- PHONG TRÀO CHỐNG, PHÁ ẤP CHIẾN LƯỢC Ở VĨNH LONG Phạm Đức Thuận. - Chiến tranh đặc biệt, Ấp chiến lược, Vĩnh Long . - “Ấp Chiến lược” là quốc sách của Mỹ và Chính quyền Sài Gòn (CQSG) trong quá trình thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” ở miền Nam Việt Nam, trong đó co ́ đi a bàn Vĩnh Long. - ch na ̀ y được triển khai trên quy mô lớn với nhiều thủ đoạn nhằm tiêu diệt các lực lượng cách mạng miê ̀ n Nam no ́ i chung và ở Vĩnh Long no ́ i riêng. - Trong giai đoạn bằng nhiều hình thức, quân và dân Vĩnh Long đã nổi dậy phá tan từng mảng ấp chiến lược, góp phần cùng với quân dân miền Nam đánh bại chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ và Chính quyền Sài Gòn.. - Phong trào chống, phá ấp chiến lược ở Vĩnh Long . - Trong quá trình xâm lược miền Nam Việt Nam, Mỹ cùng với chính quyền Sài Gòn (CQSG) xem việc bình định - lập ấp chiến lược (ACL) là quốc sách có ảnh hưởng quan trọng đến sự thành bại của các kế hoạch xâm lược, nhất là trong giai đoạn Mỹ tiến hành chiến lược “Chiến tranh đặc biệt trên chiến trường miền Nam Việt Nam. - Mục đích của quốc sách này là nhằm “tát nước bắt cá”, chia rẽ quần chúng nhân dân với lực lượng cách mạng, tách cán bộ cách mạng ra khỏi nhân dân, mưu đồ cô lập và tiêu diệt lực lượng cách mạng miền Nam nhằm áp đặt chủ nghĩa thực dân mới ở miền Nam Việt Nam.. - Trung ương Đảng, Trung ương Cục miền Nam ra quyết định thành lập các Khu ủy thay cho Liên Tı̉nh ủy theo đó xác định Khu ủy miền Tây Nam Bộ (mật danh T3) bao gồm các tỉnh: Vĩnh Long, Trà Vinh, Cần Thơ (gồm Hậu Giang), Sóc Trăng (gồm Bạc Liêu), Rạch Giá và Cà Mau tương ứng với các tỉnh Vĩnh Long, Vĩnh Bình, Phong Dinh, Ba Xuyên, Kiên Giang và An Xuyên dưới chế độ Việt Nam Cộng hòa) đây vốn là địa bàn chiến lược quan trọng, là cầu nối giữa vùng duyên hải Trà Vinh đến Khu 8 – Trung Nam Bộ và Khu 9 – Tây Nam Bộ, là chiến trường mà các lực lượng vũ trang cách ma ̣ng miền Nam và quân đô ̣i Sài Gòn đấu tranh quyết liệt. - Riêng trong giai đoạn dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng Lao động Việt Nam, Trung ương Cục miền Nam, Khu ủy miền Tây Nam Bô ̣ và Tỉnh ủy Vĩnh Long thì phong. - trào đấu tranh chống phá ấp chiến lược ở Vĩnh Long diễn ra rất quyết liê ̣t. - Thắng lợi của phong trào chống phá ấp chiến lược ở Vĩnh Long trong giai đoạn 1962-1963 đã góp phần quan trọng đánh bại chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” với quốc sách ấp chiến lược.. - 2.1 Mỹ và chính quyền Sài Gòn thực hiện quốc sách Ấp Chiến lược. - Từ giữa năm 1961, Mỹ áp dụng chiến lược. - Theo đó, “Chiến tranh đặc biệt” (còn gọi là “Chiến tranh chống lật đổ”) lấy lực lượng chính quyền Sài Gòn làm lực lượng chủ yếu, dưới sự lãnh đạo và chi viện của Mỹ, dùng biện pháp quân sự kết hợp với chính trị, tình báo, cảnh sát và chiến tranh tâm lý nhằm tiêu diệt lực lượng vũ trang cách mạng, tiêu diệt cơ sở Đảng giành lại trận địa nông thôn, kết hợp ngăn chặn biên giới, phong tỏa vùng biển, cắt nguồn chi viện từ miền Bắc vào để cuối cùng đánh bại chiến tranh cách mạng, bóp chết phong trào quần chúng của ta hòng giành thắng lợi trong thời gian ngắn, mở đầu bằng việc triển khai thực hiện kế hoạch Staley 1 - Taylor 2 , theo đó kế hoạch này chia làm 3 giai đoạn:. - Giai đoạn 1: Là giai đoạn cơ bản nhất của kế hoạch, nhằm bình định miền Nam Việt Nam trong 18 tháng (6-1961 đến cuối năm 1962) bằng nhiều biện pháp, chủ yếu nhất là biện pháp gom dân lập ấp chiến lược (mục tiêu 16.000 ấp chiến lược được thiết lập) hòng "tát nước bắt cá", đánh phá cơ sở cách mạng của ta ở nông thôn. - Tăng cường lực lư- ợng quân đô ̣i Sài Gòn và lực lượng yểm trợ Mỹ nhằm tiêu diệt lực lượng vũ trang còn non trẻ của ta. - Tiến hành chiến lược "Chiến tranh đặc biệt", Mỹ đã đúc rút từ những kinh nghiệm trong các. - Mỹ cho rằng sức mạnh của lực lượng du kích ở các nước nông nghiệp lạc hậu chủ yếu là xuất phát từ phong trào nông dân, du kích nằm trong nhân dân chẳng khác như cá lội trong nước. - là hành quân càn quét của quân đội kết hợp với bình định gom dân lập ấp chiến lược của lực lượng bảo an, dân vệ ở địa phương để làm nhiệm vụ bình định, khống chế ấp chiến lược.. - Chúng ra sức xây dựng một hệ thống thông tin vô tuyến điện và một hệ thống trinh sát, gián điệp, chỉ điểm từ thôn xã để phục vụ cho nhiệm vụ tiêu diệt lực lượng du kích và đàn áp nhân dân.. - Thompson thı̀ chính quyền Sài Gòn đã bắt tay vào các kế hoa ̣ch xây dựng ấp chiến lược, tăng cường, tấn công, giằng co: “Quốc sa ́ ch ấp chiê ́ n lược la ̀ một chı ́ nh sa ́ ch của Quốc gia, lấy ấp la ̀ m căn ba ̉ n để vãn hồi an ninh trật tự , thực thi dân chủ va ̀ bao tru ̀ m lên mọi kế hoa ̣ch chı ́ nh tri , quân sự, kinh tế cu. - “ấp chiến lược kiểu mẫu”, để từ đó lan ra toàn tỉnh Vĩnh Long và các tỉnh khác ở miền Tây Nam Bộ [Ban Chỉ đạo biên soạn Lịch sử Tây Nam Bộ kháng chiến, 2008].. - 3 Ấp chiến lược Phước Nguơn B nằm dọc theo liên tỉnh lộ 7 (nay là quốc lộ 53) Vĩnh Long đi Trà Vinh, gần thị xã Vĩnh Long, nằm ở trung tâm giữa thị xã Vĩnh Long và huyện Châu Thành (Long Hồ). - Đây là vành đai chiến lược để bảo vệ cơ quan đầu não của tiểu khu Vĩnh Long là vùng tranh chấp giữa ta và địch. - Tỉnh trưởng Vĩnh Long - Lê Văn Phước đã trực tiếp đứng ra chỉ huy, đôn đốc thực hiện việc xây dựng ấp chiến lược thí điểm này.. - Qua bảng thống kê, có thể nhâ ̣n ra quy mô của ấp chiến lươ ̣c trên đi ̣a bàn Vĩnh Long:. - Bảng 1: Thống kê ấp chiến lược ỡ Vĩnh Long tı́nh đến tháng 11/1962 STT Tỉnh. - Số ấp chiến lược phải thực hiê ̣n. - Số ấp chiến lươ ̣c đã. - Số ấp chiến lươ ̣c đang thực hiê ̣n. - Ở Vĩnh Long, ngày 6-1-1961, Tỉnh trưởng Vĩnh Long Lê Văn Phước đã ký lệnh đặc biệt số 4- VOP/2/M về kế hoạch mùa khô gồm hai điểm chính: “Hoàn tất gấp việc xây cất tháp canh tại các yếu điểm trên trục giao thông, nhất là tại các cầu quan trọng. - 2.2 Phong trào chống, phá Ấp Chiến lược ở Vĩnh Long . - Tháng 4-1962, Ban thường vụ Trung ương Cục miền Nam đã họp hội nghị mở rộng xác định rõ tầm quan trọng và vị trí hàng đầu của nhiệm vụ chống phá ấp chiến lược: “Việc chống, phá kế hoạch khu, ấp chiến lược và gom dân của địch là một vấn đề quyết định cho việc duy trì, mở rộng phong trào. - Đó là một các đấu tranh trung tâm hàng đầu của các cấp, các vùng, các lực lượng. - Cuộc đấu tranh này nhất định sẽ giằng co lâu dài, quyết liệt cho đến khi có sự thay đổi lớn về so sánh lực lượng giữa ta và địch mới hoàn toàn đánh bại âm mưu này của địch” [Trung ương Cục miền Nam, 1962].. - một mặt phải phá cho được ấp chiến lược của địch, một mặt pha ̉ i biết xây dựng lực lượng nga ̀ y ca ̀ ng mạnh, đặc biệ t la ̀ lực lượng quân sự” [Lê Duẩn, 1985, tr. - 67], đồng chí Lê Duẩn nhấn ma ̣nh: “Chống lại ấp chiến lược của địch là lực lượng của quần chúng, lực lượng chính trị và quân sự. - Nếu không lấy lực lượng quần chúng là chính để chống lại việc lập ấp chiến lược của địch thì nhất định không thể phá được ấp chiến lược. - Nhưng phải biết tạo cho quần chúng những phương tiện, những thời cơ để chống địch, để phá ấp chiến lược. - Tháng 2-1962, thực hiê ̣n chı̉ đạo của Trung ương Cu ̣c miền Nam, Tỉnh ủy Vĩnh Long vạch ra hai nhiệm vụ trọng tâm trong thời kỳ này:. - Phát huy sức mạnh tổng hợp ba mũi giáp công, đánh rã bộ máy tề ngụy, lực lượng quân sự, phá ấp chiến lược của địch.. - Ra sức xây dựng chính quyền và các đoàn thể cách mạng, phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế ở vùng nông thôn giải phóng, xây dựng lực lượng vũ trang, xã ấp chiến đấu, dồn sức tấn. - ấp chiến lược của địch [Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long, 2013].. - Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy Vĩnh Long, phong trào chống phá ACL ở Vĩnh Long bắt đầu diễn ra từ đầu năm 1962, khi quân đội Sài Gòn hành quân càn quét nhằm thiết lâ ̣p các ACL tại đây, một số ấp chiến lược bị phá hủy ngay từ lúc mới thành lập hoặc bị phá đi phá lại nhiều lần. - Ngày QĐSG đưa nhiều tiểu đoàn xuất phát từ Cần Thơ đi càn quét ở xã Tân Quới (Bình Minh) rồi lên Xẻo Mát (Vũng Liêm) để gom dân lập ấp chiến lược. - Cuối năm 1962, mặc dù địch xây dựng ấp chiến lược quy mô trên toàn tỉnh Vı̃nh Long nhưng phong trào cách mạng của nhân dân Vĩnh Long khá vững (chỉ có các huyện Châu Thành, Bình Minh thı̀. - phong trào cách mạng gặp khó khăn do địch xây dựng hệ thống ấp chiến lược dày đặc dọc theo bờ sông Hậu được yểm trợ bởi Hải quân VNCH đóng bên bờ Cần Thơ… Ở các huyện như Tam Bình, Trà Ôn thı̀ bộ đội du kích và nhân dân tiếp tục đấu tranh chống địch trên cả ba mặt: chính trị, quân sự, binh vận gây cho địch nhiều thiệt hại, đẩy lùi một bước chương trình lập ấp chiến lược của địch, tạo thế giằng co, tạo điều kiện thuận lợi để ta xây dựng lực lượng du kích, tạo cơ sở vững chắc để quân dân Vĩnh Long vượt qua những khó khăn thử thách, tiến lên giành thắng lợi trong các giai đoạn tiếp theo. - Tuy nhiên trong năm 1962, phong trào chống phá ACL tại Vĩnh Long chỉ chú trọng phá từ ngoài vào trong, nghĩa là sử dụng lực lượng vũ trang tân cống vào các ACL chứ chưa thực hiện kết hợp nổi dậy phá ACL từ bên trong kết hợp với tấn công vũ trang từ bên ngoài.. - Đây là chiến thắng quan trọng, là dấu mốc lịch sử đánh dấu sự phát triển của phong trào chống phá ACL trên chiến trường miền Nam, là kết quả của sự vận dụng tốt ba mũi giáp công, mở ra một thời kỳ mới cho cách mạng miền Nam tiến lên đánh bại hoàn toàn chiến lược chiến tranh đặc biệt với quốc sách ACL của mỹ và. - chống và phá ấp chiế n lược. - Sau khi có nghị quyết của Trung ương Cu ̣c miền Nam ra Nghi ̣ quyết về công tác chống, phá khu ấp chiến lược, gom dân của đi ̣ch, tháng 8-1963 Khu ủy miền Tây Nam Bộ họp bàn về kế hoa ̣ch chống, phá ACL trên đi ̣a bàn miền Tây Nam Bô. - Khi nha ̀ cầm quyền gom dân vào ấp chiến lược thì chu ́ ng tiếp tục dùng mọi lực lượng, mọi thu ̉ đoạn để kı ̀ m ke p ̣ nhân dân, nhất là đô ̀ n bo ́ t, công an chı ̀ m, nổi.. - Muốn phá ấp chiến lược, ca ́ ch mạng pha ̉ i kê ́t hợp được hai lực lượng chính tri va. - Dựa vào ế hoạch phá ấp chiến lược của Khu ủy, Tỉnh ủy Vĩnh Long mở Hội nghị tổng kết rút kinh nghiệm phá ấp chiến lược tại An Khánh. - Hội nghị chỉ rõ: “Mưu đồ lập ấp chiến lược của địch là cố. - tách dân ra, cố tiêu diệt Đảng và lực lượng kháng chiến, nhưng trên thực tế là địch tách nông dân ra khỏi ruộng vườn nhà cửa để kìm kẹp vơ vét nông dân, vì vậy phải phát động nông dân phá ấp chiến lược để trở về ruộng vườn khôi phục đời sống;. - phải đập tan chỗ dựa của ấp chiến lược là hệ thống quân sự và đồn bót, phải xây dựng các lực lượng đặc công, xây dựng cơ sở nội ứng trong các đồn bót, nắm quần chúng trong các ấp chiến lược, nắm cơ sở cũ và gây dựng cơ sở mới vào các xóm ấp, chuẩn bị lực lượng chính trị ngay trong các ấp chiến lược, làm tan rã bộ máy tề điệp của địch trong ấp chiến lược, kể cả vùng đồng bào dân tộc, tôn giáo, kết hợp ba mũi giáp công dứt điểm, kết hợp trong ngoài cùng phá ấp chiến lược” [Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long, 2013, tr. - Hội nghị xác định trọng điểm phá ấp chiến lược là huyện Tam Bình và vùng chữ V (Châu Thành), hai khu vực có tầm quan trọng chiến lược giữa ta và địch.. - Ở Tam Bình, kế hoạch phá ấp chiến lược chia làm 2 khu vực:. - Một số đồn lẻ khác hoảng hốt rút chạy về đồn An Hòa, tạo điều kiện cho quần chúng nổi dậy phá tan ấp chiến lược tại ấp I xã Ngãi Tứ.. - Cánh quân thứ hai đột nhập ấp chiến lược Cần Súc thuộc ấp Giữa (xã Loan Mỹ) hạ 7 đồn và tháp canh, thu 12 súng, phá rã 4 nhóm thanh niên chiến đấu. - Huyện Tam Bı̀nh tập trung chỉ đạo phá ấp chiến lược và đã đạt được thắng lợi bước đầu rất quan trọng, làm cho binh lính địch hoang mang, lo sợ.. - Cuối tháng 3 đầu tháng 4-1963, Ban Chỉ huy phá ấp chiến lược huyện Tam Bı̀nh chuyển lực lượng sang khu vực 2. - Ta chủ trương sử dụng lực lượng nhỏ, trinh sát, kết hợp với du kích tại chỗ bao vây đồn bót lẻ, bắn tỉa nhằm tiêu hao lực lượng địch. - Ta tổ chức một cuộc diễu hành, biểu dương lực lượng và nêu cao quyết tâm đánh phá ấp chiến lược. - Ngày bộ đội địa phương huyện tập kích một cụm bảo an chốt tại vành đai ấp chiến lược Cây Me, xã Mỹ Lộc [Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long, 