- Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trường Tiểu học Phần I: PHẦN MỞ ĐẦU. - Đặc biệt trong các trường phổ thông hiện nay, môn Âm nhạc đang có một vị trí đáng kể với tư cách là một môn học độc lập. - Bởi vậy, trong các trường Tiểu học, vai trò của giáo dục âm nhạc trong việc xây dựng và phát triển nhân cách cho học sinh là hết sức quan trọng.. - Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm tích cực hoá quá trình học tập của học sinh. - để thực hiện được điều này, ngoài sự nghiên cứu về phương pháp truyền giảng, phương pháp tổ chức lớp học thì giáo viên còn phải nghiên cứu sử dụng các thiết bị công nghệ thông tin, các phần mềm hỗ trợ dạy học để ứng dụng. - Với việc giáo dục bộ môn Âm nhạc trong nhà trường phổ thông cũng vậy, trong mỗi tiết học Âm nhạc giờ đây để thoát khỏi cách dạy chay hoặc có chăng là với vài thứ đồ dùng lạc hậu, tính trực quan và thẩm mĩ thấp, người giáo viên có thể khai thác và sử dụng công nghệ thông tin như một công cụ hữu ích để việc giảng dạy Âm nhạc trở nên hấp dẫn và mang tính chuyên nghiệp hơn. - Mọi thông tin, tài liệu hỗ trợ cho công việc giảng dạy Âm nhạc có thể khai thác được trên mạng Internet, các bài dạy đều có thể thiết kế trên máy tính...để trong giờ dạy người giáo viên sẽ không còn phải đưa những giáo cụ cũ mòn hay những bức tranh minh họa tĩnh lặng với tính minh họa không cao, hay những bản nhạc với chất lượng thu thanh kém cho học sinh nghe.... - Vì vậy nhằm phát huy tính tích cực của công nghệ thông tin trong việc giảng dạy môn Âm nhạc, đặc biệt là trong các tiết học Âm nhạc thưởng thức như: Giới thiệu nhạc sĩ nổi tiếng thế giới. - người giáo viên có thể thiết kế bài giảng với các phần mềm hỗ trợ trên máy tính như: PowerPoint (Phần mềm thiết kế các dạng trình chiếu), Violet 1.5, Encore 4.5 (Phần mềm chép và soạn nhạc), Internet (Mạng toàn cầu khai thác tất cả các thông tin cần có).... - Qua việc giảng dạy môn Âm nhạc nhiều năm, thực tế đã chứng minh là chất lượng các giờ học Âm nhạc có sử dụng công nghệ thông tin đều đem lại hiệu quả rất cao. - Sự hứng thú trong học tập của học sinh thể hiện rất rõ nét, người giáo viên có nhiều cơ hội để nâng cao và mở rộng lượng kiến thức cần cung cấp cho học sinh...Các dẫn chứng, minh họa chính xác và hiệu quả hơn, cuối tiết học bên cạnh việc dạy và học môn Âm nhạc thì một việc quan trọng hơn đó là học sinh cũng đã một phần nào được giáo dục về thẩm mỹ, thái độ cảm thụ và thưởng thức âm nhạc. - Đó là lí do tôi chọn chuyên đề: “Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn Âm nhạc ở trường Tiểu học. - Căn cứ vào cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của việc giảng dạy bộ môn âm nhạc có ứng dụng công nghệ thông tin trong nhà trường. - Đề ra một số biện pháp về áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy bộ môn âm nhạc.. - Tạo được sự say mê hứng thú học tập trong bộ môn Âm nhạc.. - Học sinh Tiểu học (Khối 3,4,5) Trường TH. - Học sinh Tiểu học (khối 3,4,5) 5. - Theo dõi và kiểm tra việc tiếp thu bài của học sinh ở trên lớp.. - Tri giác trẻ em lứa tuổi học sinh Tiểu học thường gắn với hoạt động cụ thể như: cầm, nắm, sờ, mó,… "Trăm nghe không bằng một thấy, trăm thấy không bằng một làm". - Trí nhớ của học sinh Tiểu học là trí nhớ trực quan tưởng tượng, sở dĩ học sinh nhớ được kiến thức bài học đều đến với các em từ 5 giác quan: Thị giác (nhìn). - Tóm lại: Qu á trình nhận thức của học sinh tiểu học rất cần đến những phương tiện trực quan sinh động, chính vì những đặc điểm đó mà sử dụng đồ dùng dạy học thông qua công nghệ thông tin đối với học sinh tiểu học là rất thích hợp và cần thiết.. - -Tổng số học sinh : 238 em. - -Tổng số lớp : 10,trong đó số học sinh đồng bào dân tộc Ê- đê chiếm 2/3. - Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy bộ môn âm nhạc ở trường tiểu học. - đã sớm triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin vào đổi mới phương pháp dạy học và coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường và là tiêu chí đánh giá mỗi giáo viên.. - Giáo viên:. - Học sinh:. - Học sinh thường rất say mê và hứng thú học tập môn âm nhạc, đặc biệt là những tiết học có sử dụng công nghệ thông tin.. - Việc xây dựng và thiết kế một bài giảng có sử dụng công nghệ thông tin đòi hỏi người giáo viên phải đầu tư nhiều hơn về thời gian và các điều kiện phục vụ tiết dạy, trước giờ dạy phải chuẩn bị lâu hơn về mọi điều kiện để tiến trình tiết học diễn ra theo dự kiến về mặt thời gian, nội dung kiến thức.. - Qua thực tiễn thực hiện việc “ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy môn Âm nhạc trong trường tiểu học”tôi thấy bước đầu đã có sự thành công như. - Số lượng học sinh tham gia vào các câu lạc bộ năng khiếu của trường ngày càng nhiều.. - Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo luôn tạo điều kiện để giáo viên được tham gia vào các buổi sinh hoạt chuyên môn, tham gia vào các lớp tập huấn về sử dụng công nghệ thông tin.. - Tuy nhiên để có một tiết dạy đạt hiệu quả cao, đòi hỏi giáo viên phải tốn nhiều thời gian ,công sức cho việc soạn giảng.Do vậy mỗi Thầy (cô) giáo phải thực sự tâm huyết với nghề.. - Nâng cao chất lượng dạy và học nói chung, chất lượng dạy học bộ môn Âm nhạc nói riêng.. - Là động lực thúc đẩy phong trào thi đua học tập ở học sinh.. - Tạo điều kiện thuận lợi cho những học sinh có năng khiếu,có niềm đam mê,có sáng tạo trong học tập bộ môn.. - Lựa chọn được đội tuyển học sinh có năng khiếu để tham gia tốt các cuộc thi do ngành giáo dục tổ chức và giúp các em có định hướng tốt trong học tập.. - Dựa vào các tính năng sẵn có trên máy tính giáo viên có thể thiết kế được nhiều dạng bài để phục vụ việc giảng dạy môn Âm nhạc trong nhà trường phổ thông như:. - Luyện tập tiết tấu, luyện tập cao độ, bài tập đọc nhạc, lời ca… rồi trình chiếu trên phần mềm PowerPoint theo ý đồ của giáo viên.. - Sử dụng mạng Internet để khai thác chân dung một số nhạc sĩ nổi tiếng trên thế giới như: Mozart, Beethoven, Chopin, Tschaikowski...và các tác phẩm Âm nhạc nổi tiếng của các nhạc sĩ này được thu thanh với chất lượng cao nhằm minh họa bằng âm thanh chuẩn của các tác phẩm này.. - Thông thường trong một tiết học dạy hát người giáo viên thường sử dụng tranh ảnh để minh họa cho nội dung và phần nhạc và lời của bài hát được photo to ra , tô màu rồi treo lên bảng, cách làm này đến nay đã trở nên nhàm chán đối với học sinh.. - Nhạc và lời: Hoàng Long ( Âm nhạc lớp 5 –Tiết 9 - trang 18). - Thông qua các hiệu ứng trình chiếu của phần mềm Powerpoint, các bức ảnh này có thể chuyển động theo ý đồ của giáo viên với phần giai điệu của bài hát được lồng ghép trực tiếp có thể phát đồng thời trong quá trình người giáo viên giới thiệu bài.. - Với phần dạy hát, giáo viên có thể đưa toàn bộ phần nhạc và lời bài hát hoặc đưa riêng phần lời ca để hướng dẫn học sinh các cách gõ đệm:. - Với phần rèn luyện các kỹ năng như vận động phụ họa hoặc tập biểu diễn, tùy thuộc vào nội dung từng bài hát cụ thể mà người giáo viên có thể lồng ghép các Video clip vào cho học sinh xem và tự tìm cách vận động phụ họa hay biểu diễn một cách hoàn toàn chủ động và sáng tạo.. - Ngoài ra việc xây dựng các kỹ năng hát nâng cao cũng rất dễ xây dựng trên một sơ đồ trực quan, thay cho việc giáo viên phải giải thích, dẫn giải.. - Nhạc : Trung Quốc -Lời Việt : An Hòa) Tiết 12 – trang 22 sách Âm nhạc lớp 5. - Học sinh chỉ cần quan sát sơ đồ trên và nghe giáo viên gợi ý là đã tự biết nhiệm vụ của nhóm mình…. - Ở lớp 4 và lớp 5 chương trình dạy tập đọc nhạc đòi hỏi giáo viên phải lần lượt rèn cho học sinh các kỹ năng cần thiết như: Luyện tập cao độ, luyện tập tiết tấu, tập đọc nhạc, ghép lời ca. - Nếu chỉ đơn thuần treo tranh bài tập đọc nhạc lên bảng rồi với một cây đàn và giáo viên lần lượt thực hiện các thao tác trên thì học sinh sẽ tiếp thu bài một cách mơ hồ, thậm chí dẫn đến tình trạng học sinh học vẹt (Nghe bạn đọc rồi bắt chước đọc theo). - Vậy thì với phần thiết kế bài giảng trên máy vi tính một cách trực quan, cụ thể các kỹ năng cần thực hiện học sinh sẽ dễ dàng tiếp thu bài một cách chủ động tích cực bởi nếu bài giảng giáo viên thiết kế tốt đã gây sự tò mò của học sinh ngay từ đầu tiết học.. - Múa vui” trang 31 ( sách Âm nhạc 4). - Với các hiệu ứng của phần mềm, các nốt nhạc trong phần luyện tập cao độ có thể đưa ra lần lượt khi luyện tập kèm cao độ chuẩn của nốt ấy khiến học sinh dễ dàng thẩm âm một cách chuẩn xác. - ở phần luyện tập cũng vậy, giáo viên có thể tạo trường độ của các nốt bằng cách dùng các âm sắc của bộ gõ điện tử minh họa cho hình tiết tấu cần thực hiện.. - Trong phần tập đọc nhạc và ghép lời ca, phần nhạc và lời có thể xuất hiện theo chủ ý của giáo viên, kết hợp với hệ thống câu hỏi cùng các hiệu ứng về âm thanh cũng như hình ảnh, tạo hiệu quả rất đặc biệt hỗ trợ tốt cho việc truyền đạt kiến thức cho học sinh.. - Ví dụ: Tập đọc nhạc số 5 “ Năm cánh sao vui” trang 34 sách Âm nhạc lớp 5. - Sau khi học sinh tự quan sát và trả lời hệ thống các câu hỏi trên, lúc này tự bản thân mỗi học sinh đã bắt đầu nắm được các kỹ năng cơ bản và các yêu cầu của bài tập đọc nhạc. - Và học sinh đã có thể tự vỡ bài thông qua sự hướng dẫn, hỗ trợ của giáo viên:. - Khi hoàn thành các yêu cầu của bài học giáo viên có thể cho học sinh ôn bài bằng cách chơi trò chơi.. - Trên màn hình sẽ là các câu hỏi, giáo viên yêu cầu học sinh trả lời nhanh các