« Home « Kết quả tìm kiếm

Vai trò của pháp luật tố tụng hình sự trong việc bảo đảm quyền con người


Tóm tắt Xem thử

- Vai trò của pháp luật tố tụng hình sự trong việc bảo đảm quyền con người.
- Luận văn Thạc sĩ ngành: Lý luận và lịch sử nhà nước và pháp luật Mã số .
- Pháp luật Việt Nam.
- Luật tố tụng hình sự.
- Quyền con người.
- Quyền con người là một giá trị được kết tinh trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh không mệt mỏi của nhân loại và luôn gắn liền với phẩm giá của mỗi con người, là một đảm bảo chắc chắn cho phẩm giá của họ khỏi mọi sự chà đạp, xâm hại.
- Xã hội hiện đại có rất nhiều công cụ, phương tiện và các cơ chế khác nhau nhằm bảo đảm sao cho quyền con người luôn được ghi nhận, tôn trọng, bảo vệ và thực thi.
- Trong số đó, pháp luật luôn được coi là công cụ, phương tiện hữu hiệu nhất..
- Ở Việt Nam, Đảng và Nhà nước ta luôn coi con người là trung tâm, đồng thời là mục tiêu, động lực trong quá trình xây dựng và phát triển.
- Các quyền con người được chính thức ghi nhận bằng pháp luật thông qua Hiến pháp, các đạo luật, các văn pháp pháp luật khác, cũng như bằng nhiều chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
- Hiến pháp Việt Nam năm 2013, văn kiện pháp lý cao nhất của Việt Nam, đã ghi nhận một cách trang trọng, rõ ràng và toàn diện các quyền con người, đặc biệt được nêu tập trung tại Chương II “Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân”.
- Bên cạnh đó, cùng với quyết tâm xây dựng nhà nước pháp quyền và hội nhập sâu rộng thì việc bảo đảm quyền con người ngày càng được quan tâm, chú trọng và ghi nhận trong các văn kiện của Đảng, như: Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới, Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 đã đặt ra nhiệm vụ “các cơ quan tư pháp phải thật sự là chỗ dựa của nhân dân trong việc bảo vệ công lý, quyền con người”.
- Đảng và Nhà nước ta luôn xác định con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp xây dựng đất nước..
- Mặc dù được coi là công cụ hữu hiệu nhất trong việc ghi nhận và bảo vệ quyền con người, tuy nhiên, nếu không có một hệ thống hoàn thiện, thống nhất, không tạo lập được cơ chế thực thi, giám sát minh bạch, hiệu quả, thì pháp luật lại là nơi có nguy cơ cao nhất trong việc xâm hại các quyền con người.
- Trong các lĩnh vực của pháp luật, thì pháp luật về tố tụng hình sự là công cụ hữu hiệu nhất để bảo vệ quyền con người, nhưng cũng là nơi quyền con người dễ bị xâm phạm, bị tổn thương nhất và hậu quả để lại cũng nghiêm trọng nhất khi nó động chạm đến quyền được sống,.
- Ý thức được điều đó, Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản pháp lý quan trọng, trong đó trước hết phải kể đến BLTTHS năm 1998, BLTTHS năm 2003 và các đạo luật khác nhằm tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm các quyền con người của những người tham gia tố tụng.
- Pháp luật TTHS đã coi việc bảo đảm quyền con người là vấn đề cơ bản và xuyên suốt trong các giai đoạn của hoạt động tố tụng khi tiến hành giải quyết vụ án hình sự, bảo đảm cho người tham gia tố tụng thực hiện các quyền và phương tiện tố tụng nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
- Tuy nhiên, vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người, thực tế những năm qua đã cho thấy, còn có nhiều hạn chế..
- Trước yêu cầu đặt ra từ thực tiễn xét xử, mong muốn và quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc đưa pháp luật TTHS thực sự trở thành công cụ hữu hiệu bảo đảm quyền con người trong bối cảnh đẩy mạnh xây dựng xã hội pháp quyền và hội nhập quốc tế, đồng thời xuất phát từ mong muốn góp phần đưa ra những cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng vai trò của pháp luật tố tụng hình sự trong việc bảo đảm quyền con người, từ đó đề ra phương hướng, giải pháp bảo đảm quyền con người trong pháp luật tố tụng hình sự tôi đã chọn đề tài “Vai trò của pháp luật tố tụng hình sự trong việc bảo đảm quyền con người” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn Thạc sĩ Luật học của mình..
- Tình hình nghiên cứu đề tài.
- Ở Việt Nam đã có nhiều công trình nghiên cứu, bài viết của các nhà khoa học về quyền con người, quyền công dân từ các góc độ và với các mức độ khác nhau.
- Trịnh Quốc Toản đồng chủ trì: “Bảo vệ quyền con người bằng pháp luật hình sự và pháp luật TTHS trong giai đoạn xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam”, năm 2006.
- Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Quang Hiền: “Bảo vệ quyền con người trong TTHS Việt Nam”, năm 2008.
- Luận án tiến sĩ của tác giả Lại Văn Trình “Bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ, bị can, bị cáo trong tố tụng hình sự Việt Nam”, năm 2011.
- Tác giả Nguyễn Quang Hiền với bài “Bảo vệ quyền con người của người bị buộc tội”, Tạp chí Nhà nước và Pháp luật Số 1/2010.
- Tác giả Hồ Sỹ Sơn với bài “Bảo vệ quyền con người trong tố tụng hình sự và một số đề xuất về hoàn thiện pháp luật”, Tạp chí Luật học Số 1/2011.
- Ngoài ra, có những công trình, tác giả đi sâu nghiên cứu việc bảo vệ một quyền cụ thể là quyền bào chữa của bị can, bị cáo (Phạm Hồng Hải, Nguyễn Văn Tuân, Đinh Văn Quế, Lại Văn Trình.
- các tác giả khác thì nghiên cứu việc bảo vệ quyền con người của bị can, bị cáo trong một chế định TTHS cụ thể là áp dụng biện pháp ngăn chặn (Nguyễn Mai Bộ, Nguyễn Trọng Phúc.
- một số khác thì đề cập đến việc bảo đảm quyền con người trong các nguyên tắc tố tụng (Nguyễn Ngọc Chí, Hoàng Thị Sơn, Bùi Kiên Điện, Nguyễn Thu Hiền.
- Các công trình khoa học, bài viết trên hoặc là tổng quát, hoặc đi sâu nghiên cứu, phân tích, luận giải một số nội dung về quyền con người, các biện pháp bảo đảm quyền con người, thực trạng quy định pháp luật về bảo vệ quyền con người, hoặc đi sâu vào bảo vệ quyền con người của một nhóm người, một số người tham gia tố tụng và đưa ra những kiến nghị, giải pháp.
- Tuy nhiên, trong số các công trình nêu trên, phần vì do đi sâu vào các mảng, lĩnh vực cụ thể, phần vì do đã được nghiên cứu từ trước nên có nhiều số liệu, luận điểm đã trở nên không còn phù hợp, nhất là trong bối cảnh Hiến pháp năm 2013 đã có hiệu lực pháp lý và những đổi mới của pháp luật tố tụng hình sự trong giai đoạn hiện nay..
- Đối tượng: Đề tài tập trung nghiên cứu làm rõ vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người, các cơ chế, quá trình tố tụng và các quy định thuộc nguồn của pháp luật tố tụng hình sự cũng như thực tiễn áp dụng pháp luật tố tụng hình sự trong mối tương quan đến việc bảo đảm quyền con người..
- Phạm vi: Vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người là một vấn đề lớn, có nhiều nội dung khác nhau.
- Việc nghiên cứu cũng được tiến hành đối với các quy định của pháp luật TTHS trong đó có Hiến pháp, BLTTHS, Luật Thi hành án hình sự, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật tổ chức Tòa án nhân dân, Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân.
- Mục đích và nhiệm vụ của việc nghiên cứu đề tài.
- Thông qua việc nghiên cứu đề tài, Luận văn làm rõ những vấn đề lý luận về quyền con người và vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người trong, nghiên cứu những quy định của pháp luật, từ đó làm sáng tỏ những bất cập hạn chế, để đưa ra những kiến nghị và giải pháp tăng cường vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người ở Việt Nam..
- Làm rõ những vấn đề lý luận về quyền con người và vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người..
- Phân tích, đánh giá quy định của pháp luật TTHS cũng như thực trạng áp dụng pháp luật TTHS liên quan đến bảo đảm quyền con người, đồng thời nêu ra những hạn chế, bất cập hạn chế vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người..
- Kiến nghị giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật TTHS Việt Nam, nâng cao vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người..
- Phương nghiên cứu đề tài.
- Quá trình nghiên cứu cũng sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học như: phương pháp so sánh, phân tích tài liệu, phương pháp tổng hợp, đồng thời ứng dụng những thành tựu của khoa học luật TTHS, xã hội học pháp luật.
- Luận văn đã đưa ra cơ sở lý luận về vai trò của pháp luật TTHS với việc bảo đảm quyền con người.
- phân tích hệ thống những quy định của pháp luật TTHS, chỉ ra những bất cập, hạn chế trong mối tương quan đến việc bảo đảm quyền con người như là nhiệm vụ của pháp luật TTHS..
- Luận văn đã đánh giá thực trạng bảo đảm quyền con người bằng pháp luật TTHS ở Việt Nam hiện nay.
- Đưa ra một số quan điểm, định hướng của Đảng và Nhà nước về vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người và định hướng theo Hiến pháp năm 2013.
- Đề xuất giải pháp, kiến nghị phù hợp với thực tiễn hiện nay nhằm nâng cao vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người.
- Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần bổ sung và phát triển về lý luận pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người.
- Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tư liệu tham khảo phục vụ cho công tác nghiên cứu giảng dạy khoa học pháp lý nói chung và nghiên cứu về tố tụng hình sự nói riêng.
- Nội dung của luận văn cũng có thể góp phần nâng cao nhận thức của cơ quan THTT, người THTT và những người tham gia tố tụng nhằm bảo đảm quyền con người được tôn trọng, bảo vệ và thực thi..
- Chương 1: Những vấn đề lý luận về quyền con người và vai trò của tố tụng hình sự với việc bảo đảm quyền con người..
- Chương 2: Thực trạng vai trò của pháp luật tố tụng hình sự với việc bảo đảm quyền con người ở Việt Nam hiện nay..
- Chương 3: Quan điểm và một số giải pháp, kiến nghị nâng cao vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người ở Việt Nam hiện nay..
- Nghiên cứu về vai trò của pháp luật TTHS trong việc bảo đảm quyền con người đòi hỏi đồng thời sự am hiểu sâu sắc khoa học pháp lý nói chung, khoa học pháp luật TTHS nói riêng và cả những kiến thức liên ngành về xã hội học pháp luật.
- Nghiên cứu đề tài cũng yêu cầu khối lượng lớn thời gian, công sức nghiên cứu cả về mặt lý luận lẫn thực tiễn của tình hình thực hiện và áp dụng các quy định về bảo đảm quyền con người.
- Báo điện tử Đời sống và pháp luật (2014), Đau xót vụ 7 thanh niên bi ̣ buộc nhận tội giết người , http://www.doisongphapluat.com/phap-luat/nghi-an-dieu-tra/dau-xot-vu-7-thanh- nien-bi-buoc-nhan-toi-giet-nguoi-a33867.html#.U6_79ZR_s8o..
- Bộ Tư pháp (2005), Việt Nam với vấn đề quyền con người, Hà Nội..
- Nguyễn Đăng Dung và Phạm Hồng Thái (2010), Quyền con người tập tài liệu chuyên đề của Liên hợp quốc, Nxb Công an nhân dân..
- Nguyễn Đăng Dung, Vũ Công Giao, Lã Khánh Tùng (2011), Giới thiệu các văn kiện quốc tế về quyền con người, Nhà Xuất Bản Lao Động – Xã Hội..
- Nguyễn Đăng Dung (2009), Vũ Công Giao, Lã Khánh Tùng (đồng chủ biên), Giáo trình Lý luận và pháp luật về quyền con người, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội..
- Nguyễn Đăng Dung, Phạm Hồng Thái, Vũ Công Giao, Lã Khánh Tùng (2010), Hỏi đáp về quyền con người, Nxb Công an nhân dân..
- Đảng Cộng sản Việt Nam (1997), Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa VIII) phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tiếp tục xây dựng Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh, Hà Nội..
- Đảng Cộng sản Việt Nam (2002), Nghị quyết 08-NQ/TW ngày 02/01 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới, Hà Nội..
- Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Hà Nội..
- Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị.
- Đại học luật Hà Nội (2009), Giáo trình luật TTHS Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội..
- Đỗ Văn Đương (2008), Cần phân định rõ thẩm quyền hành chính với trách nhiệm và quyền hạn tố tụng trong TTHS, Chuyên đề hoàn thiện các quy định của BLTTHS đáp ứng yêu cầu Cải cách tư pháp, Kiểm sát..
- Nguyễn Sơn Hà (2013), “Hoàn thiện mô hình tố tụng hình sự Việt Nam theo hướng bảo đảm quyền của bi can, bị cáo”, Tạp chí nghiên cứu Nhà nước và Pháp luật .
- Hoàng Văn Hảo, Chu Hồng Thanh (Chủ biên) (1998), Các văn kiện quốc tế về quyền con người, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, NXB Chính trị quốc gia..
- Hội luật gia Việt Nam (Biên soạn) (2007), Tập hợp các văn kiện pháp lý quốc tế cơ bản về quyền con người, NXB Tư pháp..
- Hội luật gia Việt Nam (2007), Pháp luật quốc gia và quốc tế về bảo vệ quyền của các nhóm xã hội dễ bị tổn thương, NXB Đại học quốc gia Hà Nội..
- Hội luật gia Việt Nam (2008), Bảo vệ quyền con người của các nhóm dễ bị tổn thương, NXB Hồng Đức..
- Đỗ Danh Huấn (2011), “Quyền con người trong lịch sử Việt Nam: tham chiếu từ Quốc triều hình luật và Hoàng Việt luật lệ”, chương trình hội thảo “Quyền con người: tiếp cận liên ngành Khoa học xã hội”, Viện Khoa học xã hội Việt Nam..
- Phạm Khiêm Ích, Hoàng Văn Hảo (Chủ biên) (1995), Quyền con người trong thế giới hiện đại, Viện thông tin khoa học xã hội..
- Phạm Văn Khánh (2006), Góp phần tìm hiểu quyền con người, NXB Khoa học xã hội..
- Tường Duy Kiên (2006), Quốc hội Việt Nam với việc bảo đảm quyền con người, NXB Tư pháp..
- Bùi Bá Linh (2003), Quan niệm của C.Mác, Ph.Ăngghen về con người và sự nghiệp giải phóng con người, NXB Chính trị quốc gia..
- Phan Thị Thanh Mai (2012), “Kiến nghị sửa đổi bổ sung một số quy định của BLTTHS nhằm bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo của công dân”, Tạp chí luật học, (5)..
- Nguyễn Thái Phúc (2007), “Mô hình tố tụng hình sự Việt Nam – Những vấn đề lý luận và thực tiễn”, Tạp chí Khoa học Pháp luật, (5) (42)..
- Hà Phương (2011), Về việc xây dựng mô hình tố tụng hình sự, http://mgov.vn/news ve-viec-xay-dung-mo-hinh-to-tung-hinh-su.html, Báo điện tử Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam..
- Đinh Văn Quế (2014), Điều kiện nào thành nguyên đơn trong án hình sự?, Báo điện tử pháp luật Hồ Chí Minh..
- Quốc hội (2000), Bộ luật tố tụng hình sự năm 1988, Nxb Chính trị Quốc gia Hà nội..
- Quốc hội (1999), Bộ luật hình sự năm 1999, Nxb Chính trị Quốc gia Hà nội..
- Quốc hội (2007), Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003, Hà Nội..
- Quốc hội (2010), Luật thi hành án hình sự năm 2010, Hà Nội..
- Hồ Sỹ Quý (Chủ biên) (2003), Con người và phát triển con người trong quan niệm của của C.Mác và Ph.Ăngghen, NXB Chính trị quốc gia..
- Trần Quang Tiệp (2004), Bảo vệ quyền con người trong luật hình sự, luật tố tụng hình sự Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia..
- Nguyễn Trương Tín (2009), “Một số vấn đề lý luận định hướng xây dựng mô hình TTHS Việt Nam trong bối cảnh cải cách tư pháp, Tạp chí Tòa án nhân dân kỳ I, tháng 8, (15)..
- Trịnh Quốc Toản (2003), “Nguyên tắc tranh tụng trong Luật tố tụng hình sự Việt Nam và một số kiến nghị, Tạp chí Khoa học - ĐHQGHN, Kinh tế-Luật, T.XIX, (4), tr.9- 23..
- Tòa án nhân dân tối cao (1976), Tập hệ thống hóa luật lệ về tố tụng hình sự 1976..
- Lã Khánh Tùng và Vũ Công Giao (2011), Tư tưởng về quyền con người - Tuyển tập tư liệu thế giới và Việt Nam, Nhà Xuất Bản Lao Động – Xã Hội..
- Ủy ban công ước của Liên Hợp Quốc (Đồng chủ biên) (2010), Quyền con người, Tập hợp những bình luận/khuyến nghị chung, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội..
- trong Quyền con người - Các văn kiện quan trọng..
- Võ Khánh Vinh (chủ biên) (2011), Quyền con người, Học viện Khoa học xã hội, Nxb Khoa học xã hội.