2013, tr. - Ngày địa phương quân huyện phục kích một đại đội bảo an thuộc tiểu khu Vĩnh Long đóng quân tại vành đai ấp chiến lược vàm Ngã Cai ngay giữa ban ngày. - Qua hôm sau, địch rút chạy hết các đồn và lô cốt từ mương Cây Điều tới Rạch Bần, vùng giải phóng được mở rộng, ta phá tan âm mưu lập ấp chiến lược tại vàm Ngã Cai.. - Ở Lấp Vò (Châu Thành) phong trào chống, phá ấp chiến lược ở địa bàn này chủ yếu bằng lực lượng vũ trang kết hợp phong trào tại chỗ, giăng co quyết liệt địch làm ta phá, địch lấn ta đánh, tạo thời cơ tiến lên phá rã hoàn toàn. - Ngày 2-9-1963, lực lượng cơ động tỉnh kết hợp địa phương quân huyê ̣n Châu Thành, du kích xã Phú Long, xã Tân Nhuận Đông tấn công ấp chiến lược ven sông Nha Mân (xã Tân Nhuâ ̣n Đông), mặt trận chính tại Vàm Ông Yên. - Ta chặn đánh làm chìm 1 tàu, diệt gần 100 tên địch, thu nhiều vũ khí, nhân dân tại chỗ vùng lên cùng bộ đội san bằng ấp chiến lược vùng ven xã Tân Nhuận Đông.. - Tháng 10-1963, bộ đội huyện Châu Thành và đội bảo vệ Tỉnh ủy Vĩnh Long cùng du kích các xã bao vây đồn Sông Chẹt, đồn Tầm Vu, xã Mỹ Thuận A (Bình Minh) (giáp huyện Châu Thành), các đồn Nhà Thở, Bà Cù, ngọn Cai Trượng ở xã Tân Phú Trung (Châu Thành). - chặn quân tiếp viện, phát động quần chúng trong ấp chiến lược phá thế kìm kẹp, phá hàng rào kẽm gai, nhổ cọc sắt, một số đồn rút chạy. - Đến tháng 10-1963, quân và dân Châu Thành đã phá tan các ấp chiến lược vùng rìa căn cứ Tỉnh ủy Vĩnh Long ở. - Sau gần 1 năm (giữa năm 1962 đến 10-1963) giằng co ác liệt ta đã chặn đà mở rộng ấp chiến lược của địch, địch phải quay về củng cố và phòng thủ các ấp bị ta chống phá. - Gần như ngày nào cũng có đồn bót địch bị gỡ, ấp chiến lược bị phá banh, phá rã, quần chúng tham gia ngày càng đông, kết hợp lực lượng nổi dậy bên trong với lực lượng bên ngoài đánh vào. - Ta liên tiếp sử dụng lực lượng vũ trang tập trung đánh vào đầu não của địch như thị xã Vĩnh Long, đồng thời, bộ đội đặc công, công binh liên tục đánh giao thông, từng bước uy hiếp toàn bô ̣ hê ̣ thống ACL còn la ̣i trên đi ̣a bàn Vı̃nh Long.. - Thống kê trong năm 1963, toàn tỉnh Vĩnh Long có trên 40.000 lượt quần chúng nổi dậy, đã diê ̣t và. - Những thắng lợi của phong trào đấu tranh chống phá ấp chiến lược tại Vĩnh Long đã góp phần vào những thắng lợi chung của cách mạng miền Nam trong đó có miền Tây Nam Bộ. - Theo đó kết quả chống phá ACL toàn khu miền Tây Nam Bộ: “ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 9.000 binh sĩ ngụy, phá được 806 ấp chiến lược (trong đó phá dứt điểm 530 ấp) trên tổng số 1.562 ấp, giải phóng 1,9 triệu dân. - Thắng lợi to lớn này của khu 9 miền Tây Nam Bộ đã góp phần quan trọng cho thắng lợi chung của nhân dân miền Nam trong phong trào đấu tranh chống phá ấp chiến lược, đóng góp cho cách mạng miền Nam những bài học kinh nghiệm quan trọng trong việc đánh bại các chiến thuật mới của địch” [1, tr. - Như vậy, có thể nhận thấy phong trào chống phá ACL tại Vĩnh Long đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của toàn miền trong giai đoạn . - Quốc sách ấp chiến lược - xương sống của Chiến tranh đặc biệt thời Diệm - Nhu quá rườm rà, nặng về lý thuyết, thực tế đã không đạt mục tiêu. - tình trạng an ninh đòi hỏi để tiếp tục xây dựng ấp chiến lược theo đường lối cũ". - sắc lệnh 103-SL/CT giải tán Ủy ban Liên bô ̣ đă ̣c trách ấp chiến lược từ cấp Trung ương đến các khu chiến thuật, dưới sự hỗ trợ của Mỹ, hê ̣ thống ấp chiến lược được thay đổi với tên go ̣i mới là “ấp tân sinh” [Hô ̣i đồng quân nhân cách ma ̣ng, 1964].. - Như vậy, bằng sự vận du ̣ng sáng ta ̣o, linh hoa ̣t chı̉ thi ̣ của Trung ương Đảng, Trung ương Cu ̣c miền Nam, Khu ủy Tây Nam Bộ và Tỉnh ủy Vĩnh Long, quân dân Vĩnh Long đã phát triển phong trào chống phá ấp chiến lươ ̣c lên một giai đoa ̣n mới, quyết liê ̣t hơn và giành nhiều chiến thắng vang dô ̣i hơn trước. - Thắng lợi này đã góp phần cùng toàn miền Nam đánh bại mô ̣t bước cơ bản quốc sách ấp chiến lược trong “Chiến tranh đă ̣c biê ̣t” của Mỹ và. - Vĩnh Long là một trong những chiến trường chiến lược quan trọng trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, nhất là trong giai đoạn Mỹ - Chı́nh quyền Sài Gòn thực hiện chiến lược "chiến tranh đặc biệt".. - Triển khai chiến lược "chiến tranh đặc biệt". - chúng đã nâng việc gom dân lập ấp chiến l- ược thành quốc sách ấp chiến lược với âm mưu nhằm tách lực lượng cách mạng ra khỏi dân chúng để "tát nước bắt cá", triệt phá mọi mầm móng cơ sở cách mạng trong nhân dân vı̀ thế mà phong trào chống phá ấp chiến lược của quân và dân miền Nam nói chung và Vĩnh Long nói riêng là một quá trình đấu tranh hết sức gay go gian khổ, giành giật quyết liệt và dai dẳng.. - Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp bộ Đảng, quân và dân Vĩnh Long không ngừng phát triển phong trào chống phá ấp chiến lược trong giai đoạn 1962-1963. - Quân và dân Vĩnh Long đã vận dụng những hình thức đấu tranh rất phong phú, bằng cả ba mũi giáp công: quân sự chính trị, binh vận, trên cả ba vùng chiến lược đặc biệt là vùng nông thônVĩnh Long. - Những thắng lợi quan trọng trong phong trào chống, phá ấp chiến lược ta ̣i Vı̃nh Long đã trở thành mốc son trong li ̣ch sử cuô ̣c kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở nơi đây, góp phần làm sụp đổ chiến lươ ̣c “Chiến tranh đă ̣c biê ̣t” và quốc sách ấp chiến lược ở miền Tây Nam Bộ.. - Lịch sử tỉnh Vĩnh Long Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.. - 1963, Biên bản số 35 phiên họp ngày 18/1/1963 về Ấp chiến lược, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia II, Tp.. - Biên bản số 43 phiên họp ngày 5/4/1963 về Ấp chiến lược, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia II, Tp. - Chương trình xây dựng Ấp chiến lược tại tỉnh Vĩnh Long, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia II, Tp. - Đại cương về Quốc sách Ấp Chiến lược, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia II, Tp. - Chỉ thị chủ động chống hoạt động càn quét, lấn chiếm và gom dân, lập ấp chiến lược của Mỹ - Diệm, Tài liệu Kho lưu trữ Trung ương Đảng, Hà Nội, Hồ sơ số P b-98).