- TUYỂN CHỌN VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP. - CHƢƠNG ESTE - LIPIT HÓA HỌC 12 ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NHẬN THỨC VÀ TƢ DUY CỦA HỌC SINH. - LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM HÓA HỌC. - CHƢƠNG ESTE- LIPIT HÓA HỌC 12 ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NHẬN THỨC VÀ TƢ DUY CỦA HỌC SINH. - CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NHẬN THỨC VÀ TƢ DUY CHO HỌC SINH. - Cơ sở lý luận về nhận thức. - Khái niệm nhận thức. - Quan điểm của nhà tâm lí học Jean Piaget về phát triển năng lực nhận thức. - Mô hình của quá trình nhận thức. - Vấn đề phát triển tư duy. - Tư duy hóa học – đánh giá trình độ phát triển tư duy của học sinhError! Bookmark not defined.. - Đánh giá trình độ phát triển tư duy của học sinh Việt Nam hiện nayError! Bookmark not defined.. - Bài tập hóa học. - Khái niệm bài tập hóa học. - Tác dụng của bài tập hóa học. - Phân loại bài tập hóa học. - Quan hệ giữa bài tập hóa học và việc nâng cao khả năng nhận thức và tư duy của học sinh. - Thực trạng sử dụng bài tập hóa học trong học tập môn hóa học ở trường THPTError! Bookmark not defined.. - TUYỂN CHỌN VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CHƢƠNG ESTE – LIPIT HÓA HỌC 12 ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NHẬN THỨC VÀ TƢ DUY CỦA HỌC SINH. - Nguyên tắc lựa chọn bài tập để phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh. - Phát huy tính tích cực của học sinh. - 2.3.Quy trình lựa chọn hệ thống bài tập hóa học chương Este- Lipit hóa học 12Error! Bookmark not defined.. - Hệ thống bài tập và biện pháp phát huy nhận thức và tư duy của học sinhError! Bookmark not defined.. - Rèn các thao tác tư duy. - Rèn năng lực tư duy độc lập. - Rèn năng lực tư duy linh hoạt, sáng tạo. - Sử dụng hệ thống bài tập phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinhError! Bookmark not defined.. - Sử dụng bài tập trong dạng bài truyền thụ kiến thức mớiError! Bookmark not defined.. - Sử dụng bài tập trong dạng bài luyện và ôn tập Error! Bookmark not defined.. - Sử dụng bài tập trong kiểm tra, đánh giá. - “Chiến lược phát triển giáo dục đã nêu: Đổi mới và hiện đại hóa phương pháp giáo dục, chuyển từ việc truyền thụ tri thức thụ động, thầy giảng, trò ghi sang hướng dẫn người học chủ động tư duy trong quá trình tiếp cận tri thức, dạy cho người học phương pháp học, tự thu nhận thông tin một cách có hệ thống và có tư duy phê phán, tổng hợp, phát triển năng lực của mỗi cá nhân, tăng cường tính chủ động, tính tự chủ của học sinh trong quá trình học tập.. - Nhưng thực tế, nhiều công trình nghiên cứu về thực trạng giáo dục hiện nay cho thấy: Chất lượng nắm kiến thức của học sinh còn chưa cao, đặc biệt việc phát huy năng lực nhận thức, năng lực tư duy, năng lực giải quyết vấn đề không được chú ý rèn luyện đúng mức. - Trong dạy học hóa học, để nâng cao chất lượng dạy học bằng nhiều biện pháp và phương pháp khác nhau.Trong đó bài tập hóa học với tư cách là một phương pháp pháp dạy học, có vai trò rất lớn trong việc củng cố,đào sâu, mở rộng, hoàn thiện kiến thức lí thuyết và rèn luyện cho học sinh kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. - Giải bài tập hóa học đòi hỏi học sinh hoạt động tích cực của trí tuệ, tự lực sáng tạo nên có tác dụng rất lớn đến sự phát triển năng lực nhận thức và năng lực tư duy cho học sinh.. - Hiện nay, hệ thống bài tập hóa học để phát triển năng lực nhận thức và tư duy cho học sinh tương đối ít, chưa có hệ thống, còn nặng về tính toán, chưa đi sâu về bản chất môn học, chưa khai thác hết khả năng tư duy của người học và cũng chưa phục vụ tốt cho hình thức kiểm tra đánh giá trắc nghiệm khách quan. - Do vậy, thầy cô cần nghiên cứu, bổ sung, đổi mới, làm cho bài tập hóa học ngày càng phong phú hơn.. - Với mong muốn xây dựng một hệ thống bài tập tự luận và trắc nghiệm hóa học theo từng chương có chất lượng, phục vụ tốt cho việc phát tiển năng lực nhận thức và tư duy cho học sinh THPT, đồng thời cũng làm phong phú thêm hệ thống bài tập hiện nay, chúng tôi chọn đề tài luận văn “Tuyển chọn và sử dụng hệ thống bài. - tập chƣơng Este – Lipit hóa học 12 để phát triển năng lực nhận thức và tƣ duy của học sinh”. - Tuyển chọn và sử dụng hệ thống bài tập chương Este- Lipit hóa học 12 góp phần phát triển năng lực nhận thức và tư duy cho học sinh.. - Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về nhận thức và tư duy.. - Tuyển chọn và xây dựng hệ thống bài tập chương Este- Lipit hóa học 12.. - Hướng dẫn học sinh sử dụng hệ thống bài tập đã xây dựng trong quá trình học một cách hợp lí.. - Thực nghiệm sư phạm để đánh giá hiệu quả của hệ thống bài tập đã xây dựng và các biện pháp đề xuất từ đó rút ra kết luận về khả năng áp dụng chúng trong việc phát triển năng lực nhận thức và năng lực tư duy của học sinh.. - Quá trình dạy học Hóa học ở trường THPT Việt Nam.. - Tuyển chọn, xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập chương Este- Lipit hóa học 12 để phát triển năng lực nhận thức và tư duy cho học sinh.. - Tuyển chọn và sử dụng bài tập chương Este- Lipit hóa học 12” như thế nào để phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng dạy học hóa học ở trường THPT.. - Nếu tuyển chọn, xây dựng được hệ thống bài tập hóa học đa dạng, phong phú và hướng dẫn sử dụng chúng một cách cụ thể, hợp lí trong dạy học sẽ có tác dụng phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở trường THPT.. - Đề tài tập trung tuyển chọn, xây dựng và phương pháp sử dụng hệ thống bài tập chương Este- Lipit hóa học 12.. - Tổng quan cơ sở lý luận về phát triển nhận thức, tư duy và các phương pháp sử dụng bài tập hóa học nhằm phát triển năng lực nhận thức, tư duy cho học sinh.. - Tổ chức dạy học và kiểm tra thông qua hệ thống bài tập đã xây dựng.. - Có rất nhiều tác giả nghiên cứu về BTHH và việc sử dụng bài tập hóa học trong dạy học. - Nguyễn Xuân Trường nghiên cứu về bài tập trắc nghiệm trắc nghiệm định lượng. - Đã có một số luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ khoa học chuyên ngành hóa học nghiên cứu về vấn đề sử dụng hệ thống BTHH ở trường THPT ở các khía cạnh và mức độ khác nhau như:. - Lê Văn Dũng (2001), Phát triển tư duy cho học sinh thông qua BTHH, Luận án tiến sĩ. - Xây dựng hệ thống bài tập nhằm rèn luyện tư duy trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi hóa học ở trường THPT, Luận án tiến sĩ. - Nguyễn Chí Linh (2009), Sử dụng bài tập để phát triển tư duy, rèn trí thông minh cho học sinh trong dạy học hóa học ở trường THPT, Luận văn thạc sĩ. - Bùi Thị Kim Dung (2013), Nâng cao năng lực nhận thức và tư duy cho học sinh thông qua việc dạy chương anđehit – xeton – axit cacboxylic hóa học lớp 11 chương trình nâng cao, Luận văn thạc sĩ . - Tuy nhiên việc nghiên cứu sử dụng hệ thống BTHH chương Este – Lipit hóa học 12 nhằm phát triển năng lực và tư duy cho học sinh vẫn chưa được quan tâm đúng mức.. - Chƣơng 2: Tuyển chọn và sử dụng hệ thống bài tập chương Este- lipit hóa học 12 để phát triển năng lực nhận thức và tư duy của học sinh. - Cơ sở lý luận về nhận thức và tư duy 1.1.1. - Khái niệm nhận thức [20, tr. - Nhận thức là một trong ba mặt cơ bản của đời sống tâm lý con người (nhận thức, tình cảm, ý chí). - Hoạt động nhận thức bao gồm nhiều quá trình khác nhau. - Có thể chia hoạt động nhận thức thành 2 giai đoạn lớn:. - Nhận thức cảm tính: Cảm giác và tri giác.. - Nhận thức lý tính: Tư duy và tưởng tượng.. - Nhận thức cảm tính ( cảm giác và tri giác). - Cảm giác và tri giác có vai trò quan trọng trong quá trình nhận thức. - Nếu như cảm giác là hình thức nhận thức đầu tiên của con người thì tri giác là một điều kiện quan trọng cho sự định hướng hành vi và hoạt động của con người trong môi trường xung quanh.. - Sự nhận thức cảm tính được thực hiện thông qua hình thức tri giác cao nhất, có tính chủ động tích cực, có mục đích đó là sự quan sát, đó chính là sự phản ánh sự vật, hiện tượng bằng nhận thức cảm tính. - Nhận thức lý tính. - Những nghiên cứu của nhà tâm lí học nổi tiếng của người Thụy Sĩ – jean piaget về cấu trúc của quá trình nhận thức dựa trên nền tảng của môn Sinh học. - Jean piaget đã quan tâm tới bản chất của quá trình phát triển tư duy hay nhận thức trong di truyền học, đó là quá trình phát triển của HS về nhận thức tri thức được tạo nên một cách tích cực bởi chủ thể nhận thức chứ không phải tiếp thu một cách thụ động từ bên ngoài.. - Jean piaget chia quá trình nhận thức thành 4 giai đoạn:. - Các lí thuyết nhận thức coi quá trình nhận thức bên trong với tư cách là một quá trình xử lí thông tin. - Quá trình nhận thức là quá trình có cấu trúc và có ảnh hưởng quyết định đến hành vi.. - Cấu trúc nhận thức của con người không phải bẩm sinh mà được hình thành qua kinh nghiệm.. - Quá trình nhận thức khởi đầu bằng sự cảm nhận của người học về một hiện tượng mới. - Mô hình của quá trình nhận thức [ 7, tr. - Một quá trình nhận thức thể hiện trong trí não chúng ta về thế giới xung quanh mình đó là các quá trình phân tích thông tin và xử lí các thông tin một số khác hướng vào nội tâm như những quá trình tư duy và tưởng tưởng.. - Học sinh. - Quá trình nhận thức ( phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, tái tạo…. - Ngô Ngọc An- Lê Hoàng Dũng (2006), Rèn luyện kĩ năng giải toán hóa học 12, NXB Giáo dục.. - Nguyễn Ngọc Bảo (1995), Phát triển tích cực, tự lực của học sinh trong quá trình dạy học, Bộ Giáo dục và đào tạo – Vụ giáo viên.. - Vũ Khắc Ngọc - Hoàng Thị Bắc- Từ Sỹ Chƣơng - Lê Thị Mỹ Trang - Võ Thị Thu Cúc - Phạm Lê Thành - Khiếu Thị Hƣơng Chi phương pháp và kĩ thuật giải nhanh bài tập trắc nghiệm môn hóa học, NXB Đại học sư phạm Hà Nội.. - Bùi Thị Thùy Dung (2013), Nâng cao năng lực nhận thức và tư duy cho học sinh thông qua việc dạy học chương andehit – xeton – axit cacboxylic hóa học lớp 11 chương trình nâng cao, Luận văn thạc sĩ sư phạm hóa học, Đại học giáo dục- ĐHQGHN.. - Nguyễn Chí Linh (2009), Sử dụng hệ thống bài tập để phát triển tư duy, rèn trí thông minh cho học sinh trong dạy học hóa học ở trường THPT, Luận văn thạc sĩ giáo dục học, Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh.. - Hóa học đại cương (dùng cho học sinh ôn thi tú tài, cao đẳng, đai học, Nhà xuất bản Giáo Dục, Hà Nội. - Trần Nhƣ Chuyên- Phạm Tuấn Hùng – Phạm Ngọc Bằng – Lƣơng Văn Tâm – Nguyễn Hải Nam – Bùi Thị Thƣ – Đặng Thanh Đạm (2008), Ôn tập và kiểm tra đánh giá kết quả học tập hóa học 12, NXB Đại học sư phạm.. - Nguyễn Ngọc Quang (1994), Lí luận dạy học hóa học tập 1, NXB Giáo dục.. - Lê Phạm Thành – Nguyễn Thành Sơn (2010), Ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm hóa học trung học phổ thông, tập 2- hóa hữu cơ, NXB Đại Học sư phạm.. - Lê Phạm Thành (Chủ biên), Nguyễn Thành Sơn – Lƣơng Văn Tâm – Nguyễn Hồng Thái (2009), Hệ thống câu hỏi và bài tập trắc nghiệm hóa học THPT, NXB Hà Nội.. - Cao Thị Thặng (1998), Vấn đề sử dụng trắc nghiệm khách quan để đánh giá kết quả học tập môn hóa học.. - Lê Xuân Trọng (Tổng Chủ biên kiêm Chủ biên), Nguyễn Hữu Đĩnh (Chủ biên), Từ Vọng Nghi – Đỗ Đình Rãng – Cao Thị Thặng (2007), Sách giáo khoa hóa học 12 nâng cao, NXB Giáo dục.. - Lê Xuân Trọng (tổng chủ biên kiêm chủ biên), Nguyễn Xuân Trƣờng (chủ biên), Trần Quốc Đắc – Đoàn Việt Nga – Cao Thị Thặng – Lê Trọng Tín – Đoàn Thanh Tƣờng (2007), Sách giáo viên hóa học 12 nâng cao, NXB Giáo dục.. - Phương pháp dạy học hóa học ở trường phổ thông, NXB Giáo dục.. - Trần Thạch Văn – Phạm văn Nhiêu (2006), Bài tập nâng cao luyện thi chuyên hóa, NXB Đai Học Quốc Gia Hà Nội.. - Đào Hữu Vinh bài tập hóa học, NXB Giáo dục 1996.. - Đào Hữu Vinh, Các bài toán hóa học cấp III, NXB Đồng Nai. - Các dạng toán và phương pháp giải hóa học 12 – Phần hữu cơ, NXB Giáo dục.