- Thực trạng rèn luyện kỹ năng tự học cho học sinh trong dạy học. - Tổ chức các hoạt động học tập để rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự học trong dạy học phần sinh học tế bào, sinh học 10 11. - Thiết kế và tổ chức các hoạt động học tập để rèn luyện cho học sinh. - kỹ năng tự học trong dạy học phần Sinh học tế bào, Sinh học 10 12 3. - Tiêu chí đánh giá kỹ năng tự học thông qua thiết kế và tổ chức các. - KNTH Kỹ năng tự học. - vì vậy, đây là lứa tuổi thích hợp cho việc rèn luyện và phát triển kỹ năng tự học (KNTH). - Tuy nhiên, các hoạt động học tập (HĐHT) trong SGK còn đơn giản, chưa rèn luyện được KNTH. - Do đó, việc nghiên cứu thiết kế và tổ chức các HĐHT để rèn luyện cho HS KN học tập, đặc biệt là KNTH là vấn đề thiết thực, đáp ứng được chủ trương đổi mới dạy học theo định hướng phát triển NL của HS của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD &. - Xuất phát từ những lý do trên, tôi quyết định chọn đề tài : "Tổ chức các hoạt động học tập để rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự học trong dạy học phần Sinh học Tế bào, Sinh học 10 ".. - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về rèn luyện KNTH và HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH trong dạy học phần SHTB, Sinh học 10.. - Đề xuất quy trình thiết kế các HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH trong dạy học phần SHTB, Sinh học 10.. - Xây dựng 1 vài HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH trong dạy học phần SHTB, Sinh học 10(trong phụ lục). - Đồng thời đề xuất quy trình tổ chức các HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH trong dạy học phần SHTB, Sinh học 10.. - Xây dựng bảng tiêu chí đánh giá mức độ rèn luyện cho HS KNTH trong dạy học phần SHTB, Sinh học 10.. - Thiết kế và sử dụng các HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH (tập trung rèn luyện KN thực hiện kế hoạch học tập (KHHT)) trong khâu nghiên cứu tài liệu mới, khâu củng cố hoàn thiện kiến thức trong dạy học phần SHTB, Sinh học 10.. - Kỹ năng tự học 1.1. - Trong quá trình dạy học, đối với bộ môn Sinh học nói riêng và các môn học khác nói chung việc rèn luyện KN có tầm quan trọng rất lớn. - Tự học a. - Từ điển giáo dục học đã định nghĩa:“Tự học là quá trình tự mình lĩnh hội tri thức khoa học và rèn luyện KN thực hành không có sự hướng dẫn của GV và sự quản lý trực tiếp của cơ sở giáo dục đào tạo”[9].. - Như vậy, để tự học thật sự có hiệu quả người học cần sự tự giác, tích cực và độc lập để rèn luyện KNTH ở mọi lúc mọi nơi.. - Các hình thức tự học. - Tự học là mục tiêu cơ bản của quá trình dạy học.. - Tự học giúp cho mọi người có thể chủ động học tập suốt đời 1.3. - Kỹ năng tự học. - Các kỹ năng tự học cần rèn luyện cho học sinh. - Qua thực tiễn dạy học hiện nay, trong đề tài của mình tôi xác định việc tập trung rèn luyện cho HS KN thực hiện KHHT, nhóm KN này gồm 3 KN thành phần, đó là được thể hiện ở hình 2.. - Hoạt động học tập rèn luyện kỹ năng tự học cho học sinh 2.1. - 2.2.Hoạt động học tập rèn luyện kỹ năng tự học cho học sinh a. - Dựa theo định nghĩa về KNTH, có thể hiểu HĐHT rèn luyện KNTH là HĐHT nhằm rèn luyện các KN xác định mục tiêu học tập, KN lập kế hoạch và thực hiện KHHT, KN tự kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm về việc học của mình.. - Các dạng hoạt động học tập rèn luyện kỹ năng tự học cho học sinh. - Trong rèn luyện KNTH, BT tình huống vừa là phương tiện, vừa là công cụ, đồng thời cũng là cầu nối giữa GV và HS [3, 4].. - Thực trạng rèn luyện kỹ năng tự học cho học sinh trong dạy học Sinh học của giáo viên ở một số trƣờng THPT. - Để thực hiện được nội dung này, tôi đã tiến hành thăm dò ý kiến về thực trạng rèn luyện KNTH cho HS trong dạy học Sinh học của 14 GV dạy môn Sinh học thuộc các trường THPT Nguyễn Khuyến, trường THPT Vĩnh Trạch và trường THPT Long Xuyên trên địa bàn huyện Thoại Sơn và thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang, kết quả thu được như sau:. - Nhận thức của GV về rèn luyện KNTH của HS trong dạy học Sinh học ở THPT.. - ĐT đề ra, thì việc rèn luyện KNTH cho HS là cần thiết (rất cần thiết 85.72%, cần thiết là 14.28%).. - Với xu hướng đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá theo định hướngphát triển NL của HS, đặc biệt là KNTH, theo Thầy (Cô) việc rèn luyện KNTH cho HS trong quá trình dạy học là. - Theo Thầy (Cô), tự học của. - HS tự học tập ở nhà để bổ. - Đây là 1 điểm khởi đầu khả quan cho việc nghiên cứu việc thiết kế và tổ chức các HĐHT nhằm rèn luyện KNTH cho HS ở SHTB.. - Thuận lợi và khó khăn khi thiết kế và tổ chức các HĐHT để rèn luyện KNTH trong dạy học Sinh học ở trƣờng THPT. - Kết quả điều tra về thuận lợi và khó khăn khi thiết kế và tổ chức các HĐHT để rèn luyện KNTH cho HS trong dạy phần SHTB nói riêng và dạy Sinh học nói chung ở trường THPT. - khi thiết kế và tổ chức các HĐHT để rèn luyện KNTH cho. - nghi tốt với việc tự học. - dạy tự học 10 71.43. - Những khó khăn mà Thầy, Cô gặp phải khi rèn luyện KNTH cho HS. - dụng các HĐHT để rèn luyện KNTH của HS. - HĐHT để rèn luyện KNTH của HS. - để rèn luyện KNTH. - tự học. - Kết quả điều tra về những khó khăn trong việc thiết kế và tổ chức các HĐHT rèn luyện KNTH trong dạy học cho thấy: Đa số GV cho rằng do HS khó tự mình giải quyết những HĐHT để rèn luyện KNTH, số lượng HS yêu thích môn Sinh học không nhiều, khó khăn trong khâu tổ chức hoạt động tự học, cũng như nội dung phần SHTB khó tiếp thu, kiến thức tư duy trừu tượng không thấy được ngoài thực tế. - Hơn nữa đa số GV (64.29%) còn lúng túng, gặp khó khăn vì chưa có KN, kinh nghiệm để thiết kế và sử dụng các HĐHT để rèn luyện KNTH của HS và cũng không có thời gian để thiết kế các HĐHT để rèn luyện KNTH của HS (85.71%).. - Từ những kết quả điều tra, thăm dò ý kiến của GV dạy bộ môn Sinh học cấp THPT tôi nhận thấy rằng, đa số GV chưa có KN, kinh nghiệm để thiết kế và sử dụng các HĐHT để rèn luyện KNTH của HS. - Đồng thời GV cũng không có thời gian để thiết kế các HĐHT để rèn luyện KNTH của HS. - Vì vậy, việc thiết kế và tổ chức các HĐHT để rèn luyện KNTH cho HS phần SHTB, Sinh học 10 là thật sự cần thiết trong giai đoạn hiện nay.. - Kết quả điều tra về việc tự học trong học tập môn Sinh học của HS ở trƣờng THPT hiện nay.. - Theo em, tự học là gì?. - Tự học có vai trò gì đối với bản thân?. - Rèn luyện cho bản thân tính tự giác. - rèn luyện KNTH cho bản thân các em đã sử dụng phương pháp nào. - Rèn luyện KNTH thông qua cách thức tổ chức. - Những điều khó khăn khi tự học là. - Không có KN tự học 250 77.88. - Không có các hoạt động hướng dẫn tự học của. - Qua bảng thống kê kết quả điều tra HS, tôi nhận thấy rằng các em đều chủ động tích cực trong quá trình học tập để rèn luyện cho bản thân KNTH như: Tự nghiên cứu SGK sau đó trả lời câu hỏi và làm BT (32,71%) hoặc tìm kiếm tài liệu tham khảo có liên quan đến bài học (29.28%) hay các em có thể thảo luận trao đổi ý kiến với bạn bè (30.22. - Với câu hỏi “Tự học là gì. - hay “Tự học có vai trò gì đối với bản thân”, phần lớn các em cho rằng tự học giúp bản thân các em giải quyết các vấn đề nâng cao kiến thức (70.72%) chỉ vì nội dung đang học thường đề cập trong các kì thi, phần còn lại thì khẳng định tự học rèn luyện cho bản thân tính tự giác (14.95. - Hầu như các em chưa nhận thức được tự học giúp rèn luyện KNTH cho bản thân.. - Qua kết quả điều tra trên cho thấy đa số HS chưa nhận thức đúng về tự học, sự cần thiết phải rèn luyện KNTH trong học tập. - TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP ĐỂ RÈN LUYỆN CHO HỌC SINH KỸ NĂNG TỰ HỌC TRONG DẠY HỌC PHẦN SINH HỌC TẾ BÀO, SINH HỌC 10. - Như vậy, dựa vào cấu trúc và nội dung phần Sinh học tế bào, tôi xác định các HĐHT rèn luyện KNTH có thể thiết kế trong phần SHTB với nhiều dạng khác nhau (tùy GV) nhưng ở đây tôi tập trung chủ yếu vào dạng hoạt động giải BT, BT tình huống.. - Thiết kế và tổ chức các hoạt động học tập để rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự học trong dạy học phần Sinh học tế bào, Sinh học 10. - Nguyên tắc thiết kế và tổ chức hoạt động học tập để rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự học trong dạy học phần Sinh học tế bào, Sinh học 10. - Việc thiết kế và tổ chức HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH trong dạy học cần đảm bảo các nguyên tắc sau:. - HĐHT rèn luyện KNTH phải được thiết kế phù hợp với tiến trình nhận thức chung.. - HĐHT rèn luyện KNTH phải mang tính vừa sức, phù hợp với trình độ chung của lớp.. - HĐHT rèn luyện KNTH được tổ chức trong không khí thuận lợi cho lớp học, có sự giao tiếp thuận lợi giữa thầy và trò, giữa trò và trò bằng cách kết hợp các HĐHT trong lớp học theo cá nhân và hợp tác.. - Vận dụng quy trình tổ chức hoạt động học tập để rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự học trong khâu nghiên cứu tài liệu mới trong dạy học phần Sinh học tế bào, Sinh học 10. - Xác định mục tiêu học tập, đặc biệt chú ý mục tiêu rèn luyện KNTH của bài học. - Về KN: Rèn luyện KNTH như: tìm kiếm và xử lí thông tin, KN diễn đạt trình bày thông tin, KN vận dụng kiến thức vào thực tế, KN hoạt động nhóm.. - NL tự học hướng tới: thực hiện KHHT (tìm hiểu kiến thức mới theo hướng nghiên cứu bài học). - Bƣớc 