- ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC. - TUYỂN CHỌN VÀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC 12 PHẦN KIM LOẠI NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP CỦA. - HỌC SINH YẾU KÉM. - LUẬN VĂN THẠC SỸ SƢ PHẠM HÓA HỌC. - CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC BỘ MÔN HÓA HỌC. - Cơ sở lý thuyết trong bộ môn hóa học ...9. - Tầm quan trọng của lý thuyết đối với việc học bộ môn hóa học...9. - Các định luật hóa học cơ bản ...11. - Bài tập hóa học ...13. - Khái niệm bài tập hóa học ...13. - Tác dụng của bài tập hóa học ...13. - Phân loại bài tập hóa học ...14. - Điều kiện giúp học sinh giải tốt bài tập hóa học ...15. - Một số dạng bài tập phần hóa vô cơ lớp 12...15. - Những khó khăn khi dạy học sinh trung bình - yếu...20. - Thực trạng dạy và học hóa học đối với học sinh trung bình - yếu ở một số trƣờng THPT tại TP.HN...21. - Phương pháp điều tra...21. - Chƣơng 2: XÂY DỰNG HỆ THỐNG LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP CHƢƠNG. - “KIM LOẠI KIỀM - KIM LOẠI KIỀM THỔ - NHÔM” LỚP 12 CƠ BẢN. - Nội dung chƣơng “Kim loại kiềm - Kim loại kiềm thổ - Nhôm” ...31. - Phƣơng pháp dạy học chƣơng “Kim loại kiềm - Kim loại kiềm thổ - Nhôm” ...31. - Những định hướng khi dạy học ...31. - Các phương pháp dạy học được sử dụng chủ yếu trong chương...32. - Một số chú ý để nâng cao chất lƣợng dạy học cho từng dạng bài ...34. - Dạng bài thực hành hóa học ...35. - Xây dựng hệ thống lý thuyết chƣơng “Kim loại kiềm - Kim loại kiềm thổ - Nhôm” dùng cho học sinh trung bình - yếu ...38. - Quy trình xây dựng hệ thống lý thuyết ...39. - Giới thiệu tổng quan về hệ thống lý thuyết chương “Kim loại kiềm - Kim loại kiềm thổ - Nhôm” ...40. - Hệ thống lý thuyết chương “Kim loại kiềm - Kim loại kiềm thổ - Nhôm” ...41. - Xây dựng hệ thống bài tập chƣơng “Kim loại kiềm – Kim loại kiềm thổ - Nhôm". - Quy trình xây dựng hệ thống bài tập...48. - Giới thiệu tổng quan về hệ thống bài tập chương “Kim loại kiềm - Kim loại kiềm thổ - Nhôm”...49. - Bài tập dùng cho bài “Kim loại kiềm và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm”...50. - Bài tập dùng cho bài “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ” ...58. - Bài tập dùng cho bài “Nhôm và hợp chất của nhôm” ...70. - Bài tập dùng cho bài “Luyện tập tính chất của kim loại kiềm và kim loại kiềm thổ và hợp chất của chúng”...78. - Bài tập dùng cho bài “Luyện tập nhôm” ………...93. - Thiết kế các bài lên lớp có sử dụng hệ thống lý thuyết và bài tập đã xây dựng vào dạy học ...106. - Bài “Kim loại kiềm và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm” ...106. - Bài “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ. - Bài “Luyện tập tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp chất của chúng. - Luật Giáo dục 2005 Điều 28 mục 2 đã ghi rõ: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh. - Trước những yêu cầu đổi mới về phương pháp dạy học, người giáo viên luôn phải sáng tạo trong cách triển khai và xây dựng hoạt động học tập của học sinh, vận dụng một cách linh hoạt các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với từng kiểu bài, từng đối tượng học sinh.. - Thực tế giáo dục trong nhiều năm cho thấy Hóa học cũng như các môn học khác đang góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng toàn diện của trường phổ thông. - Tuy nhiên, thực tế chất lượng nắm vững kiến thức của học sinh vẫn chưa cao.Hiệu quả dạy và học chưa đáp ứng được yêu cầu của giáo dục.Đặc biệt việc phát huy tính tích cực,tự lực của HS,việc rèn luyện và bồi dưỡng năng lực nhận thức,năng lực giải quyết vấn đề,năng lực tư duy và khả năng tự học của HS chưa được chú ý đúng mức.Do đó tình trạng HS yếu- kém vẫn còn tồn tại trong từng lớp học,cấp học.Làm thế nào để khắc phục được tình trạng HS yếu kém.Đó luôn là vấn đề quan tâm của toàn nghành GD,là điều trăn trở của mỗi GV,đặc biệt là trong giai đoạn đổi mới GD hiện nay nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. - Để có một hệ thống bài tập phù hợp với đối tượng HS yếu-kém,giúp GV tham khảo nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy thiết nghĩ là việc cần thiết.Chính những lí do đó mà tôi đã lựa chọn để nghiên cứu đề tài: “TUYỂN CHỌN VÀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC 12 PHẦN KIM LOẠI NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH YẾU KÉM”. - Xây dựng hệ thống bài tập phần kim loại kiềm – kim loại kiềm thổ- nhôm hỗ trợ việc dạy và học cho đối tượng HS yếu-kém,giúp HS nắm vững kiến thức căn bản về lý thuyết và có kỹ năng giải các bài tập cơ bản,kích thích hứng thú học tập cho HS, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học bộ môn hóa học. - Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học hóa học ở trường THPT Việt Nam.. - Nội dung bài tập hóa học được giới hạn trong chương “ Kim loại kiềm-Kim loại kiềm thổ-Nhôm” lớp 12 cơ bản- THPT. - Lựa chọn, xây dựng và sử dụng bài tập HH phần kim loại lớp 12 nhằm nâng cao hiệu quả học tập cho HS yếu kém môn HH.. - GV xác định đúng nguyên nhân HS yếu-kém,đề xuất và sử dụng các biện pháp tích cực,phù hợp sẽ kích thích hoạt động học tập của HS.HS sẽ tích cực,chủ động trong học tập,việc dạy và hoc sẽ thực sự mang lại hiệu quả,góp phần nâng cao chất lượng dạy học.. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:. - Phương pháp thống kê toán học, ứng dụng khoa học sư phạm 8. - Khảo sát thực trạng,tìm ra nguyên nhân HS học yếu môn hóa ở trường THPT,đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học hóa học ở trường THPT. - Xây dựng, lựa chọn hệ thống bài tập HH vô cơ bám sát chuẩn chương trình tài liệu giáo khoa môn HH lớp 12, tăng cường tính thực tiễn nhằm nâng cao hứng thú học tập cho HS yếu kém.. - Hướng dẫn sử dụng hệ thống bài tập để góp phần làm giảm tỷ lệ HS yếu kém trong học tập môn HH ở các THPT.. - Chương 2: Tuyển chọn và xây dựng hệ thống bài tập hóa học 12 phần kim loại nhằm nâng cao hiệu quả học tập của HS yếu-kém. - Giáo dục - Đào tạo đang đứng trước nhiều thách thức và cơ hội. - Bên cạnh những thành tựu bước đầu đã đạt được, ngành giáo dục đang phải đối mặt với nhiều vấn đề lớn, trong đó phải kể đến tỉ lệ HS yếu - kém và những hậu quả của nó để lại nếu không được giải quyết kịp thời.. - Một số đề tài nghiên cứu về PPDH trong những năm gần đây đã đạt được những thành công nhất định trong việc hướng đến đối tượng HS yếu - kém, góp phần nâng cao chất lượng dạy học trong thời đại mới:. - Phương pháp bồi dưỡng HS học yếu môn hóa học lấy lại căn bản, khóa luận tốt nghiệp (1996) của sinh viên Trần Thị Hoài Phương (ĐHSP HN). - Những biện pháp giúp đỡ HS yếu-kém đạt được yêu cầu và có kết quả cao hơn trong học tập môn hóa học ở các trường THPT các tỉnh miền núi phía Bắc- Tác giả Trịnh Văn Thịnh (2005). - Sử dụng bài tập trắc nghiệm khách quan và tự luận trong kiểm tra,đánh giá kiến thức hóa học của HS lớp 12 THPT.Luận văn thạc sĩ (2003)-Phạm Thị Tuyết Mai (ĐHSP HN). - Biên soạn hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan phần các “nguyên tố kim loại”-lớp 12 THPT-Luận văn thạc sĩ 2009- Nguyễn Văn Linh (ĐHSP HN). - Qua đó, có thể khẳng định rằng việc dạy học cho HS trung bình - yếu hiện nay đang được nhiều trường học và giáo viên quan tâm, nhưng số đề tài nghiên cứu về vấn đề này còn hạn chế.. - Bản chất của dạy học 1.2.1. - Khái niệm dạy học. - “DH là một hệ thống cân bằng động gồm ba thành tố cơ bản: tri thức, việc dạy và việc học tương tác qua lại với nhau,thâm nhập vào nhau, qui định lẫn nhau. - Tổ chức, điều khiển người học vận dụng kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo đã có để giải quyết các tình huống nhận thức và thực tiễn thông qua hệ thống bài tập với độ khó và phức tạp tăng dần.. - Tổ chức, hướng dẫn người học củng cố và hoàn thiện kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo, hệ thống hóa và khái quát hóa tri thức.. - Nguyễn Duy Ái, Nguyễn Tinh Dung, Trần Thành Huế, Trần Quốc Sơn, Nguyễn Văn Tòng (2003), Một số vấn đề chọn lọc của hóa học, Tập 2, NXB Giáo dục Hà Nội.. - Hoàng Thị Bắc, Đặng Ngọc Oanh phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa học, NXB Gióa dục.. - Trịnh Văn Biều (2003), Giảng dạy hóa học ở trường phổ thông, NXB Đại học Quốc gia TP.HCM.. - Trịnh Văn Biều (2004), Lí luận dạy học hóa học, trường Đại học Sư phạm TP.HCM.. - Trịnh Văn Biều (2005), Phương pháp thực hiện đề tài nghiên cứu, trường Đại học Sư phạm TP.HCM.. - Bộ Giáo dục và Đào Tạo (2006), Dự án Việt Bỉ, Tập huấn giảng viên Trung ương về dạy và học tích cực, Hà Nội.. - Bộ Giáo dục và Đào Tạo (2006), Dự án Việt Bỉ, Tài liệu bồi dưỡng giáo viên thực hiện chương trình, sách giáo khoa lớp 12 trung học phổ thông môn Hóa học, NXB Giáo dục.. - Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007), Những vấn đề chung về đổi mới giáo dục trung học phổ thông môn hóa học, NXB Giáo dục.. - Bộ Giáo dục và Đào tạo (2007), Tài liệu hội thảo về đào tạo giáo viên và phương pháp dạy học hiện đại, Viện Nghiên cứu Giáo dục Hà Nội.. - Hoàng Chúng (1983), Phương pháp thống kê toán học trong khoa học giáo dục, NXB Giáo dục.. - Nguyễn Cương (1990), Phương pháp dạy học và thí nghiệm hóa học, NXB Giáo dục.. - Nguyễn Cương - Nguyễn Ngọc Quang - Dương Xuân Trinh (1995), Lý luận dạy học hóa học tập 1, NXB Giáo dục.. - Nguyễn Cương (2007), Phương pháp dạy học hóa học ở trường phổ thông và đại học. - Một số vấn đề cơ bản, NXB Giáo dục.. - Nguyễn Cương, Nguyễn Mạnh Dung (1999), Phương pháp dạy học hóa. - GS.TSKH Nguyễn Cương (chủ biên), TS Nguyễn Mạnh Dung, Phương pháp dạy học hóa học tập I, NXB Đại học Sư phạm.. - Nguyễn Thị Hồng Gấm (2007), “Rèn năng lực sáng tạo cho HS trong dạy môn hóa học ở trường phổ thông”, Tạp chí Hóa học và ứng dụng, số 8/2007.. - Cao Cự Giác (2008), Bài tập trắc nghiệm chọn lọc hóa học 12, NXB ĐH Quốc gia TP. - Cao Cự Giác (2000), Hướng dẫn giải nhanh bài tập hóa học, tập 2, NXB ĐH Quốc gia Hà Nội. - Cao Cự Giác (2001), Tuyển tập các bài giảng hóa học vô cơ, NXB ĐH Quốc gia Hà Nội.. - Đoàn Thị Thu Hiền (2005), Xây dựng hệ thống bài toán hóa học có thể giải nhanh dùng làm câu trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn, Luận văn thạc sĩ giáo dục học, ĐH Sư phạm Hà Nội.. - Phó Đức Hòa, Ngô Quan Sơn (2008), Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tích cực, NXB Giáo dục.. - Đỗ Đình Hoan (2006), “Chuẩn kiến thức và kỹ năng các môn học trong chương trình giáo dục phổ thông”, Tạp chí giáo dục, (150), tr.28 – 30.. - Trần Bá Hoành (2003), Lí luận cơ bản về dạy và học tích cực, Dự án đào tạo giáo viên trung học cơ sở - Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hà Nội.. - Nguyễn Hiền Hoàng, Nguyễn Cửu Phúc, Lê Ngọc Tứ (2008), Phương pháp làm bài tập trắc nghiệm phần Đại cương và vô cơ, NXB Giáo dục.. - Trần Thành Huế (1996), Một số tổng kết về bài tập hóa học, NXB Khoa học và kỹ thuật Hà Nội. - Đỗ Xuân Hưng (2008), Hướng dẫn giải nhanh các dạng bài tập trắc nghiệm hóa học, NXB ĐH Quốc gia Hà Nội.. - Nguyễn Ngọc Vân Linh (2009), Biên soạn hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan phần các nguyên tố kim loại lớp 12, luận văn thạc sĩ giáo dục học, ĐH Sư phạm TP.HCM.. - Phạm Thị Tuyết Mai (2003), Sử dụng bài tập trắc nghiệm khách quan và tự luận trong kiểm tra, đánh giá kiến thức hóa học của học sinh lớp 12 trung học phổ thông, luận văn thạc sĩ giáo dục học, ĐH Sư phạm Hà Nội.. - 30.Robert J.Marzaro, Debra J.Pickering, Jane E.Pollock (2005), Các phương pháp dạy học hiệu quả, NXB Giáo dục.