- Mô hình TOPSIS-AHP sử dụng bộ tiêu chí ICT Newhouse đánh giá bài giảng với trợ giúp ra quyết định thông minh. - Theo phương pháp đánh giá bài giảng truyền thống, các số liệu được thống kê từ các chuyên gia đưa ra dưới dạng thống kê trung bình kết quả của các chuyên gia sẽ bị hạn chế. - Nghiên cứu này đưa ra các phương pháp tích hợp ra quyết định để đánh giá bài giảng trực tuyến với mô hình nhiều chuyên gia cùng tham gia đánh giá bài giảng đồng thời. - Mô hình đề xuất sử dụng các kĩ thuật tích hợp ra quyết định TOPSIS (Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) và AHP (Analytic Hierachy Process) dựa trên bộ tiêu chí ICT Newhouse kết hợp các tri thức từ chuyên gia để đưa ra quy trình đánh giá bài giảng. - Để đánh giá mô hình trên, chúng tôi biểu diễn ví dụ minh họa và cài đặt chương trình với thực nghiệm thực tiễn để đánh giá bài giảng trực tuyến. - Kết quả thực nghiệm cho thấy mô hình đề xuất để đánh giá bài giảng với đánh giá động thể hiện các tác động đa chiều ảnh hưởng độ tích cực của chuyên gia trong mô hình đánh giá bài giảng. - Đánh giá bài giảng theo mô hình đề xuất sẽ giúp cho người quản lí ra quyết định đúng đắn với đa tiêu chí mục đích.. - Từ khóa: TOPSIS (Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution), AHP (Analytic Hierachy Process), đánh giá bài giảng, trợ giúp ra quyết định.. - Trong giảng dạy và đào tạo, đánh giá bài giảng đã trở thành một yếu tố quan trọng trong quá trình đánh giá chất lượng học tập. - Với phương pháp đánh giá truyền thống bài giảng, kết quả chuyên gia thường được cộng trung bình hoặc sử dụng phương pháp thống kê. - Đây là nhược điểm của cá phương pháp đánh giá truyền thống vì người ra quyết định không phân biệt được rõ mức độ ảnh hưởng tích cực của các chuyên gia khi tham gia đánh giá bài giảng. - Mặt khác các tiêu chí đánh giá bài giảng theo phương pháp đánh giá truyền thống thông thường có các điểm đánh giá hoặc trọng số được coi là bằng nhau.. - Nghiên cứu đề xuất mô hình TOPSIS-AHP đưa ra các đánh bài giảng dựa vào các yếu tốt đánh giá tích cực hoặc không tích cực của các chuyên gia. - Bộ tiêu chí đánh giá bài giảng - ICT Newhouse được xếp theo cấu trúc của AHP giúp cho người ra quyết định đánh giá bài giảng có sự cân nhắc so sánh dựa theo các trọng số. - của từng tiêu chí để đánh giá bài giảng để ra quyết định đúng đắn hơn.. - [2] và nhóm tác giả Nadzeya Kalbaska [5] đưa ra các luận điểm nhận xét, đánh giá các bài giảng trong đào tạo trực tuyến. - Khả năng tích hợp các kĩ thuật trong mô hình đánh giá bài giảng là hướng giải quyết mới hiện nay.. - Bài báo này đưa ra một mô hình sử dụng các thuật toán TOPSIS và AHP dựa trên bộ tiêu chí ICT Newhouse kết hợp các tri thức từ chuyên gia để đưa ra quy trình đánh giá bài giảng kết hợp với việc sử dụng tri thức của các chuyên gia. - Để đánh giá mô hình trên, chúng tôi áp dụng mô hình thông qua ví dụ và cài đặt. - chương trình để đánh giá bài giảng trực tuyến.. - Mô hình đề xuất đã được cài đặt thử nghiệm và thống kê các kết quả của chuyên gia đánh giá.. - Kết quả thực nghiệm cho thấy mô hình đề xuất để đánh giá bài giảng với đánh giá động thể hiện các tác động đa chiều ảnh hưởng độ tích cực của chuyên gia trong mô hình đánh giá bài giảng.. - Cấu trúc bài báo gồm 6 phần như sau: Phần 2 giới thiệu bộ tiêu chí ICT Newhouse cho đánh giá bài giảng trực tuyến. - Bộ tiêu chí ICT Newhouse với các kĩ thuật TOPSIS và AHP đánh giá bài giảng trực tuyến. - Thúc đẩy học tập tích cực và đánh giá xác thực. - 2) Đánh giá bài giảng bởi một loạt các tác động ICT. - Nghiên cứu này đưa ra các phương pháp đánh giá bài giảng dựa trên bộ tiêu chí ICT New house. - Vận dụng các kĩ thuật trợ giúp quyết định trong đánh giá và tư vấn bài giảng.. - Bảng 1 so sánh việc đánh giá chất lượng bài giảng bằng phương pháp truyền thống với sử dụng công nghệ thông tin:. - đánh giá Đánh giá trực tiếp dựa vào chủ quan của con người. - Cho điểm, lấy kết quả trung bình của hội đồng để đánh giá. - Có mô hình đánh giá do các chuyên gia tiếp cận phù hợp, nhanh thực hiện trên mạng hoặc công cụ phần mềm. - Mô hình TOPSIS-AHP sử dụng bộ tiêu chí ICT Newhouse đánh giá bài giảng. - Mô hình TOPSIS-AHP sử dụng bộ tiêu chí ICT Newhouse đánh giá bài giảng như Hình 1:. - Mô hình TOPSIS-AHP sử dụng đánh giá bài giảng trực tuyến.. - Bộ đánh giá. - Bộ đánh giá đối. - • Bước 2: Thu thập những đánh giá của chuyên gia về đối tượng (Bài giảng), những đánh giá về mức độ hơn kém nhau giữa các tác động ICT đến bài giảng.. - • Bước 3: Tiền xử lí dữ liệu nhằm lấy ra những đánh giá thích hợp từ các chuyên gia. - Sử dụng giải thuật TOPSIS để tìm ra một đánh giá tối ưu nhất từ danh sách các chuyên gia tham gia đánh giá bài giảng.. - • Bước 4: Chuyển đổi thành các mức độ quan trọng từ bộ số liệu đánh giá thu được của chuyên gia được chọn. - Dữ liệu đầu vào: bao gồm bài giảng Online hoặc Offline cần được đánh giá.. - Thuật toán đánh giá đối tượng (bài giảng) AHP: Sử dụng thuật toán AHP để đánh giá bài giảng. - D ữ li ệ u đầ u ra: là một đánh giá phù hợp nhất cho bài giảng. - Chuyên gia khi tham gia đánh giá một bài giảng là những người có kinh nghiệm về giảng dạy. - Các chuyên gia sẽ xem xét từng tiêu chí và đưa ra những đánh giá cá nhân của mình đối với từng tiêu chí. - Mỗi tiêu chí tham gia đánh giá sẽ nhận một giá trị bằng số (Thang điểm 9).. - Ví dụ minh họa mô phỏng mô hình TOPSIS-AHP đánh giá bài giảng. - Các bước sau đây mô tả quá trình xử lí mô hình đề xuất đánh giá bài giảng:. - B ướ c 1: Xác định các dữ liệu đầu vào và dữ liệu bài giảng cần đánh giá. - Đầu vào: Bài giảng môn học cần đánh giá.. - Các tiêu chí trong bộ 9 tiêu chí tác động ICT Newhouse trong Bảng 2.a để sử dụng đánh giá bài giảng.. - B ướ c 2: Thu thập ý kiến đánh giá từ các chuyên gia.. - Trường hợp có 1 chuyên gia tham gia đánh giá bài giảng thì bộ số liệu đánh giá của chuyên gia đó sẽ đồng thời là bộ số liệu chuẩn (Bỏ qua bước tiền xử lí dữ liệu).. - Điểm số đánh giá được cho theo thang điểm 9. - Ví dụ: Chuyên gia A1 sau khi xem xét bài giảng trên đánh giá điểm số như sau: A1 (6/5/5/4/3/5/4/3/2) tức là:. - ● Mức độ tác động tiêu chí 2: Thúc đẩy học tập tích cực và đánh giá xác thực là 5. - Bộ số liệu thu thập từ các chuyên gia đánh giá mức độ hơn (kém) giữa các tác động ICT. - Theo kết quả ở trên thì mức độ đánh giá tích cực (từ tốt nhất đến kém nhất) của các chuyên gia sẽ là A4 >. - Dễ thấy, nếu lấy kết quả đánh giá của chuyên gia A4 sẽ cho ta một đánh giá tích cực nhất. - đánh giá của chuyên gia A1 (đánh giá ảnh hưởng của 9 tiêu chí tác động ICT ở mức độ vừa phải).. - Bộ số liệu đánh giá tác động ICT của chuyên gia A1. - Công thức chuyển đổi mức độ quan trọng từ số liệu đánh giá. - a ij = với s i , s j là điểm số đánh giá của tiêu chí X i , X j. - Ví dụ về cách đổi mức độ quan trọng từ bộ số liệu đánh giá. - b/Thiết lập ma trận ảnh hưởng giữa các lựa chọn mức đánh giá với từng tiêu chí:. - Mức đánh giá bao gồm có 5 mức:. - Mức đánh giá chất lượng bài giảng Mức đánh giá Kí hiệu Ý nghĩa. - Rất tốt M1 Đánh giá chất. - lượng cao nhất Tốt M2 Đánh giá chất. - Khá tốt M3 Đánh giá bài. - giảng khá Bình thường M4 Đánh giá bài. - Kém M5 Đánh giá bài. - So sánh ma trận giữa các kết quả đánh giá đối với từng yếu tố ICT (tổng cộng ta phải thiết lập các ma trận ứng với 9 tiêu chí ICT). - Với tiêu chí thứ nhất (X1), chuyên gia đánh giá sẽ cho điểm độ quan trọng như sau:. - Ma trận so sánh giữa các mức đánh giá đối với Tiêu chí X1. - Như vậy ta có thể đánh giá được bài giảng này ở mức độ tốt.. - Ma trận so sánh giữa các mức đánh giá đối với các tiêu chí X i. - Thúc đẩy học tập tích cực và đánh giá xác thực X2 M1 M2 M3 M4 M5. - Trong quá trình đánh giá bài giảng, chuyên gia/giảng viên lựa chọn các học phần - bài giảng bao gồm text, html, pdf, ppt,…v.v. - Hình 2 mô tả các bước trong thực nghiệm đánh giá bài giảng.. - Hình 4 mô tả trọng số đánh giá tích cực của chuyên gia 2.. - ● Chuyên gia có đánh giá tích cực nhất (bộ số liệu cao nhất). - ● Chuyên gia có đánh giá ở mức trung bình (giá trị trung bình của xếp hạng). - Người ra quyết định có thể lựa chọn kết quả của chuyên gia có ảnh hưởng đánh giá tích cực hoặc trung bình để tiếp tục đánh giá bài giảng theo giải thuật AHP mô tả kết quả như Hình 5.. - Giao diện chọn bài giảng để đánh giá.. - Hình 3 mô tả 06 chuyên gia tham gia vào hệ thống đánh giá bài giảng. - Đánh giá bài giảng sử dụng mô hình TOPSIS.. - Giao diện hiển thị kết quả đánh giá bài giảng.. - Trong quá trình thực nghiệm với mô hình đề xuất trên, năm chuyên gia là giảng viên, giáo viên tham gia đánh giá bài giảng trực tuyến trên mạng vào tháng 4 năm 2014 tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. - Kết quả mô hình TOPSIS- AHP đánh giá bài giảng biểu diễn theo Hình 6.. - Kết quả mô phỏng của mô hình TOPSIS- AHP đề xuất đánh giá bài giảng cho 4 học phần môn học triển khai tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã chỉ ra các tác động tích cực hoặc không tích cực của từng chuyên gia dựa trên bộ tiêu chí ICT Newhouse. - Trong khi đó, chuyên gia 3 phản ánh cách đánh giá không tích. - Mặt khác, bộ tiêu chí đánh giá bài giảng - ICT Newhouse được xếp theo cấu trúc của AHP giúp cho người ra quyết định đánh giá bài giảng có sự cân nhắc so sánh. - thông qua sử dụng các trọng số của từng tiêu chí để đánh giá bài giảng được đúng đắn hơn.. - Với cách đánh giá này, kết quả nghiên cứu đưa. - ra mô hình đánh giá kết hợp với đánh giá truyền thống để đưa ra các khuyến cáo bài giảng trực tuyến để nâng cao chất lượng dạy và học.. - Kết quả đánh giá của các chuyên gia với 4 học phần bài giảng.. - Bài báo này đưa ra một mô hình TOPSIS- AHP dựa trên bộ tiêu chí ICT Newhouse kết hợp các tri thức từ chuyên gia để đưa ra quy trình đánh giá. - [14] Tiêu chuẩn đánh giá bài giảng E-learning - Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội, ngày hội công nghệ thông tin - Tháng 12, 2011.