- Phân loại ñất và xây dựng bản ñồ ñất là môn học chuyên môn của ngành Khoa học Ðất. - Giáo trình phân loại ñất và xây dựng bản ñồ ñất ñược biên soạn ñể làm tài liệu học tập và nghiên cứu cho sinh viên chuyên ngành Khoa học ðất. - Phần A: Phân loại ñất. - Phần này giới thiệu lịch sử phát triển của phân loại ñất, các phương pháp phân loại ñất trên thế giới và tình hình phân loại ñất ở Việt Nam. - Ðây là lần ñầu tiên Giáo trình phân loại ñất và xây dựng bản ñồ ñất ñược biên soạn.. - Khái niệm chung về phân loại ñất và bản ñồ ñất. - Phân loại ñất là ñặt tên cho ñất và xắp xếp thứ tự tên ñất theo hệ thống phân vị thành bảng phân loại ñất.. - Ðối tượng của phân loại ñất là ñất trong tự nhiên (còn gọi là lớp phủ thổ nhưỡng). - Từ xa xưa, con người ñã biết phân loại ñất ñể sử dụng ñất hợp lý vào sản xuất nông nghiệp theo quan ñiểm (ñất nào cây ấy). - Khi thổ nhưỡng học ra ñời, phân loại ñất là một nội dung quan trọng của nó. - Phân loại ñất gặp nhiều khó khăn vì ñất thường xuyên biến ñổi do sự tác ñộng của các ñiều kiện tự nhiên và của con người. - Bản ñồ ñất ñược xây dựng trên bản ñồ ñịa hình thường gọi là (bản ñồ nền) ở các tỷ lệ khác nhau từ kết quả ñiều tra, nghiên cứu phân loại ñất. - Xây dựng bản ñồ ñất là sự thể hiện kết quả ñiều tra, nghiên cứu phân loại ñất lên bản ñồ.. - Môn học có hai phần liên quan ñến phương pháp phân loại ñất và xây dựng bản ñồ ñất 2.1. - Các phương pháp phân loại ñất chính. - Từ khi Thổ nhưỡng học ra ñời ñến nay, trên Thế giới ñã hình thành nhiều phương pháp phân loại ñất khác nhau, nổi bật là 3 phương pháp chính sau:. - Phân loại ñất theo phát sinh (còn gọi là trường phái phân loại ñất của Nga): Phương pháp này dựa vào ñiều kiện hình thành, quá trình hình thành ñược thể hiện rõ ở hình thái ñất ñể phân loại ñất, phương pháp chủ yếu mang nặng tính ñịnh tính.. - Phân loại ñất của Hoa Kỳ - Soil Taxonomy: Cơ sở của phương pháp là dựa vào quá trình hình thành và những tính chất hiện tại của ñất. - Các tính chất ñất ñược ñịnh lượng theo hệ thống tiêu chuẩn chặt chẽ ñồng thời là căn cứ ñể phân loại ñất, nên phương pháp phân loại ñất của Hoa Kỳ là phân loại ñất theo ñịnh lượng.. - Phân loại ñất của FAO- UNESCO: Cũng dựa trên cơ sở ñánh giá ñịnh lượng tính chất ñất ñể tiến hành phân loại ñất thống nhất toàn Thế giới.. - Như vậy phân loại ñất ñã phát triển liên tục và ngày càng hoàn chỉnh hơn.. - Ðể phân loại ñất, cần thực hiện các nội dung ñiều tra nghiên cứu:. - Ðặt tên ñất và xây dựng bảng phân loại ñất.. - Kết quả nghiên cứu phẫu diện và phân loại ñất là cơ sở ñể biên vẽ xây dựng bản ñồ ñất. - Toàn bộ kết quả phân loại và xây dựng bản ñồ ñất còn ñược thể hiện ở thuyết minh ñất kèm theo bản ñồ. - Sản phẩm ñầy ñủ của ñiều tra, nghiên cứu phân loại và xây dựng bản ñồ ñất là bản ñồ ñất và thuyết minh kèm theo.. - Khái niêm, mục ñích và yêu cầu của phân loại ñất 1.1. - Phân loại ñất là một nội dung lớn của ngành khoa học ñất. - Khái niệm phân loại ñất ñược hiểu là sự phân chia ñất trong tự nhiên thành các loại khác nhau.. - Vì vậy các yếu tố và quá trình hình thành ñất là căn cứ dùng ñể phân loại ñất. - Nhiệm vụ cụ thể của phân loại ñất là ñặt tên cho ñất, sắp xếp tên ñất theo hệ thống phân vị thành lập bảng phân loại ñất. - Ðể ñặt tên cho ñất, cần xây dựng ñược các tiêu chuẩn cụ thể, tiêu chuẩn càng chính xác thì việc phân loại ñất càng ñúng. - Việc xây dựng tiêu chuẩn ñể phân chia ñất ñã hình thành nên nhiều trường phái phân loại khác nhau(. - còn gọi là các phương pháp phân loại ñất khác nhau). - Mục ñích của phân loại ñất.. - Phân loại ñất có nhiều mục ñích khác nhau.. - Phân loại ñất là cơ sở ñể tiến hành những nghiên cứu tiếp theo về ñất.. - Tóm lại, phân loại và xây dựng bản ñồ ñất là nhiệm vụ cần thiết và quan trọng cho thực tiễn sản xuất nông lâm nghiệp, và nhiệm vụ này do các nhà khoa học ñất thực hiện.. - Yêu cầu của phân loại ñất. - Một hệ thống phân loại ñất cần ñạt các yêu cầu:. - Tóm tắt về lịch sử phát triển của phân loại ñất trên thế giới và ở Việt Nam.. - Trên thế giới ñã và ñang tồn tại nhiều trường phái phân loại ñất khác nhau, phần này giới thiệu những trường phái phân loại ñất chính và tình hình phân loại ñất Việt Nam.. - Lịch sử phát triển của phân loại ñất thế giới.. - Phân loại ñất trên thế giới gắn liền với sự phát triển của thổ nhưỡng học và ngành khoa học ñất. - Theo Tôn Thất Chiểu thì lịch sử phân loại ñất gồm các giai ñoạn sau:. - Những hiểu biết của nông dân thế giới tích luỹ ñược trong quá trình sử dụng ñất và sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp ñược nghiên cứu, bổ sung bởi các nhà khoa học tạo nên sự phát triển của phân loại ñất và thổ nhưỡng học.. - Docuchaev ñã có một số công trình phân loại ñất.. - Thaer ñã công bố bảng phân loại ñất theo thành phần cơ giới.. - Ruffin ñã xây dựng chương trình nghiên cứu phân loại ñất, ñến năm 1860 W. - Hilgard xây dựng bảng phân loại ñất và bản ñồ ñất ñầu tiên cho nước Mỹ dựa trên cơ sở nhận thức ñất là một vật thể tự nhiên, tính chất ñất có mối quan hệ ñến thực vật, khí hậu.. - Ở Nga, sau khi thành lập Viện Hàn lâm khoa học, nhiều nhà khoa học ñã có các công trình nghiên cứu về ñất và phân loại ñất. - Công trình nghiên cứu về tính chất và phân loại ñất ñược công bố trong các tác phẩm của M.A. - Nhìn chung, các công trình phân loại ñất trước V.V Docuchaev không nhiều và mang tính sơ lược.. - Docuchaev ñã ñể lại nhiều công trình nghiên cứu về ñất và ñịa lý tự nhiên, trong ñó có sơ ñồ phân loại ñất Bắc bán cầu.. - Hilgerd phát triển hệ thống phân loại ñất, G.N. - Marbut ñã xây dựng hệ thống phân loại, sắp xếp theo các cấp từ ñơn vị ñất (soil unit) ñến biểu loại ñất (serier), nhiều nhà khoa học khác kế thừa và phát triển phân loại ñất của nước Mỹ như M.Balwin, C.E. - Các nhà khoa học ñất ở các nước Tây Âu ñã có ñóng góp lớn trong công tác nghiên cứu và phân loại ñất như Fally (1857), Knop (1871), W.L. - Trường phái phân loại ñất của V.V. - Docuchaev cũng ảnh hưởng ñến việc phân loại ñất của các nước Tây Âu nhưng muộn hơn. - Những nghiên cứu phân loại ñất ở Tây Âu về sau ñã cố gắng kết hợp quan ñiểm ñịa chất với phát sinh của V.V.. - Docuchaev ñến giữa thế kỷ XX ñã hình thành ba trường phái phân loại ñất chính (J.P. - Phân loại theo trường phái phát sinh (Trường phái Nga. - Phân loại theo trường phái Tây Âu. - Phân loại theo trường phái của Mỹ.. - Tình trạng khác nhau trong nghiên cứu phân loại ñất theo các trường phái khác nhau ñã gây nhiều khó khăn cho việc ñánh giá nguồn tài nguyên ñất thế giới. - Cùng loại ñất nhưng lại có các tên gọi khác nhau do cách phân loại khác nhau vì thế cần có sự thống nhất trên thế giới trong việc nghiên cứu phân loại ñất là việc làm rất cần thiết. - Từ những năm 60 của thế kỷ trước ñã thành lập hai trung tâm nghiên cứu phân loại ñất.. - Trung tâm FAO-UNESCO ñược thành lập ñể tiến hành dự án nghiên cứu phân loại ñất thế giới do UNESCO tài trợ và FAO thực hiện. - Các nhà khoa học ñất của trung tâm cũng dùng phương pháp ñịnh lượng tính chất hiện tại của ñất ñể phân loại ñất. - Phân loại ñất Việt Nam. - Công tác nghiên cứu phân loại ñất Việt Nam cũng gắn liền với sự phát triển thổ nhưỡng học của nước ta. - Các phương pháp phân loại ñất trên thế giới ñều ñược sử dụng ở nước ta nhưng chậm hơn. - Tình hình nghiên cứu phân loại ñất Việt Nam có thể chia làm ba thời kỳ:. - Có thể nói, thời kỳ này việc nghiên cứu phân loại ñất Việt Nam mới ñược bắt ñầu và chưa thành hệ thống.. - Các nhà khoa học ñất ñã tiếp thu ñược phương pháp phân loại ñất theo phát sinh của V.V. - Fritland ñã tiến hành nghiên cứu phân loại ñất miền Bắc Việt Nam. - Năm 1959, nhóm tác giả ñã xây dựng ñược bảng phân loại và sơ ñồ thổ nhưỡng miền Bắc Việt Nam tỷ lệ . - Như vậy trong thời kỳ này, công tác nghiên cứu phân loại ñất và xây dựng bản ñồ thổ nhưỡng ở miền Bắc Việt Nam hoàn toàn dựa vào trường phái phân loại ñất theo phát sinh của Liên Xô.. - Các nhà khoa học ñất ñã tiến hành nghiên cứu phân loại ñất theo phương pháp ñịnh lượng Soil Taxonomy. - Moormann ñã xây dựng bảng phân loại và sơ ñồ thổ nhưỡng miền Nam tỷ lệ . - Tiếp theo là những nghiên cứu phân loại và xây dựng bản ñồ ñất ở tỷ lệ trung bình và lớn cho các vùng và tỉnh ở ñồng bằng song Mê Kông (Thái Công Tụng, Trương Ðình Phú, Châu Văn Hạnh. - Các bảng phân loại ñất và bản ñồ ñất ở miền Nam ñược xây dựng trong thời gian này ñược áp dụng theo phương pháp ñịnh lượng của Soil Taxonomy.. - Tóm lại, công tác nghiên cứu phân loại ñất Việt Nam trong thời kỳ ñược thực hiện theo các phương pháp khác nhau, miền Bắc theo phát sinh của V.V. - Sau khi giải phóng miền Nam, nước nhà thống nhất, do yêu cầu của sự phát triển ñất nước, công tác nghiên cứu phân loại ñất và xây dựng bản ñồ ñất ñược thực hiện và phát triển sâu rộng. - Năm 1976, ban biên tập bản ñồ ñất Việt Nam ñã công bố bảng phân loại ñất của nước Việt Nam thống nhất dùng cho bản ñồ ñất tỷ lệ . - Bảng phân loại ñất này ñược thực hiện theo phương pháp phân loại phát sinh là căn cứ ñể xây dựng các bản ñồ ñất tỷ lệ trung bình và lớn cho các ñịa phương trong cả nước.. - Tập hợp tất cả các kết quả nghiên cứu phân loại ñất Việt Nam theo FAO-UNESCO ở thời kỳ này, hội Khoa học ñất Việt Nam ñã xây dựng bảng phân loại ñất Việt Nam theo phương pháp ñịnh lượng FAO-UNESCO dùng cho bản ñồ ñất tỷ lệ bảng phân loại ñất này ñược công bố năm 1996. - Tiếp theo, nhiều bảng phân loại ñất cho bản ñồ ñất tỷ lệ trung bình và lớn theo FAO-UNESCO của các tỉnh, huyện. - Công tác nghiên cứu phân loại ñất Việt Nam theo FAO-UNESCO tiếp tục ñược thực hiện rộng rãi ở Việt Nam.. - Như vậy, công tác nghiên cứu phân loại ñất và xây dựng bản ñồ ñất của Việt Nam liên tục phát triển. - Các nhà khoa học ñất Việt Nam ñã rất linh hoạt và sáng tạo trong việc áp dụng các phương pháp nghiên cứu phân loại ñất của thế giới vào ñiều kiện cụ thể Việt Nam. - Phân loại ñất Việt Nam, xây dựng bản ñồ ñất quốc gia và các ñịa phương góp phần quan trọng cho sự nghiệp phát triển kinh tế của nước ta.. - Hãy trình bày khái niệm về phân loại ñất ? liên hệ thực tế Việt Nam?. - Phân loại ñất ñể làm gì? Yêu cầu cần ñạt ñược của phân loại ñất ? 3. - Tóm lược lịch sử phân loại ñất Thế giới?. - Tình hình phân loại ñất Việt Nam?. - Phân loại ñất theo phát sinh (của Liên Xô cũ) ñược thực hiện rộng rãi trên thế giới, trong ñó có Việt Nam.. - Người ñặt nền móng cho phương pháp phân loại ñất theo phát sinh là V.V. - Như vậy, phân loại ñất theo phát sinh dựa vào các yếu tố hình thành ñất, quá trình hình thành ñất và cấu tạo phẫu diện ñể phân loại ñất.. - Do vậy, muốn phân loại ñất cần xác ñịnh ñược cấu tạo ñịa chất của vùng nghiên cứu (các loại ñá mẹ và mẫu chất có trong khu vực)
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt