- ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC. - XÂY DỰNG NỘI DUNG RÈN LUYỆN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO SINH VIÊN NGÀNH SƢ PHẠM SINH HỌC TRONG QUÁ TRÌNH. - THỰC TẬP SƢ PHẠM Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG. - CHUYÊN NGÀNH: LÍ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC (BỘ MÔN SINH HỌC). - Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo trường Đại học giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận văn.. - Đinh Quang Báo - người đã tận tình chỉ dẫn em trong suốt quá trình thực hiện luận văn.. - Xin cảm ơn sự giúp đỡ Thầy cô, anh chị em Phòng Đào tạo – Trường Đại học Giáo dục nơi tôi công tác và học tập đã tạo điều kiện trong công việc giúp tôi hoàn thành luận văn của mình.. - Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.. - Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Cơ sở đào tạo giáo viên Đào tạo giáo viên Giáo viên phổ thông Giáo viên hướng dẫn Học sinh. - Kiến tập sư phạm Kiểm tra đánh giá Phương pháp dạy học Thực tập sư phạm Trường phổ thông Trường Sư phạm Trung học phổ thông Trung học cơ sở. - Năng lực, năng lực nghề nghiệp, năng lực sư phạm và Năng lực dạy học. - TTSP trong chương trình đào tạo giáo viên ở các trường sư phạm ...Error!. - Nội dung TTSP trong chương trình đào tạo giáo viên hiện hành ...Error!. - Thực trạng rèn luyện năng lực dạy học cho sinh viên trong quá trình TTSP. - Chƣơng 2 : ĐỀ XUẤT NỘI DUNG RÈN LUYỆN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO SINH VIÊN NGÀNH SƢ PHẠM SINH HỌC TRONG QUÁ TRÌNH TTSP Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG. - Những căn cứ và nguyên tắc xây dựng nội dung rèn luyện năng lực dạy học. - Nội dung rèn luyện năng lực dạy học cho sinh viên ngành sư phạm Sinh học trong quá trình TTSP. - Năng lực chuẩn bị lập kế hoạch dạy học môn học. - Năng lực lập kế hoạch dạy học môn học. - Năng lực lập kế hoạch bài học. - Năng lực tổ chức dạy học trên lớp. - Năng lực kiểm tra đánh giá kết quả học tậpError! Bookmark not defined.. - Năng lực quản lý hồ sơ dạy học. - Mô đun hóa nội dung rèn luyện năng lực dạy học trong TTSP ...Error!. - Cấu trúc mô đun rèn luyện năng lực Chuẩn bị lập kế hoạch dạy học môn học. - Cấu trúc mô đun rèn luyện năng lực Lập kế hoạch dạy học môn học Error!. - Cấu trúc môn đun rèn luyện năng lực Lập kế hoạch dạy học bài học Error!. - Cấu trúc mô đun rèn luyện năng lực Tổ chức dạy học trên lớp ...Error!. - Cấu trúc mô đun rèn luyện năng lực Kiểm tra đánh giá kết quả học tập. - Cấu trúc mô đun rèn luyện năng lực Quản lý hồ sơ dạy học ...Error!. - Chương 3: KHẢO SÁT TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC NỘI DUNG ĐỀ XUẤT. - Nội dung khảo sát. - Khảo sát tính cần thiết và phù hợp của các năng lực cấu thành năng lực dạy học được rèn luyện trong quá trình TTSP. - Khảo sát tính phù hợp của các nội dung rèn luyện năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm trong quá trình TTSP. - Phỏng vấn, lấy ý kiến xác định tính khả thi của việc triển khai các nội dung rèn luyện năng lực dạy học cho sinh viên trong TTSPError! Bookmark not defined.. - Kết quả khảo sát. - Kết quả và bàn luận. - Khung tổng hợp theo khối kiến thức chương trình đào tạo ngành Sư phạm Sinh học. - Bảng logic cấu trúc năng lực dạy học. - Bảng 3.2: Kết quả xử lý về tính cần thiết và phù hợp của các năng lực cấu thành năng lực dạy học được rèn luyện trong quá trình TTSP. - Bảng 3.3: Kết quả xử lý về mức độ phù hợp của các nội dung đề xuất rèn luyện năng lực chuẩn bị lập kế hoạch dạy học môn học. - 71 Bảng 3.4: Kết quả xử lý về mức độ phù hợp của các nội dung đề xuất rèn luyện năng lực lập kế hoạch dạy học môn học. - 73 Bảng 3.5: Kết quả xử lý về mức độ phù hợp của các nội dung đề xuất rèn luyện năng lực lập kế hoạch dạy học bài học. - 75 Bảng 3.6: Kết quả xử lý về mức độ phù hợp của các nội dung đề xuất rèn luyện năng lực tổ chức dạy học trên lớp. - 76 Bảng 3.7: Kết quả xử lý về mức độ phù hợp của các nội dung đề xuất rèn luyện năng lực kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. - Kết quả xử lý về mức độ phù hợp của các nội dung đề xuất rèn luyện năng lực quản lý hồ sơ dạy học. - Sơ đồ1.1: Tổng quát năng lực nghề nghiệp giáo viên. - 14 Sơ đồ1.2: Cấu trúc năng lực dạy học...15. - Xuất phát từ vai trò quan trọng và yêu cầu ngày càng cao của nghề sư phạm. - Bàn về vai trò và vị trí của nghề sư phạm, nhà giáo dục người Nga Comenxki đã khẳng định: “Dưới ánh mặt trời không có nghề nào cao quý hơn nghề dạy học”. - Người giáo viên với những hoạt động giáo dục của mình đã tác động vào nhận thức, tình cảm, tâm hồn của người học, cung cấp cho người học những phương pháp khám phá tri thức. - Do vậy, sản phẩm lao động của người giáo viên là tạo nên tài sản vô giá về đạo lý, nhân cách, trí tuệ cho người học.. - Ngày nay cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, sự bùng nổ về thông tin, người học có thể học bằng nhiều cách, song con đường học tập thông qua giảng dạy, dẫn dắt của người Thầy vẫn là con đường mang lại kết quả nhanh và tin cậy nhất, đúng như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Không có thầy giáo thì không có giáo dục”.. - Trong bối cảnh phát triển xã hội và con người Việt Nam trong thời đại CNTT và toàn cầu hoá mạnh mẽ đã thúc đẩy quyết tâm canh tân giáo dục và đào tạo của toàn Đảng và toàn dân ta. - Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc XI đã nhấn mạnh “ Phát triển giáo dục và đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu. - đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư phát triển.. - Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo theo nhu cầu phát triển của xã hội. - Như vậy, đào tạo theo nhu cầu phát triển xã hội được khẳng định là quan điểm để định hướng phát triển và đánh giá chất lượng giáo dục và đào tạo. - hoá và hội nhập quốc tế như những nguyên tắc để định giá chất lượng giáo dục và đào tạo thì hơn ai hết vai trò của người Thầy giáo lại càng trở nên vô cùng quan trọng.. - Xã hội ngày càng phát triển, yêu cầu đối với nghề sư phạm lại càng cao, và theo như Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI: “Đổi mới mạnh mẽ nội dung chương trình, phương pháp dạy và học ở tất cả các cấp, bậc học. - Tích cực chuẩn bị để từ sau năm 2015 thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới”. - [27] và Chiến lược phát triển giáo dục Thực hiện đổi mới chương trình và sách giáo khoa từ sau năm 2015 theo định hướng phát triển năng lực học sinh, vừa đảm bảo tính thống nhất trong toàn quốc vừa phù hợp đặc thù của mỗi địa phương”[7] thì việc phát triển về năng lực của người Thầy giáo lại càng trở nên cấp thiết.. - Xuất phát từ thực trạng rèn luyện năng lực dạy học cho sinh viên các trường sư phạm trong quá trình TTSP tại các trường phổ thông. - Nhiều trường Sư phạm trên cả nước đã có những nghiên cứu về thực trạng ĐTGV phổ thông, qua đó chỉ ra những hạn chế, bất cập trong ĐTGV ở các trường sư phạm hiện nay và đề xuất những chiến lược, các giải pháp cải cách đào tạo đáp ứng những yêu cầu về năng lực nghề nghiệp của giáo viên trong thời kì mới.. - Nguyên nhân chính của hạn chế chất lượng đào tạo là quá trình đào tạo chủ yếu nặng về lý thuyết, nhẹ về thực hành nghề.. - Thực tế cho thấy, công tác TTSP của các trường sư phạm vẫn chưa tập trung chú trọng đến việc rèn luyện năng lực sư phạm cho sinh viên. - Khâu kiểm tra, đánh giá trong quá trình đào tạo ít chú ý đến yêu cầu sinh viên vận dụng kiến thức giải quyết những tình huống nghề nghiệp ở phổ thông. - Đặc biệt trong TTSP là cơ hội thuận lợi để sinh viên thực hành nghề nhưng cả nội dung thực tập, cả đánh giá chưa dựa vào các tiêu chí cấu thành các năng lực giáo dục và dạy học.. - Đinh Quang Báo, Nguyễn Đức Thành (2003), Lý luận dạy học sinh học (phần đại cương), NXB Giáo dục.. - Đinh Quang Báo (2010), “Đào tạo nghiệp vụ sư phạm”, Kỷ yếu hội thảo khoa học: “Nâng cao chất lượng nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên các trường Đại học sư phạm”, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, HN tháng 1 năm 2010, tr.18-21.. - Đinh Quang Báo (2010), “Mối quan hệ giữa chuẩn nghề nghiệp giáo viên, chuẩn đầu ra và chương trình đào tạo của ĐHSP”, Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt, tháng 6 năm 2010, tr 7-9.. - Bernd Meier, Nguyễn Văn Cƣờng (2005), Phát triển năng lực thông qua phương pháp và phương tiện dạy học mới, Tài liệu tập huấn dự án phát triển giáo dục THPT.. - Bộ giáo dục (1986), Quy chế thực tập sư phạm. - Nguyễn Hữu Châu – Nguyễn Văn Cƣờng – Trần Bá Hoành – Nguyễn Kim – Lâm Quang Thiệp (2007), Đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo giáo viên trung học cơ sở theo chương trình mới.. - Chiến lƣợc phát triển giáo dục Việt Nam Ban hành kèm theo Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 13 tháng 6 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ.. - Đỗ Thị Chinh (2011), “Phát triển năng lực dạy học Toán cho sinh viên các trường Sư phạm”, Luận án Tiến sĩ, Đại học Sư phạm Hà Nội.. - Nguyễn Đình Chỉnh (1991), “Thực tập sư phạm”, NXBGD Hà Nội.. - Nguyễn Đình Chỉnh (1997), “Vấn đề thực tập sư phạm” NXBGD Hà Nội.. - Chuẩn đầu ra trình độ đại học khối ngành sư phạm ĐTGVTHPT (2010), dự án phát triển giáo viên THPT, TCCN.. - Nguyễn Thị Kim Dung (2009), “Xác định những yêu cầu sư phạm đối với sinh viên tốt nghiệp nhằm đáp ứng chuẩn nghề nghiệp GV PT hiện nay ở nước ta”, MS: B . - Nguyễn Thị Kim Dung (2014), “Giải pháp đổi mới đào tạo nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên đại học sư phạm đáp ứng yêu cầu giáo dục phổ thông thời kì mới”. - Nguyễn Hữu Dũng (1995), Hình thành kỹ năng sư phạm cho giáo sinh sư phạm, NXB Giáo dục, Hà Nội.. - Nguyễn Hoàng Dƣơng (2008), Tổ chức hoạt động dạy học bộ môn phương pháp dạy học Toán theo định hướng tăng cường rèn luyện kỹ năng dạy học cho sinh viên, Luận án Tiến sĩ, Trường Đại học Vinh.. - Vũ Cao Đàm (2011), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, NXB Giáo dục Việt Nam.. - Nxb Giáo dục.. - Bùi Hiền và những ngƣời khác (2001), Từ điển giáo dục học, NXB từ điển bách khoa, hà Nội.. - Lê Văn Hồng (1975), “Một số vấn đề về năng lực sư phạm của người giáo viên xã hội chủ nghĩa”.. - Vũ Xuân Hùng Rèn luyện năng lực dạy học cho sinh viên đại học sư phạm kỹ thuật trong thực tập sư phạm theo tiếp cận năng lực thực hiện". - Luận án Tiến sĩ, Viện Khoa học giáo dục Việt Nam.. - Nguyễn Thế Hƣng (2012), Phương pháp dạy học sinh học ở trường trung học phổ thông, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.. - Đặng Thành Hƣng (2012), “Năng lực và giáo dục theo tiếp cận năng lực”, Tạp chí Quản lí Giáo dục, (43), tháng 12-2012.. - Nguyễn Trọng Khanh và Ngô Văn Hoan, Phát triển năng lực kĩ thuật cho học sinh trong dạy học kĩ thuật công nghiệp, Tạp chí Khoa học ĐHSP, số 3 (2006), ISSN . - Nghị quyết của Chính phủ 14/2005/NQ-CP ngày về “ Đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn . - Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.. - Quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS, GV THPT (ban hành kèm theo Thông tƣ số 30/2009/TT-BGDĐT ngày của Bộ trƣởng Bộ GD-ĐT.. - Trịnh Thị Quý (2005), “Thực trạng rèn luyện kỹ năng giảng dạy của sinh viên trường Cao đẳng sư phạm Hà Nội”. - Phạm Trung Thanh (2003), “Rèn luyện NVSP thường xuyên”, NXBĐHSP Hà Nội.. - Nguyễn Cảnh Toàn (chủ biên) (2002), Học và Dạy cách học, NXB Đại học sư phạm Hà Nội.. - Xavier Roegiers (1996), “Khoa sư phạm tích hợp hay làm thế nào để phát triển năng lực ở nhà trường”. - Nxb Giáo dục