- Một số biện pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh. - Môn tiếng Việt ở trường Tiểu học có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh - năng lực hoạt động ngôn ngữ được thể hiện trong 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng là 4 kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết.. - Vì nó đảm nhiệm việc hình thành và phát triển cho học sinh kỹ năng đọc, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học sinh ở bậc tiểu học.. - Học sinh của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. - Kết quả học đọc của các em chưa đáp ứng được yêu cầu của việc hình thành kĩ năng đọc. - Giáo viên tiểu học vẫn còn lúng túng khi dạy tập đọc: Cần đọc bài tập đọc với giọng như thế nào, làm thế nào để chữa lỗi cho học sinh khi phát âm, làm thế nào để các em phát âm chuẩn, để từ đó giúp các em đọc hay hơn diễn cảm hơn, làm tiền đề để các em hiểu văn bản được đọc, để cho những gì đọc được tác động chính vào cuộc sống của các em.. - Vì vậy, tôi đã chọn sáng kiến "Một số biện pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh lớp 1 ".. - Giúp học sinh lớp 1 có kĩ năng đọc và phát âm chuẩn.. - Là học sinh lớp 1 điểm trường thôn. - Quan sát, tìm hiểu, phân tích thái độ hành động của học sinh giáo viên tiếp thu ý kiến của cấp trên.. - Đầu tiên trẻ phải học đọc, sau đó các em phải đọc để học. - Chính vì vậy, trường tiểu học có nhiệm vụ dạy đọc cho học sinh một cách có kế hoạch và có hệ thống. - Đó là hình thành và phát triển năng lực đọc cho học sinh.. - Thông qua việc dạy đọc phải làm cho học sinh thích đọc và thấy rằng khả năng đọc là có ích lợi cho các em trong cả cuộc đời. - Phải làm cho học sinh thấy đó là một trong những con đường đặc biệt để tạo cho mình một cuộc sống trí tuệ. - Dạy đọc không chỉ giáo dục tư tưởng đạo đức mà còn giáo dục tính cách, thị hiếu thẩm mỹ cho học sinh. - Muốn đọc đúng, đọc diễn cảm thì trước hết giáo viên cần luyện phát âm đúng cho học sinh tiểu học. - Muốn như vậy, chúng ta cần luyện cho học sinh phát âm chuẩn, đọc đúng đọc hay.. - Phát âm chuẩn sẽ được nhiều cái lợi trước hết nó giúp học sinh viết đúng chính tả sau đó còn giúp học sinh phát âm dễ dàng hơn khi học ngoại ngữ và học các môn học khác.. - Dựa vào tâm lý của ngưòi bản ngữ, chúng ta có thể chia các trường hợp phát âm lệch chuẩn chữ viết thành hai nhóm: Nhóm lỗi phát âm và nhóm biến thể phươmg ngữ. - Còn nhìn chung, học sinh tiểu học hay mắc lỗi đọc thiếu âm đệm.. - đọc Ha huệ, phát âm lẫn giữa các thanh. - Vậy nhiệm vụ của người giáo viên khi thực hiện đổi mới phương pháp dạy phân môn tập đọc, cụ thể là rèn phát âm chuẩn cho học sinh Tiểu học là gì?. - Qua đó thấy được những tồn tại trong giảng dạy phân môn tập đọc về việc rèn phát âm chuẩn cho học sinh.. - Nâng cao chất lượng phát âm chuẩn cho học sinh.. - Đưa ra một số phương pháp giúp học sinh phát âm đúng. - Để có cơ hội trao đổi học hỏi về đổi mới phương pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh.. - Việc đổi mới phương pháp dạy học ở tất cả các môn học là rất cần thiết bởi vì nó nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. - Song đề tài này chỉ thưc hiện nghiên cứu trong phạm vi đổi mới phương pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh.. - Những nhiệm vụ của người giáo viên khi thực hiện rèn phát âm cho học sinh.. - Muốn học sinh phát âm đúng thì mỗi giáo viên khi luyện phát âm phải có sự vận dụng mềm, trong phần luyện tập có chia ra nội dung bắt buộc và nội dung lựa. - Giáo viên sẽ lựa chọn chuẩn phát âm nào gần nhất với giọng địa phương của mình đối chiếu với cách phát âm tự nhiên theo phương ngữ của mình còn những điểm nào sai lạc.. - Trước hết giáo viên phải tự chữa lỗi cho mình rồi xây dựng kế hoạch chữa lỗi phát âm cho học sinh trong giờ tập đọc và cả giờ học khác.. - Thái độ sư phạm đúng đắn của người giáo viên là sự hướng dẫn tận tình, đặc biệt là động viên tinh thần thương yêu giúp đỡ học sinh để các em có hứng thú rèn phát âm đúng. - Mặt khác, vốn sống, vốn hiểu biết sâu rộng và khả năng ứng đối nhanh nhạy, thông minh của giáo viên và chọn phương pháp sửa phát âm sai cho học sinh sao cho mới mẻ phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến sự thành bại của việc rèn kỹ năng nói sao cho chuẩn.. - Mục tiêu của việc rèn phát âm chuẩn cho học sinh là các em phải đọc trơn, đọc thành thạo, đọc đúng rõ ràng, rành mạch, diễn cảm. - Học sinh luôn có ý thức đọc đúng đọc hay.. - Đồng thời giáo viên cũng cần tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến học sinh phát âm sai ở chỗ nào để từ đó có biện pháp sửa sai rèn đúng cho thích hợp.. - Tôi trực tiếp công tác giảng dạy tại Trường Tiểu học Minh Hòa đã nhiều năm, trong quá trình giảng dạy cũng như tiếp xúc với các em học sinh ở đây, tôi nhận thấy:. - Các em còn phát âm sai, nói ngọng rất nhiều, rồi đọc chưa diễn cảm, chưa đúng ngữ điệu đọc chưa lưu loát, trôi trảy. - Các em thường phát âm sai các phụ âm đầu như đọc lẫn lộn giữa n/ l, phát âm p (pờ) thành b (bờ), s thành x, tr ch. - Các lỗi phần vần, âm cuối các em hay mắc như: huệ phát âm thành hệ, hoa. - Sở dĩ, do các em phát âm sai như vậy, tôi thiết nghĩ là do: Địa phương nằm trong vùng có điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn. - Điều đó làm cho thời gian học và hiệu quả học tập của các em bị hạn chế ảnh hưởng không nhỏ tới kết quả học tập của các em. - Với thực trạng như vậy, tôi đã tìm hiểu, nghiên cứu để tìm ra biện pháp chữa lỗi phát âm cho học sinh nhằm khắc phục tình trạng phát âm sai trong trường nâng cao chất lượng phát âm chuẩn.. - Hơn nữa, tôi nhận thấy người giáo viên tiểu học là người thầy đầu tiên đặt nền móng trang bị cho các em ý thức về chuẩn ngôn ngữ và chuẩn văn hoá đồng thời ở trường Tiểu học có điều kiện rèn cho học sinh phát âm chuẩn, bởi trong chương trình học có phân môn học vần, Tập đọc.. - Tiếp đó, cần bồi dưỡng cho học sinh có mong muốn, có ý thức đọc đúng chính âm càng sớm càng tốt. - Giáo viên tập cho học sinh biết quan sát mặt âm thanh lời nói của người khác và của bản thân mình để điều chỉnh đọc, nói cho tốt. - Đồng thời, chúng ta cần nắm chắc các biện pháp chữa lỗi phát âm bao gồm biện pháp luyện theo mẫu, biện pháp cấu âm và biện pháp luyện âm đúng qua âm trung gian. - Tuỳ thuộc âm thanh sai lạc, tùy thuộc vào học sinh mà giáo viên lựa chọn biện pháp thích hợp. - Chữa lỗi phát âm bằng biện pháp luyện theo mẫu: Bằng phát âm mẫu của mình giáo viên đưa ra trước học sinh cách phát âm chuẩn, các từ cần luyện, yêu cầu học sinh phát âm theo.. - Chữa lỗi phát âm bằng biện pháp cấu âm: Giáo viên mô tả cấu âm của một âm nào đó rồi hướng dẫn học sinh phát âm theo.. - Sai phát âm /p/ pờ thành /b/ bờ. - Khi phát âm /b/ là âm vốn có sẽ cảm nhận được độ rung nhẹ của thanh quản và không thấy luồng hơi phát ra.. - Khi phát âm /p/ dây thanh rung mạnh và có luồng hơi từ miệng phát ra đập vào lòng bàn tay. - Sai phát âm /n/ nờ - /l/ lờ lẫn lộn: Học sinh hay phát âm lẫn giữa l/n, ch/tr, d/gi và phần lớn các em không ý thức được mình đang phát âm âm nào.. - Để chữa lỗi phát âm cho học sinh tôi phải trực quan hóa sự mô tả âm vị và hướng dẫn học sinh quan sát, tự kiểm tra xem mình đang phát âm âm nào: /n/ là một âm mũi, khi phát âm, sờ tay vào mũi sẽ thấy mũi rung, còn khi phát âm âm /l /mũi không rung. - Sau đó, ta cho học sinh luyện phát âm /l/ bằng cách bịt chặt mũi đọc la, lo, lô, lu, lư. - Khi bịt chặt mũi học sinh không thể phát âm các tiếng na, no, nô, nu, nư. - Cho học sinh luyện nói câu ''con lươn nó lượn trong lọ, ''cái lọ lộc bình nó lăn lông lốc. - Hoặc hướng dẫn học sinh khi phát âm âm /l/ thì đưa lưỡi lên phía bên trên lợi của hàm trên ngạc cứng, còn khi phát âm /n/ thì đưa đầu lưỡi vào mặt trong của hàm răng. - Để chữa lỗi này cho học sinh tôi đã làm công việc tạo mẫu luyện cho trẻ phát âm riêng từng thanh hỏi, ngã. - Phát âm các tiếng có thanh hỏi ngã cần qua các bước sau đây:. - Tập hát để giúp học sinh phát âm đúng một vài thanh: Chẳng hạn, âm vực của thanh huyền thấp hơn thanh sắc (hoặc thanh không) nên tập hát thanh sắc (hoặc thanh không) thành thanh huyền rất thuận lợi.. - Ví dụ: cho học sinh đọc đúng thanh huyền bằng cach tập cho các em câu hát ''Bé bé bằng bông, hai má hồng hồng''.. - Khi giáo viên đã nắm chắc các biện pháp chữa lỗi phát âm và đã phát âm đúng, chuẩn, rõ ràng, đọc diễn cảm rồi. - Để việc phát âm chuẩn đem lại kết quả cao thì đối với người học cũng phải tuân theo những yêu cầu nhất định. - Luôn luôn có ý thức luyện phát âm đúng, đọc chuẩn rõ ràng lưu loát rồi diễn cảm. - gồm 16 học sinh. - âm chưa chuẩn đọc ngọng, phát âm lẫn lộn giữa các âm, vần và thanh, đọc chưa lưu loát.. - Với thực trạng học sinh như vậy, tôi đã nghiên cứu kỹ các tài liệu, sách tham khảo phục vụ cho việc giảng dạy môn Tiếng việt nói chung và phân môn Tập đọc nói riêng. - Đặc biệt là phương pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh. - Nắm chắc mục tiêu của từng bài dạy và nghiên cứu kỹ bài trước khi lên lớp, nắm bắt được đặc điểm phát âm của từng học sinh. - Để chữa lỗi phát âm cho những học sinh trên, tôi đã dùng phương pháp luyện theo mẫu phân tích cấu âm và luyện phát âm đúng qua âm trung gian trong các giờ hoc âm, vần.. - Để luyện đọc đúng, chống nói ngọng, có thể cho học sinh đọc nhanh các từ, câu trong bài học âm, vần.. - Để luyện phát âm thanh điệu nên cho học sinh đọc nhiều lần dấu thanh.. - Sau đó, các em luyện nói theo nhóm, tổ dưới sự phân công của giáo viên những nội dung trên.. - Qua một thời