Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Tạo hứng thú cho học sinh trong dạy học Lịch sử lớp 12 tại trường PT DTNT THPT An Giang bằng các phương pháp dạy học tích cực

- Trường có 14 lớp học với tổng số học sinh 453 em.
- Phụ huynh học sinh quan tâm đến việc học hành của con em mình….
- Tên sáng kiến: “Tạo hứng thú cho học sinh trong dạy học Lịch sử lớp 12 tại trường PT DTNT THPT An Giang bằng các phương pháp dạy học tích cực”.
- Tuy nhiên, việc giảng dạy môn Lịch sử ở trường THPT hiện nay đa số học sinh đều không mấy hứng thú học tập.
- Trên thực tế, đây là những nhóm học sinh có năng lực học tập từ trung bình khá trở xuống (do trường thực hiện phương án sắp xếp học sinh khá, giỏi ở các lớp đầu để thuận tiện cho việc tổ chức ôn tập thi THPT Quốc gia).
- Hiệu quả học tập của học sinh là điều mong muốn của tất cả các thầy cô giáo.
- Để đạt được kết quả như mong muốn thì trước hết giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy và học sinh cũng phải đổi mới phương pháp học tập của mình.
- Vậy làm thế nào để phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh trong dạy và học Lịch sử đang còn là vấn đề thu hút sự chú ý của toàn xã hội..
- Xuất phát từ những lí do trên tôi chọn đề tài “Tạo hứng thú cho học sinh trong dạy học Lịch sử lớp 12 tại trường PT DTNT THPT An Giang bằng các phương pháp dạy học tích cực” để từng bước nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn lịch sử tại đơn vị.
- Tổ chức trò chơi lịch sử cho học sinh trong hoạt động khởi động đầu giờ học và củng cố bài học và trong tiết ôn tập..
- Trò chơi lịch sử góp vào việc giúp học sinh nhận thức các sự kiện, hiện tượng lịch sử khách quan.
- Trò chơi lịch sử là biện pháp giúp học sinh phát triển toàn diện, đặc biệt là phát triển năng lực học tập bộ môn:.
- Thứ nhất, nó là một biện pháp quan trọng giúp học sinh nắm vững tài liệu lịch sử.
- Thứ hai, nó là một biện pháp quan trọng giúp học sinh phát triển năng lực tư duy.
- Thứ ba, nó là một biện pháp quan trọng gợi lên ở học sinh những tình cảm tốt đẹp..
- Đồng thời, nó còn tạo nên không khí thi đua lành mạnh cho học sinh trong quá trình học tập..
- Tóm lại, việc thiết kế và sử dụng trò chơi lịch sử có thể xem là việc giáo viên hướng dẫn cho học sinh học tập lịch sử dưới hình thức trò chơi.
- Phải đảm bảo tính phát triển: phát triển trí tuệ, phát triển tâm hồn và ý thức của học sinh..
- Cơ sở của trò chơi lịch sử phải phù hợp đối tượng, hấp dẫn để tạo hứng thú học tập cho học sinh.
- Cách tiến hành: giáo viên nêu thể lệ trò chơi “ô chữ”, giáo viên có thể trình chiếu hoặc phát “ô chữ” và câu hỏi cho từng nhóm học sinh.
- Ý nghĩa: Trò chơi này giúp giáo viên kiểm tra khả năng hiểu sự kiện lịch sử một cách cụ thể và chắc chắn, khả năng bao quát chương trình học của học sinh.
- Mặt khác, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng hợp tác làm việc.
- Tùy thuộc vào đối tượng học sinh theo từng lớp cụ thể mà người giáo viên tổ chức trò chơi sao cho phù hợp.
- Cách thứ nhất: Cho học sinh hoạt động độc lập..
- Bước hai: Giáo viên giới thiệu về luật chơi cho học sinh nắm..
- Bước ba: Giáo viên cho học sinh tự lựa chọn ô chữ hàng ngang tùy thích, sau đó giáo viên đọc câu hỏi và học sinh trả lời..
- giáo viên cho học sinh đọc chính xác từ chìa khóa của ô hàng dọc và yêu cầu học sinh trình bày hiểu biết của mình về từ chìa khóa đó..
- Giáo viên có thể khuyến khích điểm cho học sinh làm tốt,.
- Hoặc có thể phô tô ô chữ cho từng nhóm học sinh.
- Nếu sau khi giải hết các ô chữ hàng ngang mà học sinh không tìm ra được từ chìa khóa, giáo viên phải đưa ra câu hỏi gợi ý..
- Cách tiến hành: giáo viên nêu thể lệ của trò chơi, trình chiếu văn bản và gọi học sinh điều chỉnh.
- Khi học sinh trả lời đúng giáo viên có thể lấy đó làm điểm kiểm tra miệng, hoặc cộng điểm thưởng....
- Ý nghĩa: Đây là trò chơi có thể tạo hứng thú cho học sinh bởi vì để giải quyết yêu cầu của trò chơi này đòi hỏi các em phải hiểu nội dung các văn bản cụ thể.
- Khi chơi, giáo viên trình chiếu từng bộ niên đại để học sinh suy luận trả lời..
- Học sinh còn rèn luyện được kỹ năng xác định nhanh biến cố cụ thể qua niên đại.
- Khi chơi, giáo viên trình chiếu từng bộ niên đại để học sinh suy luận trả lời.
- Bằng kiến thức đã học, học sinh có thể biết được nội dung của từng niên đại.
- Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị một “bảng niên đại”, chia học sinh thành các đội chơi.
- Qua trò chơi này, học sinh không chỉ nắm được sự kiện lịch sử gắn liền với niên đại mà còn có thể thấy được sự vận động và phát triển của lịch sử trong những mối liên hệ, quan hệ của nó.
- Giáo viên có thể tổ chức trò chơi này trong tiết ôn tập, giúp học sinh hệ thống hóa, củng cố kiến thức..
- Ví dụ: Để kiểm tra việc nắm vững kiến thức của học sinh về lịch sử Việt Nam từ 1945 đến 1954, giáo viên có thể xây dựng bảng niên đại sau:.
- Những thông tin trong trò chơi đều là những kiến thức cơ bản của cả bài mà học sinh cần khắc sâu và ghi nhớ..
- Giáo viên cho học sinh tự lập đội.
- Thông qua gợi ý của bạn mà học sinh phải đoán đúng từ thông tin yêu cầu của thầy..
- Sau khi giáo viên cho học sinh chuẩn bị phát tín hiệu học sinh trả lời thông tin và gợi ý kết quả..
- Ví dụ: giáo viên chuẩn các gói từ khóa và cho học sinh thực hiện trong phần kiểm tra bài cũ đầu giờ học đối với sự kiện thành lập Đảng cộng sản Việt Nam như sau:.
- Trò chơi “Thi ghi nhớ Lịch sử”: Chia lớp làm 2 đội chơi chọn 5 học sinh tham gia chơi còn lại là cổ động viên.
- Trong một khoảng thời gian nhất định, các học sinh tham gia chơi lên viết các mốc lịch sử, các nhân vật lịch sử, hay các sự kiện lịch sử theo yêu cầu của giáo viên.
- Tạo hứng thú cho học sinh bằng phương pháp vận dụng các kiến thức liên môn trong giảng dạy..
- Ưu điểm đối với học sinh.
- Vận dụng nguyên tắc dạy học tích hợp, liên môn trong dạy học lịch sử có tác dụng tăng thêm tính hấp dẫn trong dạy học, làm sáng tỏ hơn những kiến thức học sinh đã học trong nhiều môn.
- Vì qua nội dung giao thoa giữa các bộ môn làm cho kiến thức của học sinh càng hoàn chỉnh hơn, chặt chẽ hơn..
- Việc sử dụng tài liệu văn học trong dạy học lịch sử sẽ giúp học sinh tránh được tình trạng “hiện đại hóa” lịch sử giúp học sinh củng cố và phát triển kiến thức lịch sử, phát huy tính tích cực, năng động của học sinh và gây hứng thú học tập.
- Bản đồ lịch sử được tích hợp kiến thức địa lí giúp học sinh hiểu rõ sự kiện lịch sử trên các khía cạnh như: tại sao xảy ra ở vị trí không gian đó?.
- Hành quân xa của nhạc sĩ Đỗ Nhuận để cho các em học sinh nghe, giúp các em tái hiện lịch sử một cách chân thực nhất....
- Tạo hứng thú học tập qua việc hướng dẫn học sinh kĩ năng rút ra những bài học kinh nghiệm từ các sự kiện lịch sử cụ thể..
- Chính vì thế, việc giúp học sinh rút ra được những bài học kinh nghiệm thiết thực từ việc học tập, nghiên cứu lịch sử là hết sức cần thiết.
- Biện pháp giúp học sinh rút ra bài học kinh nghiệm từ lịch sử..
- Từ sự kiện này có thể rút ra cho học sinh bài học kinh nghiệm về tinh thần thái độ học tập của các em trong giai đoạn hiện nay.
- Cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân ở phần II của bài 20, giáo viên có thể cho học sinh liên hệ rút ra bài học về việc phân hóa sức mạnh của đối thủ.
- “câu chuyện bó đũa” để tăng tính thuyết phục cho học sinh về bài học mà mình vưà giáo dục..
- Từ những mẫu chuyện trên giáo viên từng bước hướng dẫn học sinh xác định được lí tưởng sống cho riêng mình.
- Tạo hứng thú học tập cho học sinh bằng phương pháp dạy học theo nhóm..
- Giúp học sinh phát huy năng lực tư duy sáng tạo, tính tích cực, độc lập trong học tập.
- Giúp giáo viên nhận được những ý kiến phản hồi từ học sinh để điều chỉnh phương pháp dạy học cho phù hợp.
- trong quá trình hướng dẫn thảo luận và tổng hợp ý kiến, rút ra kết luận, giáo viên cần dành nhiều thời gian để khắc sâu kiến thức cho học sinh..
- Khi dạy Mục b “Liên Xô tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật của Chủ nghĩa xã hội Bài 2 , lớp 12), giáo viên tổ chức cho học sinh học theo nhóm như sau:.
- Giáo viên giao nhiệm vụ, học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa về nội dung liên quan.
- Khi dạy học Mục I phần 3: Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam (Bài 12, lớp 12) giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm như sau:.
- Vấn đề quan trọng là giáo viên phải biết lựa chọn kiến thức cơ bản, trọng tâm và đưa ra hệ thống câu hỏi có giá trị để kích thích học sinh tìm hiểu, thảo luận.
- Ví dụ, khi dạy học Mục II, 3: Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc (Bài 1 2 , lớp 11), giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm như sau:.
- Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh nắm được tiểu sử và nguyên nhân nguyễn Ái Quốc ra đi tìm đường cứu nước..
- Tổ chức hoạt động: Chia lớp thành 8 nhóm, mỗi nhóm có từ 4 đến 5 học sinh..
- Giáo viên giám sát, hướng dẫn học sinh thảo luận bằng các câu hỏi gợi mở như:.
- 8 lớp 12), giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm về thành tựu các nước Mĩ, Nhật Bản, Tây Âu giai đoạn như sau:.
- Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh nắm được những thành tựu chính về kinh.
- Giáo viên giao nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa..
- Ví dụ, khi dạy mục I, 1: Hội Việt Nam cách mạng thanh niên và mục 3: Việt Nam Quốc dân đảng trong bài 13 lớp 12, giáo viên tiến hành tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm như sau:.
- Chia lớp ra làm 6 nhóm, mỗi nhóm có 5 đến 6 học sinh..
- Thay đổi bước đầu nhận thức của học sinh đối với bộ môn Lịch sử..
- Qua việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực vào bài học lịch sử bản thân tôi nhận thấy rằng học sinh có nhiều chuyển biến tích cực sau đây:.
- Qua trò chơi trên, tôi nhận thấy rằng học sinh rất hứng thú tham gia.
- Học sinh tích cực tham gia trò chơi do giáo viên thiết kế.
- Trong quá trình học tập, học sinh chủ động chiếm lĩnh tri thức, các em chuẩn bị tích cực các nội dung học tập theo yêu cầu của giáo viên, sưu tầm các kiến thức có liên.
- Sản phẩn thảo luận nhóm của học sinh qua các bài dạy.
- Kết quả định lượng qua kết quả học tập của học sinh..
- cần lưu ý đến đặc điểm nhận thức và đối tượng học sinh để có thể đạt được kết quả tốt nhất..
- Về phía học sinh:.
- Cần xây dựng cho học sinh động cơ học tập đúng đắn đối với bộ môn Lịch sử để các em thấy được tầm quan trọng của việc hiểu biết quá khứ, nhất là lịch sử của dân tộc..
- Có như thế, học sinh mới nhận thức được thực tại và định hướng được tương lai..
- Cuối cùng khi tổ chức trò chơi cho học sinh giáo viên phải hướng dẫn học sinh chơi, phổ biến luật chơi, thế nào là thắng, thế nào là thua, phạm luật.
- Việc tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông phải đảm bảo được hai yếu tố cơ bản: tính giáo dục – giáo dưỡng, phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh và phải có nguồn gốc xuất xứ chính xác, rõ ràng.
- Những nội dung giáo viên đặt ra đối với học sinh trong quá trình dạy học theo nhóm phải đảm bảo tính vừa sức: nếu giáo viên đưa ra yêu cầu quá cao, các em sẽ không thực hiện được.
- dẫn đến tình trạng học sinh nhàm chán, hiệu quả giáo dưỡng, giáo dục và phát triển sẽ không đạt.
- Trong quá trình học sinh thảo luận, giáo viên phải thường xuyên gợi ý, động viên, nhắc nhở các em tuân thủ về mặt thời gian.
- động viên học sinh tham gia thảo luận, đặc biệt là những học sinh hạn chế về năng lực.
- Điều này khắc phục được tính tản mạn trong kiến thức của học sinh..
- Dạy học theo nhóm là phương pháp dạy học mới, góp phần phát huy tính tích cực và tương tác của học sinh.
- phương pháp dạy học này giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách chủ động sáng tạo, nhận được nhiều thông tin phản hồi từ giáo viên và các học sinh khác.
- học sinh được lôi cuốn vào các hoạt động học tập, tiếp thu kiến thức bằng chính khả năng của mình với sự tổ chức hướng dẫn của giáo viên

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt