- Tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng. - Keywords: Tái hòa nhập xã hội. - Người phạm tội. - Hải Phòng. - Pháp luật Việt Nam. - Tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội là một công tác gắn liền với việc thực thi các biện pháp hòa nhập cộng đồng cho người phạm tội sau khi được trở về với xã hội từ cơ sở giam giữ.. - Giúp đỡ và tạo điều kiện cho những người đã chấp hành xong án phạt tù xây dựng một cuộc sống bình thường đồng thời giáo dục họ trở thành những công dân có ích cho xã hội. - Hạn chế tối đa những trường hợp tái phạm không chỉ là mục tiêu chung mà còn được thể hiện rất rõ theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII đã nhấn mạnh: "Đối xử nhân đạo với người bị phạt tù. - Có chương trình dạy nghề cho phạm nhân và giới thiệu việc làm cho họ sau khi ra tù, giúp họ nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng". - Bên cạnh đó, công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội được thực hiện dựa trên nguyên tắc của Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị năm 1966 mà Việt Nam đã tham gia ký kết năm 1982, theo đó: "Chế độ giam giữ, thi hành án phải nhằm mục đích chính yếu trong việc đối xử với tù nhân là cải tạo và đưa họ trở lại xã hội". - Tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội là một hoạt động có liên quan đến nhiều cơ quan, ban ngành và toàn xã hội. - Khoản 2 Điều 39 Luật Thi hành án hình sự năm 2010 quy định:. - Trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phối hợp với gia đình phạm nhân, chính quyền địa phương, cơ quan, tổ chức, cá nhân quan tâm động viên phạm nhân tích cực học tập, lao động, rèn luyện để được hưởng sự khoan hồng của Nhà nước. - hỗ trợ các hoạt động giáo dục, dạy nghề cho phạm nhân và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng sau khi chấp hành xong án phạt tù [32].. - Tuy nhiên cũng cần nhận thức một cách đầy đủ rằng đây vừa là quyền vừa là trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền nhằm góp phần đưa người phạm tội trở lại cuộc sống lương thiện, góp phần ổn định an ninh, trật tự tại địa phương, minh chứng cho chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước.. - Để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng công tác tái hòa nhập xã hội cho người phạm tội theo tinh thần Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày và Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị:. - Chuẩn bị điều kiện về cán bộ, cơ sở vật chất để giao cho Bộ Tư pháp giúp Chính phủ thống nhất quản lý công tác thi hành án. - Xác định rõ trách nhiệm của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và của cơ quan chuyên môn của ủy ban nhân dân tình, thành phố trong việc thi hành các hình phạt. - Từng bước thực hiện việc xã hội hóa và quy định những hình thức, thủ tục để giao cho tổ chức không phải là cơ quan nhà nước thực hiện một số công việc thi hành án [21].. - Thực tiễn đã cho thấy tình hình tội phạm ngày càng phức tạp, số lượng người phạm tội mãn hạn tù hàng năm có chiều hướng gia tăng, do đó việc tái hòa nhập xã hội cho các đối tượng này cần được quan tâm một cách đúng đắn. - Việc tiếp nhận số lượng các đối tượng đã bị cách ly với xã hội trong một thời gian dài là một thách thức không nhỏ trong công tác tái hòa nhập xã hội.. - Trong những năm vừa qua thực tiễn công tác tái hòa nhập xã hội có những biến chuyển tích cực và đạt được một số thành tích nhất định. - Tuy nhiên, tái hòa nhập xã hội được xác định là công tác mang tầm quốc gia và lâu dài do đó dù nhiều chương trình tái hòa nhập đã được thực hiện và đạt được những hiệu quả nhất định thì còn những mặt hạn chế và những tồn tại, chưa thực sự thu hút được sự quan tâm và tham gia của toàn xã hội. - Thời gian chấp hành hình phạt là quãng thời gian hạn chế tự do, cách ly người bị kết án khỏi cộng đồng xã hội để cải tạo giáo dục họ tại trại giam, việc hạn chế lâu dài các chức năng xã hội bình thường của một con người đồng thời gây ra sự lãng quên các thói quen xã hội có ích của họ như học tập, làm việc, quan hệ cha mẹ, vợ chồng, bạn bè, đồng nghiệp. - Do đó việc khôi phục lại các chức năng xã hội này là một việc rất khó khăn và tương đối phức tạp. - Mặt khác hiện nay các văn bản về tái hòa nhập xã hội còn chưa đồng bộ và thống nhất.. - Thực tế hiện nay cho thấy, các quy định về việc tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội thường được phân tán ở các văn bản pháp luật khác nhau như luật hình sự, luật thi hành án phạt tù hoặc trong các văn bản chỉ thị, nghị quyết của Chính phủ và ngành Công an như Chương trình quốc gia phòng chống tội phạm, chương trình phòng chống và kiểm soát ma túy. - Ngoài ra công tác tái hòa nhập xã hội cho người phạm tội chưa thực sự được quan tâm đúng mức cũng góp phần làm cho công tác tái hòa nhập xã hội chưa thực sự phát huy hết vai trò của nó trong quá trình giáo dục, cảm hóa người phạm tội để khi mãn hạn tù họ trở thành những người có ích cho xã hội. - Thành phố Hải Phòng là một trong những thành phố lớn với tình hình tội phạm về cả mức độ phức tạp và số lượng tội phạm trong cả nước và do vậy việc tìm hiểu và nghiên cứu về công tác tái hoà nhập xã hội đối với người phạm tội của Hải Phòng là một việc làm cần thiết và đáng quan tâm hiện nay.. - Xuất phát từ những lý do trên, tác giả đã chọn đề tài "Tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng". - Đã có một số công trình nghiên cứu về những vấn đề liên quan đến tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội, người mãn hạn tù và cả những người cai nghiện và người chưa thành niên phạm tội. - Cụ thể là các công trình như: Giáo dục, giúp đỡ người tù tha tái hòa nhập cộng đồng ở Việt Nam, của Nguyễn Quốc Nhật, Nguyễn Trung Hòa và Trần Hải Âu, năm 2001. - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về tái hòa nhập cộng đồng của công dân sau thời gian cải tạo, giam giữ, của tập thể tác giả Dương Thanh Mai, Nguyễn Hữu Duyện, Ngô Văn Thâu, Nguyễn Hoàng Hà, Nguyễn Văn Hiển, Nguyễn Quang Hưng. - Một số bản báo cáo của vụ pháp luật hình sự - hành chính như: Báo cáo đánh giá, kiến nghị về tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật ở Việt Nam năm 2010. - Rà soát, đánh giá pháp luật, chính sách và thực tiễn tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật ở Việt Nam năm 2007. - Thực tiễn tái hòa nhập xã hội của người mãn hạn tù trên địa bàn quận Hai Bà Trưng - Hà Nội, của Đàm Thanh Thế. - Thực trạng và giải pháp trong công tác quản lý, giúp đỡ người được đặc xá, mãn hạn tù trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn - Đà Nẵng, của Nguyễn Lợi. - Bài học thực tiễn của quá trình hòa nhập xã hội từ trại giam đến nơi cứ trú của những người mãn hạn tù, của Nguyễn Văn Cảnh. - Chương trình giáo dục cải tạo phạm nhân trong trại giam - bước chuẩn bị cho quá trình tái hòa nhập xã hội, của Phạm Đức Chuẩn. - Hay một số bài viết của Võ Khánh Vinh, Nguyễn Ngọc Hòa, Hồ Sĩ Sơn v.v… trong Hội thảo khoa học "Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy". - Mặt khác, tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội chưa đáp ứng hết những đòi hỏi trong. - thực tiễn, pháp luật điều chỉnh về lĩnh vực này còn nhiều vấn đề phải đi sâu nghiên cứu và làm rõ. - Tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội là khái niệm được xem xét ở rất nhiều khía cạnh khác nhau và ở phạm vi rộng, tính từ khi một người là bị can, bị cáo trong các vụ án đến khi có bản án, quyết định của Tòa án và giai đoạn chấp hành án cũng như sau khi chấp hành án xong. - Công tác tái hòa nhập đối với người phạm tội được thực hiện ở nhiều giai đoạn khác nhau với những đối tượng khác nhau, nhưng đều được gọi chung là người phạm tội. - Phạm vi đề tài này tác giả tập trung nghiên cứu các quy định về tái hòa nhập xã hội đối người phạm tội ở giai đoạn chấp hành án và sau khi chấp hành án xong trên địa bàn thành phố Hải Phòng trong những năm trở lại đây . - Luận văn còn đi sâu nghiên cứu tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội sau khi mãn hạn tù để từ đó đánh giá, nhận xét về thực trạng công tác tái hòa nhập hiện nay trên địa bàn thành phố. - Đồng thời, từ những quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề này và thực trạng hoạt động tái hòa nhập xã hội của Hải Phòng, tác giả đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật trong lĩnh vực này cũng như nâng cao hiệu quả của công tác tái hòa nhập xã hội của thành phố nói riêng và cả nước nói chung trong thời gian tới.. - Cơ sở pháp lý nghiên cứu của đề tài là Hiến pháp năm 1992, Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày và Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị, các quy định của Bộ luật Hình sự sửa đổi bổ sung năm 2009, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003, Luật Thi hành án năm 2010, các văn bản hướng dẫn thi hành và một số văn bản hướng dẫn của các cơ quan chuyên môn về công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội.. - Mục đích của luận văn là làm sáng tỏ những vấn đề về mặt lý luận và những quy định cụ thể của pháp luật Việt Nam về tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội. - Thông qua việc phân tích tình hình tái hòa nhập xã hội nói chung và đi sâu phân tích công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng trong những năm gần đây luận văn đánh giá được thực trạng của công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng nói riêng, một trong những địa phương điển hình của cả nước về tình hình tội phạm. - Trên cơ sở đó, luận văn đưa ra các giải pháp, đề xuất có giá trị về mặt lý luận và thực tiễn để vận dụng có hiệu quả vào công tác tái hòa nhập xã hội, nhằm nâng cao hiệu quả của công tác này trong thời gian sắp tới.. - Đồng thời luận văn cũng đưa ra một vài kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật nước ta về vấn đề này.. - Một là, làm rõ hơn các vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác tái hòa nhập xã hội như: Khái niệm tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội. - các quy định của pháp luật hình sự, tố tụng hình sự. - thi hành án hình sự và các luật có liên quan về tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội.. - Hai là, đánh giá đúng thực trạng công tác tái hòa nhập xã hội của thành phố Hải Phòng trong những năm gần đây để tìm ra những thiếu sót, tồn tại và nguyên nhân của thực trạng trên, từ đó xác định đúng bản chất của vấn đề. - Đồng thời tác giả đưa ra một số giải pháp cho phù hợp, tiến tới hoàn thiện các quy định của pháp luật về tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội hiện nay.. - Cơ sở thực tiễn: Thực tiễn công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng. - Ngoài ra luận văn còn dựa trên các công trình nghiên cứu của các nhà luật học, các công trình nghiên cứu của các nhà chuyên môn trong lĩnh vực tội phạm học và các quy định của pháp luật Việt Nam về lĩnh vực này.. - phương pháp điều tra xã hội học. - phương pháp khảo sát thực tiễn. - Luận văn không phải là tài liệu có tính chất hàn lâm, học thuật hoặc chuyên khảo mà chủ yếu nghiên cứu, phân tích các quy định của pháp luật cũng như thực trạng công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng một cách có hệ thống trên cơ sở lý luận và thực tiễn, nhằm góp phần nâng cao chất lượng công tác tái hòa nhập xã hội của thành phố Hải Phòng nói riêng, một địa phương điển hình trong cả nước về tình hình tội phạm và cả nước nói chung, đồng thời đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật về lĩnh vực này.. - Chương 1: Một số vấn đề lý luận về tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội.. - Chương 2: Thực trạng, kết quả đạt được, nguyên nhân và tồn tại trong công tác tái hòa nhập xã hội đối với người phạm tội của thành phố Hải Phòng.. - Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác tái hòa nhập xã hội đối với tội phạm.. - Bộ Nội vụ - Bộ Quốc phòng - Bộ Tài chính - Bộ giáo dục và Đào tạo - Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (1993), Thông tư liên tịch số 11/TTLB ngày 20/12 hướng dẫn việc giáo dục pháp luật, giáo dục công dân, dạy văn hóa, dạy nghề, chế độ sinh hoạt giải trí cho phạm nhân, Hà Nội.. - Bộ Nội vụ - Tòa án nhân dân tối cao - Viện kiểm sát nhân dân tối cao - Bộ Tư pháp (1990), Thông tư số 05-BNV-TANDTC-VKSNDTC-BTP/TTLT ngày 02/6 hướng dẫn thi hành chính sách đối với người phạm tội ra tự thú, Hà Nội.. - Nguyễn Văn Cảnh Bài học thực tiễn của quá trình hòa nhập xã hội từ trại giam đến nơi cứ trú của những người mãn hạn tù", Kỷ yếu hội thảo khoa học: Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy, Viện Nhà nước và Pháp luật và Norwegian Center for Human Rights tổ chức tại Hạ Long - Quảng Ninh, ngày . - Chính phủ (1998), Nghị quyết số 09/1998/NQ-CP ngày 31/7 về tăng cường công tác phòng chống tội phạm trong tình hình mới, Hà Nội.. - Chính phủ (2000), Nghị định số 59/2000/NĐ-CP ngày 30/10 quy định việc thi hành biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn đối với người chưa thành niên phạm tội, Hà Nội.. - Chính phủ (2000), Nghị định số 60/2000/NĐ-CP ngày 30/10 quy định việc thi hành hình phạt cải tạo không giam giữ, Hà Nội.. - Chính phủ (2000), Nghị định số 61/2000/NĐ-CP ngày 30/10 quy định việc thi hành hình phạt tù cho hưởng án treo, Hà Nội.. - Chính phủ (2001), Nghị định số 52/2001/NĐ-CP ngày 23/8 hướng dẫn thi hành biện pháp tư pháp đưa vào trường giáo dưỡng, Hà Nội.. - Chính phủ (2001), Nghị định số 53/2001/NĐ-CP ngày 23/8 hướng dẫn thi hành hình phạt cấm cư trú và quản chế, Hà Nội.. - Chính phủ (2011), Nghị định số 80/2011/NĐ-CP ngày 16/9 quy định các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, Hà Nội.. - Chính phủ (2011), Nghị định số 117/2011/NĐ-CP ngày 15/12 quy định về tổ chức quản lý phạm nhân và chế độ ăn, mặc, ở, sinh hoạt, chăm sóc y tế đối với phạm nhân, Hà Nội.. - Chính phủ (2012), Nghị định số 10/2012/NĐ-CP ngày 17/02 quy định chi tiết thi hành biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn đối với người chưa thành niên phạm tội, Hà Nội.. - Phạm Đức Chuẩn Chương trình giáo dục cải tạo phạm nhân trong trại giam - bước chuẩn bị cho quá trình tái hòa nhập xã hội", Kỷ yếu hội thảo khoa học: Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy, Viện Nhà nước và Pháp luật và Norwegian Center for Human Rights tổ chức tại Hạ Long - Quảng Ninh, ngày . - Đảng Cộng sản Việt Nam (2002), Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới, Hà Nội.. - Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5 của Bộ Chính trị về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Hà Nội.. - Việt Lâm Tạo điều kiện thuận lợi cho người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng", baohoabinh.com.vn, ngày 01/8.. - Nguyễn Lợi Thực trạng và giải pháp trong công tác quản lý, giúp đỡ người được đặc xá, mãn hạn tù trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn - Đà Nẵng", Kỷ yếu hội thảo khoa học: Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy, Viện Nhà nước và Pháp luật và Norwegian Center for Human Rights tổ chức tại Hạ Long - Quảng Ninh, ngày . - Dương Thanh Mai, Nguyễn Hữu Duyện, Ngô Văn Thâu, Nguyễn Hoàng Hà, Nguyễn Văn Hiển, Nguyễn Quang Hưng Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về tái hòa nhập cộng đồng của công dân sau thời gian cải tạo, giam giữ", Thông tin khoa học pháp lý, (Số chuyên đề).. - Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2000), Quyết định số 35/QĐ-CTN ngày 23/02 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2000, Hà Nội.. - Nguyễn Quốc Nhật, Phạm Trung Hòa, Trần Hải Âu (2001), Giáo dục, giúp đỡ người tù tha tái hòa nhập cộng đồng ở Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.. - Quốc hội (2010), Luật Thi hành án hình sự, Hà Nội.. - Hồ Sĩ Sơn Hình phạt tù và vấn đề tái hòa nhập cộng đồng ở Việt Nam hiện nay", Kỷ yếu hội thảo khoa học: Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy, Viện Nhà nước và Pháp luật và Norwegian Center for Human Rights tổ chức tại Hạ Long - Quảng Ninh, ngày . - Đàm Thanh Thế Thực tiễn tái hòa nhập xã hội của người mãn hạn tù trên địa bàn quận Hai Bà Trưng", Kỷ yếu hội thảo khoa học: Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy, Viện Nhà nước và Pháp luật và Norwegian Center for Human Rights tổ chức tại Hạ Long - Quảng Ninh, ngày . - Tòa án nhân dân tối cao (2007), Nghị quyết số 01/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn một số quy định của Bộ luật Hình sự về thời hiệu thi hành bản án, miễn chấp hành hình phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt, Hà Nội.. - Tòa án nhân dân tối cao (2007), Nghị quyết số 02/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số quy định trong phần thứ năm. - "thi hành bản án và quyết định của Tòa án". - Trần Thị Quang Vinh Phòng ngừa tái phạm tội đối với người bị kết án tù của, Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh", Kỷ yếu hội thảo khoa học: Pháp luật và thực tiễn về tái hòa nhập xã hội của những người mãn hạn tù ở Việt Nam và Na Uy, Viện Nhà nước và Pháp luật và Norwegian Center for Human Rights tổ chức tại Hạ Long - Quảng Ninh, ngày . - Vụ Pháp luật hình sự hành chính - Bộ Tư pháp (2007), Rà soát, đánh giá pháp luật, chính sách và thực tiễn tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật ở Việt Nam, Hà Nội.. - Vụ Pháp luật hình sự hành chính - Bộ Tư pháp (2010), Dự thảo Báo cáo đánh giá, kiến nghị về tái hòa nhập cộng đồng đối với người chưa thành niên vi phạm pháp luật ở Việt Nam, Hà Nội.