- T ừ nh ữ ng đ òi h ỏ i c ủ a Nhà n ướ c pháp quy ề n và th ự c tr ạ ng v ề t ổ ch ứ c và ho ạ t độ ng Tòa án Vi ệ t Nam, tác gi ả ch ỉ ra nh ữ ng yêu c ầ u c ủ a công cu ộ c c ả i cách t ư pháp hi ệ n nay.. - Trong m ộ t nhà n ướ c pháp quy ề n c ầ n ph ả i có s ự phân quy ề n gi ữ a l ậ p pháp, hành pháp và t ư pháp, nh ư ng t ư pháp v ẫ n là cành quy ề n l ự c đ áng đượ c ph ả i phân quy ề n h ơ n c ả. - Vì v ậ y c ầ n ph ả i k ế t h ợ p gi ữ a công lý và quy ề n l ự c, và nh ằ m m ụ c đ ích này, ph ả i làm th ế nào cho nh ữ ng đ i ề u h ợ p công lý ph ả i có đủ quy ề n l ự c. - hay nh ữ ng đ i ề u d ự a vào quy ề n l ự c ph ả i h ợ p v ớ i công lý ” Pascal (1662).. - L ị ch s ử phát tri ể n c ủ a nhà n ướ c có kho ả ng h ơ n 3.000 n ă m, nh ư ng l ị ch s ử c ủ a b ộ máy nhà n ướ c đượ c phân quy ề n m ớ i ch ỉ có kho ả ng g ầ n 300 n ă m, k ể t ừ khi có cách m ạ ng t ư s ả n. - Tr ướ c tiên chúng ta ph ả i kh ẳ ng đị nh r ằ ng trong nh ữ ng đ óng góp cho s ự phát tri ể n c ủ a nhân lo ạ i c ủ a n ề n dân ch ủ t ư s ả n vi ệ c hình thành ra m ộ t lo ạ i c ơ quan xét x ử đứ ng độ c l ậ p riêng ra kh ỏ i các c ơ quan nhà n ướ c khác chi ế m m ộ t v ị trí r ấ t quan tr ọ ng. - v ớ i ho ạ t độ ng c ủ a Tòa án để tìm ra công lý, công b ằ ng cho t ấ t c ả m ọ i ng ườ i. - Đề u cùng v ớ i các cành quy ề n l ự c khác t ổ ch ứ c và ho ạ t độ ng theo c ơ ch ế phân quy ề n, nh ư ng xem ra trên th ự c t ế , hành pháp và l ậ p pháp có ph ầ n quan h ệ m ậ t thi ế t v ớ i nhau, t ư pháp có ph ầ n độ c l ậ p h ơ n c ả . - Các thành viên c ủ a Chính ph ủ v ề nguyên t ắ c đề u là nh ữ ng ng ườ i có chân trong ban lãnh đạ o c ủ a đả ng c ầ m quy ề n. - M ọ i ho ạ t độ ng c ủ a Qu ố c h ộ i - l ậ p pháp và Chính ph ủ - hành pháp đề u do đả ng c ầ m quy ề n quy ế t đị nh. - Nh ư ng sau đ ó, v ớ i s ự v ậ n độ ng c ủ a ti ế n trình dân ch ủ , quy ề n trình d ự án lu ậ t r ơ i d ầ n v ề tay c ủ a Chính ph ủ - hành pháp.. - Thông qua vi ệ c trình d ự án lu ậ t, chính ph ủ th ể hi ệ n rõ nh ữ ng quan đ i ể m ch ủ tr ươ ng chính sách c ủ a mình. - Mãi đế n nh ữ ng n ă m đầ u c ủ a th ế k ỷ XX, m ớ i th ố ng nh ấ t đượ c quan đ i ể m này.. - Th ứ hai, s ự can thi ệ p hay là s ự ch ủ độ ng đề xu ấ t các ho ạ t độ ng l ậ p pháp c ủ a hành pháp không ch ỉ đượ c th ể hi ệ n ở các n ướ c mà b ộ máy đượ c t ổ ch ứ c theo th ể ch ế đạ i ngh ị , còn c ũ ng đượ c th ể hi ệ n trong nhà n ướ c, mà b ộ máy nhà n ướ c đượ c t ổ ch ứ c theo ch ế độ t ổ ng th ố ng nh ư M ỹ qu ố c. - M ộ t trong nh ữ ng bi ể u hi ệ n này là vi ệ c qui đị nh hành pháp, T ổ ng th ố ng không đượ c quy ề n trình d ự án lu ậ t tr ướ c Qu ố c h ộ i - l ậ p pháp. - Nh ư ng b ằ ng các con đườ ng không chính th ứ c, t ổ ng th ố ng - ng ườ i đứ ng đầ u hành pháp can thi ệ p r ấ t sâu vào quá trình l ậ p pháp c ủ a Qu ố c h ộ i. - Nh ư v ậ y, cho dù đượ c t ổ ch ứ c theo mô hình đạ i ngh ị , hay đượ c t ổ ch ứ c theo mô hình c ủ a ch ế độ t ổ ng th ố ng, thì l ậ p pháp và hành pháp v ẫ n không có s ự phân chia tuy ệ t đố i v ớ i nhau, và hành pháp v ẫ n can thi ệ p sang l ĩ nh v ự c l ậ p pháp, th ậ m chí các ho ạ t độ ng l ậ p pháp l ạ i còn là nhu c ầ u c ủ a hành pháp. - T ừ nh ữ ng đ i ề u trên có th ể nh ậ n xét r ằ ng, cho dù nhà n ướ c có th ể đượ c t ổ ch ứ c theo ki ể u này hay ki ể u kia, theo ch ế độ đạ i ngh ị hay là theo ch ế độ t ổ ng th ố ng, thì ch ỉ ph ụ thu ộ c vào m ố i quan h ệ gi ữ a l ậ p pháp và hành pháp, mà không ph ụ thu ộ c vào m ố i quan h ệ v ớ i t ư pháp.. - toà án không ch ỉ có nh ữ ng Tòa hình s ự , mà còn có nh ữ ng toà án khác trên m ọ i l ĩ nh v ự c khác nh ư toà dân, toà đ i ề n đị a, toà th ươ ng m ạ i, toà hành chính, toà án nhà ph ố , toà án hi ế n pháp.... - Không nh ữ ng nó đượ c h ưở ng quy ch ế phân quy ề n nh ư các c ơ quan l ậ p pháp và hành pháp, mà còn ph ả i độ c l ậ p hoàn toàn tr ướ c hai c ơ quan này. - Th ể ch ế Tòa án đ ã cung c ấ p cho xã h ộ i m ộ t ph ươ ng pháp xác đị nh s ự th ậ t và s ự công b ằ ng trong các hành độ ng c ủ a t ư nhân và nhà n ướ c b ằ ng 3 l ĩ nh v ự c c ơ b ả n nh ư sau:. - Th ứ hai, s ự phát tri ể n kinh t ế v ớ i m ụ c đ ích làm cho xã h ộ i tr ở nên ph ồ n th ị nh c ũ ng c ầ n có nh ữ ng th ể ch ế để gi ả i quy ế t nh ữ ng tranh ch ấ p gi ữ a các doanh nghi ệ p, các công dân và các c ơ quan c ủ a chính ph ủ , để làm sáng t ỏ nh ữ ng đ i ề u còn m ơ h ồ c ủ a lu ậ t pháp và nh ữ ng quy đị nh để bu ộ c ph ả i ph ụ c tùng, các xã h ộ i khác nhau đ ã ngh ĩ ra c ả m ộ t lo ạ t nh ữ ng c ơ ch ế chính th ứ c và không chính th ứ c. - Nh ư ng c ũ ng ch ẳ ng có c ơ ch ế nào quan tr ọ ng h ơ n h ệ th ố ng t ư pháp nêu trên.. - Th ứ ba, ch ỉ có riêng ngành này m ớ i có quy ề n chính th ứ c phán quy ế t s ự h ợ p pháp c ủ a nh ữ ng ho ạ t độ ng c ủ a các ngành hành pháp và l ậ p pháp.. - Cho dù nh ữ ng m ố i quan h ệ c ủ a ngành t ư pháp nh ư th ế nào v ớ i l ậ p pháp và hành pháp, thì t ấ t c ả các n ướ c công nghi ệ p và các n ướ c đ ang phát tri ể n khác đề u d ự a vào t ư pháp để bu ộ c hai ngành kia ph ả i ch ị u trách nhi ệ m tr ướ c. - Trong l ị ch s ử phát tri ể n c ủ a b ộ máy nhà n ướ c ph ả i kh ẳ ng đị nh r ằ ng nhà n ướ c M ỹ có m ộ t h ệ th ố ng tòa án đượ c h ưở ng nhi ể u quy ề n độ c l ậ p h ơ n c ả , và quy ế t đị nh c ủ a tòa án M ỹ đượ c th ự c thi m ộ t cách nghiêm ch ỉ nh h ơ n.. - Ngay c ả ở các nhà n ướ c m ẹ m ẫ u qu ố c c ủ a h ọ c ũ ng không có m ộ t n ề n t ư pháp m ạ nh m ẽ nh ư v ậ y, mãi cho đế n nh ữ ng n ă m g ầ n đ ây, nh ữ ng nhà n ướ c ở Châu Âu m ớ i nh ậ n ra v ấ n đề này, và đ ang có nh ữ ng c ả i cách cho k ị p M ỹ . - N ướ c M ỹ t ố n r ấ t nhi ề u ti ề n c ủ a cho ho ạ t độ ng xét x ử so v ớ i nhi ề u n ướ c trên th ế gi ớ i.. - Nhi ề u ng ườ i M ỹ c ũ ng ph ả i công nh ậ n nh ư v ậ y, nh ư ng h ọ n ạ i ra r ằ ng nh ư v ậ y s ẽ làm cho s ả n ph ẩ m c ủ a h ọ ngày càng đượ c hoàn thi ệ n h ơ n.. - So v ớ i các n ướ c phát tri ể n, ở các n ướ c ch ậ m phát tri ể n trong đ ó có c ả các n ướ c ở ph ươ ng Đ ông, ng ườ i dân ít đượ c h ưở ng nh ữ ng thành qu ả c ủ a m ộ t n ề n t ư pháp độ c l ậ p. - Ở nh ữ ng th ờ i k ỳ phong ki ế n, th ờ i k ỳ th ự c dân và c ủ a c ả th ờ i c ủ a vi ệ c xây d ự ng xã h ộ i ch ủ ngh ĩ a t ậ p trung k ế ho ạ ch không có m ộ t n ề n t ư pháp độ c l ậ p c ũ ng là m ộ t đ i ề u d ễ gi ả i thích. - Hình ả nh ng ưỡ ng m ộ và tôn th ờ c ủ a chúng ta là Bao Công - m ặ t s ắ t đ en xì t ượ ng tr ư ng cho n ề n công lý thu ở xa x ư a c ủ a Nhà n ướ c phong ki ế n h ọ T ố ng Trung Qu ố c không th ể t ươ ng h ợ p v ớ i nh ữ ng yêu c ầ u c ủ a công vi ệ c xét x ử hi ệ n nay. - Hình ả nh ng ườ i ph ạ m nhân đượ c d ẫ n công đườ ng, ch ư a đượ c xét x ử , nh ữ ng đ ã mang s ẵ n cái gông trên c ổ , và ph ả i qu ỳ m ọ p g ố i tr ướ c công đườ ng c ủ a ông quan huy ệ n. - Nhìn l ạ i th ự c tr ạ ng n ề n t ư pháp c ủ a Vi ệ t Nam m ặ c dù có nh ữ ng thành công r ấ t đ áng k ể góp ph ầ n không nh ỏ trong công cu ộ c gi ả i phóng và b ả o v ệ T ổ qu ố c, c ũ ng nh ư b ả o v ệ quy ề n và l ợ i ích chính đ áng c ủ a ng ườ i dân.. - Nh ư ng trong l ĩ nh v ự c này v ẫ n còn nhi ề u t ồ n t ạ i gây không ít khó kh ă n nh ấ t đị nh cho công cu ộ c đổ i m ớ i và xây d ự ng nhà n ướ c pháp quy ề n hi ệ n nay. - Nhi ệ m v ụ tr ướ c tiên c ủ a công cu ộ c c ả i cách này ph ả i nhìn nh ậ n l ạ i v ấ n đề t ư pháp k ể c ả v ề m ặ t lý lu ậ n và v ề m ặ t th ự c ti ễ n các ho ạ t độ ng t ư pháp hi ệ n nay [2].. - Th ứ nh ấ t, ho ạ t độ ng t ư pháp c ủ a Vi ệ t Nam không hoàn toàn gi ố ng nh ư c ủ a các nhà n ướ c t ư b ả n không ch ỉ bao g ồ m có các c ơ quan xét x ử , mà còn có c ả các c ơ quan đ i ề u tra, công t ố , và nh ữ ng c ơ quan ho ạ t độ ng b ả o tr ợ t ư pháp khác nh ư công ch ứ ng, lu ậ t s ư , pháp y … Khái ni ệ m t ư pháp c ủ a Vi ệ t Nam đượ c s ử d ụ ng nh ư khái ni ệ m t ư pháp c ủ a Trung Qu ố c, t ừ ti ế ng Hán c ổ . - Th ứ hai, nguyên t ắ c độ c l ậ p c ủ a tòa án ch ư a đượ c tuân th ủ m ộ t cách tri ệ t để , b ở i vì t ổ ch ứ c và ho ạ t độ ng c ủ a b ộ máy nhà n ướ c Vi ệ t Nam v ẫ n ph ả i tuân th ủ theo nguyên t ắ c t ậ p quy ề n.. - T ổ ch ứ c và ho ạ t độ ng c ủ a Tòa án theo đơ n v ị hành chính. - S ự không có nh ữ ng đ i ề u ki ệ n đả m b ả o th ự c hi ệ n, thì s ự độ c l ậ p c ủ a Tòa án ch ỉ là m ộ t tuyên b ố suông.. - Th ứ t ư , khác v ớ i nhi ề u n ướ c, ph ạ m vi xét x ử c ủ a Tòa án Vi ệ t Nam hi ệ n nay v ẫ n ch ư a ph ủ h ế t m ọ i ho ạ t độ ng c ủ a xã h ộ i, có nh ữ ng l ĩ nh v ự c ho ạ t độ ng c ủ a nhà n ướ c v ẫ n ch ư a thu ộ c ph ạ m vi xét x ử c ủ a Tòa án. - Ví d ụ nh ư ho ạ t độ ng l ậ p pháp, và hành pháp c ủ a các quan ch ứ c cao c ấ p nhà n ướ c. - Th ứ n ă m, ng ườ i Vi ệ t Nam chúng ta v ẫ n còn mang n ặ ng t ư t ưở ng c ũ , mâu thu ẫ n thì v ẫ n x ẩ y ra, th ậ m chí còn là nhi ề u h ơ n, nh ư ng v ẫ n ng ạ i đế n toà án, v ẫ n còn có không ít nh ữ ng tr ườ ng h ợ p t ự x ử theo ki ể u mông mu ộ i. - Kh ắ c ph ụ c nh ậ n th ứ c này ph ả i có m ộ t cu ộ c giáo d ụ c lâu dài cho nhân dân hi ể u đượ c v ị trí vai trò c ủ a Toà án t ư pháp không ch ỉ là phán s ự nh ữ ng hành vi gây nguy hi ể m cho xã h ộ i, vi ph ạ m đạ o đứ c nhân ph ẩ m, mà còn c ả nh ữ ng tranh ch ấ p th ườ ng nh ậ t không m ả y may có s ự xâm h ạ i nào đế n đạ o đứ c và nhân ph ẩ m con ng ườ i. - Quy ề n t ư pháp không nh ữ ng ch ỉ đượ c phân công, phân nhi ệ m rõ ràng để không nh ầ m l ẫ n v ớ i các quy ề n khác, mà còn ph ả i ti ế n t ớ i ch ỗ m ở r ộ ng đố i t ượ ng xét x ử c ủ a các hành vi c ủ a hành pháp và l ậ p pháp. - M ọ i công cu ộ c c ả i cách t ư pháp t ừ ngàn x ư a cho đế n hi ệ n nay có liên quan đế n ho ạ t độ ng t ư pháp đề u ph ả i xoay quanh nguyên t ắ c độ c l ậ p c ủ a tòa án. - M ọ i c ố g ắ ng nh ằ m đẩ y m ạ nh ho ạ t độ ng c ủ a t ư pháp đề u ph ả i t ậ p trung vào vi ệ c t ă ng nguyên t ắ c độ c l ậ p c ủ a tòa án. - Nguyên t ắ c Toà án độ c l ậ p là nguyên t ắ c quan tr ọ ng trong t ổ ch ứ c ho ạ t độ ng b ộ máy nhà n ướ c, đượ c nhi ề u hi ế n pháp quy đị nh thành nguyên t ắ c hi ế n đị nh. - và sau đấ y ph ả i tìm ra nh ữ ng bi ệ n pháp b ả o đả m cho nguyên t ắ c độ c l ậ p đượ c th ự c hi ệ n trên th ự c t ế. - Đ i ề u tra là ho ạ t độ ng quan tr ọ ng b ậ c nh ấ t c ủ a t ố t ụ ng và là khâu đầ u tiên, đồ ng th ờ i c ũ ng là khâu có tính quy ế t đị nh nh ấ t trong toàn b ộ quy trình ho ạ t độ ng t ư pháp. - T ấ t c ả các ho ạ t độ ng công t ố , xét x ử dù th ế nào ch ă ng n ữ a c ũ ng ph ả i c ă n c ứ vào k ế t qu ả xác th ự c c ủ a các ho ạ t độ ng đ i ề u tra. - Vì v ậ y, ho ạ t độ ng đ i ề u tra ph ả i g ắ n ch ặ t ho ặ c ít nh ấ t là d ướ i s ự ch ỉ đạ o tr ự c ti ế p c ủ a ho ạ t độ ng bu ộ c t ộ i. - Trong tr ườ ng h ợ p nh ữ ng v ụ án ph ứ c t ạ p mà ng ườ i ti ế n hành đ i ề u tra c ầ n đế n chuyên môn nghi ệ p v ụ thì ho ạ t độ ng đ i ề u tra này ph ả i đượ c đặ t d ướ i s ự ch ỉ đạ o ch ặ t ch ẽ c ủ a Ki ể m sát viên th ự c hi ệ n quy ề n công t ố c ủ a v ụ án.. - B ở i v ậ y gi ữ a các ch ủ th ể th ườ ng x ả y ra không ít nh ữ ng mâu thu ẫ n trong quá trình t ố t ụ ng, theo ki ể u "ông. - M ặ c dù pháp lu ậ t hi ệ n hành v ẫ n có quy đị nh ho ạ t độ ng đ i ề u tra ph ả i đặ t d ướ i s ự ki ể m tra, giám sát c ủ a Vi ệ n Ki ể m sát nh ư ng s ự ki ể m tra, giám sát này không d ễ gì th ự c hi ệ n ch ỉ b ở i m ộ t l ẽ , các c ơ quan đ i ề u tra không tr ự c thu ộ c Vi ệ n Ki ể m sát. - Trong công cu ộ c đổ i m ớ i, tình tr ạ ng l ạ c h ậ u đ ó đ ang b ị bãi b ỏ ở nhi ề u t ổ ch ứ c, nhi ề u c ơ quan, nh ư ng th ậ t l ạ là không th ấ y ai độ ng đế n v ấ n đề này c ủ a Vi ệ n Ki ể m sát.. - làm cho các ch ủ th ể , nh ấ t là đị a ph ươ ng và c ấ p d ướ i ph ả i luôn luôn tuân theo m ệ nh l ệ nh, quy ế t đị nh c ũ ng nh ư ý chí c ủ a c ấ p trên, là c ấ p Trung ươ ng. - Vi ệ n Ki ể m sát nh ư là m ộ t thi ế t ch ế đạ i di ệ n cho c ấ p Trung ươ ng và bao gi ờ c ũ ng ph ả i là đ úng, bu ộ c các c ấ p chính quy ề n đị a ph ươ ng và các ban, ngành tr ự c thu ộ c c ấ p d ướ i, k ể c ả công dân, ph ả i ch ấ m d ứ t ho ặ c thay đổ i ngay các ho ạ t độ ng không phù h ợ p v ớ i các quy ế t đị nh và lu ậ t l ệ c ủ a các c ơ quan Nhà n ướ c c ấ p trên. - M ặ c dù quy ế t đị nh c ủ a Vi ệ n Ki ể m sát ch ỉ d ừ ng ở d ạ ng ki ế n ngh ị nh ư ng bao gi ờ c ũ ng ph ả i đượ c các c ơ quan khác th ự c thi. - Mãi đế n Hi ế n pháp n ă m 1980 và Hi ế n pháp n ă m 1992, ch ứ c n ă ng công t ố bu ộ c t ộ i m ớ i đượ c ghi nh ậ n cho Vi ệ n Ki ể m sát, nh ư ng v ẫ n đượ c đặ t sau ch ứ c n ă ng ki ể m sát chung. - Qu ố c h ộ i c ũ ng nh ư Chính ph ủ ph ả i ho ạ t độ ng trong ph ạ m vi khuôn kh ổ c ủ a Hi ế n pháp. - Trong m ộ t n ề n chính tr ị dân ch ủ c ủ a m ộ t nhà n ướ c pháp quy ề n, không ch ỉ t ậ p trung bó h ẹ p vào nh ữ ng hành vi vi ph ạ m pháp lu ậ t c ủ a các công dân nh ư c ủ a các ch ế độ chính tr ị quân ch ủ chuyên ch ế , mà còn ph ả i m ở r ộ ng ra c ả các hành vi c ủ a quan ch ứ c cao c ấ p c ủ a nhà n ướ c và k ể các ho ạ t độ ng c ủ a các t ổ ch ứ c nhà n ướ c, k ể c ả c ơ quan quy ề n l ự c nhà n ướ c trung ươ ng, nh ư ngh ị vi ệ n.. - Đ ó là ho ạ t độ ng xét x ử các v ă n b ả n đượ c Ngh ị vi ệ n ban hành mà vi ph ạ m nh ữ ng quy đị nh c ủ a hi ế n pháp. - Để th ự c hi ệ n ho ạ t độ ng xét x ử này, nhi ề u Hi ế n pháp t ư s ả n quy đị nh thành l ậ p các tòa án Hi ế n pháp, H ộ i đồ ng Hi ế n pháp.... - Nâng cao nh ậ n th ứ c c ủ a m ọ i ng ườ i dân v ề v ị trí vai trò c ủ a ho ạ t độ ng t ư pháp. - C ũ ng nh ư các ho ạ t độ ng khác c ủ a nhà n ướ c ph ả i đặ t d ướ i s ự ki ể m tra giám sát c ủ a công lu ậ n, và c ủ a các c ơ quan nhà n ướ c khác.. - Nh ư ng không ph ả i vì th ế mà có th ể can thi ệ p vào nguyên t ắ c độ c l ậ p c ủ a Tòa án, làm ả nh h ưở ng đế n các quy ế t đị nh c ủ a tòa án. - Trong t ươ ng lai không xa các ho ạ t độ ng c ủ a các c ơ quan l ậ p pháp và c ả hành pháp c ũ ng ph ả i đặ t trong vòng xét x ử c ủ a toà án. - Khác v ớ i th ờ i k ỳ c ủ a chi ế n tranh, c ũ ng nh ư bao c ấ p, t ư pháp ch ỉ đượ c xem xét nh ư là m ộ t trong các ban ngành nh ư các b ộ c ủ a hành pháp, vì nó ch ỉ đượ c hi ể u là m ộ t trong nh ữ ng l ĩ nh v ự c c ầ n qu ả n lý c ủ a nhà n ướ c nh ư các l ĩ nh v ự c ban ngành khác mà thôi, mà ph ả i là m ộ t ngành độ c l ậ p có kh ả n ă ng xét x ử c ả các hành vi c ủ a l ậ p pháp và hành pháp. - Gi ả i thích Hi ế n pháp và lu ậ t ph ả i là m ộ t trong nh ữ ng bi ể u hi ệ n c ủ a quy ề n t ư pháp. - Nh ư ng cho đế n nay, UBTVQH không th ự c hi ệ n đượ c ch ứ c n ă ng này b ở i l ẽ v ề nguyên t ắ c đ ó là. - Nguyên t ắ c "Ng ườ i làm đượ c vi ệ c l ớ n thì t ấ t nhiên bao gi ờ c ũ ng làm đượ c vi ệ c nh ỏ” c ủ a h ệ th ố ng lu ậ t La Mã c ổ đạ i trong đ i ề u ki ệ n hi ệ n nay có l ẽ không phù h ợ p và n ế u còn đ i ch ă ng n ữ a thì đấ y là ho ạ t độ ng l ậ p pháp ch ứ không ph ả i là gi ả i thích lu ậ t. - L ậ p pháp là ch ứ c n ă ng c ủ a Qu ố c h ộ i và thông qua pháp l ệ nh c ũ ng thu ộ c ch ứ c n ă ng c ủ a UBTVQH. - Lu ậ t pháp sinh ra không ph ả i để gi ả i quy ế t t ừ ng v ụ vi ệ c c ụ th ể nh ư ng đ òi h ỏ i ng ườ i Th ẩ m phán ph ả i áp d ụ ng các đ i ề u lu ậ t trong t ừ ng tr ườ ng h ợ p. - Vì v ậ y, ng ườ i ta g ọ i ho ạ t độ ng xét x ử c ủ a Th ẩ m phán nh ư là m ộ t ho ạ t độ ng sáng t ạ o lu ậ t ch ứ không ch ỉ đơ n thu ầ n là đọ c to lên các đ i ề u lu ậ t đ ã đượ c ban hành. - S ự độ c l ậ p c ủ a Tòa án không ch ỉ gi ả n đơ n ch ỉ có trong giai đ o ạ n xét x ử b ằ ng m ộ t tuyên b ố c ủ a Hi ế n pháp, mà còn c ầ n c ả nh ữ ng c ơ ch ế chính sách khác kèm theo. - Mu ố n có đượ c s ự th ự c hi ệ n nguyên t ắ c trên ph ả i c ầ n m ộ t lo ạ t nh ữ ng đả m b ả o kèm theo c ả v ề th ể ch ế lu ậ t pháp l ẫ n ch ủ tr ươ ng chính sách.. - Theo quy đị nh này, thì nguyên t ắ c độ c l ậ p c ủ a t ư pháp đượ c tuyên b ố ở m ộ t công đ o ạ n cu ố i cùng c ủ a ho ạ t độ ng t ố t ụ ng - khi xét x ử . - Tòa án độ c l ậ p là m ộ t trong nh ữ ng nguyên t ắ c c ơ b ả n nh ấ t đồ ng th ờ i c ũ ng là m ộ t nguyên t ắ c khó th ự c hi ệ n nh ấ t c ủ a các ch ế độ chính tr ị dân ch ủ , k ể c ả c ủ a n ề n dân ch ủ xã h ộ i ch ủ ngh ĩ a l ẫ n c ủ a c ả n ề n dân ch ủ t ư b ả n ch ủ ngh ĩ a.. - Vì l ẽ đ ó m ộ t trong nh ữ ng nhi ệ m v ụ quan tr ọ ng trong công cu ộ c c ả i cách t ư pháp hi ệ n nay là nhanh chóng t ổ ch ứ c ho ạ t độ ng xét x ử c ủ a t ư pháp v ượ t ra kh ỏ i vòng c ươ ng t ỏ a c ủ a các đơ n v ị hành chính. - Các đơ n v ị hành chính đượ c t ổ ch ứ c ra nh ằ m m ụ c đ ích qu ả n lý, mà không ph ả i dành cho ho ạ t độ ng c ủ a t ư pháp - xét x ử. - Để có s ự công b ằ ng, c ầ n ph ả i có các th ể ch ế làm cho các th ẩ m phán ph ả i ch ị u trách nhi ệ m v ề hành độ ng c ủ a mình.. - truy ề n thông có th ể đ óng vai trò quan tr ọ ng trong vi ệ c giám sát hi ệ u qu ả c ủ a ho ạ t độ ng t ư pháp. - Khi các th ẩ m phán ph ả i ch ị u trách nhi ệ m v ề nh ữ ng hành độ ng c ủ a mình, thì h ệ th ố ng t ư pháp tr ở nên có hi ệ u qu ả h ơ n và các th ẩ m phán có th ể gi ả i quy ế t các v ụ ki ệ n m ộ t cách nhanh chóng và công b ằ ng h ơ n. - V ề nh ữ ng đ i ể m đề phòng để làm cho các v ị th ẩ m phán luôn luôn có m ộ t tinh th ầ n trách nhi ệ m c ũ ng gi ố ng nh ư c ủ a các công ch ứ c khác.. - M ụ c đ ích c ủ a nguyên t ắ c t ă ng c ườ ng trách nhi ệ m c ủ a th ẩ m phán là để có nh ữ ng b ả n án công lý, tránh s ự oan sai. - Nh ư ng vi ệ c th ự c hi ệ n nguyên t ắ c nhi ề u khi r ấ t tr ừ u t ượ ng th ể hi ệ n ở ch ỗ . - B ả o đả m này có v ẻ nh ư là ngh ị ch lý c ủ a dân ch ủ , nh ư ng nó l ạ i là đả m b ả o t ố t nh ấ t có m ộ t ý ngh ĩ a l ớ n lao đế n t ộ t cùng c ủ a công lý giúp cho th ẩ m phán có m ộ t phán quy ế t đ úng đắ n, theo nh ậ n th ứ c và l ươ ng tâm c ủ a mình mà không ph ả i ph ụ thu ộ c vào ai khác, phán quy ế t có tính ch ấ t vô nhân tính. - N ế u không nh ư v ậ y thì có có th ể có nh ữ ng phán quy ế t công b ằ ng c ủ a các ph ẩ m phán. - Mu ố n nh ư v ậ y ng ườ i th ẩ m phán ph ả i là nh ữ ng ng ườ i r ấ t tài n ă ng. - Ph ả i có ch ủ tr ươ ng thu hút nh ữ ng ng ườ i tài n ă ng vào ho ạ t độ ng c ủ a b ộ máy t ư pháp.. - N ế u quy ề n b ổ nhi ệ m đượ c giao phó cho ngành hành pháp ho ặ c cho ngành l ậ p pháp, thì l ẽ đươ ng nhiên ph ả i tùy thu ộ c vào m ộ t trong hai ngành này, vì h ọ ph ả i l ấ y lòng nh ữ ng ng ườ i b ổ nhi ệ m. - Ngoài nh ữ ng lý do k ể trên còn m ộ t lý do khác r ấ t quan tr ọ ng để cho các th ẩ m có m ộ t nhi ệ m k ỳ dài. - Đ ó là lý do liên quan đế n nh ữ ng đ i ề u ki ệ n chuyên môn mà th ẩ m phán. - Ngoài nhi ệ m k ỳ có tính ch ấ t b ề n v ừ ng lâu dài c ủ a các th ẩ m phán, có l ẽ không có m ộ t y ế u t ố nào l ạ i có th ể thu ậ n ti ệ n h ơ n để duy trì tính cách độ c l ậ p c ủ a h ọ b ằ ng đ i ề u kho ả n quy đị nh nh ữ ng ph ươ ng ti ệ n sinh s ố ng c ủ a h ọ . - Nh ữ ng b ả n tính c ủ a th ẩ m phán và chánh án c ủ a h ọ có th ể c ũ ng g ầ n gi ố ng nh ư c ủ a ng ườ i trong b ộ máy hành pháp. - Vì h ọ đề u là nh ữ ng ng ườ i c ầ n ph ả i th ự c thi pháp lu ậ t nên gi ố ng nh ư hành pháp, th ẩ m phán c ũ ng đ òi h ỏ i ph ả i có tính quy ế t đ oán và c ũ ng ph ả i dám ch ị u trách nhi ệ m.. - Để c ả i cách đượ c ho ạ t độ ng c ủ a các c ơ quan th ự c hi ệ n quy ề n t ư pháp, đ òi h ỏ i tr ướ c h ế t ph ả i hi ể u đượ c đ úng nguyên ngh ĩ a quy ề n t ư pháp. - Quy ề n t ư pháp là m ộ t quy ề n độ c l ậ p ch ỉ đượ c dùng để ch ỉ cho ho ạ t độ ng xét x ử c ủ a tòa án, không nên đượ c dùng cho c ả các c ơ quan đ i ề u tra và nh ấ t là cho c ả c ơ quan công t ố bu ộ c t ộ i c ủ a Vi ệ n ki ể m sát nh ư hi ệ n nay, nh ữ ng qu ỳ en này đề u là m ộ t ph ầ n c ủ a quy ề n hành pháp. - Trong t ươ ng lai không xa các ho ạ t độ ng c ủ a các c ơ quan l ậ p pháp và c ả hành pháp c ũ ng ph ả i đặ t trong vòng xét x ử c ủ a toà án.