- Chương 1 GIỚI THIỆU TÁC GIẢ TÁC PHẨM NAM TRIỀU CÔNG NGHIỆP DIỄN CHÍ VÀ KHÁI LƯỢC CHUNG VỀ LÍ THUYẾT TỰ SỰ HỌC. - Khái lược về tác giả, tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí. - Về tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí ...11. - Lý thuyết chung về tự sự học và việc vận dụng lý thuyết tự sự học vào nghiên cứu tác phẩm...27. - Việc vận dụng lí thuyết tự sự vào nghiên cứu tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí ...32. - Cùng với các thể loại văn học khác, văn xuôi tự sự trong đó có tự sự lịch sử phát triển khá mạnh mà tiêu biểu có tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm, tác phẩm mở đầu cho sự ra đời của một thể loại mới – tiểu thuyết lịch sử chương hồi Việt Nam. - Tác phẩm này còn có các tên gọi khác như: Trịnh – Nguyễn diễn chí. - Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm là một tác phẩm văn xuôi chữ Hán thành công ở cả hai phương diện: Nội dung và nghệ thuật và được đánh giá là tác phẩm có ý nghĩa khai sinh ra nền tiểu thuyết lịch sử chương hồi của Việt Nam. - Tuy có ý nghĩa quan trọng như vậy nhưng dường như tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí vẫn chưa được nghiên cứu toàn diện và sâu sắc.. - Vì vậy, việc tìm hiểu nghiên cứu tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí một cách khoa học sẽ có ý nghĩa to lớn trong việc đánh giá đúng mức giá trị của tác phẩm và góp phần đem đến cho bạn đọc các thế hệ sự hiểu biết đầy đủ hơn nữa về một tác phẩm văn xuôi tự sự chữ Hán đặc sắc trong nền văn học Việt Nam.. - Việc các nhân vật lịch sử được đưa vào tác phẩm và trở thành những hình tượng nghệ thuật độc đáo đã khẳng định tài năng sáng tạo của tác giả. - Do đó, việc tìm hiểu nghệ thuật tự sự trong tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí sẽ giúp ta đi sâu vào một phương diện quan trọng trong giá trị nghệ thuật của tác phẩm, góp phần lý giải được câu hỏi vì sao đó lại là tác phẩm được đánh giá là có ý nghĩa khai sinh ra nền tiểu thuyết lịch sử chương hồi của Việt Nam.. - Mặt khác, hiện nay trong chương trình ngữ văn nhà trường từ bậc trung học đến đại học đều không được tiếp cận tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm một cách trọn vẹn và sâu sắc. - Nhận thức được tầm quan trọng của tác phẩm nên người viết đã quyết định dành thời gian nghiên cứu Nam triều công nghiệp diễn chí, tập trung đi sâu vào vấn đề. - Mặc dù Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm được đánh giá là tác phẩm có ý nghĩa mở đầu cho nền tiểu thuyết chương hồi Việt Nam nhưng những tài liệu nghiên cứu và những bài viết về tác phẩm còn chưa nhiều, đặc biệt là những công trình nghiên cứu lớn còn rất ít. - Bản thân tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí hay còn gọi là Việt Nam khai quốc chí truyện là tác phẩm có số phận đầy trắc trở, phức tạp. - Theo cuốn Việt Nam khai quốc chí truyện, tác giả Ngô Đức Thọ đã giới thiệu rằng: Người đầu tiên nói đến tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm là danh sĩ triều Nguyễn, Trịnh Hoài Đức Phó Tổng đài Sứ quán triều Minh Mệnh, tiếp đó là một học giả người Pháp tên là L. - Ông xác nhận “Tác phẩm của Nguyễn Khoa Chiêm có giá trị tư liệu lịch sử quí giá, nhưng cũng tinh tế để khỏi sa vào những tình tiết ít nhiều đã bị tiểu thuyết hóa”.[8,9]. - Mong rằng với nỗ lực hết mình, chúng tôi sẽ có những đóng góp riêng trong việc khám phá giá trị và vẻ đẹp của tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Luận văn đi vào khám phá giá trị nghệ thuật của tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí. - một biện pháp nghệ thuật quan trọng, góp phần chủ yếu vào thành công của tác phẩm.. - Bên cạnh đó, người viết còn tham khảo thêm tiểu thuyết chương hồi Trung Quốc là Tam quốc diễn nghĩa của tác giả La Quán Trung để đặt tác phẩm vào thế đối sánh từ đó nhận thức sâu sắc hơn giá trị đích thực của tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Làm nổi bật tài năng, lối kể chuyện độc đáo của Nguyễn Khoa Chiêm qua những nét đặc sắc về phương diện nghệ thuật tự sự trong tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Bên cạnh việc thống kê, phân loại, phân tích, chúng tôi sẽ tiến hành so sánh, đối chiếu giữa Nam triều công nghiệp diễn chí với một số tác phẩm văn học chữ Hán khác. - Chương I: Giới thiệu tác giả, tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí và khái lược chung về lí thuyết tự sự học. - GIỚI THIỆU TÁC GIẢ TÁC PHẨM. - Khái lược về tác giả, tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí 1.1.1. - Khoa Chiêm đã phát huy được hết ưu thế của lối kể này trong tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Về tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí 1.1.2.1. - So với thể loại tiểu thuyết chương hồi trong văn học Trung Quốc, tiểu thuyết chương hồi của Việt Nam còn kém xa về mặt số lượng, chất lượng cũng như quy mô của tác phẩm. - Thực sự mà nói thì số lượng tiểu thuyết chương hồi của nước ta không nhiều, ngoài tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí được coi như là tác phẩm khai sinh ra nền tiểu thuyết lịch sử chương hồi của Việt Nam thì còn có một số tác phẩm khác nữa như: Thiên Nam liệt truyện (chưa rõ tác giả). - Tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí của ông là tác phẩm khai sinh ra nền tiểu thuyết lịch sử chương hồi của Việt Nam và đã đem lại cho văn học Việt Nam một diện mạo mới. - Hoàng Lê nhất thống chí tuy là tác phẩm ra đời sau nhưng lại có chỗ đứng vững chắc trong nền văn học trung đại và giữ một vai trò quan trọng trong dòng tiểu thuyết lịch sử chương hồi Việt Nam.. - Chính việc làm đó đã làm cho tác phẩm rời rạc, thiếu hấp dẫn. - Mặc dù còn nhiều hạn chế nhưng hai tác phẩm trên cũng vẫn là những cống hiến đáng kể vào tiến trình tiểu thuyết chương hồi Việt Nam.. - Về tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí. - Về nguyên bản, tác phẩm có tám quyển viết bằng chữ Hán. - Ban đầu tác giả lấy tên tác phẩm là Nam triều công nghiệp diễn chí, sau đó được Dương Thận Trai đề tựa, Nguyễn Giản viết lời bạt rồi đổi tên thành Việt Nam khai quốc chí truyện.. - Học giả tiếp theo nghiên cứu về tác phẩm là một người Pháp tên là L.Cadière. - Thực tế cho thấy sách in bao giờ cũng có độ chính xác cao hơn sách chép tay, đó là cơ sở thứ nhất để ta khẳng định rằng Nam triều công nghiệp diễn chí là tên gọi chính xác của tác phẩm. - Đọc Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm, ta thấy tác phẩm của ông mặc dù là một tiểu thuyết lịch sử chương hồi nhưng lại không cứng nhắc như những truyện lịch sử khác, mà mang đậm yếu tố văn học. - Điều này thể hiện rất rõ ở hai chữ diễn chí trong nhan đề tác phẩm. - Với tám quyển tương đương với tám hồi truyện dài và nhiều chi tiết sự kiện lịch sử, tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí đã khái quát lại bức tranh toàn cảnh về xã hội Việt Nam thời kỳ Nam – Bắc phân tranh. - Điều đó cho thấy đây quả thực là một tác phẩm văn học chứ không phải là một bộ sách lịch sử đơn thuần. - Nhận xét về Nam triều công nghiệp diễn chí trong Từ điển văn học (bộ mới) có viết: Đây có thể coi là tác phẩm mở đầu cho thể loại