Quản lý và bảo tồn Khu Bảo tồn Thiên nhiên ĐaKrông, Quảng Trị

- Qu¶n lý vμ b¶o tån Khu b¶o tån Thiªn nhiªn.
- §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ.
- N»m gi¸p ranh víi Khu B¶o tån Thiªn nhiªn Phong §iÒn - Thõa Thiªn - HuÕ, Khu B¶o tån Thiªn nhiªn (KBTTN) §a Kr«ng tØnh Qu¶ng TrÞ cã diÖn tÝch 40.526 ha, bao gåm mét phÇn diÖn tÝch cña 6 x· Ba Lßng, H¶i Phóc, TriÖu Nguyªn, Tµ Long, Hóc Ngh×, Hång Thñy cña huyÖn §a Kr«ng.
- ®a d¹ng sinh häc (§DSH) t¹i khu vùc nµy, nh−ng cho ®Õn nay, c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o tån vÉn cßn nh÷ng bÊt cËp, c¸c sè liÖu khoa häc vÉn ch−a ®−îc hoµn chØnh, tÝnh §DSH ch−a.
- B¸o c¸o sÏ tæng hîp nh÷ng kÕt qu¶ kh¶o s¸t b−íc ®Çu vÒ tÝnh §DSH cña KBT, ®ång thêi nªu lªn nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh qu¶n lý, b¶o tån KBT §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ..
- §A D¹NG SINH HäC.
- Th¶m thùc vËt rõng.
- Th¶m thùc vËt rõng §a Kr«ng ®−îc chia thµnh mét sè kiÓu chÝnh sau (TrÇn Huy Th¸i vµ céng sù, 2004):.
- KiÓu rõng nµy cã diÖn tÝch 5.000 ha chiÕm 12% diÖn tÝch KBT, ph©n bè ë ®é cao tõ.
- 800-1.400 m, chñ yÕu ë d·y nói trung b×nh tõ Palª - Adoa, sau ®ã lµ khèi nói ®éng A P«ng, cã diÖn tÝch 5.000 ha, chiÕm 12,3% diÖn tÝch KBT..
- Thùc vËt chñ yÕu lµ nh÷ng loµi c©y l¸ réng thuéc hä DÎ (Fagaceae), Long n·o (Lauraceae), ThÇu dÇu (Euphorbiaceae), §Ëu (Fabaceae), SÕn (Sapotaceae)… Trong ®ã, nh÷ng c©y ®ãng vai trß lËp quÇn chÝnh nh− Cµ æi (Castanopsis indica), Såi (Lithocarpus dinhensis), DÎ cau (Quencus fleuryi), Cøt ngùa (Archidendron tonkinensis), mét sè loµi thuéc chi Cinnamomum cña hä Long n·o vµ mét sè loµi thuéc chi Méc lan nh− Vµng t©m (Manglietia fordii).
- KiÓu rõng nµy chiÕm mét diÖn tÝch kho¶ng 4.300 ha, chiÕm 10,6% tæng diÖn tÝch KBT, ph©n bè ë ®é cao d−íi 800 m ë phÝa T©y Nam vµ §«ng Nam.
- Sè c©y cã chiÒu cao lín h¬n 3 m kho¶ng 1.200 c©y/ha.
- §©y lµ diÖn tÝch Ýt ái rõng nhiÖt ®íi th−êng xanh gÇn nh− nguyªn sinh kh«ng chØ cña.
- §a Kr«ng mµ c¶ tØnh Qu¶ng TrÞ.
- Rõng kÝn th−êng xanh phôc håi sau khai th¸c (kiÓu phô thø sinh nh©n t¸c) KiÓu rõng nµy cã diÖn tÝch kho¶ng 13.775 ha, chiÕm kho¶ng 34% diÖn tÝch KBT, ph©n bè ë s−ên phÝa §«ng vµ s−ên phÝa T©y Nam.
- Tuy bÞ t¸c ®éng m¹nh nh−ng rõng vÉn cã tr÷ l−îng trung b×nh 100-130 m 3 /ha.
- ®−îc khoanh nu«i b¶o vÖ th× kiÓu rõng nµy sÏ lµ mét trong nh÷ng sinh c¶nh quan träng ®èi víi ®éng thùc vËt rõng..
- KiÓu rõng nµy cã diÖn tÝch kho¶ng 5.000 ha, chiÕm 12,5% diÖn tÝch KBT.
- §©y lµ nh÷ng kiÓu rõng ph©n bè ë gÇn c¸c th«n b¶n ven s«ng suèi cña c¸c x· nh− Tµ Rôt, Hång Thñy, Ba Lßng vµ Hóc Ngh×..
- Rõng hçn giao tre, nøa, gç phôc håi sau n−¬ng rÉy vμ khai th¸c c¹n kiÖt KiÓu rõng nµy cã diÖn tÝch 9.000 ha, chiÕm 22,3% diÖn tÝch KBT, ph©n bè r¶i r¸c kh¾p vïng.
- Do hËu qu¶ cña canh t¸c n−¬ng rÉy, khai th¸c can kiÖt vµ ®Æc biÖt lµ ¶nh h−ëng cña chÊt ®éc hãa häc do Mü th¶ xuèng tõ nh÷ng n¨m 1975 trë vÒ tr−íc..
- HiÖn nay, cßn nh÷ng t¸n rõng nhá bÐ sãt l¹i trong nh÷ng kho¶ng ®Êt trèng réng lín h¬n vµ nh÷ng khu rõng tre nøa víi c©y gç r¶i r¸c.
- KiÓu rõng nµy cã diÖn tÝch 2.600 ha, chiÕm 12,5% diÖn tÝch KBT.
- §©y còng lµ kiÓu rõng bÞ t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh lµm n−¬ng r·y l©u dµi vµ hËu qu¶ cña chÊt ®éc hãa häc trong chiÕn tranh.
- Ngoµi ra cßn mét sè loµi d−¬ng xØ nh− TÕ, Guét mäc ®−îc ë c¸c ®iÒu kiÖn kh« h¹n.
- §©y lµ ®Êt canh t¸c c©y trång n«ng nghiÖp theo thèng kª cña c¸c th«n x· cã diÖn tÝch 525 ha, chiÕm 1,3% diÖn tÝch KBT, ®−îc ng−êi d©n ®Þa ph−¬ng sö dông ®Ó canh t¸c n−¬ng rÉy.
- Nh÷ng lo¹i ®Êt nµy ph©n bè ë c¸c thung lòng, s−ên ®åi gÇn c¸c lµng b¶n.
- ®éng vËt th× ®©y còng lµ sinh c¶nh cña mét sè loµi chim vµ mét sè loµi thó kh«ng sèng trong sinh c¶nh rõng c©y gç..
- Th¶m thùc vËt khu vùc nói.
- C¸c d·y nói bÞ chia c¾t m¹nh víi nh÷ng s−ên d«ng rÊt dèc 45-50 o hay h¬n..
- Khu vùc nµy kh«ng cã c©y gç lín nh−ng cã mét sè c©y bôi ph¸t triÓn ë thung lòng vµ.
- mét sè c©y chÞu h¹n ph¸t triÓn trªn d«ng nói nh− Tróc, TuÕ, Dung.
- ®©y gåm c¸c loµi thuéc hä D©u t»m (Moraceae), hä ¤ r« (Acanthaceae), hä §Ëu (Fabaceae), ThÇu dÇu (Euphorbiaceae), hä Gai (Urticaceae)… Ngoµi ra, cßn cã mét sè loµi thuéc hä Sim (Myrtaceae), ®Æc biÖt lµ mét sè loµi thuéc nhiÒu hä d©y leo nh− Thiªn lý (Asclepiadac), hä Tróc ®µo (Apocynaceae), hä B×m b×m (Convolvulaceae), hä M· tiÒn (Loganiaceae), nhiÒu loµi hä M«n (Araceae), hä Phong lan (Orchidaceae) lµm cho sinh c¶nh ë ®©y phong phó h¬n.
- §a d¹ng sinh học về thµnh phÇn loµi.
- bæ sung thªm 873 loµi ®éng, thùc vËt cho KBTTN §a Kr«ng..
- Thùc vËt .
- KÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy KBTTN §a Kr«ng lµ mét trong nh÷ng ®iÓm nãng vÒ §DSH n»m trong khu vùc Trung Tr−êng S¬n.
- Tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô.
- Bªn c¹nh ®ã, trong nh÷ng n¨m qua, BQL.
- Cã 2 c«ng chøc theo häc ch−¬ng tr×nh båi d−ìng kiÕn thøc ®a d¹ng sinh häc t¹i Trung t©m Nghiªn cøu Tµi nguyªn vµ M«i tr−êng, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.
- tham gia c¸c khãa tËp huÊn ng¾n h¹n (6 ngµy) vÒ ®a d¹ng sinh häc.
- KÕ ho¹ch Hµnh ®éng §a d¹ng Sinh häc (1995)..
- t¹o thuËn lîi cho KBT ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, b¶o tån ®−îc c¸c gi¸ trÞ vÒ ®a d¹ng sinh häc..
- Trong nh÷ng n¨m, qua tØnh cã nhiÒu quyÕt s¸ch ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi trªn ®Þa bµn, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc qu¶n lý b¶o vÖ rõng, ph¸t triÓn rõng theo h−íng tÝch cùc..
- Tæng diÖn tÝch tù nhiªn miÒn T©y lµ 371.174 ha, chiÕm 70%.
- diÖn tÝch toµn tØnh.
- C¸c ch−¬ng tr×nh.
- C¸c ch−¬ng tr×nh 327, 773 (trång rõng phßng hé vïng c¸t .
- Ch−¬ng tr×nh 135 vµ mét sè ch−¬ng tr×nh quèc gia kh¸c;.
- Ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi gi¶m nghÌo, ®Þnh canh ®Þnh c−;.
- X©y dùng Khu B¶o tån Thiªn nhiªn §a Kr«ng;.
- Nh×n chung, nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ l©m nghiÖp cña trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng cã t¸c.
- Ho¹t ®éng s¨n b¾n, bÉy vÉn cßn phæ biÕn trong KBT, ®Æc biÖt lµ hiÖn t−îng dïng chã s¨n ®Ó ®i t×m rïa hoÆc dïng chÊt næ ®Ó ®¸nh c¸ trong c¸c suèi vµ däc theo s«ng §a Kr«ng ®ang lµ c¸c ho¹t ®éng khai th¸c tµi nguyªn kh«ng bÒn v÷ng vµ mang tÝnh hñy diÖt cao..
- Mét sè loµi ®éng vËt quý hiÕm ®ang bÞ ®e däa tuyÖt chñng cao trong Khu B¶o tån nh−: Bß tãt, Nai, Sao la, Hæ, GÊu, Tª tª, V−în, Chµ v¸, Chån bay cÇn ®−îc quan t©m b¶o tån.
- c¸c trang thiÕt bÞ ho¹t ®éng cho c¸n bé kiÓm l©m vµ c¸n bé kü thuËt ®Ó KBT cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn tèt c«ng t¸c b¶o tån vµ nghiªn cøu khoa häc..
- ®éng vËt nãi riªng ®èi víi céng ®ång trong khu vùc cßn thÊp, ®¹i ®a sè c¸c céng ®ång d©n téc Ýt ng−êi vÉn ch−a cã nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ gi¸ trÞ KBT vµ c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt cho c«ng t¸c b¶o tån.
- NH÷NG THUËN LîI Vμ KHã KH¡N.
- Nh÷ng thuËn lîi.
- Theo truyÒn thèng, ë mét sè céng ®ång d©n téc nh− V©n KiÒu vµ Pa C« vÉn tån t¹i c¸c phong tôc nh»m gi÷ g×n vµ khai th¸c hîp lý tµi nguyªn rõng..
- ë mét sè x· (nh− Tµ Long vµ TriÖu Nguyªn.
- ®iÒu tra, nghiªn cøu khoa häc, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸n bé KBT ®−îc häc tËp tiÕp thu kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng b¶o tån §DSH..
- C¸c ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn l©m nghiÖp còng nh− xãa ®ãi, gi¶m nghÌo nh còng.
- cung cÊp c¸c c¬ së khoa häc, th«ng tin còng nh− n©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång, vµ cña c¸n bé l·nh ®¹o cña ®Þa ph−¬ng còng nh− cña KBT..
- x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng hµng n¨m nªn thuËn lîi cho viÖc chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh.
- §−êng Hå ChÝ Minh ®i qua KBT t¹o thuËn lîi cho viÖc giao l−u ®i l¹i liªn kÕt c¸c vïng dÓ kiÓm tra kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng h¹n chÕ nh÷ng ¶nh h−ëng ®Õn KBT..
- Nh÷ng khã kh¨n.
- Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi.
- ®Ó cã sù tham gia cña céng ®ång theo Ch−¬ng tr×nh 661..
- Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh ë ®©y lµm gi¶m chÊt l−îng cuéc sèng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh lµ t×nh tr¹ng thiÕu.
- ®éng vËt nãi riªng ®èi víi céng ®ång trong khu vùc cßn thÊp, ®¹i ®a sè c¸c céng ®ång d©n téc Ýt ng−êi vÉn ch−a cã nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ vÒ gi¸ trÞ KBT vµ c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt cho c«ng t¸c b¶o tån..
- Ng− d©n dïng sèc ®iÖn vµ thuyÒn nhá ®Ó rµ c¸ t¹i c¸c vïng n−íc n«ng ven bê vµ c¸c b·i ngÇm n«ng, n−íc ch¶y chËm, nh÷ng.
- ®èt n−¬ng lµm rÉy cßn duy tr× ë mét sè vïng d©n téc thiÓu sè.
- tÝch, chia c¾t rõng vµ ®e däa ®Õn c¸c khu vùc c− tró cña chim vµ trùc tiÕp lµm suy gi¶m tµi nguyªn ®a d¹ng sinh häc vïng nghiªn cøu..
- Trong khu vùc, vÉn cßn ng−êi lÐn lót mua b¸n ®éng vËt rõng, hä lµ nh÷ng ng−êi t¹o nªn ®éng lùc thóc ®Èy d©n t×nh vµo rõng s¨n b¾t thó, chim, l−ìng c− bß s¸t, c¸..
- T¹i nh÷ng n¬i nµy ®é che phñ kh«ng cßn, nhiÖt ®é t¨ng, ®é Èm gi¶m, bÊt lîi cho nhiÒu loµi l−ìng c−, bß s¸t..
- Ho¹t ®éng c©u vµ ®¸nh c¸ rÊt phæ biÕn trong khu b¶o tån, c¸c loµi c¸ bÞ b¾t chñ yÕu lµ C¸ ch×nh, C¸ m¸t.
- Khai th¸c phÕ liÖu chiÕn tranh: còng lµ c¸c ho¹t ®éng ®ang lµm x¸o trén sinh c¶nh sèng cña c¸c loµi ®éng vËt.
- C¸c ho¹t ®éng rµ, thu nhÆt c¸c phÕ liÖu chiÕn tranh däc theo c¸c trôc ®−êng Hå ChÝ Minh cò ®ang diÔn ra ë nhiÒu n¬i trong Khu B¶o tån, víi sè l−îng ng−êi.
- ®i rµ phÕ liÖu vµ c¸c m¸y mãc vËn chuyÓn ®ang g©y ra nh−ng ¶nh h−ëng tíi sù yªn tÜnh cña sinh c¶nh tù nhiªn.
- KBTTN §a Kr«ng lµ mét trong nh÷ng ®iÓm nãng vÒ ®a d¹ng sinh häc cña khu vùc Trung Tr−êng S¬n.
- KBT nµy cßn lµ khu rõng ®Çu nguån quan träng cho tØnh Qu¶ng TrÞ, còng nh− lµ n¬i phôc vô c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc vµ ®µo t¹o.
- Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc còng nh− nh÷ng thuËn lîi trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o tån th× cho ®Õn nay c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o tån vÉn cßn nh÷ng bÊt cËp, c¸c sè liÖu khoa häc vÉn ch−a ®−îc hoµn chØnh, tÝnh ®a d¹ng sinh häc ch−a ®−îc ®iÒu tra ®Çy ®ñ vµ ch−a hÖ thèng..
- C¸c ho¹t ®éng khai th¸c, ph¸t triÓn vµ g©y « nhiÔm m«i tr−êng g©y t¸c ®éng tiªu cùc lªn khu b¶o tån vÉn ch−a ®−îc ng¨n chÆn….
- vïng ®Öm Khu B¶o tån Thiªn nhiªn §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ.
- “T¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o tån KBTTN §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ vµ vïng phô cËn”..
- §a d¹ng sinh häc thó.
- Dù ¸n “T¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o tån KBTTN §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ vµ vïng phô cËn”..
- Gi¸o dôc b¶o tån ®a d¹ng sinh häc cho céng ®ång d©n c− sèng trong vïng ®Öm KBTTN §a Kr«ng.
- §a d¹ng sinh häc c«n trïng.
- §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ vµ vïng phô cËn”..
- §a d¹ng sinh häc thñy sinh vËt.
- §a d¹ng sinh häc l−ìng c−, bß s¸t.
- §a d¹ng sinh häc thùc vËt..
- §a d¹ng sinh häc chim.
- Khu B¶o tån Thiªn nhiªn §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ.
- HiÖn tr¹ng qu¶n lý vµ b¶o tån Khu b¶o tån Thiªn nhiªn §a Kr«ng, Qu¶ng TrÞ.
- §a d¹ng sinh häc c¸.
- Dù ¸n X©y dùng Khu B¶o tån Thiªn nhiªn §a Kr«ng..
- UBND tØnh Qu¶ng TrÞ.