gian kiên trì áp dụng các biện pháp trên, tôi thấy học sinh chăm chỉ, chủ động tiếp thu kiến thức, có hứng thú đọc, học sinh phát âm chuẩn, đọc rõ ràng, lưu loát, nhiều em đọc diễn cảm.. - Để đạt được kết quả trên người giáo viên phải luôn qua tâm, tận tình với học sinh. - Không những thế cần kết hợp với nhà trường, gia đình động viên các em, làm cho các em chăm chỉ tự tin và có hứng thú học tập. - Qua đó có sự tác động rất lớn tới các giáo viên còn chưa coi trọng việc rèn phát âm chuẩn cho học sinh.. - Rèn học sinh phát âm đúng qua đó đẩy mạnh được hứng thú học phân môn Tập đọc nói riêng và các môn học khác nói chung. - Từ đó, nâng cao chất lượng giáo dục, học sinh luôn phát huy được sự độc lập, tự chủ sáng tạo trong học tập . - Trong quá trình thực hiện đề tài này, bên cạnh những mặt thành công đã đạt được thì còn có những hạn chế, đó là mới chỉ tìm ra được một số biện pháp sửa những lỗi phát âm tiêu biểu mà học sinh hay mắc phải, chưa đưa ra hết các lỗi mà học sinh còn phát âm chưa chuẩn và biện pháp khắc phục các lỗi phát âm đó như thế nào?. - Để dạy phân môn Tập đọc có hiệu quả cao cụ thể là việc "Rèn cho học sinh Lớp 1 cách phát âm đúng'' đạt kết quả tốt, theo tôi mỗi giáo viên cần đảm bảo các yêu cầu sau đây:. - Biết làm mẫu bởi ta đã thống nhất với nhau rằng giáo viên không được quyền yêu cầu học sinh làm cái gì mà chính mình cũng không làm được. - Muốn học sinh đọc tốt trước hết giáo viên phải đọc tốt.. - Phải biết cách quan sát cách đọc của học sinh, biết nghe học sinh đọc nghĩa là có khả năng nhanh chóng nhận ra được những gì học sinh đọc đúng mẫu đồng thời nhanh chóng nhận ra hiệu số sai lệch giữa bài đọc của các em và bài đọc mẫu của thầy.. - Biết tái hiện lời đọc của học sinh trong thể đối chiếu với lời đọc mẫu.. - Giáo viên phải tạo điều kiện cho các em tự quan sát lời đọc của mình một cách khách quan. - ghi và phát lại lời đọc của học sinh với một thái độ chân thành. - một mong mỏi tha thiết "cô muốn giúp các em đọc được đúng, đọc hay hơn''.. - Để nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và việc rèn phát âm cho học sinh nói riêng thì cần phải phối hợp tốt giữa gia đình, nhà trường và xã hội.. - Phải thường xuyên quan tâm, chăm sóc các em cả về trí tuệ lẫn thể chất.. - Hằng ngày, nên bớt chút thời gian kèm cặp các em học tập, trang bị cho các em đầy đủ sách vở và đồ dùng học tập.. - Từ đó giúp các em thích học hơn và có ý thức phấn đấu hơn nữa.. - Thường xuyên quan tâm tới gia đình có hoàn cảnh khó khăn tạo điều kiện cho các em được đến trường học hành đầy đủ.. - Các buổi chiều tối nên mở đài phát thanh chương trình dành cho thiếu nhi, nêu gương những học sinh có ý thức vượt khó để đạt được kết quả tốt trong học tập. - Với sự học hỏi, nghiên cứu phấn đấu nỗ lực của bản thân kết hợp với sự hướng dẫn nhiệt tình và sự động viên kịp thời của ban giám hiệu Trường Tiểu học Bằng Lang, tôi đã có những thành công đáng kể trong việc chữa lỗi phát âm cho học sinh tiểu học, đặc biệt là lớp do tôi phụ trách. - Đồng thời cũng muốn giới thiệu một số kinh nghiệm trong việc rèn phát âm chuẩn cho học sinh nhằm nâng cao chất lượng rèn phát âm chuẩn cho học sinh