câu hỏi chắc nghiệm.. - Phân môn dạy âm nhạc thường thức:. - Trong chương trình âm nhạc lớp 4 và 5 ngoài việc học hát, tập đọc nhạc học sinh còn được giới thiệu các nhạc cụ dân tộc Việt Nam và nhạc cụ nước ngoài, được nghe kể chuyện về một số nhạc sĩ nổi tiếng trên thế giới…Với dạng bài dạy này nếu giáo viên chỉ sử dụng một vài bức tranh minh họa thì hiệu quả của tiết học sẽ không cao, học sinh sẽ có ấn tượng mờ nhạt sau tiết học và không nhớ được nội dung bài học. - Ngược lại nếu khai thác tốt thì đây là một dạng bài học sinh rất hứng thú bởi tính tò mò, muốn tìm hiểu thế giới xung quanh là đặc điểm của lứa tuổi này. - Thực tế đã chứng minh rằng trong các tiết học mà mọi thông tin cũng như các kiến thức liên quan mà giáo viên biết khai thác trên mạng Internet sẽ đem đến hiệu quả rất cao trong việc tạo ấn tượng và gây được sự hứng thú cao trong học tập của học sinh.. - Ngoài hình ảnh của các nhạc cụ sẽ có hình ảnh minh họa tư thế chơi đàn và âm thanh thực minh họa thông qua các Video clip biểu diễn, thậm chí trong các tiết âm nhạc tăng cường giáo viên còn có thể giới thiệu cho học sinh lịch sử ra đời và cấu tạo cụ thể của các nhạc cụ này, tuy nhiên tất cả những vấn đề trên người giáo viên chỉ dạy học sinh ở mức độ mang tính giới thiệu vì với học sinh tiểu học chưa thể ghi nhớ một cách cụ thể các kiến thức nêu trên, nhưng với tinh thần gợi mở, khuyến khích tìm hiểu sẽ có tác dụng tích cực cho học sinh.. - Giới thiệu một vài nhạc cụ dân tộc “ Tiết 6 – trang 10 sách Âm Nhạc 4. - Ví dụ: “Giới thiệu một số nhạc cụ nước ngoài “ Tiết 10 – trang 20 sách Âm nhạc 5. - Với cách giới thiệu này học sinh ngoài việc được quan sát, nghe giới thiệu còn có thể ghi nhớ được ngay âm sắc cụ thể của từng loại nhạc cụ.. - Người giáo viên có thể thay vì cách đọc hoặc kể cho học sinh nghe câu chuyện âm nhạc bằng việc cho học sinh biết chi tiết hơn về chân dung, ngày sinh, ngày mất của nhạc sĩ.. - (Kể chuyện Âm nhạc. - Khúc nhạc dưới trăng” –Tiết 28 – trang 44 sách Âm nhạc lớp 5). - Sau khi nghe giới thiệu nhạc sĩ thì việc giáo viên cho học sinh nghe nhạc, hoặc giới thiệu các tác phẩm nổi tiếng của các nhạc sĩ (Thông qua các trang Web về âm nhạc của Thế giới và Việt Nam) là vô cùng có ý nghĩa. - Trong bất kỳ thời gian nào về sau này, hễ cứ nghe thấy nét nhạc nào đã được nghe, học sinh đều có thể trả lời được ngay tên nhạc sĩ sáng tác một cách rất chính xác, hay khi nhìn thấy tấm chân dung của nhạc sĩ nào thì các em cũng nói ngay được tên nhạc sĩ đó, bởi vì trong tâm trí của các em đã có một ấn tượng sâu sắc, nhờ những kiến thức đã được thay đổi cách thức truyền đạt mà công nghệ thông tin là công cụ hữu ích nhất để thực hiện điều. - Trong những năm chưa có điều kiện ứng dụng CNTT trong dạy học, thiết bị dạy học chỉ có đàn Organ và máy cassette, một số học sinh có năng khiếu thì việc học rất đơn giản nhưng đa số học sinh khác việc tiếp thu và thực hành âm nhạc gặp rất nhiều khó khăn. - Từ khi nhà trường đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong dạy học với tất cả các môn học, dần dần chất lượng giờ dạy được nâng cao, học sinh hứng thú