2.Giới thiệu HĐHT rèn luyện KNTH, nêu yêu cầu của HĐHT. - HS tự lực HĐHT, rèn luyện KNTH. - Kết luận vấn đề, đánh giá hoạt động rèn luyện KNTH của HS. - Từ kết quả thảo luận, GV định hướng cho HS sau khi đã trả lời các câu hỏi (thiết kế ở bước 2) thì kết luận vấn đề như sau: vận chuyển thụ động là quá trình vận chuyển các chất qua màng theo nguyên lý khuếch tán (có thể trực tiếp hoặc gián tiếp) và không tiêu tốn năng lượng, giúp tế bào thực hiện chức năng sống tốt nhất, sau đó chính xác hóa kiến thức đồng thời đánh giá hoạt động rèn luyện KNTH của HS theo các tiêu chí, phân tích điểm đạt và chưa đạt trong qúa trình thực hiện hoạt động của HS. - Rút kinh nghiệm cho việc thực hiện các hoạt động rèn luyện các KNTH tiếp theo.. - Tiêu chí đánh giá kỹ năng tự học thông qua thiết kế và tổ chức các hoạt động học tập. - Tiêu chí đánh giá việc rèn luyện KNTH (Nhóm KN thực hiện KHHT) của HS trong dạy học phần SHTB (Sinh học 10). - Đánh giá việc rèn luyện KNTH (Nhóm KN thực hiện KHHT) cho HS trong dạy học phần SHTB (Sinh học 10). - HIỆU QUẢ THU ĐƢỢC DO ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Trong thời gian nghiên cứu và tiến hành TN sư phạm, kết hợp với kết quả thu thập được từ bài kiểm tra của HS và quan sát trong quá trình giảng dạy, bản thân nhận thấy rằng: việc tổ chức các HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH đã có tác dụng tích cực đến khả năng nhận thức của HS, cụ thể như:. - Việc tổ chức các HĐHT để rèn luyện cho HS KNTH còn giúp các em phát triển các KN vận dụng tri thức thông tin vào thực tiễn như KN thực hành thí nghiệm, KN thảo luận,… đều được tăng lên rõ rệt.. - Khi HS đã quen dần với những giáo án thiết kế theo dạng rèn luyện KNTH, thì kết quả TN rất khả quan. - Qua thống kê cho thấy, việc rèn luyện cho HS KNTH cần phải thực hiện nhiều hơn nữa. - Điều này do các em chưa biết tiếp nhận nhiệm vụ học tập và xác định được vấn đề cần giải quyết (tiêu chí 1) và chưa được rèn luyện KN lựa chọn được nội dung phù hợp để thực hiện nhiệm vụ học tập, lựa chọn chính xác và phù hợp. - Ở tiêu chí 3: Việc thiết kế và tổ chức HĐHT nhằm rèn luyện cho HS KNTH mang lại hiệu quả thiết thực, phát huy được NL của HS. - Qua kết quả thống kê trên, tôi thấy rằng ở cả 3 tiêu chí, thì việc rèn luyện KNTH thông qua nhóm KN thực hiện KHHT ngày 1 hiệu quả hơn qua mỗi lần kiểm tra. - Việc tổ chức các HĐHT để rèn luyện KNTH của HS đem lại hiệu quả khá cao trong dạy học. - Do hạn chế về thời gian nên tôi chỉ thiết lập được vài bài tập dạng hoạt động giải bài tập, bài tập tình huống để rèn luyện KNTH cho HS, chưa thiết lập được hoạt động trải nghiệm sáng tạo và 1 số hoạt động khác. - Phan Đức Duy (1999), Sử dụng bài tập tình huống để rèn luyện cho sinh viên kĩ năng dạy học Sinh học, Luận án tiến sỹ, trường Đại học Sư phạm Hà Nội.. - Nguyễn Thị Hà (2008), Quy trình rèn luyện sinh viên kỹ năng tổ chức học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa trong dạy học Sinh học ở trung học phổ thông, tạp chí giáo dục, số 204.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt