng cây chiếm 10,4 triêu ha . - Như vậy nguồn tài nguyên rừng của đất nước ta vô cùng phong phú và đa dạng là tiềm năng để phát triển nền kinh tế nước nhà. - Tóm lại thông qua những chương mục của địa lý tự nhiên, phải làm cho học sinh thấy đất nước ta giàu. - Đất nước ta có nhiều khả năng thuận lợi để xây dựng một nền kinh tế phát triển toàn diện, phong phú và giàu manh . - Thiên nhiên nước ta tuy có nhiều thuận lợi nhưng không phải là không có những khó khăn . - Nếu chỉ ca tụng một mặt thuận lợi thì không có tính khách quan, thiếu khoa học và giáo dục tư tưởng như vậy cũng phiến diện một chiều. - Điều kiện tự nhiên nước ta cũng không ít những khó khăn trở ngại những mặt tiêu cực đối với công cuộc xây dựng đất nước như. - +Khí hậu nước ta có những đặc điểm không thuận lợi cho ta . - Phá rừng đã gây ra sự xói mòn mãnh liệt nhất là nước ta thường xuyên có mưa rào. - Cũng cần vạch trần tội ác của thực dân pháp và đế quốc Mỹ trước kia đã khai thác một cách bừa bãi để vơ vét tài nguyên thiên nhiên của nước ta và phá hoại các tài nguyên đó vì chiến tranh xâm lược của chúng. - Nêu bật lên những cảnh đẹp thiên nhiên của nước ta và những di tích lịch sử gắn liền với cảnh vật thiên nhiên. - Sự kết hợp giữa "non và nước" của thiên nhiên nước ta , đâu đâu cũng tạo nên những bức tranh thiên nhiên tráng lệ . - Cảnh đẹp của nước ta rất nhiều , tạo khả năng phát triển một ngành kinh tế đầy triển vọng đó là ngành công nghiệp du lịch . - Đặc điểm của thiên nhiên nước ta là rất gắn bó với công cuộc chống ngoại xâm của nước ta . - Trãi qua một quá trình hàng ngàn năm chiến đấu bảo vệ nền độc lập của dân tộc, có thể nói đâu đâu trên đất nước ta cũng có những dấu ấn về những kỳ tích anh hùng chóng giặc ngoại xâm của dân tộc . - Bộ mặt của đất nước ta ngày nay từ cách đồng cò bay thẳng cánh , đến những rừng cọ đồi chè bát ngát , đến những dòng kênh ngang dọc đều là kết quả của công sức của nhân dân ta. - Ngày nay sau khi đánh thắng giặc Mỹ xâm lược , nước ta ta hoàn toàn độc lập và thống nhất , cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, càng mở ra những triển vọng rất to lớn cho cong cuộc cải tạo và khai thác các điều kiện tự nhiên của nước ta. - 5.Từ những bài học địa lý , liên hệ đến những nhiệm vụ trước mắt của nhân dân ta trong công cuộc xây dựng đất nước , đưa nước ta lên chủ nghĩa xã hội. - Mặt khác là căn cứ vào những điều kiện cụ thể của nước ta trong đó điều kiện địa lý có một vị trí rất quan trọng. - Trên cơ sở những bài dạy về địa lý tự nhiên Việt Nam , giáo viên phải chỉ ra tính tất yếu của các chủ trương của Đảng và nhà nước ta mà nhân dân ta đang ra sức thực hiện trên mọi lĩnh vực, làm cho học sinh tin tưởng vào tính đúng đắn của những chủ trương đó, thấy trách nhiệm và quyết tâm góp sức mình biến những chủ trương đó thành hiện thực . - Từ bài dạy về khoáng sản phải nêu được yêu cầu cấp thiết , phải thăm dò và đánh giá các nguồn "của chìm" của nước ta để phục vụ cho công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa . - Chúng ta sẽ xây dựng một nền công nghiệp tương đối hoàn chỉnh trong đó ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý là chúng ta tính đến các nguồn tài nguyên khoáng sản của nước ta. - Trong việc liên hệ này phải rất chú ý đến những chủ trương bảo vệ thiên nhiên mà nhà nước ta đã đề ra như trồng cây gây rừng , ban bố luật săn bắn , luật bảo vệ rừng , luật bảo vệ các cảnh đẹp. - III / MỘT SỐ ĐIỀU KIỆN QUYẾT ĐÍNH SỰ THÀNH CÔNG TRONG CÔNG TÁC GIÁO DỤC TỬ TƯỞNG CHÍNH TRỊ QUA MÔN ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN VIỆT NAM Ở LỚP 12.. - Nhiều giáo viên đã thấy rõ yêu cầu giáo dục tư tưởng chính trị cho học sinh qua môn địa lý tự nhiên nói chung và địa lý tự nhiên Việt Nam ở lớp 12 nói riêng, cũng đã biết được nội dung và biện pháp cần thiết phải vận dụng và cũng có nhiều cố gắng thể hiện trong nhiều giờ lên lớp. - Đó là vì kết quả giáo dục tư tưởng chính trị qua môn địa lý tự nhiên tùy thuộc vào một số điều kiện nhất định . - 1/ Giáo viên phải nắm vững đặc trưng của bộ môn địa lý tự nhiên Việt Nam, đảm bảo chức nắng cơ bản của bộ môn và tiến hành giáo dục tư tưởng chính trị trên cơ sở kiến thức ơ bản chính xác của từng chương từng bài. - Môn địa lý tự nhiên Việt Nam ở lớp 12 có chức năng cơ bản là: cung cấp cho học sinh các kiến thức cơ bản chính xác , có hệ thống về đặc điểm tự nhiên của nước ta , nắm vững được những quá trình phát sinh phát triển và sự phân bổ của các điều kiện đó trên lãnh thổ nước ta . - Giáo dục tư tưởng chính trị phải trên cơ sở bảo đảm dạy tốt những kiến thức khoa học đó , không vì giáo dục tư tưởng mà dạy qua loa phần kiến thức hoặc không tôn trọng tính khách quan khoa học của kiến thức , không vì giáo dục tư tưởng mà đi lan man lạc trọng tâm của bài . - Cũng như khi liên hệ đến những chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước ta ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý , phát triển nông nghiệp toàn diện , xây dựng các vùng kinh tế mới , khoanh vùng lại quy hoạch sản xuất. - trên cơ sở kiến thức khoa học từ kiến thức khoa học đó mà đặt vấn đề giáo dục tư tưởng chính trị cho sát , cho trúng. - 2.Phải khéo léo vận dụng một số phương pháp để nâng cao tác dụng giáo dục tư tưởng chính trị qua bộ môn. - Cũng như truyền thụ kiến thức , khi giáo dục tư tưởng phải chọn nhũng phương pháp thích hợp nhất , có tác dụng tốt nhất , Có những phương pháp sau đây cần khéo léo vận dụng để nâng cao tác dụng giáo dục. - Dùng tranh ảnh là việc thường làm của giáo viên địa lý , nhưng phải chọ tranh ảnh như thế nào thì mới có tác dụng giáo dục mới sâu sắc . - b/Phương pháp cụ thể hóa bằng tư liệu số liệu : Nếu nói chung chung thì tác dụng của giáo dục sẽ không sâu sắc và không có tính thuyết phục . - Ví dụ : Để dẫn chứng cho tính chất phong phú của rừng nhiệt đới của nước ta có thể sử dụng những tư liệu về rừng Cúc Phương với những loài động vật thực vật phong phú và đặc sắc của nó . - Ví dụ để khẳng định khả năng dầu mỏ và khí đốt của nước ta có thể trích dẫn câu của đồng chí Lê Duẫn. - Muốn giáo dục tư tưởng tư tưởng cho học sinh giáo viên phải là người có tư tưởng giác ngộ cách mạng. - Giáo viên phải thường xuyên theo dõi , nghiên cứu , học tập để nắm vững đường lối chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước ta nhất là những vấn đề liên quan đến công cuộc cải tạo và sử dụng thiên nhiên, phát triển kinh tế. - Giáo dục tư tưởng chính trị trong việc giảng dạy địa lý tự nhiên Việt Nam ở lớp 12 là một trong những mục tiêu cần đạt được của chương trình giáo dục, đã được nhiều giáo viên đã chú ý và thấy sự cần thiết, khả năng giáo dục tư tưởng chính trị cho học sinh qua môn địa lý tự nhiên Việt Nam. - Tuy nhiên việc giáo dục còn nhiều hạn chế, hời hợt chưa có tính giáo dục, hoặc phương pháp còn đơn điệu, gò bó. - Kết quả đó cũng cho thấy sự thành công của đề kinh nghiệm này trong công tác giáo dục tư tưởng chính trị trong việc giảng dạy địa lý tự nhiên lớp 12.. - PHẦN III: KẾT LUẬN Giáo dục tư tưởng chính trị nói chung, giáo dục chính trị tư tưởng thông qua môn địa lý tự nhiên Việt Nam nói riêng là hết sức quan trọng nhất là trong giai đoạn hiện nay khi mà đất nước đang trong thời kì hội nhập, mở cửa sâu rộng, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang diễn ra một cách nhanh chóng thì công tác giáo dục tư tưởng chính trị ngày càng coi trọng. - Trong những buổi sinh hoạt nhóm địa lý chúng tôi kinh nghiệm này cũng đã được chia sẽ với tất cả các đồng nghiệp trong tổ và đã được ứng dụng khá thành công, những thiếu sót trước đây đã được các đồng nghiệp khắc phục, đồng thời các giáo viên thấy được tầm quan trọng của công tác giáo dục tư tưởng chính trị . - Nắm bắt yêu cầu giáo dục tư tưởng chính trị qua việc giảng dạy địa lý tự nhiên Việt Nam.. - Nắm được những nội dung và biện pháp giáo dục tư tưởng chính trị trong môn địa lý tự nhiên Việt Nam qua từng bài từng chương.. - Nói cho cùng thì việc giáo dục tư tưởng chính trị trong giảng dạy địa lý tự nhiên Việt Nam lớp 12 thành công nhiều hay ít , mấu chốt quyết định là ở người giáo viên . - Khác với bất cứ lĩnh vực nào khác , trong lĩnh vực giáo dục tư tưởng chính trị, việc vân dụng kinh nghiệm không phải là lặp lại đơn thuần những việc mà người khác đã làm , mà phải thật sự có sự tiếp thu nhuần nhuyễn. - nhà xuất bản giáo dục - Thiết kế bài giảng địa lý 12 tập 1- Vũ quốc Lịch - Nhà xuất bản Hà Nội. - Những nội dung cụ thể cần giáo dục trang 4 II. - Những nội dung và biện pháp giáo dục tư tưởng. - chính trị trong môn địa lý tự nhiên việt nam. - công tác giáo dục tử tưởng chính trị qua môn địa lý tự