- ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC. - DẠY HỌC CHỦ ĐỀ GIÁ TRỊ LỚN NHẤT, GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO PHƢƠNG PHÁP. - KHÁM PHÁ CÓ HƢỚNG DẪN. - CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC (BỘ MÔN TOÁN). - Phƣơng pháp nghiên cứu. - Phƣơng pháp điều tra quan sát. - Phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm. - Phƣơng pháp thống kê toán học. - 6 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC KHÁM PHÁ CÓ HƢỚNG DẪN. - Một số khái niệm về dạy học khám phá. - Khái niệm khám phá. - Khái niệm dạy học khám phá. - Dạy học bằng các hoạt động khám phá có hƣớng dẫnError! Bookmark not. - Đặc trƣng cơ bản của dạy học khám phá. - 1.3.3 Tổ chức các hoạt động học tập khám phá. - Cấu trúc dạy học khám phá. - Những điều kiện để áp dụng dạy học bằng các hoạt động khám phá .Error!. - Những ƣu điểm và nhƣợc điểm của phƣơng pháp dạy học khám pháError!. - Ƣu điểm của dạy học khám phá. - Thách thức của dạy học khám phá. - Các hoạt động và hoạt động thành phần. - Phát hiện những hoạt động tƣơng thích với nội dungError! Bookmark not defined.. - Phân tích các hoạt động thành các hoạt động thành phần ...Error!. - Lựa chọn hoạt động dựa vào mục đích. - Vận dụng phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫnError! Bookmark not defined.. - Hoạt động của giáo viên trong dạy học khám phá có hƣớng dẫn ...Error!. - Sử dụng phƣơng tiện trực quan trong dạy học khám phá ...Error!. - Sử dụng nhóm trong dạy học khám phá . - Kết quả khám phá. - Hoạt động của học sinh. - Thực trạng nhận thức của giáo viên về phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn chủ đề giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhấtError! Bookmark not defined.. - Thực trạng nhận thức của học sinh về phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn chủ đề giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất.Error! Bookmark not defined.. - CHƢƠNG 2: VẬN DỤNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC KHÁM PHÁ CÓ HƢỚNG DẪN TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ GIÁ TRỊ LỚN NHẤT, GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNGError! Bookmark not defined.. - Khám phá bất đẳng thức để tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ...Error!. - Phƣơng pháp sử dụng bất đẳng thức Côsi . - Phƣơng pháp thêm bớt hằng số. - Phƣơng pháp thêm bớt hạng tử. - Phƣơng pháp nhóm các số hạng. - Phƣơng pháp sử dụng kỹ thuật ngƣợc dấu trong bất đẳng thức Côsi. - Phƣơng pháp sử dụng bất đẳng thức Bunhiacopski tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất. - Khám phá phƣơng pháp lƣợng giác hóa tìm giá trị lớn nhất , giá trị nhỏ nhất. - Khám phá phƣơng pháp chiều biến thiên hàm số tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất. - Sử dụng trực tiếp chiều biến thiên hàm số để tìm giá trị lớn nhất, nhỏ nhất. - Sử dụng chiều biến thiên hàm số có kết hợp phƣơng pháp khác để tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất. - Khám phá phƣơng pháp sử dụng đồ thị hoặc hình họcError! Bookmark not defined.. - Phƣơng pháp thực nghiệm. - Trong công cuộc đổi mới giáo dục ở nƣớc ta hiện nay, việc đổi mới phƣơng pháp dạy học đóng vai trò hết sức quan trọng: “Quan điểm chung của đổi mới phƣơng pháp dạy học đã khẳng định là tổ chức cho học sinh đƣợc học trong hoạt động và bằng hoạt động tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo mà cốt lõi là làm cho học sinh học tập tích cực, chủ động hay nói một cách khác giáo viên phải lấy ngƣời học làm trung tâm nhằm chống lại thói quen học tập thụ động”.. - Khi nói về mối quan hệ giữa nội dung dạy học và hoạt động, tác giả Nguyễn Bá Kim cho rằng: “Mỗi một nội dung dạy học đều liên hệ mật thiết với những hoạt động nhất định. - Đó là những hoạt động đƣợc tiến hành trong quá trình hình thành và vận dụng nội dung đó, phát hiện đƣợc những hoạt động tiềm tàng trong một nội dung là vạch ra đƣợc con đƣờng để ngƣời học chiếm lĩnh nội dung đó và đạt đƣợc các mục đích khác và cũng đồng thời là cụ thể hóa đƣợc mục đích dạy học có đạt đƣợc hay không và đạt đến mức độ nào?”. - Về phƣơng pháp giáo dục, Nghị quyết Hội nghị lần thứ II Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng Cộng sản Việt Nam (Khóa VIII, 1997) đã nêu ra: “Phải đổi mới phƣơng pháp đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tƣ sáng tạo của ngƣời học. - Từng bƣớc áp dụng những phƣơng pháp tiên tiến và phƣơng pháp hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu”.. - Điều 28 khoản 2, Luật giáo dục (2005) quy định:“Phƣơng pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh;. - bồi dƣỡng phƣơng pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm. - Công cuộc đổi mới này đòi hỏi phải có sự đổi mới về hệ thống giáo dục, bên cạnh sự thay đổi về nội dung vẫn cần có những đổi mới căn bản về phƣơng pháp giáo dục.. - Toán học có nguồn gốc thực tiễn và là chìa khóa trong hầu hết các hoạt động của con ngƣời. - phƣơng pháp toán cũng cần cho các bạn”. - Trong việc đổi mới phƣơng pháp dạy học, có nhiều phƣơng pháp mới đƣợc vận dụng vào bài giảng bên cạnh phƣơng pháp dạy học truyền thống nhƣ:. - Phƣơng pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề, dạy học theo nhóm nhỏ, dạy học theo lý thuyết tình huống, dạy học khám phá,… Tất cả các phƣơng pháp đó đều vận dụng và phối hợp một cách nhuần nhuyễn để đạt mục đích dạy học.. - Điều đó phụ thuộc hoàn toàn vào việc tổ chức các hoạt động dạy và học của giáo viên trong giờ lên lớp. - Giáo viên cần nắm chắc các phƣơng pháp, biết đƣợc điểm mạnh của mỗi phƣơng pháp từ đó có cách phối hợp các phƣơng pháp cho phù hợp. - Thực tế ở trƣờng THPT việc vận dụng dạy học khám phá có hƣớng dẫn trong các tiết dạy còn hạn chế, giáo viên chƣa chú trọng tới vận dụng phƣơng pháp dạy học này. - Nguyên nhân chƣa có nhiều tài liệu, công trình khoa học nghiên cứu về phƣơng pháp dạy học này. - Phƣơng pháp dạy học khám phá là một trong những phƣơng pháp dạy học tích cực có hiệu quả và dễ vận dụng trong nhà trƣờng phổ thông. - Với phƣơng pháp này, con đƣờng đi tới kiến thức mới đƣợc xây dựng trên cơ sở kiến thức sẵn có của ngƣời học, thông qua các hoạt động tích cực của ngƣời học, dƣới sự định hƣớng giúp đỡ của ngƣời dạy sẽ đƣợc tìm ra. - Hơn nữa, với phƣơng pháp dạy học này thì trong bất kỳ điều kiện cơ sở vật chất nào cũng đƣợc áp dụng một cách linh hoạt và có hiệu quả.. - Đổi mới phƣơng pháp dạy học nhằm đạt đƣợc mục tiêu giáo dục, chất lƣợng giáo dục phản ánh sự đổi mới phƣơng pháp giáo dục, kết quả học tập của học sinh phản ánh phƣơng pháp giáo dục mà giáo viên đã vận dụng. - Trong hoạt động học Toán của học sinh khả năng nhận biết, thừa nhận các tiên đề, khái niệm. - Trong quá trình dạy học giáo viên cần phân loại đƣợc năng lực toán của học sinh, phải lập đƣợc chƣơng trình rèn luyện năng lực giải toán cho học sinh, lập kế hoạch để rèn luyện năng lực giải toán cho học sinh. - Trong quá trình dạy học nếu chúng ta chú ý đến việc rèn luyện năng lực giải toán cho học sinh thì sẽ nâng cao chất lƣợng giáo dục, đáp ứng mục tiêu giáo dục trong bộ môn Toán.. - Mặt khác, trong chƣơng trình môn toán ở trƣờng THPT việc tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất là một nội dung khó và hay đòi hỏi nhiều tƣ duy của học sinh. - “Dạy học chủ đề giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ở trƣờng trung học phổ thông theo phƣơng pháp khám phá có hƣớng dẫn”.. - Vận dụng phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn để thiết kế một số hoạt động dạy học và giáo án dạy học các bài toán giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học và đổi mới phƣơng pháp dạy học môn Toán ở trƣờng THPT.. - Quá trình dạy học các bài toán về giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ở trƣờng THPT.. - Các biện pháp tổ chức cho học sinh khám phá kiến thức trong dạy học các bài toán về giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ở trƣờng THPT.. - Vận dụng phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn trong dạy học các bài toán giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ở trƣờng THPT giúp học sinh học tập một cách chủ động, tích cực, sáng tạo, phát triển năng lực tự học cho học sinh.. - Nghiên cứu cơ sở lý luận về dạy học khám phá.. - Điều tra thực trạng dạy học khám phá có hƣớng dẫn trong dạy học môn Toán ở trƣờng THPT.. - Đề xuất các biện pháp tổ chức học sinh hoạt động tự khám phá kiến thức các bài toán về giá trị lớn nhất, nhỏ nhất ở trƣờng THPT.. - Thiết kế giáo án giảng dạy các bài toán về giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ở trƣờng THPT có sử dụng dạy học khám phá.. - Phƣơng pháp nghiên cứu 6.1. - Nghiên cứu các tài liệu về lý luận dạy học môn toán, giáo dục học, tâm lý học và nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề tài của luận văn để làm sáng tỏ về phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn.. - Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn. - Chƣơng 2: Vận dụng phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn trong dạy học chủ đề giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất ở trƣờng trung học phổ thông. - Lê Võ Bình (2002), “Phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh thông qua việc khai thác các bài toán”,Tạp chí giáo dục(27), tr.17-18.. - Lê Võ Bình (2006), “Sử dụng các bài toán có tính khám phá trong dạy học hình học ở trƣờng trung học cơ sở”,Tạp chí giáo dục(142), tr.31-32.. - 3.Trƣơng Thị Vinh Hạnh (2007), “Một số kiểu hoạt động và chức năng của chúng trong dạy học môn Toán”,Tạp chí giáo dục(180), tr.32-33.. - 4.Nguyễn Văn Hiến (2007),“Vận dụng phƣơng pháp dạy học khám phá có hƣớng dẫn ở trƣờng trung học phổ thông”,Tạp chí giáo dục(158), tr.28-29.. - Trần Bá Hoành (2002), “Những đặc trƣng của phƣơng pháp dạy học tích cực”,Tạp chí giáo dục(32), tr.26-27.. - 6.Trần Bá Hoành (2004), “Dạy học bằng các hoạt động khám phá có hƣớng dẫn”,Tạp chí giáo dục(102), tr.2-6.. - Phan Huy Khải (2012), Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất. - Nguyễn Bá Kim (2007), Phương pháp dạy học môn Toán. - Nguyễn Văn Lộc (1997), “Tổ chức dạy học khám phá trong môn giải tích bằng máy tính”,Tạp chí nghiên cứu giáo dục(196), tr.25-28.. - Nguyễn Văn Lộc (1999), “Dạy học khám phá theo cách tiếp cận lôgic-ngôn ngữ qua các bài toán hình học ở THPT”,Tạp chí nghiên cứu giáo dục(8), tr.18-19.. - Nguyễn Phú Lộc (2001), “Dạy học khám phá –một phƣơng pháp dạy học nâng cao tính tích cực của học sinh trong dạy học Toán”,Tạp chí giáo dục(19), tr.37-38.. - Bùi Văn Nghị (2008),Giáo trình phương pháp dạy học những nội dung cụ thể môn Toán. - Bùi Văn Nghị (2009), Vận dụng lý luận và thực tiễn dạy học môn toán ở trường phổ thông. - Phan Trọng Ngọ (2005), Dạy học và phương pháp dạy học trong nhà trường. - Đào Tam (2006), “Về năng lực khám phá và các biện pháp rèn luyện các thành tố của năng lực khám phá cho sinh viên sƣ phạm ngành Toán thông qua dạy học hình học sơ cấp ở trƣờng đại học”,Tạp chí giáo dục(178), tr.24-27.. - Đào Tam (2008), Tiếp cận các phương pháp dạy học không truyền thống trong dạy học Toán ở trường đại học và trường phổ thông. - Trần Thúc Trình (2004), “Phƣơng pháp khám phá trong nghiên cứu khoa học và trong dạy học”,Tạp chí thông tin khoa học giáo dục(111), tr.18-20.