Tìm hiểu một số phương pháp luận xây dựng kiến trúc tổng thể và phương pháp xây dựng khung kiến trúc tổng thể FEA cho Hawaii : Luận văn ThS. Công nghệ thông tin: Chuyên nghành đào tạo thí điểm

- TÌM HIỂU MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP LUẬN XÂY DỰNG KIẾN TRÚC TỔNG THỂ VÀ PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG KHUNG.
- KIẾN TRÚC TỔNG THỂ FEA CHO HAWAII.
- Để khắc phục tình trạng đó, năm 1987 một lĩnh vực mới ra đời: Kiến trúc Tổng thể (Enterprise Architecture – EA)..
- Tuy Kiến trúc Tổng thể ra đời từ năm 1987 và đã được nghiên cứu, triển khai trên thế giới một cách mạnh mẽ nhưng tại nước ta vấn đề này chưa được nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp quan tâm..
- Đối tượng được nghiên cứu chủ yếu trong đề tài này bao gồm các khung kiến trúc gồm Khung Kiến trúc Tổng thể Liên Bang (FEA) và ứng dụng FEA cho Quy hoạch Tổng Thể Hawaii, Mô hình 3-3-3 của Viện CNTT – ĐH Quốc Gia Hà Nội..
- Các khái niệm cơ bản của khung kiến trúc và Kiến trúc Tổng thể..
- Giới thiệu về một số phương pháp xây dựng kiến trúc Tổng thể chính bao gồm Zachman, TOGAF, FEA và Mô hình 3-3-3 của Viện CNTT – ĐH Quốc gia Hà nội..
- Kinh nghiệm quốc tế xây dựng kiến trúc Tổng thể, luận văn chỉ trình bày tổng quan về kiến trúc Tổng thể của bang Hawaii (Mỹ)..
- GIỚI THIỆU VỀ KIẾN TRÚC TỔNG THỂ 2.1 Khái niệm về Kiến trúc Tổng thể.
- Hình 2.1 Quy trình xây dựng kiến trúc tổng thể.
- Hình 2.2 Khái niệm khung và kiến trúc[6,pp.2-3].
- Xác định kiến trúc hiện tại (Current/ As Is).
- Xây dựng kiến trúc tương lai (Future/ To Be).
- Phân tích cách biệt giữa kiến trúc hiện tại và tương lai (gaps).
- 2.2 Phương pháp luận xây dựng bộ khung kiến trúc 2.2.1 Bộ khung (Framework).
- Theo Graham McLeod [6,pp.2-3] muốn xây dưng kiến trúc thì cần phải biết nó gồm những thành phần nào, quan hệ giữa các thành phần đó ra sao.
- Bộ khung kiến trúc định nghĩa các kiểu các bộ phận (parts) và quan hệ giữa chúng (relationships.
- thành phần (elements) trong kiến trúc..
- Khi đã lựa chọn xong tất cả thành phần trong bộ khung sẽ có kết quả là một KIẾN TRÚC (ARCHITECTUR).
- 2.2.3 Kiến trúc hiện tại và kiến trúc tương lai (Present/Current/As Is and Future/To Be Architectures).
- Graham McLeod[6,pp.4] chỉ ra rằng, thực tế luôn luôn có kiến trúc hiện tại.
- Kiến trúc tương lai là kiến trúc mục tiêu mà cần đạt được..
- Chiến lược và quy trình quản lý kiến trúc giúp dịch.
- 2.2.4 Tầm quan trọng của kiến trúc Tổng thể.
- Qua các phân tích, khái niệm của phần và 2.2.3 có thể thấy được kiến trúc Tổng thể có vai trò rất quan trọng, giúp cho các cơ quan tổ chức, doanh nghiệp có được cái.
- Hình 2.4 Kiến trúc hiện tại và tương lai [6,pp.4].
- CÁC PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG KIẾN TRÚC TỔNG THỂ.
- Trên thế giới hiện nay có rất nhiều phương pháp xây dựng kiến trúc tổng thể.
- Theo báo cáo của Roger Sessions[11,pp.1] hiện có tới 90% Kiến trúc Tổng Thể trên thế giới được xây dựng từ một trong 4 khung kiến trúc sau:.
- Khung kiến trúc Zachman (The Zachman Framework for Enterprise Architectures) là một hệ thống phân loại (taxonomy), mô tả các thành phần kiến trúc phải có dưới góc nhìn khác nhau của những người liên quan, tuy nhiên nó không chỉ cách xây dựng một kiến trúc mới như thế nào..
- Kiến trúc Chính phủ liên bang Mỹ (The Federal Enterprise Architecture – FEA) không chỉ là 5 mô hình tham chiếu, mà còn có 4 tài liệu về phương pháp luận áp dụng và hướng dẫn từng bước.
- Tại Việt nam, Kiến trúc Tổng thể chưa thực sự được các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp quan tâm đầu tư nên lĩnh vực này vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng ứng dụng tại nước ta.
- Hiện nay, Viện CNTT – ĐH Quốc gia Hà Nội sử dụng mô hình ITI để xây dựng kiến trúc hay nói cách khác là xây dựng quy hoạch CNTT cho cơ quan,tổ chức .
- 3.2 Khung kiến trúc Zachman.
- Khung kiến trúc Zachman[10] đưa ra một phương pháp luận mô tả kiến trúc Tổng thể muốn xây dựng thông qua các bộ câu hỏi như: What (Cái gì), How (Như thế nào), Where(Ở đâu), Who(Ai), When(Khi nào) và Why(Tại sao).
- Với phương pháp phân tích như vậy, khung kiến trúc Zachman phân tích hệ thống dưới dạng bảng như hình 3.1 dưới.
- Hình 3.1 Khung kiến trúc Zachman[9].
- 3.3 Khung kiến trúc TOGAF.
- Phương pháp phát triển kiến trúc (Architecture Development Method – AMD).
- Tập hợp các tài liệu kiến trúc(Enterprise Continuum).
- Hình 3.2 Khung kiến trúc TOGAF[12].
- 3.3.1 Phương pháp phát triển kiến trúc (Architecture Development Method – AMD).
- Quy trình này được gọi là Chu trình phát triển kiến trúc (Architecture Developent Circle) gồm 9 pha được mô tả ở hình 3.3 sau.
- Hình 3.3 Phương pháp phát triển kiến trúc TOGAF 3.3.2 Tập hợp các tài liệu kiến trúc(Enterprise.
- Enterprise Continuum bao gồm các mẫu, các mô hình, tài nguyên phục vụ cho việc phát triển kiến trúc để tham.
- Hình 3.4 Tập hợp các tài liệu kiến trúc.
- 3.3.3 Tập hợp các nguồn tài nguyên cơ sở (Resource Base) Là các hướng dẫn trong những trường hợp cụ thể, các biểu mẫu, các thông tin hỗ trợ cho việc phát triển kiến trúc 3.4 Khung kiến trúc Tổng thể liên bang Mỹ (Federal.
- Kiến trúc cải thiện tính hiệu quả và hiệu lực của các tài nguyên thông tin của chính phủ.
- Hình 3.5 Tiếp cận chung về Kiến trúc Tổng thể Liên bang Các nội dung của Tiếp cận chung bao gồm.
- Các lĩnh vực tiểu kiến trúc (sub –architech).
- 3.5.4 Xây dựng Kiến trúc Tổng thể theo mô hình 3-3-3 Như vậy, khi tổng hợp các cách nhìn khác nhau ở trên, một khối Rubix bao quát toàn thể các khía cạnh của cơ quan tổ.
- KIẾN TRÚC TỔNG THỂ CỦA HAWAII 4.1 Phương pháp luận xây dựng kiến trúc tổng thể tại.
- Kiến trúc tổng thể của Hawaii [7] được xây dựng theo khung kiến trúc liên bang (FEA).
- Các công việc chính trong việc xây dựng kiến trúc tổng thể tại Hawaii bao gồm:.
- Xác định kiến trúc hiện tại.
- Xây dựng kiến trúc tương lai.
- Phân tích cách biệt giữa kiến trúc hiện tại và tương lai.
- Trên cơ sở tuân thủ các yêu cầu trong khung kiến trúc liên bang (FEA), Hawaii xây dựng các kiến trúc Tổng thể theo cách tiếp cận Gartner để gôm nhóm lại thành 4 lớp tiểu kiến trúc sau..
- Kiến trúc Nghiệp vụ (Enterprise Business Architecture - EBA).
- Kiến trúc Thông tin (Enterprise Information Architecture - EIA).
- Kiến trúc Giải pháp (Enterprise Solution Architecture - ESA).
- Kiến trúc Công nghệ (Enterprise Technology Architecture - ETA).
- Bốn lớp kiến trúc này đều được xây dựng từ các mô hình tham chiếu trong kiến trúc Tổng thể Liên bang FEA như trong bảng 4.1 sau.
- Bảng 4.1 Ánh xạ kiến trúc Tổng thể Hawaii với các mô hình tham chiếu FEA.
- Kiến trúc Thông tin (Enterprise Information.
- Architecture - EIA) DRM Kiến trúc Giải pháp.
- 4.2 Tóm tắt hiện trạng Kiến trúc Tổng thể tại Hawaii Bảng 4.2 Tóm tắt hiện trạng kiến trúc Tổng thể Hawaii.
- Các tiểu kiến trúc Hiện trạng.
- Tuy một vài nơi đã có nhưng chủ yếu vẫn thiếu sự chia sẻ thông tin giữa các cơ quan và các tổ chức trong bang Hawaii Kiến trúc Giải pháp.
- Hạ tầng công nghệ phi tập trung do cơ sở hạ tầng hỗ trợ theo từng mảng riêng biệt cho kiến trúc giải pháp và kiến trúc thông tin..
- 4.3 Tóm tắt mục tiêu và chiến lược thực thi Kiến trúc Tổng thể tại Hawaii.
- Bảng 4.3 mô tả tầm nhìn dịch chuyển kiến trúc tổng thể của Hawaii với các mục tiêu và chiến lược thực hiện về nghiệp vụ cũng như công nghệ.
- Bảng 4.3 Tóm tắt mục tiêu và chiến lược thực hiện kiến trúc Tổng thể tại Hawaii.
- Hình 4.1 Ưu tiên triển khai các thành phần trong kiến trúc Tổng thể Hawaii.
- Như vậy, Kiến trúc Tổng thể của Hawaii sẽ trải qua nhiều giai đoạn quá độ, mỗi giai đoạn sẽ xây dựng một số thành phần trong một số kiến trúc thành phần nào đó để xây dựng thành công Kiến trúc Tổng thể cuối cùng vào năm 2022 (hình.
- Hình 4.2 Bức tranh toàn cảnh về kiến trúc tổng thể tương lai tại Hawaii.
- MỘT SỐ KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT KHI XÂY DỰNG KIẾN TRÚC TỔNG THỂ VÀ KẾT.
- 5.1 Bài học rút ra từ việc xây dựng và phát triển kiến trúc Tổng thể trên thế giới.
- Từ những kết quả tìm hiểu về một số phương pháp luận xây dựng kiến trúc Tổng thể cũng như nghiên cứu ví dụ từ Hawaii, một số kinh nghiệm được rút ra như sau:.
- Để cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp phát triển ổn định và vững chắc, rất cần thiết phải xây dựng kiến trúc Tổng thể.
- Kiến trúc Tổng thể có thể coi như tấm bản đồ dẫn tới thành công cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đó..
- Kiến trúc Tổng thể sẽ bao gồm tổng hợp tất cả các tài liệu mô tả về toàn cơ quan và mô tả lộ trình ứng dụng CNTT để nâng cao hiệu quả hoạt động nhằm đạt được các mục tiêu và chiến lược của mình..
- Kiến trúc Tổng thể phân định rõ ràng các miền hoạt động của tổ chức, tách bạch và làm rõ các mối quan hệ giữa các hoạt động nghiệp vụ và hoạt động kỹ thuật..
- Cần phải có lộ trình thực hiện kiến trúc Tổng thể.
- Để đi được tới đích, Kiến trúc Tổng thể sẽ phải trải qua các giai đoạn phát triển khác nhau với các tùy chỉnh theo từng thời kỳ cho phù hợp với các điều kiện thực tế thời điểm đó..
- 5.2 Một số kiến nghị và đề xuất khi xây dựng và phát triển kiến trúc Tổng thể tại Việt Nam.
- Hiện nay trên thế giới có nhiều phương pháp luận xây dựng kiến trúc Tổng thể khác nhau.
- Do vậy cần phải lựa chọn phương pháp luận phù hợp với mục tiêu, yêu cầu và khả năng của cơ quan tổ chức cần xây dựng kiến trúc Tổng thể..
- Khi xây dựng kiến trúc Tổng thể cần đảm bảo tinh giản, dễ hiểu, dễ phổ biến, để có thể triển khai rộng vào thực tế Việt Nam bởi nhiều chủ đầu tư khác nhau..
- Khi xây dựng kiến trúc Tổng thể, cần đảm bảo việc xây dựng dựa trên chức năng nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức để tránh những khó khăn liên quan đến việc thay đổi cơ cấu tổ chức của nó..
- Cần đảm bảo tính độc lập với các nhà cung cấp dịch vụ công nghệ khi xây dựng kiến trúc Tổng thể thông qua các quy định chuẩn hóa thông tin, dữ liệu và giao diện giữa các hệ thống..
- Để xây dựng thành công kiến trúc Tổng thể, rất cần thành lập một ban chuyên trách quản lý kiến trúc và phải có một lãnh đạo cơ quan tham gia để đảm bảo tính liên tục trong triển khai..
- Cần xây dựng các cơ chế, chế tài trong kiến trúc Tổng thể nhằm tạo khung pháp lý khi thực hiện..
- Cần xây dựng các mô hình đánh giá hiệu quả - Mô hình tham chiếu hiệu năng để đánh giá các kết quả đạt được, từ đó có những điều chỉnh thích hợp đối với kiến trúc Tổng thể..
- Tổng hợp và làm rõ khái niệm Kiến trúc Tổng thể, cung cấp cái nhìn tổng quan về Kiến trúc Tổng thể, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của viện xây dựng Kiến trúc Tổng thể cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
- Tìm hiểu và tổng hợp và trình bày tổng quan một số phương pháp luận xây dựng Kiến trúc Tổng thể nổi tiếng trên thế giới cũng như ở Việt Nam như Zachman, TOGAF, FEA, VNU-ITI..
- Tìm hiểu một trường hợp ứng dụng xây dựng Kiến trúc Tổng thể FEA là Hawaii, là cầu nối để hiểu biết về kiến trúc Tổng thể trên lý thuyết và thực tiễn..
- Đưa ra một số kiến nghị, đề xuất khi xây dựng kiến trúc Tổng thể cho các cơ quan tổ chức tại Việt nam.
- Do thời gian và năng lực có hạn nên đề tài mới chỉ giới hạn ở việc nghiên cứu, tìm hiểu các phương pháp luận xây dựng kiến trúc Tổng thể.
- Tuy nhiên những kết quả này sẽ là cơ sở để phát triển các hướng nghiên cứu mở rộng đề tài về sau như xây dựng mô hình kiến trúc Tổng thể cho phù hợp với đặc thù của Việt Nam, hay nghiên cứu ứng dụng các mô hình Kiến trúc Tổng thể trên thế giới tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam.