- Tái c ấ u trúc h ệ th ố ng ngân hàng Trong hơn 2 thập kỷ hình thành và phát triển, hệ thống NHTM cũng có nhiều lần “tái cấutrúc” theo theo từng thời điểm và phù hợp với từng hệ thống văn bản pháp luật tương ứng. - Nếu tính từ khi Pháp lệnh ngân hàng, hợp tác xã tín dụng và công ty tài chính ra đời vào ngày23 tháng 5 năm 1990 thì hệ thống NHTM đã trải qua 4 giai đoạn đồng thời cũng là 4 lần thay đổivà phù hợp với 1 Pháp lệnh và 3 Luật về các tổ chức tín dụng kế tiếp nhau. - Có thể gọi đó là 4 lần“tái cấu trúc”, L ầ n th ứ nh ấ t , t ừ 23/5/1990 đến giai đoạ n này Pháp l ệ nh ngân hàng, h ợ p tác xãtín d ụng và công ty tài chính đượ c H ội đồng Nhà nướ c ban hành và có hi ệ u l ự c. - Đặc điể m chính c ủa giai đoạ n này là nhi ề u ngân hàng TMCP (có v ố n ho ặ c không có v ố n c ủ a nhà nướ c), nhi ều văn phòng đạ i di ệ n c ủa ngân hàng nướ c ngoài, nhi ề u ngân hàng liên doanh,nhi ều chi nhánh ngân hàng nước ngoài…đã đượ c thành l ậ p và t ừng bướ c chi ếm lĩnh thị trường… S ự thay đổ i này thích ứ ng v ớ i vi ệ c chuy ển đổ i t ừng bướ c n ề n kinh t ế t ừ hành chính -bao c ấp sang cơ chế th ị trường. - L ầ n th ứ hai , giai đoạ n t ừ 1/10/1998 đến đây là giai đoạ n th ự c hi ệ n Lu ậ t Các t ổ ch ứ c tín d ụ ng s ố 07/1997/QHX ngày 12/12/1997. - Th ờ i gian này ho ạt độ ng c ủa các NHTM đượ cLu ậ t hóa v ớ i r ấ t nhi ều qui đị nh m ới chưa có trong Pháp lệnh ngân hàng năm 1990. - Luậ t Các t ổ ch ứ c tín d ụng năm 1997 đượ c xây d ự ng g ồm 11 chương và 131 điề u (Pháp l ệ nh ngân hàng, h ợ ptác xã tín d ụng và công ty tài chính năm 1990 chỉ có 8 chương và 51 điề u) v ớ i nhi ều qui đị nh c ụ th ể v ề thu ậ t ng ữ , v ề các lo ạ i hình t ổ ch ứ c tín d ụ ng, v ề vai trò qu ả n lý c ủa NHNN…Điề u nàych ứ ng t ỏ lu ật năm 1997 đã kế th ừ a nhi ều ưu điể m c ủ a Pháp l ệnh năm 1990 và tính đế n th ự c t ế ho ạt độ ng c ủ a h ệ th ố ng NHTM t ừ năm 1990 đến năm 1997. - Có th ể nói giai đoạ n cũng là thời điểm khó khăn củ a ho ạt độ ng ngân hàng, nh ữ ng ai đã làm trong lĩnh vự c tài chính - ngân hàng th ời điể m này s ẽ hi ểu hơn cả . - giai đoạ n sau này. - Giai đoạ n này h ệ th ố ng NHTM phát tri ể n m ạ nhnh ấ t c ả v ề s ố lượ ng và qui mô ho ạt độ ng. - Y ế u t ố nướ c ngoài trong ho ạ t c ủa các NHTM đượ c th ể hi ệ n rõ nh ấ t, đa số các NHTM (tr ừ ngân hàng 100% v ốn nhà nước) đề u có s ự tham gia c ủa đố i tác là ngânhàng hay t ổ ch ức tài chính nước ngoài trong Ban điề u hành hay H ội đồ ng qu ả n tr ị . - Trên cơ sở Lu ậ t Các t ổ ch ứ c tín d ụng năm 1997 và đượ c s ửa đổi năm 2004, các ngân hàng (kể c ả ngân hàng100% v ốn nhà nước) đều được “tái cấu trúc” lại theo hướng “chuẩn” (hội đồ ng qu ả n tr ị , ban giám đố c, chi nhánh và phòng giao d ịch…) hơn và hiệ u qu ả kinh doanh t ốt hơn.Giai đoạ n này có th ể g ọ i là th ờ i k ỳ “vàng son” củ a h ệ th ố ng ngân hàng. - Phát tri ể n nhanh, l ợ inh ận cao là 2 đặc điể m ch ủ y ế u c ủ a h ệ th ố ng ngân hàng th ời điể m này. - Giai đoạn này cũng nghi nhậ n s ự “vắng bóng” củ a các ngân hàng nông thôn khi 13 ngân hàng đã đượ c chuy ển đổ i t hành ngân hàng đô thị . - Con s ố 179 t ổ ch ứ c tín d ụ ng các lo ại đang hoạ t động đã nói lên sự phát tri ể n vô cùng m ạ nh m ẽ c ủ a h ệ th ống NHTM cho giai đoạ n . - Giai đoạn này cũng chứ ng ki ế n s ự tham gia m ạ nh m ẽ c ủ a các t ổ ch ức tài chính nướ c ngoài vàoho ạ t độ ng c ủ a h ệ th ố ng ngân hàng TMCP và s ự “bùng nổ” số lượ ng NHTM tham gia th ị trườ ngch ứ ng khoán. - Sau giai đoạn “cự c th ịnh” là giai đoạn “suy thoái và khủ ngkho ảng” và điều này hoàn toàn đúng vớ i h ệ th ố ng NHTM hi ệ n nay. - S ự phát tri ể n nhanh v ề s ố lượng (nhưng không tương xứ ng v ề ch ất lượ ng) các NHTM trong b ố i c ả nh kinh t ế toàn c ầ u vàVi ệ t Nam có nhi ều khó khăn đã đặ t h ệ th ố ng NHTM vào tình th ế “đặ c bi ệt” theo nghĩa không tích c ự c. - NHTM khi “hế t ti ền” khi khóhuy độ ng ti ề n ở c ả khu v ự c 1 và khu v ự c 2.Nhìn ra th ế gi ớ i, vi ệ c tái c ấu trúc ngân hàng cũng là xu thế khi nướ c M ỹ ban hành lu ậ t c ả i cách tài chính mà chúng ta thườ ng g ọ i là lu ậ t C ả i cách ph ố Wall vào năm 2010 hay Châu Âu cũng phả i ki ể m tra l ại “sứ c kh ỏe” các ngân hàng sau khi “bão” nợ công bùng phát. - “Việ c tái c ấ u trúc h ệ th ố ng ngân hàng ph ả i coi là vi ệc làm bình thườ ng. - Trong su ốt 20 nămđổ i m ớ i qua, h ệ th ống ngân hàng đã đạ t nhi ề u thành công, góp ph ầ n vào s ự phát tri ể n c ủ a n ề nkinh t ế đất nước. - Đây là nhu cầ u khách quan c ủ a quá trìnhphát tri ể n kinh t ế”, Thống đố c Nguy ễn Văn Bình trả l ờ i t ạ i k ỳ h ọ p th ứ 3 khóa XIII v ừ a qua.V ấn đề c ấ p bách hi ện nay đố i v ớ i tái c ấ u trúc h ệ th ố ng ngân hàng ph ả i b ắt đầ u t ừ gi ả i quy ế tn ợ x ấ u và rào c ả n c ủ a th ủ t ụ c vay v ố n. - S ố lượ ng ngân hàng nhi ề u, tình tr ạ ng c ạnh tranh đã dẫ n đế n m ộ t s ố ngân hàng quy mô nh ỏ năng lự c y ế u kém, thi ế u h ụ t v ố n và kh ả năng thanh khoả n.Theo th ạ c s ỹ Vũ Thị Phương Hoa - Vi ệ n Chi ến lượ c và Chính sách tài chính (B ộ Tài chính),khu v ự c ngân hàng và các t ổ ch ứ c tín d ụ ng phi ngân hàng chi ếm đế n 75% t ổ ng tài s ả n c ủ a khuv ự c tài chính. - H ệ th ố ng tài chính Vi ệ t Nam ch ủ y ế u d ự a vào ngân hàng, tuy nhiên sau th ờ i gianphát tri ển vượ t b ậc, đế n nay h ệ th ố ng ngân hàng đã bộ c l ộ nhi ề u h ạ n ch ế . - M ộ t s ố ngân hàng có năng lự c qu ả n lý y ế u kém, vi ph ạ m nguyên t ắ c qu ả n tr ị doanh nghi ệ p và qu ả n tr ị r ủ i ro d ẫn đế nn ợ x ấu gia tăng, c ụ th ể Theo ướ c tính c ủa Ngân hàng Nhà nước, đế n cu ố i quý 1/2012, t ỷ l ệ n ợ x ấ u ở m ứ c 3,6. - n ợ x ấu tăng nhanh trong khi tín dụng đố i v ớ i n ề n kinht ế gi ả m sút khi ế n cho t ỷ l ệ n ợ x ấ u/t ổng dư nợ liên t ục tăng từ 3,06 ở th ời điể m cu ối năm 2011 lên 4,14 t ạ i th ời điể m cu ố i tháng 4/2012.Con s ố này có xu hướ ng gi a tăng do sự thi ế u minh b ạ chtrong các báo cáo tài chính.Theo Th ống đố c, nguyên nhân n ợ x ấu gia tăng chủ y ế u do: tình hình s ả n xu ấ t kinh doanh c ủ acác doanh nghi ệ p g ặ p nhi ều khó khăn trong năm 2011 và chưa đượ c c ả i thi ện đượ c trong 4 tháng đầu năm 2012, l àm ảnh hưởng đế n k ế t qu ả kinh doanh và kh ả năng trả n ợ ngân hàng c ủ a kháchhàng. - Th ị trườ ng b ất độ ng s ả n ch ậ m ph ụ c h ồ i làm cho kh ả năng trả n ợ c ủ a các doanh nghi ệ p cũng như việ c x ử lý tài s ản đả m b ả o thu h ồ i n ợ x ấ u c ủ a các t ổ ch ứ c tín d ụng thêm khó khăn.Tạ i văn bả n tr ả l ờ i ch ấ t v ấ n, Th ống đố c Bình nh ấ n m ạ nh, x ử lý n ợ x ấ u là m ộ t trong nh ữ ng n ộ i dungquan tr ọng trong đề án cơ cấ u l ạ i h ệ th ố ng các t ổ ch ứ c tín d ụ ng. - Thứ năm, ngân hàng gặp nhiều khó khăn trong việc xác minh tính minh bạch và lành mạnh củaDN bởi đến hết tháng 5, DN chưa kiểm toán, báo cáo tài chính chưa rõ ràng. - Thứ sáu, thực tế món vay dư nợ cũ được các ngân hàng thẩm định cho vay dựa trên tài sản đảm bảo là bất động sản nhưng hiện tại giá trị này bị giảm nên hạn mức tín dụng bị giảm theo so vớimón vay trước
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt