- VJE Tạp chí Giáo dục, Số 436 (Kì tr 16-20MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG TƯ DUY PHẢN BIỆN CHO SINH VIÊN NGÀNH QUẢN TRỊ NHÂN LỰC TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI Đỗ Khánh Năm - Trường Đại học Nội vụ Hà Nội Lê Thị Ngọc Anh, Sinh viên K15A, Quản trị nhân lực - Trường Đại học Nội vụ Hà Nội Ngày nhận bài .
- Mở đầu thuộc tính của bản chất, những mối liên hệ và quan hệ có Tư duy phản biện (TDPB) rất quan trọng trong đào tạo tính quy luật của sự vật hiện tượng mà trước đó ta chưabậc đại học.
- tr 107].(QTNL), do đặc thù nghề nghiệp, sau khi ra trường, họ Theo chúng tôi, tư duy là quá trình tâm lí phản ánh hiệnkhông làm việc với máy móc mà trực tiếp làm việc với con thực khách quan một cách gián tiếp và khái quát, là sự phảnngười, vì vậy, họ rất cần đến TDPB.
- TDPB giúp họ nhìn ánh những thuộc tính chung và bản chất, tìm ra những mốinhận vấn đề theo những góc độ khác nhau, vừa sâu sắc, vừa liên hệ, quan hệ có tính quy luật của sự vật, hiện tượng màtoàn diện trong lĩnh vực quản lí nhân lực.
- TDPB là quá trình vận dụng tích cực trí tuệ vào việc 2.1.2.
- Tư duy phản biệnphân tích, tổng hợp, đánh giá, ý tưởng, giả thuyết… từ sự Theo Richard Paul - Linda Elder, hai tác giả của bộ sáchquan sát, kinh nghiệm, chứng cứ, thông tin và lí lẽ nhằm đưa “Cẩm nang TDPB khái niệm và công cụ”, cho rằng:ra nhận định về sự việc, ra quyết định và hình thành nhân “TDPB là nghệ thuật phân tích và đánh giá tư duy với địnhcách ứng xử giữa nhà quản lí và người lao động.
- Theo Michael Michalko:TDPB không đơn thuần là một phẩm chất của con người, “TDPB là khả năng, hành động để thấu hiểu và đánh giámà còn là một kĩ năng cần được học tập, rèn luyện và phát được những dữ liệu thu thập được thông qua quan sát, giaotriển.
- Bài viết đề cập khái niệm, quy trình rèn luyện kĩ năng tiếp, truyền thông và tranh luận” [5.
- tr 185].TDPB và đề xuất một số biện pháp nhằm rèn luyện kĩ năng Như vậy, TDPB là một kĩ năng tư duy bậc cao, có vaiTDPB cho SV ngành QTNL, Trường Đại học Nội vụ Hà trò rất quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt độngNội, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực dạy và học.
- Rèn luyện kĩ năng tư duy phản biện2.1.
- Tư duy luyện là luyện tập nhiều lần trong thực tế để đạt được những Theo X.L.
- Rubinstein: “Tư duy - đó là sự khôi phục phẩm chất hay trình độ vững vàng” [6.
- Có thể hiểu,trong ý nghĩ của chủ thể và khách thể với mức độ đầy đủ rèn luyện kĩ năng TDPB trước hết là cách tổ chức huấnhơn, toàn diện hơn so với các tư liệu cảm tính xuất hiện do luyện của giảng viên (GV) với những biện pháp được phốitác động của khách thể” [1.
- Spirkin lại cho rằng: hợp hợp lí, phù hợp trình độ của SV, với điều kiện giảng dạy“Tư duy của con người, phản ánh hiện thực, về bản chất là của nhà trường.
- Dưới sự tổ chức, hướng dẫn của GV, SVquá trình truyền đạt gồm hai tính chất: Một mặt, con người cần tự giác, tích cực tự rèn luyện để hình thành kĩ nănghướng về vật chất, phản ánh những nét đặc trưng và những TDPB cho bản thân.
- Do đó, trong quá trình rèn luyện, SVmối liên hệ của vật ấy với vật khác, và mặt khác con người cần nhận thức đúng ý nghĩa, vai trò của kĩ năng TDPB đốihướng về xã hội để truyền đạt những kết quả của tư duy của với nghề nghiệp của mình trong tương lai, có động cơ rènmình” [2.
- Tác giả Trần Thị Minh Đức cùng cộng sự luyện đúng đắn, phải biến quá trình rèn luyện thành quáthì coi “Tư duy là một quá trình nhận thức, phản ánh những trình tự rèn luyện.
- Có như vậy, quá trình rèn luyện kĩ năng 16 Email:
[email protected] VJE Tạp chí Giáo dục, Số 436 (Kì tr 16-20TDPB của SV mới đạt kết quả cao.
- Hay nói cách khác, rèn Thông qua việc kiểm tra, đánh giá giúp SV nhận ra đượcluyện kĩ năng TDPB là quá trình GV đóng vai trò chủ đạo những ưu, nhược điểm.
- Qua đó, GV có thể bổ sung nhữngcòn SV đóng vai trò chủ động, tự giác, tích cực tự điều khiển kiến thức còn yếu và thiếu, giúp SV hoàn thiện hơn về kĩquá trình rèn luyện của bản thân.
- năng TDPB.
- Do đó, chúng tôi quan niệm: Rèn luyện kĩ năng TDPB 2.3.
- Thực trạng kĩ năng tư duy phản biện của sinh viêncho SV là việc tổ chức các hoạt động giáo dục đa dạng, ngành Quản trị nhân lực, Trường Đại học Nội vụ Hà Nộiphong phú nhằm kích thích SV tham gia một cách tích cực 2.3.1.
- Mức độ biểu hiện kĩ năng tư duy phản biện của sinhchủ động vào các quá trình hoạt động.
- Qua đó, hình thành viên ngành Quản trị nhân lực, Trường Đại học Nội vụ Hà Nộivà phát triển kĩ năng TDPB cho SV nhằm nâng cao chất Để đánh giá thực trạng kĩ năng TDPB của SV ngànhlượng đào tạo, giúp SV có tri thức, giá trị, thái độ và kĩ năng QTNL Trường Đại học Nội vụ Hà Nội, chúng tôi đã tiếnnghề nghiệp phù hợp để họ thành công trong công việc cũng hành thiết kế các câu hỏi và khảo sát 153 SV theo thang đonhư có cách sống tích cực trong xã hội hiện đại.
- Quy trình rèn luyện kĩ năng tư duy phản biện cho đối thuần thục.
- 1 = Chưa thuần thục), nghiên cứu trên 3sinh viên ngành Quản trị nhân lực phương diện: mức độ biểu hiện nhận thức về các thao tác Quy trình là trình tự phải tuân theo để tiến hành một cần thực hiện của kĩ năng TDPB.
- Quy trình tổ chức rèn luyện kĩ năng thực hiện chính xác, thuần thục các thao tác và mức độ biểuTDPB cho SV là một trật tự bao gồm các giai đoạn, các hiện thái độ chủ động thực hiện các thao tác đó.
- Kết quảbước, được sắp xếp theo một trật tự tuyến tính từ khi bắt đầu nghiên cứu cho thấy, kĩ năng TDPB của SV đạt mức trungcho đến khi kết thúc hoạt động phản biện.
- Trong đó, biểu hiện nhận thức về các thao tác cần thựcđó, chúng tôi đưa ra quy trình lí thuyết của việc rèn luyện kĩ hiện kĩ năng của SV là cao nhất (ĐTB = 3,48).
- biểu hiệnnăng TDPB gồm 4 bước, cụ thể: thái độ (ĐTB: 2,78) và biểu hiện hành vi thực hiện các thao Bước 1: Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức về kĩ năng tác (hành vi chính xác ĐTB: 2,71.
- hành vi thuần thục ĐTB:TDPB và rèn luyện kĩ năng TDPB cho SV ngành QTNL.
- 2,59) ở mức thấp nhất trong ba mặt biểu hiện của kĩ năng.Bước này bao gồm cả việc giáo dục về ý nghĩa, vai trò củakĩ năng TDPB trong học tập, trong lĩnh vực nghề nghiệp, Kết quả trên cho thấy, SV ngành QTNL Trường Đại họctrong cuộc sống, từ đó, SV thấy được sự cần thiết, nhu cầu Nội vụ Hà Nội đã có sự nhận biết các thao tác cần thực hiệnphải rèn luyện kĩ năng TDPB.
- TDPB khi bắt gặp các vấn đề trong hoạt động học tập, cũng như trong cuộc sống nhưng sự chủ động thực hiện các thao Bước 2: Học kĩ năng TDPB cơ bản.
- Để học về kĩ năng tác còn thấp.
- sự vận dụng chính xác và thuần thục các thaoTDPB, SV cần hiểu rõ bản chất của kĩ năng TDPB và cách tác đó chưa cao.
- Kĩ năng TDPB hiện của kĩ năng TDPB là nhận thức, thái độ và hành vi cócó thể biểu diễn hoặc “mô hình hóa” cho đến khi SV hiểu mối tương quan chặt chẽ với nhau.
- Các kĩ năng cần có trong năng TDPB thì phải rèn luyện tương ứng cả 3 mặt này.quá trình phản biện.
- Những yếu tố ảnh hưởng đến việc rèn luyện kĩ năngquy trình và các bước tiến hành phản biện.
- Đây là kĩ năng tư duy phản biện của sinh viên ngành Quản trị nhân lựccốt lõi để có thể vận dụng vào trong các tình huống phản Trường Đại học Nội vụ Hà Nộibiện gắn với bối cảnh cụ thể.
- Để tổ chức rèn luyện kĩ năng TDPB cho SV phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó có các yếu tố chủ quan và Bước 3: Tạo ra các tình huống thực tế, khuyến khích SV khách quan.
- Các yếu tố chủ quan như: kĩ năng tổ chức phảnvận dụng kĩ năng TDPB.
- Để nắm vững kĩ năng, SV cần liêntục thực hành kĩ năng đó.
- trình độ và kinh nghiệm phản biện của SV.
- sựthực tế trong học tập, trong lĩnh vực nghề nghiệp, trong cuộc hứng thú, say mê rèn luyện của SV.
- nhu cầu, tính tích cực,sống để SV thực hành luyện tập kĩ năng TDPB.
- Có thể yêu tự giác rèn luyện kĩ năng TDPB của SV có ảnh hưởng tíchcầu SV đóng vai, tổ chức trò chơi, áp dụng vào bài tập đơn cực nhất.
- Còn các yếu tố khách quan như: các phương tiệngiản để SV giải quyết các vấn đề xảy ra trong cuộc sống, hoặc cơ sở vật chất.
- không gian hoạt động đểcó thể thiết kế những bài tập đặc biệt nhằm dạy những kĩ năng rèn luyện kĩ năng TDPB.
- GV khuyến khích và tạo cơ hội cho SV được thực hành ảnh hưởng thấp hơn.các kĩ năng TDPB cho đến khi nó trở nên thành thạo.
- Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng tư duy phản biện Bước 4: Kiểm tra, đánh giá kết quả rèn luyện kĩ năng cho sinh viên ngành Quản trị nhân lựcTDPB của SV ngành QTNL.
- Hình thành kĩ năng tư duy phản biện cho sinh viênluyện kĩ năng TDPB của SV ngành QTNL là rất quan trọng.
- ngành Quản trị nhân lực 17 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 436 (Kì tr 16-20 Trong quá trình rèn luyện và nâng cao năng lực TDPB + Trong quá trình suy luận, đánh giá, nhận xét, SV phảicho SV, theo chúng tôi, bước đầu GV cần hình thành TDPB đưa ra được những bằng chứng, chứng minh một cách rõcho SV trải qua một số bước cơ bản sau: ràng, cụ thể, có tính thuyết phục.
- Khi SV đứng trước một vấn đề, GV luôn khuyến quyền lợi, tình cảm, định kiến, truyền thống khác,… để xemkhích SV có cách suy nghĩ độc lập và đặt các câu hỏi khác xét vấn đề một cách cụ thể;nhau để tìm cách giải quyết.
- Cần xác định rõ ràng mục đích khi xem một vấn đề + Hướng dẫn SV biết cách đặt câu hỏi đúng chỗ, đúng nào đó, xác định các khía cạnh, các mặt, các mối liên hệlúc, đúng trọng tâm.
- quan trọng của vấn đề và tổng hợp các vấn đề đã thu được.
- Rèn luyện kĩ năng tư duy phản biện gắn với hoạt độngkinh nghiệm, sự hiểu biết của mình để tìm hiểu sự thật về nghề Quản trị nhân lựcvấn đề được nêu ra.
- dung: phản biện để tuyển chọn được nhân viên đáp ứng nhu + SV cần giải thích được lí do, biết cách lập luận, tìm cầu công việc, sắp xếp nhân sự phù hợp công việc của cơcác minh chứng để chứng minh cho quan điểm của mình quan,...đưa ra.
- Quản lí về lương, thưởng và phúc lợi gồm các nội + SV biết cách xem xét cả mặt tích cực lẫn tiêu cực, mặt dung: Phản biện để đòi tăng lương, chế độ nghỉ phép, nghỉphải và mặt trái của một vấn đề.
- Trong quá trình dạy học GV khuyến khích SV biết + Chuyên gia phân tích công việc, ngành nghề gồm cáccách “hoài nghi khoa học”, bởi chỉ như vậy thì SV mới có ý nội dung: Phản biện để bố trí sắp xếp vị trí việc làm phù hợp,thức và chủ động đi tìm những minh chứng, lập luận để sa thải những người không đáp ứng được nhu cầu côngphản biện vấn đề đã nêu ra việc.
- GV cần rèn luyện cho SV đứng trước một vấn đề phải + Chuyên gia về quản lí dự án, hỗ trợ nhân viên gồm cácđặt ra được các giả thuyết, các phương án khác nhau để giải nội dung: phản biện để đưa ra các chế độ, chính sách bảoquyết cùng một vấn đề nêu ra.
- nội dung: phản biện để cử cán bộ, nhân viên phù hợp được học tập nâng cao trình độ, đào tạo và đào tạo lại.
- biện, qua đó sẽ hình thành và phát triển kĩ năng TDPB cho + Cần xem xét kĩ mọi vấn đề, mọi thông tin liên quan, SV.kiểm tra giả định của mình trước khi đi đến kết luận hoặc ra - Nội dung và cách thức tiến hành:quyết định, bảo đảm là kết luận rút ra một cách logic từ giảthiết.
- Trong quá trình thi công ông Bắc bị ngã từ giànngược với quan điểm của mình đồng thời không chấp nhận giáo xuống và bị gãy chân, ông Bắc đổ lỗi tai nạn xảy ra làý kiến của người khác một cách mù quáng.
- Bởi vì để tăng thêm lợi nhuận công ty - Bước 3: Rèn luyện TDPB một cách có ý thức cắt giảm những khoản chi tiêu dành cho vấn đề an toàn lao + GV đưa ra các bài tập vừa sức, đi từ dễ đến khó, tạo động.
- Giám sát công trình ông Hải phủ nhận nhận định này,hứng thú cho SV trong quá trình học tập.
- vấn đề này? 18 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 436 (Kì tr 16-20 + Bước 1: Nhận dạng những ý kiến liên quan đến vấn thuật làm giàn giáo trước khi đưa vào sử dụng, đồng thờiđề đưa ra, gồm: phải kiểm tra nghiêm ngặt sự thi công của người lao động.
- Rèn luyện kĩ năng tư duy phản biện thông qua tổ chứclàm việc hăng say, năng suất lao động cao hơn, thậm chí họ các hội thilà phụ nữ làm việc trên những giàn giáo cao, mức độ nguy - Mục đích, ý nghĩa: Nhằm tạo sân chơi bổ ích, sáng tạohiểm hơn ông Bắc mà tại sao họ không bị ngã.
- Thông qua hội thi, góp phần rèn luyện kĩ năngbị ngã: TDPB cho SV.
- Tại + Tổ chức cho SV tham gia phản biện: SV chia ra haisao anh ta lại muốn làm điều này? Do muốn tránh bị đuổi nhóm, nhóm đồng ý và nhóm không đồng ý về câu nói trênviệc là một động cơ: nếu anh ta bị khiển trách vì tai nạn (có và đã thảo luận nhóm, sau đó cử ra 2 người đại diện để bảolẽ do uống rượu), thì anh ta sẽ cố chuyển lỗi từ phía mình vệ quan điểm của mình.sang cho người khác.
- Con cái không nghe lời cha mẹ cũng cóBắc đã từng vi phạm kỉ luật ở nhiều công ty xây dựng khác thể tạo ra những điều mới mẻ, và với cách tư duy mới thì(kể cả việc từng uống rượu trên công trường).
- Khi cha mẹ đưa rađấy có vấn đề gì không.
- giàn giáo có lỗi về vấn đề kĩ thuật định hướng để con đi theo, con cái nên thảo luận để thốngkhông? ông Bắc ngã dẫn tới hậu quả gì? Từ đó tách nhỏ nhất vấn đề với cha mẹ, đừng đi ngược với ý định của chanhững câu hỏi và đưa ra suy nghĩ, nhận định của bản thân.
- Qua các thao tác phân tích, bằng Hai nhóm đã rất nỗ lực để đưa ra lập luận bảo vệ quannhững cơ sở lí luận khoa học để khẳng định tại sao ông Bắc bị điểm của mình, nhưng rõ ràng quá trình bảo vệ quan điểmngã, về phía công ty có những vấn đề gì đúng, vấn đề nào sai? không hề dễ dàng vì không khéo sẽ dẫn dắt từ tranh luậnvề phía ông Bắc có những vấn đề nào đúng, vấn đề nào sai? sang tranh cãi, từ phản biện sang nguỵ biện.
- Bước 4: Trình bày kết quả của quá trình tư duy logic Sau đó, Ban Giám khảo đặt ra những câu hỏi để hỏi SV Ở bước này cần nêu ra điểm không chuẩn xác của đối tham gia phản biện, yêu cầu SV trả lờiđể làm rõ thêm về nhữngphương.
- Cụ thể: Vẫn là tình huống “Ông Bắc, một trong vấn đề SV đưa ra: Câu nói này có hoàn toàn sai hay hoàn toànnhững người công nhân ở công trường, bị ngã từ giàn giáo đúng không? Trường hợp nào thì nên nghe lời cha mẹ, trườngxuống và bị gãy chân”.
- 19 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 436 (Kì tr 16-20 Ban Giám khảo nhận xét, đánh giá phần ưu điểm, hạn Điều đó chứng tỏ rằng những người làm việc hiệu quả sẽchế của 2 nhóm sau đó bổ sung thêm về những vấn đề SV tiếp tục trở thành những nhà quản lí tốt.đưa ra: Ngày xưa, khi công nghệ thông tin chưa có, cha mẹ Thảo luận xong, GV đưa ra những câu hỏi nhằm làm sâulà người nhiều kinh nghiệm nhất, là người nhiều trải nghiệm sắc thêm những vấn đề SV lập luận ở trên như: Nhận địnhnhất, họ nói với con những điều tốt nhất.
- Vì thế, con cái có thể xuất sắc nhất sẽ trở thành nhà quản lí tốt nhất?thảo luận với cha mẹ để tìm ra đường lối tốt nhất, vì thế con GV tổng kết, đánh giá nhận xét ưu, nhược điểm của 2cái không phải cãi lời cha mẹ mà biết cách bảo vệ quan điểm nhóm và bổ sung để làm sâu sắc thêm những vấn đề SV thamcủa mình, biết đưa ra thông tin để thuyết phục cha mẹ.
- gia: Như vậy, kĩ năng chuyên môn và kĩ năng lãnh đạo luôn2.4.4.
- Rèn luyện kĩ năng tư duy phản biện thông qua hoạt hỗ trợ nhau trong quá trình làm việc cũng như trong quá trìnhđộng trải nghiệm quản lí.
- Có kĩ năng chuyên môn, thiếu kĩ năng quản lí thì khó - Mục đích, ý nghĩa: SV được tiếp xúc với các tình thành công trong công tác quản lí.
- ngược lại, nếu có kĩ nănghuống cụ thể xảy ra trong lĩnh vực nghề nghiệp, trong cuộc lãnh đạo mà thiếu kĩ năng chuyên môn thì quản lí không hiệusống để SV có cơ hội rèn luyện kĩ năng TDPB.
- Vì vậy, để thành công, các nhà quản lí cần trang bị cho - Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp.
- GV đưa ra mình đầy đủ cả về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và hệtình huống: “Nhân viên xuất sắc nhất chưa chắc sẽ trở thống kĩ năng mềm để đáp ứng nhiệm vụ được giao.thành nhà quản lí tốt nhất”.
- Kết luậnnhận định này? TDPB là một trong những kĩ năng quan trọng mà bất kì - GV hướng dẫn SV tham gia phản biện: SV chia ra hai SV nào thuộc ngành QTNL đều phải rèn luyện thường xuyênnhóm, nhóm đồng ý và nhóm không đồng ý về nhận định để vận dụng tốt trong các hoạt động chuyên môn nghềtrên.
- Do đó, song song vớiviên “xuất sắc” thường tìm ra một quy trình làm việc phù hợp việc rèn luyện về phẩm chất đạo đức, chính trị, trình độriêng cho họ.
- Đôi khi họ không hứng thú với việc làm quản chuyên môn và kĩ năng nghề nghiệp thì việc rèn luyện kĩ nănglí, ít quan tâm đến sự phát triển của người khác.
- nhưng nhân viên làm việc hiệu trong lĩnh vực nghề nghiệp cũng như trong cuộc sống.quả cao thường ít quan tâm đến kĩ năng mềm mặc dù kĩ năngnày lại rất quan trọng đối với những nhà quản lí.
- NXB Giáo dục.yếu về những kĩ năng mềm nên việc truyền cảm hứng, sáng [2] A.
- Sự hình thành tư duy trừu tượng trongtạo cho nhân viên cấp dưới bị hạn chế.
- NXBsắc nhất chưa chắc sẽ trở thành nhà quản lí tốt nhất.
- NXB Giáo dục.nhà quản lí tốt.
- Cẩm nang tư duymục tiêu hợp lí, làm việc khoa học, hiệu quả, có kiến thức phản biện khái niệm và công cụ.
- Hồvà kĩ năng chuyên môn tốt.
- NXB Tri thức.tác quản lí.
- Kĩ năng mềm rất cần thiết trong công tác quản lí [6] Viện Ngôn ngữ học (1988).
- NXB Từnhưng kĩ năng chuyên môn còn quan trọng hơn.
- Các kĩ năng điển Bách khoa.chuyên môn là năng lực cốt lõi tạo ra năng suất lao động, [7] Nguyễn Quang Uẩn (chủ biên, 2011)- Nguyễn Văn Lũycòn các kĩ năng mềm thì không.
- Hơn nữa, những kĩ năng - Đinh Văn Vang.
- Giáo trình Tâm lí học đại cương.mềm thường dễ hoàn thiện hơn các kĩ năng chuyên môn