tiểu thuyết chương hồi Việt Nam thời kỳ trung đại. - Đó là một nét khác biệt giữa hai tác phẩm.. - Qua việc phân tích một số nét tương đồng ở hai truyện, ta nhận thấy tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí mặc dù chịu ảnh hưởng nhiều của nền tiểu thuyết chương hồi Trung Quốc nhưng vẫn mang đậm bản sắc riêng. - Lý thuyết chung về tự sự học và việc vận dụng lý thuyết tự sự học vào nghiên cứu tác phẩm. - Trên cơ sở thành tựu của chuyên ngành tự sự học, chúng tôi dựa theo một số luận điểm quan trọng để soi chiếu vào Nam triều công nghiệp diễn chí, phân tích đánh giá tác phẩm từ một góc nhìn mới: góc nhìn tự sự.. - Trong tác phẩm tự sự, vai trò của người trần thuật khá quan trọng. - Việc vận dụng lí thuyết tự sự vào nghiên cứu tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí. - Từ tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí, người viết cũng sẽ đi sâu tìm hiểu tác phẩm ở góc độ của nghệ thuật tự sự. - Tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí là cuốn tiểu thuyết lịch sử chương hồi đầu tiên của Việt Nam. - Ngoài ra, nét đặc sắc nữa trong tác phẩm là tác giả đã sử dụng rất linh hoạt các bài thơ để đưa vào tác phẩm, và nhờ có các bài thơ mà Nam triều công nghiệp diễn chí mềm mại, uyển chuyển hơn nhiều. - thơ để đánh giá, khiến cho tác phẩm văn học sử trở nên trữ tình và hấp dẫn hơn. - Như vậy, nhờ vào tài năng và sự sáng tạo của mình, Nguyễn Khoa Chiêm đã xây dựng thành công tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Nam triều công nghiệp diễn chí là tác phẩm được mệnh danh là cuốn tiểu thuyết lịch sử chương hồi đầu tiên của Việt Nam, tác phẩm đã đạt được những thành tựu nhất định về nội dung và nghệ thuật. - Thật khó để có được một cuốn tiểu thuyết mà vừa có thể coi là một tác phẩm văn học, vừa có thể coi là một bộ sách lịch sử. - Nam triều công nghiệp diễn chí là một tác phẩm có dung lượng truyện dài. - Có thể khẳng định rằng, trong số các tiểu thuyết lịch sử của nước ta, hiếm có tác phẩm nào lại có sức truyền tải lớn như Nam triều công nghiệp diễn chí. - dung cuộc sống được miêu tả trong tác phẩm. - Chúng tôi xin tóm tắt lại nội dung cơ bản của tác phẩm qua từng quyển để thấy được sự phức tạp và phong phú của cốt truyện Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Như vậy, tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí đã tái hiện toàn bộ lịch sử nước nhà trong hơn một trăm năm với biết bao sự kiện, và hàng loạt trận đánh khốc liệt. - Trong tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí, ta thấy hệ thống nhân vật rất lớn, hầu hết là những nhân vật có thực ngoài đời được tác giả đưa vào truyện. - Điều này cho thấy tác giả đã rất tôn trọng lịch sử và có ý thức xây dựng một tác phẩm văn học nhưng vẫn gắn chặt với lịch sử.. - Sau Trịnh Kiểm, vị chúa thứ hai được tác giả đưa vào tác phẩm là Trịnh Tùng. - Vị chúa cuối cùng xuất hiện trong tác phẩm là Trịnh Căn. - Trong tác phẩm không nói nhiều về ông. - Bên cạnh các vị chúa nhà Nguyễn, tác giả còn đưa vào tác phẩm những nhân vật anh hùng, danh sĩ nổi tiếng thời kì này. - Danh tướng Nguyễn Hữu Tiến cũng là một nhân vật lịch sử có thật được tác giả đưa vào tác phẩm. - Trong tác phẩm tự sự thì sự kiện tạo nên cốt truyện, cốt truyện quy định giá trị nghệ thuật của tác phẩm. - Tác phẩm hay, dở, chân thực, không chân thực đều dựa chủ yếu vào cốt truyện và nghệ thuật kể chuyện của tác giả.. - Theo Giáo sư Phan Khoang xác nhận thì “tác phẩm của Nguyễn Khoa Chiêm có giá trị tư liệu lịch sử quí giá…”[8,9].. - Phải chăng chính vì thế mà tác phẩm còn được