- Một bộ phận giới trẻ ngày nay trong đó có lứa tuổi học sinh đang bị tác động nhiều bởi những yếu tố tiêu cực ngoài xã hội khiến các em xa lánh, quay lưng với việc học, làm các em thui chột ước mơ từ bỏ những định hướng tốt đẹp. - Với góc độ giáo viên, tôi nhận thấy các em đa số lười học, không đam mê tìm tòi, thái độ ỷ lại, phó mặc…tình trạng đó diễn ra ở nhiều môn học trong đó có môn Ngữ văn. - Tạo động lực thúc đẩy quá trình học tập môn Ngữ văn cho các em.. - Tạo cho các em niềm tin vào khả năng của chính bản thân mình trong học tập và trong cuộc sống.. - Khơi gợi cho các em niềm hứng thú, yêu thích bộ môn ngữ văn nói riêng và các môn học khác nói chung.. - Góp phần xây dựng môi trường thân thiện tích cực, tạo mối quan hệ tốt giữa giáo viên, học sinh. - Tập thể học sinh lớp 7a8 trường THCS Phan Đình Phùng, xã Quảng Hiệp huyện Cư M’gar, tỉnh Đăk Lăk. - Điều tra thực tế tình hình học tập môn Ngữ văn của học sinh các lớp giảng dạy và trong khối để nắm bắt thực trạng.. - Phát phiếu trắc nghiệm khách quan đánh giá sự hứng thú của các em với phương pháp được áp dụng trong sáng kiến. - Phương pháp vấn đáp: Giáo viên và học sinh trao đổi trực tiếp trong giờ học.. - Tuy nhiên càng ngày, phụ huynh học sinh càng có thái độ phân biệt bộ môn, xem nhẹ bộ môn làm cho việc dạy môn văn có phần khó khăn. - Những điều đó kéo dài làm cho tình trạng học sinh học văn ngày càng yếu kém. - Mặc dù có những phương pháp hay nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy, có những sự đổi mới nhằm nâng cao chất lượng bộ môn tuy nhiên vấn đề chủ chốt là chúng ta phải thay đổi từ chính bản thân học sinh và thái độ học của các em. - Nếu các em có hứng thú, say mê, có niềm tin, có động lực thì thì việc giảng dạy của giáo viên sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. - Thực trạng học sinh lên lớp 6 có nhiều em còn đọc chưa thông, viết chưa thạo. - trước những khó khăn đó, nếu trong quá trình học, học sinh đã chán ,giáo viên lại hay cứng nhắc quát tháo, miệt thị, trách phạt...thì càng ngày các em lại càng xa rời bộ môn, gây chán nản, cúp tiết, bỏ học. - Chính vì thế bản thân tôi nghĩ nên “áp dụng yếu tố khích lệ động viên” phần nào giúp các em tạo động lực, niềm tin, sự hứng thú và tạo mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên với học sinh. - Tạo động lực thúc đầy quá trình học tập môn ngữ văn cho các em.. - Góp phần xây dựng môi trường thân thiện tích cực, tạo mối quan hệ tốt giữa giáo viên, học sinh.. - Giúp các em hình thành tốt kỹ năng giao tiếp sau này, tạo cho các em kinh nghiệm luôn biết khích lệ động viên, biết ghi nhận thành quả, khả năng của người khác.. - Bản thân tôi luôn áp dụng và nhận thấy những kết quả khả quan không chỉ xét về thành tích điểm số mà quan trọng hơn còn tạo được mối quan hệ thân thiết gần gũi yêu thương giữa giáo viên và học sinh ngoài ra nó còn đem lại sự thư thái nhẹ nhàng trong mỗi tiết dạy. - Bản thân tôi khi được nhà trường phân công chuyên môn dạy các lớp 9A1, 9A3 trong đó có lớp 7A8 là lớp đặc biệt, tôi có phần lo lắng vì đặc thù của lớp đa số học sinh người đồng bào, chỉ có 3 em người Kinh, lực học của các em rất yếu, các em hầu như chưa đọc thông, viết thạo, nhà xa, hoàn cảnh khó khăn, học ở các vùng trong với điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, vì các em chưa được làm quen môn tiếng Anh trước đó nên xếp các em vào một lớp để tiện cho việc dạy và học. - Những tiết đầu dạy làm quen với các em tôi thấy rất áp lực và thất vọng, đắn đo suy nghĩ không biết nên dạy các em như thế nào, với đặc thù chương trình Ngữ văn 7 lại rất khó, mảng văn nghị luận và các văn bản nghị luận dài thì sẽ dạy như thế nào với đối tượng đọc còn chưa được. - Sau đó, tôi nghĩ chưa thể yêu cầu các em học tốt được, chỉ yêu cầu các em chịu học đã là một vấn đề rồi và tôi đã quyết định phải thường xuyên áp dụng linh hoạt yếu tố khích lệ, động viên các em để giúp các em có thể mở lòng, có thể tạo mối quan hệ gần gũi với các em, có thể giúp các em có niềm tin, động lực với bộ môn, có như thế mới mong các em tiến bộ. - Giải pháp 1: Khích lệ, khuyến khích, động viên các em mạnh dạn nói và đọc trước tập thể.. - Thậm chí có rất nhiều em học sinh bước vào cấp 2 khi đọc và viết còn chưa thành thạo. - Đây là một cản trở lớn của quá trình học văn, khiến các em ngại học văn. - Lớp 7A8 tôi dạy cũng vậy, những buổi đầu tiên vào lớp các em không nói không rằng, chỉ đứng chào giáo viên xong ngồi xuống một cách lặng lẽ, giáo viên chép lên bảng thì chép theo nhưng không bao giờ các em xung phong đọc bài, dù có gọi các em cũng chỉ đứng im lặng nhìn như thế. - các em bắt đầu có sự chú ý, sau đó tôi gọi từng em một nói về tên của mình, nơi ở, sở thích. - Sau mỗi lần các em nói tên, tôi khen em nói hay, nói to, giọng dễ nghe rồi hỏi tại sao khi cô dạy các em lại không dám đọc bài? Sau đó tôi chỉ định vài em trong tiết học tới phải đọc bài cho lớp vì tôi đã khen em ấy nói rất rõ ràng và lưu loát, các em đồng ý và đúng tiết học văn đã chịu xung phong đọc bài. - Sau mỗi lần các em đọc dù tốt hay không tôi cũng dùng những lời khen phù hợp cho các em: em đoc rất tốt, em đọc gần tốt, em cần cố gắng tí nữa thôi, em đọc hay nhưng còn nhỏ quá các bạn cuối lớp chưa nghe. - cứ dần dần như thế tôi phát hiện ra nhiều em đọc còn rất yếu nên e ngại, nhưng tôi đã dần khen ngợi, động viên, rèn luyện cho các em. - Các em đã tự tin xung phong đọc, lên bảng đọc và các em cảm thấy như mình làm được điều gì lớn lao lắm. - Có những tác phẩm yêu cầu đọc phân vai cũng phải khen các em là vì sao em lại có thể đảm nhiệm vài này vai kia để đạt hiệu quả khi đọc. - Quả thật đối với học sinh vùng sâu vùng xa có những điều giáo viên phải kìm cảm xúc lại, phải cúi mình xuống gần với các em hơn. - Nếu nghĩ lẽ ra học sinh cấp 1 đã phải đọc tốt thì chúng ta có thể nổi nóng, chê bai, miệt thị các em và thậm chí còn dùng roi vọt thì quả thật khoảng cách giữa giáo viên học sinh ngày càng xa và cứ tới giờ văn các em sẽ rất chán nản và áp lực kể cả giáo viên. - có thể gây cho các em sự mặc cảm, tự ti, chạm đến lòng tự trọng gây tổn thương cho các em? Nên đôi lúc chỉ cần lời nói chúng ta cũng đã làm thay đổi được tâm thế và nhận thức của các em. - Học văn thường phải có yêu cầu soạn văn bản trước ở nhà, tuy nhiên nếu khả năng đọc của các em hạn chế thì các em sẽ không có hứng thú đọc ngữ liệu để soạn bài. - Vì vậy đây cũng là một trách nhiệm nặng nề của giáo viên dạy văn, hãy gần gũi động viên giúp đỡ các em đọc tốt, nói tốt trước tập thể để tiết dạy của chúng ta nhẹ nhàng hơn hiệu quả hơn và nâng cao khả năng giao tiếp của các em sau này.. - Giải pháp 2: Khích lệ động viên các em có tinh thần xung phong xây dựng bài học.. - Tiết dạy thành công phải được đánh giá trên nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố hợp tác giữa giáo viên và học sinh. - Tình trạng các em lười hợp tác, học thụ động cũng có nhiều nguyên nhân, về phía học sinh có thể các em nhút nhát chưa một lần thử giơ cánh tay lên, có thể các em không biết, có thể các em biết nhưng ngại sợ trả lời không đúng bị cười chê. - về phía giáo viên có thể luôn đưa câu hỏi quá khó chưa có tính gợi mở, có thể giáo viên đó hay chê bai khiến học sinh không tự tin. - Giáo viên muốn các em hăng hái tham gia xây dựng bài học để tạo cảm hứng cho tiết dạy thì giáo viên đó phải khắc phục các tình trạng trên có thể chỉ thông qua nghệ thuật khích lệ, động viên các em qua một số hình thức đơn giản.. - sau đó dùng phương pháp động viên các em giơ tay.. - Văn bản này của tác giả nào? Đạt giải mấy ? Trong cuộc thi gì? Rõ ràng đây là mộ câu hỏi rất dễ vì thông tin có hết trong SGK, bất kể em nào cũng có thể trả lời được nếu các em chú ý vào SGK. - đối với nhưng câu hỏi dễ khi giáo viên động viên như thế các em sẽ có tâm thế thi đua hăng hái và tạo thành thói quen. - Nếu kiến thưc dễ nhưng vô tình các em trả lời sai tôi lại chỉ cho em ấy quan sát SGK dòng nào, trang nào và động viên em làm lại. - Khi các em trả lời được thì động viên khích lệ cao hơn, có thể lời khen trực tiếp bộc lộ cảm xúc thán phục (em giỏi lắm, em làm tốt lắm, em nắm kiến thức rất chắc, em thông minh thật, em xứng đáng nhận 10 điểm, em xứng đáng được nhận tràng pháo tay. - Thật sự cư như vậy từ một lớp học các em không dám đọc bài đến khi các em rất hăng hái tham gia từng câu hỏi, từng vấn đề của bài dạy, tôi cảm thấy rất vui, các em cũng dần trở nên gần gũi không còn tự ti mặc cảm như trước. - Thử hỏi nếu chúng ta không động viên khuyến khích, chỉ áp đặt, khi các em sai thì chỉ trích, chê bai thì chắc chắn không bao giờ tạo cho các em niềm vui, động lực để phấn đấu, các em mất niềm tin vào bản thân, học thụ động mang tính nhồi nhét. - Nếu chỉ dựa vào 45 phút trên lớp của giáo viên thì không thể nào giúp các em hiểu sâu nội dung kiến thức dược. - Tuy nhiên với tình trạng học sinh lười học như hiện nay, môn văn lại là môn các em và gia đình hay xem nhẹ thì yêu cầu trên cũng không mấy em thực hiện. - Trước đây tôi thấy các giáo viên thường áp dụng cách cho học sinh chép phạt, đứng góc lớp, dùng roi vọt. - Bản thân tôi nhận thấy hiện nay văn hóa đọc đang dần xuống cấp, sự tác động bởi những yếu tố bên ngoài cũng khiến các em tìm thấy những thứ giải trí thú vị mà quên đi việc học.Cho nên bản thân tôi luôn tìm cách khích lệ động viên nhằm hướng các em đến nhu cầu, ý thức tự giác đọc sách và soạn bài.. - Đối với lớp 7A8 đặc thù đa số các em học yếu, khả năng đọc sách soạn bài có hạn nên sau mỗi tiết học tôi thường dành ra khoảng 3 phút hướng dẫn sơ và khoanh vùng một số câu hỏi trọng tâm và yêu cầu các em về đọc bài và soạn trước bài sẽ học trong tiết sau. - Vì thật sự ra trong chương trình Ngữ văn 7, phần văn nghị luận đối với tầm nhận thức của các em là khó tiếp cận. - Nên đối với học sinh học yếu thì chúng ta không thể đòi hỏi ở các em quá nhiều.. - Ví dụ: Khi dặn các em về nhà soạn bài: “Cách Làm Bài Văn Lập Luận Chứng Minh”.(SGK ngữ văn 7 tập 2 trang 88. - Tôi dặn các em về nhà đọc và soạn bài. - Nhưng tôi lưu ý các em soạn hoàn chỉnh các câu hỏi đơn giản.. - Nếu em soạn bài tôt sẽ ghi tên lên bảng tuyên dương, ghi điểm cho các em hoặc cộng vào điểm miệng tùy mức độ, nhiều khi phê vài dòng vào vở soạn (Hôm nay em hoàn thành bài về nhà rất tốt, em soạn bài hay. - những hành động này lặp đi lặp lại thường xuyên tôi nhận thấy các em hào hứng soạn bài, lên lớp rất mong mình được kiểm tra vở soạn chứ không hề sợ gọi tên. - Và sau mỗi tiết học nếu tôi quên thì các em lại hỏi tôi là: về nhà bọn em soạn bài nào? Tôi cảm thấy vui về điều đó vì ít ra các em có quan tâm để ý đến bộ môn, đến tiết sau sẽ học bài nào?. - Rồi các em cũng cố gắng soạn cho bằng các bạn khác.. - Chúng ta hiện nay đang dạy học theo hướng lấy học sinh làm trung tâm, người thầy chỉ đóng vai trò là người hướng dẫn. - Tuy nhiên không ít giáo viên vẫn hay có kiểu rập khuôn, máy móc không tán thành, động viên, khích lệ hay khuyến khích những điều mang tính sáng tạo từ các em. - Điểu đó làm cho các em không còn tự tin khi tìm tòi cái mới, không dám tự tin bộc lộ khả năng của bản thân mình.. - Đáng quý hơn nếu các em biết tìm tòi những khía cạnh mới mẻ dựa trên nội dung bài học. - Nếu câu trả lời của các em không phù hợp ý tôi, không phù hợp với nội dung đang bàn luận thì tôi sẽ ghi nhận ở khía cạnh khác, khen ngợi khích lệ em ở khía cạnh khác phù hợp với ý tưởng của em tránh làm các em hụt hẫng, thất vọng về bản thân khiến các em nhụt chí, ngại ngùng.... - Lúc đó tôi nghĩ có thể các em này đã hiểu vấn đề theo kiểu hết sức đơn giản. - Đôi khi gặp những câu trả lời khiến chúng ta khó chịu, tuy nhiên nếu chúng ta bình tĩnh lại, và xem xét vấn đề ở góc độ các em để tìm cách xoay chuyển khiến học sinh thấy cái khác trong câu trả lời của bạn thì mọi thứ sẽ trôi qua dễ dàng. - Sau khi nhận câu trả lời ấy tôi cũng cố gắng phân tích nó theo ý của học sinh. - Tình cảm của ông đối với bạn tràn đầy yêu thương, quý trọng, tình cảm chân thành vượt lên trên cái nghèo về vật chất .Thông qua đó giáo dục các em về tình bạn. - Rõ ràng đối với đối tượng các em học sinh người đồng bào, học yếu thì để các em có tinh thần học và yêu thích bộ môn là điều khó khăn, chúng ta phải luôn động viên, khích lệ các em nhiều hơn để các em ngoài việc đến trường để học, các em còn tìm thấy niềm vui, sự ấm áp, tình thương.... - Không chỉ trong tiết học mà đặc biệt là trong tiết kiểm tra đánh giá thường xuyên, các em học sinh thường có những ý sáng tạo, thể hiện lối suy nghĩ riêng của bản thân, tôi thường xem xét kỹ và đánh giá cao nếu đó là những suy nghĩ tích cực có ích cho cuộc sỗng, mang tính nhân văn và phù hợp với vấn đề các em đang bàn luận.. - Nếu các em có những ý sáng tạo thi dù không giống với nội dung mình đã dạy các em trong vở, giáo viên vẫn nên khích lệ động viên và có những lời khen thích đáng tạo cho các em tâm thế, niềm vui, động lực và sự tự hào về bản thân. - Những lời khen này ngoài phê vào giấy kiểm tra, giáo viên nên khen ngợi các em trước tập thể vào tiết trả bài để tạo động lực cho những em khác. - Khi khen phải chân thành từ ánh mắt đến nụ cười khiến các em cảm nhận được tình cảm của giáo viên giành cho mình.. - Tiết trả bài của tiếng Việt, Văn học hay bài viết đều được học sinh trông ngóng, đặc biệt là đối với những em có thái độ học tập nghiêm túc. - Bởi vì mấu chốt cuối cùng vẫn đánh giá thông qua điểm số nên tiết trả bài là tiết cần đầu tư hoàn chỉnh giúp các em rút ra những kinh nghiệm để có thể tiến bộ hơn.. - Trước đây mỗi khi tới tiết trả bài, tôi thường la mắng các em, chỉ trích các em, thái độ rất gay gắt tôi nhận thấy dần các em trơ lì không quan tâm điểm số nữa, bài phát ra bao nhiêu cũng như nhau. - Sau này tôi đã nhận ra sự kỳ vọng của các em gửi gắm qua bài làm kiểm tra như thế nào. - Tôi thay đổi phương pháp trả bài kiểu khác.sau khi chữa đề trên bảng, tôi gom những mặt mạnh của các em để khen (các em đều, các em đã biết, các em đã hoàn thành. - đây là những cụm từ quan trọng giúp các em có hứng thú và niềm vui. - Sau đó nhận xét về những mặt hạn chế, tránh sử dụng những câu từ chê bai, chỉ trích, so sánh các em với nhau lớp này lớp khác. - (Tôi thường dùng những cụm từ nêu bật nhược điểm nhưng tránh gây tổn thương các em ví dụ: các em cần khắc phục điểm này, các em cần cố gắng ý kia, có một số chỗ các em làm chưa được tốt lắm, có điều này các em nên tránh lặp lại…) như vậy các em dễ dàng tiếp thu như cốc nước nguội ai cũng thích, cũng dễ uống hơn nước nóng.. - Sau khi nhận xét chung, tôi chia các em theo nhóm điểm từ thấp đến cao. - Tôi thấy trước đây tiết trả bài các em thường áp lực, lo lắng, sợ hãi. - Tuy nhiên sau này được sự động viên đúng mực của tôi, tôi thấy các em trông chờ, hồi hộp theo dõi, nghiêm túc dõi theo từng xấp bài của nhóm, ai cũng mong không có tên mình để mình là người cuối cùng được giữ bài lại. - Muốn áp dụng yếu tố khích lệ động viên mang lại hiệu quả, chúng ta cần song song áp dụng các giải pháp khác nhau, vì chúng như một quá trình xuyên suốt để dần hình thành cho các em ý chi, nghị lực, niềm tin cho bản thân và nâng cao chất lượng học tập cũng như cải thiện mối quan hệ thân thiện giưa giáo viên và học sinh.. - Bản thân tôi đã nhận thấy sự khác biệt rõ rệt từ trong thái độ, nhận thức của các em cho tới kết quả học tập. - Từ một lớp đứng cuối của khối 6 về chất lượng học, khi lên lớp 7 các em vẫn còn rất nhiều mặt hạn chế, việc tiếp thu chương trình học nói chung và môn Ngữ văn nói riêng gặp nhiều khó khăn.. - Nhiều em trong lớp đọc viết chưa thành thạo, đa số các em người đồng bào (26/29) vấn đề học gia đình khó khăn chưa thự sự quan tâm. - Lên lớp 7 với chương trình Ngữ văn khó và có phần khô khan khiến các em rất ngại học gây nhiều khó khăn cho bản thân người dạy… Nhờ sự áp dụng kịp thời yếu tố khích lệ động viên trong quá trình học đã giúp các em có hào hứng, có niềm tin vào khả năng của chính bản thân mình. - Các em đã không ngại học văn như trước, các em đã chủ động tiếp cận môn học, không còn thụ động, thoái thác như trước.. - Điều lớn nhât tôi thu nhận được là các em yêu thích bộ môn hơn và từ đó siêng năng hơn dẫn đến kết quả học tập của các em cũng được cải thiện.. - Kết quả của quá trình áp dụng phương pháp này còn được thể hiện qua điểm số của các em - điểm số có sự cải thiện qua các học kỳ và kết quả cuối năm như sau:. - Chúng ta - những kỹ sư tâm hồn không những giúp các em thành tài mà còn phải giúp các em trở thành những con người có nhân cách toàn vẹn. - Mặt khác sử dụng yếu tố khích lệ động viên rất phù hợp với chủ trương đường lối xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích hiện nay.