hơn với môn học và bước dầu đã đạt được những kết quả nhất định.. - 70% học sinh thích nghe nhạc.. - 25% học sinh thích tìm hiểu về nhạc sĩ.. - 05% học sinh không chú ý trong bài dạy.. - Đa số học sinh dần dần yêu thích môn học hơn, như trước đây số học sinh chưa phát triển năng khiếu âm nhạc thì giờ học nhạc đối với các em rất khó khăn, thường hay né tránh khi giáo viên yêu cầu thực hành. - Trong những năm gần đây, thái độ của học sinh với môn học trở nên tích cực hơn, một tiết học âm nhạc có ứng dụng CNTT sẽ lôi cuốn các em, phương pháp dạy học hiện đại đã được chứng minh qua kết quả cụ thể.. - Học sinh ngày càng mạnh dạn hơn trong thực hành âm nhạc, yêu thích ca hát và có thái độ đúng đắn với loại hình nghệ thuật này. - Số học sinh khá, giỏi bộ môn âm nhạc ngày càng tăng, số học sinh yếu giảm. - có thể năng khiếu chưa phát triển tốt nhưng học sinh tích cực hơn trong học tập và chất lượng bộ môn được nâng cao rõ rệt. - bằng cách làm này hiệu quả các tiết dạy âm nhạc đã được nâng lên rõ rệt, học sinh rất hứng thú học tập và tiếp thu bài một cách chủ động, nhanh chóng. - Sự hiểu biết âm nhạc của học sinh được nâng cao rõ rệt, góp phần giáo dục thẩm mỹ âm nhạc và định hướng tốt cho việc cảm thụ và thưởng thức âm nhạc của học sinh về sau này.. - Ý nghĩa của việc giáo dục Âm Nhạc ở trường tiểu học trong quá trình đổi mới của chúng ta ngày nay là vô cùng cấp thiết. - Tất cả các cấp chỉ đạo và giáo viên đứng lớp cần hiểu rõ điều này để môn Âm Nhạc ngày càng phát huy tác dụng góp phần vào sự nghiệp đào tạo giáo dục các em nhỏ cho tương lai của đất nước.. - Chương trình học tập của học sinh đã và đang được đổi mới, nâng cao nhiều cả về mặt nội dung và hình thức. - Điều đó đồng nghĩa với việc áp lực học tập của học sinh cũng bị tăng lên. - Vậy giáo viên luôn phải tìm cách làm cho giờ học của các em trở nên sinh động, không còn căng thẳng giống như các giờ học khác. - Đồng thời thông qua các hoạt động âm nhạc đó học sinh được phát triển một các toàn diện về mọi mặt như : đạo đức, trí tuệ, thể lực, thẩm mỹ.. - Người giáo viên khéo léo sẽ giúp học sinh của mình tham gia các hoạt động một cách tích cực, để trí tưởng tượng của các em bay cao, bay xa, trở thành những hạt giống tốt, những nhân tài cho thế hệ tương lai.. - Tăng cường hỗ trợ kinh phí để các trường mua sắm thêm thiết bị dạy học hiện đại như máy tính, máy chiếu đa năng (mỗi phòng học 1 máy), máy phôtô, tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện tốt hơn sự nghiệp của ngành. - Cần làm cho giáo viên thấy rằng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là việc làm tất yếu và mang tính cấp bách.. - Cần có phòng học âm nhạc riêng, được thiết kế bục biểu diễn hợp lý, tạo sân khấu biểu diễn cho học sinh.. - -Tăng cường các hoạt động chuyên môn âm nhạc, giúp giáo viên có điều kiện học tập, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao tay nghề.. - Đối với giáo viên:. - Sách Âm nhạc lớp 4, 5 ( Sách giáo khoa và sách Giáo viên. - Lịch sử Âm nhạc thế giới toàn tập - GS. - Website www.vnstyle.vdc.com.vn - Viện Âm nhạc (Giới thiệu các nhạc cụ dân tộc Việt Nam)