coi như là một pho tư liệu lịch sử quí giá?. - Tác giả đã khéo léo đưa những sự kiện lịch sử vào tác phẩm mà không hề làm tác phẩm cứng nhắc như những câu chuyện lịch sử khác. - Những tình tiết mà Nguyễn Khoa Chiêm đưa vào tác phẩm không phải là hư cấu mà phần lớn là những sự kiện có thật. - Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm là một tác phẩm được ví như một tư liệu lịch sử quí giá bởi tính chân thực của từng sự kiện, nhân vật song tác phẩm cũng gây chú ý với bạn đọc bởi một yếu tố không nằm trong số các sự kiện nổi bật của tác phẩm đó là những yếu tố kì ảo.. - Tuy nhiên, Nguyễn Khoa Chiêm vẫn tìm được cách kể riêng, tạo ra sự đan xen thú vị trong Nam triều công nghiệp diễn chí, tăng thêm tính hấp dẫn cho tác phẩm.. - Mặt khác, Nam triều công nghiệp diễn chí là tác phẩm mà tác giả viết về những triều đại phong kiến, về các vị chúa, các ông vua. - chúng ta nhận thấy rằng tác phẩm Nam triều công nghiệp diễn chí của Nguyễn Khoa Chiêm có nhiều thơ hơn các tác phẩm khác. - Rõ ràng, tác giả đã có những chọn lọc tuyệt vời khi đem thơ vào trong tác phẩm. - Và dường như để khắc phục nhược điểm đó, Nguyễn Khoa Chiêm đã cài vào Nam triều công nghiệp diễn chí của mình những bài thơ để cho tác phẩm bớt đi sự khô khan cứng nhắc trở nên mềm mại hơn.. - Trong tác phẩm tự sự, ngôi kể đóng vai trò rất quan trọng. - Mặc dù đọc tác phẩm ta thấy Nguyễn Khoa Chiêm có nhiều ưu ái khi kể về các chúa Nam triều, song khách. - Điều đó lại càng tăng thêm tính khách quan cho tác phẩm. - Nguyễn Khoa Chiêm đã biết vận dụng điều đó và làm cho tác phẩm của ông hấp dẫn ngay từ phút đầu tiên mở truyện. - Điều này sẽ gây bất lợi cho tác giả và sẽ là một trong những nguyên nhân khiến tác phẩm thất bại.. - Những tình tiết trong tác phẩm thường được Nguyễn Khoa Chiêm viết khá cụ thể, chi tiết để người đọc nắm bắt kĩ hơn. - Yếu tố kì ảo hòa quyện vào những nhân vật có thực trong lịch sử cũng là một yếu tố giúp tác phẩm có sức hút đối với độc giả.. - Tác phẩm đã thực sự khẳng định được vai trò tiên phong của mình trong việc phát triển nền tiểu thuyết lịch sử chương hồi của nước ta khi mà sau Nguyễn Khoa Chiêm còn có rất nhiều tác giả nữa viết theo thể loại này.. - Hệ thống tác phẩm tiểu thuyết lịch sử chương hồi đã góp phần làm cho nền văn học trung đại nói riêng, văn học Việt Nam nói chung thêm phong phú, có sức sống lâu bền với thời gian.. - Nam triều công nghiệp diễn chí là một tác phẩm có ý nghĩa trong nền văn học Việt Nam. - Đây là tác phẩm mở đầu nền tiểu thuyết lịch sử chương hồi của nước ta. - Nhưng trong phạm vị giới hạn của luận văn, người viết chỉ tập trung tìm hiểu về nghệ thuật tự sự của tác phẩm. - Điều này khiến cho tác phẩm có được thành công ngay từ bước đầu. - Ngoài ra, sự đan xen giữa những nhân vật có thực, sự kiện có thực với những tình tiết mang tính kì ảo đã khiến cho Nam triều công nghiệp diễn chí vừa đậm chất sử vừa đậm chất văn, làm nên sự đặc sắc của tác phẩm.. - Cách kết thúc này tạo ra sự hoàn chỉnh của một tác phẩm lịch sử chương hồi trong một sinh thể nghệ thuật thống nhất cũng góp thêm vào thành công của Nam triều công nghiệp diễn chí.. - Gần ba thế kỷ đã trôi qua kể từ khi tác phẩm ra đời, song Nam triều công nghiệp diễn chí hầu như vẫn giữ nguyên được những giá trị vốn có của nó.. - Trương Đăng Dung (2004), Tác phẩm văn học như là quá trình, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.. - Lại Văn Hùng (2002), “Bộ ba tác phẩm Truyện ngắn - Ký - Tiểu thuyết chương hồi”, Tạp chí Hán Nôm, số 3.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt