Thực trạng và giải pháp hoàn thiện văn hóa an toàn tại Xí nghiệp vận tải biển và công tác lặn thuộc Liên doanh Việt Nga - Vietsopetro

- HOÀNG LÊ TÂM THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VĂN HÓA AN TOÀN TẠI XÍ NGHIỆP VẬN TẢI BIỂN VÀ CÔNG TÁC LẶN THUỘC LIÊN DOANH VIỆT NGA - VIETSOVPETRO LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH Hà Nội – Năm 2013 HOÀNG LÊ TÂM QUẢN TRỊ KINH DOANH KHÓA: 2010B HÀ NỘI - 2013 LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Viện đào tạo Sau đại học, Viện Kinh tế và quản lý – Trường Đại học Bách Khoa Hà nội.
- Xin cảm ơn Ban Giám đốc, các phòng ban chuyên môn cùng toàn thể thuyên viên của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn đã cung cấp những thông tin hữu ích và tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài.
- Tác giả HOÀNG LÊ TÂM Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý MỤC LỤC MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ PHẦN MỞ ĐẦU.
- 5 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VĂN HÓA AN TOÀN.
- Tổng quan về văn hóa, văn hóa doanh nghiệp.
- Khái niệm về văn hóa.
- Khái niệm về văn hóa doanh nghiệp.
- Các đặc tính cơ bản của văn hóa doanh nghiệp.
- Vai trò của văn hóa doanh nghiệp.
- Tổng quan về văn hóa an toàn.
- Khái niệm về văn hóa an toàn.
- Cấu thành văn hóa an toàn.
- Các mức độ cơ bản của văn hóa an toàn.
- Các đặc tính của văn hóa an toàn trong doanh nghiệp.
- Vai trò của văn hóa an toàn.
- Các dạng văn hóa an toàn.
- Một số mô hình xác định và đánh giá văn hóa an toàn.
- 18 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VĂN HÓA AN TOÀN TẠI XÍ NGHIỆP VẬN TẢI BIỂN VÀ CÔNG TÁC LẶN – LIÊN DOANH VIỆT NGA - VIETSOVPETRO.
- 31 Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 2.1.
- Giới thiệu về Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn (XN VTB&CTL.
- Văn hóa an toàn tại XN VTB&CTL.
- Thực trạng công tác quản lý an toàn.
- Đánh giá Văn hóa an toàn của XN VTB&CTL.
- 55 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VĂN HÓA AN TOÀN XÍ NGHIỆP VẬN TẢI BIỂN VÀ CÔNG TÁC LẶN – LIÊN DOANH VIỆT NGA - VIETSOVPETRO.
- Định hướng phát triển Văn hóa an toàn của XN VTB&CTL.
- Giải pháp hoàn thiện Văn hóa an toàn XN VTB&CTL.
- Giải pháp thứ ba: Triển khai thực hiện hiệu quả Hệ thống quản lý an toàn trong sản xuất.
- 93 Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT NN – Nhà nước LDDK – Liên doanh dầu khí Vietsovpetro – Liên doanh Việt Nga – Vietsovpetro XN VTB&CTL – Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn ISM Code – International Safety Management Code XN – Xí nghiệp DN – Doanh nghiệp VHDN – Văn hóa doanh nghiệp VHAT – Văn hóa an toàn CBCNV – Cán bộ công nhân viên HTQLAT – Hệ thống quản lý an toàn IMO - International Marine Organization Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 – Các dạng văn hóa an toàn.
- 61 Bảng 3.1 – Các khóa đào tạo nghiệp vụ an toàn cho CBCNV XN VTB&CTL.
- 78 Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Hình 1.
- 1 - Mô hình cấu thành văn hóa an toàn.
- 2 - Mô hình biểu diễn các dạng văn hóa an toàn.
- 3 - Mô hình văn hoá an toàn INSAG.
- 5 - Mô hình ma trận cải thiện văn hóa an toàn (SCIM.
- 6 - Mô hình văn hóa an toàn dựa trên mô hình BEM của AEAT.
- 7 - Mô hình hệ thống của văn hóa an toàn của Cox.
- 8 - Quy trình đánh giá môi trường an toàn của tổ chức.
- 27 Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1.
- Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay, xây dựng văn hóa an toàn tại nơi làm việc, thúc đẩy văn hóa phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đối với người lao động là rất cần thiết và là tiêu chí hàng đầu để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững.
- Văn hoá an toàn góp phần tăng trưởng bền vững của doanh nghiệp trên cơ sở phát huy nhân tố con người và phát triển con người nhờ giải quyết hài hoà mối quan hệ lợi ích các bên (NN, DN và người lao động), tạo động lực mới cho phát triển của doanh nghiệp.
- Có thể nói rằng, xây dựng và nâng cao văn hoá an toàn trong doanh nghiệp là động lực phát triển của doanh nghiệp.
- Văn hoá an toàn được coi là một bộ phận rất cơ bản, chính yếu của văn hoá doanh nghiệp, bao gồm phát triển nguồn nhân lực, xây dựng môi trường vật chất và tinh thần lành mạnh, hình thành bầu không khí và kiểu hành vi ứng xử mang tính nhân bản trong doanh nghiệp… sẽ góp phần củng cố và nâng cao uy tín, thương hiệu của sản phẩm, của doanh nghiệp trong cạnh tranh (trong nước và quốc tế.
- Trong phát triển nền kinh tế dựa trên nền công nghiệp hiện đại, áp dụng công nghệ mới, nhất là công nghệ cao, đi vào kinh tế tri thức thì phát triển thể chế văn hoá an toàn trong doanh nghiệp (luật và các tiêu chuẩn, quy phạm vận hành máy móc thiết bị công nghệ hiện đại, công nghệ cao.
- nhất là thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp về an toàn và sức khoẻ người lao động trong doanh nghiệp, là một trong những điều kiện quan trọng để hội nhập.
- Xây dựng và nâng cao văn hoá an toàn là một kiểu quản lý mới và ở trình độ cao về lĩnh vực an toàn - vệ sinh lao động phù hợp với xu hướng chung của cộng đồng quốc tế, bởi vì văn hoá an toàn hướng vào xử lý các nguyên nhân và yếu tố trực tiếp của các tai nạn lao động (hành vi thiếu an toàn của con người.
- tính trạng thiếu an toàn của đối tượng và phương tiện lao động.
- sự tác Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 2 động không thuận lợi của môi trường sản xuất.
- sự bất cập của công tác quản lý tại nơi làm việc) và đặc biệt văn hoá an toàn hướng vào trước hết là công tác phòng ngừa.
- đồng thời cũng thể hiện sự cam kết của Việt Nam đối với quốc tế thực hiện “ngày an toàn và vệ sinh tại nơi làm việc” hàng năm (28/4).
- Là đơn vị được thành lập bởi quyết định của Hội đồng XNLD Vietsovpetro ngày 02/6/1983 với tên gọi “Cục vận tải biển”, từ năm 1989 được đổi tên thành “Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn – XN LDDK Vietsovpetro”, với nhiệm vụ phục vụ vận tải hàng hóa từ căn cứ trên bờ đến biển cho Vietsovpetro khai thác tài nguyên của thềm lục địa Việt Nam và khu vực Đông Nam Á, do đó, là mắt xích quan trọng nhất nối liền căn cứ - đại bản doanh Vietsovpetro với các công trình biển đã, đang và sẽ được xây dựng, khai thác thương mại tại các vùng mỏ của Vietsovpetro.
- Ngoài ra, đội tàu của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn còn có nhiệm vụ tham gia xây dựng các công trình trên biển như giàn khoan, đường ống ngầm vận chuyển dầu, khí vào bờ.
- Bên cạnh đó là công tác lặn khảo sát công trình ngầm dưới biển.
- Là một cán bộ hiện đang công tác tại Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn, tác giả mong muốn được mang các kiến thức đã được học trong nhà trường và kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực an toàn lao động góp phần nhỏ của mình vào thành công chung của Xí nghiệp, nên chọn đề tài nghiên cứu “THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VĂN HÓA AN TOÀN TẠI XÍ NGHIỆP VẬN TẢI BIỂN VÀ CÔNG TÁC LẶN THUỘC LIÊN DOANH VIỆT NGA - VIETSOVPETRO” để làm luận văn tốt nghiệp cao học.
- Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 3 2.
- Mục đích, mục tiêu của đề tài Mục đích nghiên cứu: Xác định mức độ văn hóa an toàn của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn ở hiện tại.
- Từ đó đề xuất giải pháp để tiếp tục phát triển, hoàn thiện văn hóa an toàn của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn trên cơ sở phòng ngừa để giảm thiểu sự cố, tai nạn lao động trong tương lai.
- Hệ thống hóa lý thuyết và các nội dung có liên quan đến văn hóa doanh nghiệp, văn hóa an toàn.
- Mô tả và phân tích hiện trạng văn hóa an toàn của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn trên cơ sở lý luận đã trình bày.
- Khảo sát, đánh giá văn hóa an toàn hiện tại của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn.
- Qua đó phát hiện những khoảng cách giữa thực trạng với những giá trị văn hóa an toàn mong muốn, từ đó đề xuất các giải pháp để hoàn thiện, điều chỉnh Văn hóa an toàn của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn nhằm đáp ứng những đòi hỏi trong tình hình mới của các hoạt động sản xuất kinh doanh của XN VTB&CTL.
- Phương pháp nghiên cứu Đề tài dựa trên phương pháp nghiên cứu mô tả để đánh giá nhận thức, hành vi của CBCNV, hệ thống Quản lý an toàn của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn, dựa trên mô hình của bộ công cụ “Safety Climate Measurement Toolkit” do tác giả Cox, Loughborough University, UK xây dựng và phát triển.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là tất cả cán bộ, công nhân viên liên quan trực tiếp tham gia và điều hành sản xuất của Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn.
- Phạm vi của nghiên cứu này tập trung vào việc đề xuất các giải pháp hỗ trợ Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 4 phát triển văn hóa an toàn trong thời gian tới đối với Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn, mà không triển khai và đánh giá hiệu quả của các giải pháp.
- Chương 1: Cơ sở lý thuyết về văn hóa an toàn.
- Chương 2: Phân tích và đánh giá thực trạng văn hóa an toàn tại Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn.
- Chương 3: Đề xuất giải pháp hoàn thiện văn hóa an toàn tại Xí nghiệp Vận tải biển và Công tác lặn.
- Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 5 PHẦN NỘI DUNG ĐỀ TÀI CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VĂN HÓA AN TOÀN 1.1.
- Tổng quan về văn hóa, văn hóa doanh nghiệp 1.1.1.
- Khái niệm về văn hóa Trong đời sống tự nhiên và xã hội của loài người, văn hóa tồn tại dưới nhiều dạng nhận thức khác nhau, việc xác định thuật ngữ “văn hóa” thật không đơn giản.
- Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa.
- Sở dĩ như vậy vì khái niệm văn hóa được dùng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực trong xã hội với nội hàm không giống nhau.
- Văn hoá là một khái niệm rất rộng, năm 1952 Kroeber và Kluckolm đã sưu tầm được 164 định nghĩa khác nhau về văn hoá.
- Edward Hall (2007) hiểu văn hoá là "một hệ thống nhằm sáng tạo, chuyển giao, lưu trữ và chế biến thông tin.
- Sợi chỉ xuyên suốt tất cả các nền văn hoá là truyền thông và giao tiếp".
- Văn hoá hiểu như vậy là VH theo nghĩa rộng, bao gồm tất cả những gì con người đã tạo ra.
- Nhằm đưa ra một định nghĩa mới về văn hóa, tại lễ phát động Thập kỉ phát triển văn hóa ngày Tổng Giám đốc UNESCO F.
- Mayor nói: "Văn hóa Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 6 phản ánh và thể hiện một cách tổng quát và sống động mọi mặt của cuộc sống (của mỗi cá nhân và cả cộng đồng) đã diễn ra trong quá khứ cũng như đang diễn ra trong hiện tại, qua hàng bao thế kỷ, nó đã cấu thành một hệ thống các giá trị, truyền thống thẩm mỹ và lối sống mà dựa trên đó từng dân tộc tự khẳng định bản sắc riêng của mình".
- Với quan niệm xem văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, khái niệm văn hóa được mở rộng hơn.
- Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa.
- Văn hóa là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt hàng ngày về mặc, ăn, ở và các phương thức sử dụng.
- Văn hóa là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi sinh tồn” Như vậy, văn hóa không phải là một lĩnh vực “độc lập”, mà là một tổng thể hài hòa bao gồm nhiều lĩnh vực có liên quan mật thiết, tạo nên một chỉnh thể thống nhất thể hiện những giá trị vật chất và tinh thần của một cộng đồng người trong quá trình lâu dài để phát triển xã hội.
- Có rất nhiều khái niệm về văn hóa doanh nghiệp.
- Phần dưới đây sẽ trình bày một số khái niệm tiêu biểu: Khái niệm văn hóa doanh nghiệp của học giả phương Tây.
- Nói đến văn hóa của một doanh nghiệp là nói đến một hình thể duy nhất với các tiêu chuẩn, giá trị, tín ngưỡng, cách đối xử… được thể hiện qua việc các thành viên liên kết với nhau để làm việc.
- Nét đặc trưng của một doanh nghiệp được thể hiện ở lịch sử của nó với những ảnh hưởng của hệ thống và người sáng lập trong việc xây dựng con người ( Eldrige và Crombie, 2006) Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 7 - Văn hóa doanh nghiệp có thể được mô tả như một tập hợp chung các niềm tin, thông lệ, hệ thống giá trị, tiêu chuẩn hành vi ứng xử và cách kinh doanh riêng của từng doanh nghiệp.
- Những mặt trên sẽ qui định mô hình hoạt động riêng của doanh nghiệp và cách ứng xử của các thành viên trong doanh nghiệp đó (Tunstall, 2006.
- Trong một doanh nghiệp, thuật ngữ "văn hóa" chỉ những giá trị niềm tin và nguyên tắc bên trong tạo thành nền tảng của hệ thống quản lý của doanh nghiệp, cũng như hàng loạt các thủ tục quản lý và hành vi ứng xử minh chứng và củng cố cho những nguyên tắc cơ bản này (Denison, 2006.
- Ông định nghĩa văn hóa doanh nghiệp là: Một dạng của những giả định cơ bản - được sáng tạo, khám phá, phát triển và tích lũy thông qua giải quyết các vấn đề mà doanh nghiệp gặp phải trong quá trình thích ứng với môi trường bên ngoài và hội nhập môi trường bên trong.
- Khái niệm văn hóa doanh nghiệp ở Việt Nam: Trong giai đoạn các doanh nghiệp đang dồn tâm sức vào cuộc cạnh tranh quyết liệt trên thị trường khi Việt Nam gia nhập WTO (Tổ chức thương mại quốc tế), các chuyên gia cho rằng, vấn đề văn hoá doanh nghiệp hơn lúc nào hết cần được cộng đồng doanh nghiệp đặt lên tầm chiến lược, coi như một "tài sản vô hình" không thể thiếu để bước vào hành trình mới đầy thách thức.
- Theo ông Vũ Tiến Lộc, văn hoá doanh nghiệp là sự nhận thức chung về các giá trị của doanh nghiệp, được mọi người trong doanh nghiệp dù ở trình độ và vị trí khác nhau vẫn có thể miêu tả về văn hoá với cùng cách hiểu giống nhau.
- Cụ thể là: Tầm nhìn, triết lý và chiến lược kinh doanh tạo Luận văn thạc sỹ kỹ thuật Trường Đại học Bách khoa Hà Nội Học viên: Hoàng Lê Tâm – QTKD2010B Viện Kinh tế và Quản lý 8 dựng lòng tin với nhân viên trong doanh nghiệp và cam kết với khách hàng, đối tác và các bên liên quan.
- hệ thống các nội quy hay chủ trương, chính sách chi phối kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
- cách ứng xử giao tiếp giữa lãnh đạo và nhân viên, giữa nhân viên với nhau hay giữa doanh nghiệp với khách hàng và đối tác.
- Nguyễn Thu Linh (2008): “Văn hóa doanh nghiệp là “luật” không thành văn quy định cách thức thực sự mà con người đối xử với nhau hàng ngày trong doanh nghiệp, cách thức thực sự mà doanh nghiệp giải quyết công việc, đáp ứng nhu cầu khách hàng.
- Văn hóa doanh nghiệp ăn sâu vào niềm tin nên có vai trò quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của doanh nghiệp.
- Theo Tiến sỹ Hoàng Đình Phi (2007): “Trình độ văn hóa doanh nghiệp là tổng hợp các nhóm yếu tố nền tảng, các hoạt động văn hóa và các giá trị văn hóa do các thành viên trong doanh nghiệp xây dựng và phát triển, đã được chính các thành viên trong doanh nghiệp và các khách hàng chấp nhận là phù hợp với các chuẩn mực của văn hóa xã hội.
- Tiến sĩ Bùi Thị Minh Hằng (2007), giảng viên Khoa Quản lý công nghiệp, Đại học Bách khoa TP.HCM nhấn mạnh đến cái mà bà gọi là "cột trụ tinh thần" trong sự hình thành và phát triển văn hóa doanh nghiệp.
- Theo T.S Hằng, văn hóa doanh nghiệp là cái cách mà người chủ hoặc người sáng lập doanh nghiệp suy nghĩ về công ty mình, làm thành "cột trụ tinh thần" đầu tiên.
- từ đó người chủ doanh nghiệp "thổi" suy nghĩ của mình vào các thành viên, làm cho nó trở thành một phong cách chung cho mọi thành viên.
- Theo TS Đỗ Minh Cương (2001): Văn hoá doanh nghiệp (văn hoá công ty) là một dạng của văn hoá tổ chức bao gồm những giá trị, những nhân tố văn hoá mà doanh nghiệp làm ra tong quá trình sản xuất, kinh doanh tạo ra bản sắc văn hoá doanh nghiệp, và tác động tới tình cảm, lý trí và hành vi của tất cả các thành viên của nó.

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt